Ўзбекистон Республикасида васийлик ва ҳомийлик тўғрисида Низом (ЎзР ВМ 12.04.1999 й. 171-сон қарорига 2-илова)

Функцияни амалга оширишнинг имкони йўқ

Вазирлар Маҳкамасининг

1999 йил 12 апрелдаги

171-сон қарорига

2-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикасида

васийлик ва ҳомийлик тўғрисида

НИЗОМ

I ҚИСМ

ВАСИЙЛИК ВА ҲОМИЙЛИК ОРГАНЛАРИ

I. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1. Ўзбекистон Республикаси Оила кодексига биноан васийлик ёки ҳомийлик ота-она вафот этганда, улар ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум этилганда, уларнинг ота-оналик ҳуқуқи чекланганда, ота-она муомалага лаёқатсиз деб топилганда, улар касал бўлганда, ота-она узоқ муддат бўлмаганда, ота-она болаларни тарбиялаш ёки уларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилишдан бўйин товлаганда, ту жумладан, ота-она тарбиялаш, даволаш муассасалари ва аҳолини ижтимоий ҳимоялаш муассасаси ва шунга ўхшаш бошқа муассасадаги ўзининг боласини олишдан бош тортганда, болалар ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган бошқа ҳолларда, шунингдек, вояга етган, суд томонидан муомалага лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган деб топилган шахсларга нисбатан уларни таъминлаш, тарбиялаш ва уларга таълим бериш мақсадида, шунингдек, уларнинг шахсий ва мулкий ҳуқуқлари ва манфаатларини ҳимоя қилиш учун белгиланади.

2. Саломатлиги ёмонлиги сабабли мустақил равишда ўз ҳуқуқларини амалга ошира олмайдиган ва ўз мажбуриятларини бажара олмайдиган вояга етган, муомалага лаёқатли шахсларнинг илтимосларига биноан, уларнинг шахсий ва мулкий ҳуқуқларини ҳимоя қилиш учун уларга нисбатан ҳомийлик белгиланиши мумкин.

3. Васийлик ва ҳомийлик туман ёки шаҳар ҳокимининг қарори билан белгиланади.

4. Васийлик ва ҳомийлик вазифаларини амалга ошириш;

а) 18 ёшга тўлмаган шахсларга нисбатан - халқ таълими муассасалари фаолиятини методик таъминлаш ва ташкил этиш бўлимларига;

б) суд томонидан муомалага лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган деб топилган шахсларга нисбатан - соғлиқни сақлаш бўлимларига;

в) соғлиғи ёмонлиги сабабли ҳомий тайинлашга муҳтож бўлган муомалага лаёқатли шахсларга нисбатан бандликка кўмаклашиш ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш марказларига юкланади.

5. Ўзбекистон Республикасидан ташқарида яшайдиган, ота-онасининг қарамоғидан маҳрум бўлган Ўзбекистон Республикасининг вояга етмаган фуқароларига ва соғлиғи туфайли ўз ҳуқуқини мустақил равишда амалга ошира олмайдиган, ва ўз мажбуриятини бажара олмайдиган Ўзбекистон Республикасининг вояга етган фуқароларига нисбатан васийлик ва ҳомийлик фаолиятини амалга ошириш Ўзбекистон Республикасининг консуллик муассасалари зиммасига юкланади.

6. Васийлик ва ҳомийлик органларидан ташқари бошқа юридик ва жисмоний шахсларнинг ота-онасининг қарамоғидан маҳрум бўлган болаларни аниқлаш ва жойлаштириш бўйича фаолият юритишига йўл қўйилмайди.

II. ВАСИЙЛИК ВА ҲОМИЙЛИК

ОРГАНЛАРИНИНГ ВАЗИФАЛАРИ

7. Ўзбекистон Республикасининг Оила кодекси ва бошқа қонун ҳужжатларига биноан васийлик ва ҳомийлик органлари қуйидаги вазифаларни амалга оширадилар:

а) ота-онасининг қарамоғидан маҳрум бўлган болаларни аниқлайдилар, уларни ҳисобга олади ва ота-она қарамоғидан маҳрум бўлган ҳар бир ҳолатидан келиб чиқиб, болаларни жойлаштириш шаклларини танлайдилар (149-модда);

б) бола манфаатлари учун зарур ҳолларда унга васий ёки ҳомий тайинлайдилар (177, 179-моддалар);

в) туман, шаҳар ҳокимига вояга етмаган болаларни фарзандликка олиш юзасидан тавсияномалар тайёрлайдилар (151 модда);

г) болаларни оилага тарбияга олиш (патронат) тўғрисида келишув тузадилар ва уни бекор қиладилар (195, 196-моддалар);

д) васийга:

васийликдаги шахс номидан нотариал тартибда тасдиқланиши лозим бўлган битам (шартнома)лар тузишга;