ВСЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВО УЗБЕКИСТАНА

ЎзР Конунчилиги / Иқтисодиётнинг айрим соҳалари / Саноат / Қурилиш материаллари саноати /

O`z DSt 779.2023. Бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар. Сифат кўрсаткичлари номенклатураси (АВ томонидан 11.08.2023 й. 208-сон билан рўйхатга олинган қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирининг 24.08.2023 й. 220-сон буйруғи билан тасдиқланган)

Функцияни амалга оширишнинг имкони йўқ

Мазкур функциядан фақат мижозлар (фойдаланувчилар) фойдаланишлари мумкин

Ҳужжатнинг тўлиқ матни пуллик версияда мавжуд. Саволлар бўйича 1172 қисқа рақамига қўнғироқ қилинг.

Ўзбекистон Республикаси

Адлия вазирлигида

2023 йил 11 августда 208-сон

билан рўйхатга олинган

Ўзбекистон Республикаси

қурилиш ва уй-жой коммунал

хўжалиги вазирининг

2023 йил 24 августдаги

220-сон буйруғига

ИЛОВА



O`z DSt 779.2023



ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ

ДАВЛАТ СТАНДАРТИ

   

Бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар.

Сифат кўрсаткичлари номенклатураси


Мазкур давлат стандарти бинолар ва иншоотларда қўлланиладиган бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкцияларнинг сифат кўрсаткичлари номенклатурасини белгилайди.

Ушбу давлат стандарти иссиққа бардошли бетонларнинг сифат кўрсаткичларига нисбатан татбиқ этилмайди.

Мазкур давлат стандарти қуйидаги ҳолларда қўлланилади:

техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатларни, шаҳарсозлик нормалари ва қоидаларини ишлаб чиқишда;

маҳсулотнинг энг мақбул вариантини танлашда;

сифатни бошқариш тизимини ишлаб чиқишда;

маҳсулотнинг сифати ҳақида маълумот ва ҳисобот тақдим этишда.

Сифат кўрсаткичларининг меъёрлари, талаблари ҳамда назорат усуллари бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкцияларга тааллуқли техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатлар билан белгиланиши лозим.



1-БОБ. БЕТОН ВА ТЕМИР-БЕТОН МАҲСУЛОТЛАР ВА

КОНСТРУКЦИЯЛАР СИФАТ КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ

НОМЕНКЛАТУРАСИ

          

1. Мазкур давлат стандартининг қуйидаги 1-жадвалида мезонлар бўйича бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкцияларнинг сифат кўрсаткичлари номенклатураси, ўлчов бирликлари ва шартли белгилари кўрсатилган.



1-ЖАДВАЛ


Мезонлар ва сифат кўрсаткичларининг номлари


Ўлчов бирликлари


Кўрсаткичларнинг шартли

белгилари

        

     

1. Техникавий даража мезони

      

1.1. Белгиланиш кўрсаткичлари

         

1.1.1. Юклама


N, N/m, N/m²

(kgf, kgf/сm, kgf/сm²)


N, q

1.1.2. Асосий ўлчамлар, маҳсулотлар ва конструкцияларнинг шакли


m, mm

Н, h, L, l, δ, c, d, B, b, D

1.1.3. Қувурлардаги ички гидростатик босим (қувурларнинг нам ўтказмаслик қобилияти)


МPa (kgf/сm²)

Р

1.1.4. Бетоннинг сиқилишга мустаҳкамлиги бўйича синфи


МPа (kgf/сm²)

Rb

1.1.5. Бетоннинг чўзилишга мустаҳкамлиги бўйича синфи


МPа (kgf/сm²)

Rbt

1.1.6. Бетоннинг совуққа бардошлилиги бўйича маркаси, цикллар


-

F

1.1.7. Бетоннинг сув ўтказмаслиги бўйича маркаси


-

W

1.1.8. Бетоннинг зичлиги (ҳажмий массаси)


kg/m³

ρ

1.1.9. Бетон тури (оғир, ғоваксимон тўлдирувчилардан қилинган, ғовакли, йирик ғовакли, ғоваклаштирилган)


-

-

1.1.10. Иссиқлик ўтказувчанлиги


W/(m·K) (kcal/h m)

λ

1.2. Конструктивлик кўрсаткичлари

       

1.2.1. Мустаҳкамлик (мустаҳкамликка синашдаги назорат юки)


N (kgf)

N

1.2.2. Қаттиқлик (назорат юки остида эгилиши)


mm

ƒ

1.2.3. Ёриқ ҳосил бўлишига қарши бардошлилик синовидаги назорат юки


N (kgf)

Ncrc

1.2.4. Ёриқларнинг очилиш кенглиги


mm

acrc

1.2.5. Бетоннинг узатма мустаҳкамлиги


МPа, (kgf/сm²)

Rbo

1.2.6. Бетоннинг қўйиб юборишдаги мустаҳкамлиги


МPа, (kgf/сm²)

Rtob

1.2.7. Бетоннинг қўйиб юборишдаги намлиги


%

ω

1.2.8. Маҳсулот массаси ва ундан оғиши


kg

m

1.2.9. Бетоннинг номинал зичлигидан (ҳажмий массасидан) оғиши


kg/m³, %

-

1.2.10. Номинал чизиқли ўлчамлар ва улардан оғишлар


mm

Н, h, L, l, c, d, B, b, D

1.2.11. Сиртнинг тўғри чизиқлилигидан оғиши


mm

-

1.2.12. Маҳсулотлар ва конструкцияларнинг текисликдан оғиши


mm

-

1.2.13. Панеллар ва тўғри бурчакли плиталарнинг сирт юзаларининг диагонал узунлигидаги фарқи


mm

-

1.2.14. Маҳсулот ва конструкциялар ёндош сиртларининг перпендикулярликдан оғиши (перпендикуляр бўлмаган)


mm/m

мм

––––––––

B, Н, D

       

1.2.15. Цилиндр шаклидаги маҳсулотлар бўйлама кесимининг тўғри чизиқлилигидан оғиши


mm/m

-

1.2.16. Бетон ҳимоя қатламининг номинал қалинлиги ва ундан оғиши


mm

-

1.2.17. Арматуранинг назорат қилинувчи таранглиги ва ундан оғиши


МPа, (kgf/сm²)

σcon

1.2.18. Арматура маҳсулотларининг асосий ўлчамлари ва улардан оғишлар


mm

L, d

1.2.19. Арматура маҳсулотлари орасидаги масофалар ва улардан оғишлар


mm

S

1.2.20. Арматура маҳсулотлари ва ўрнатилинувчи қисмларнинг жойлашиши ва ўрнидан оғиши


mm

-

1.2.21. Ўрнатилувчи қисмларнинг номинал ўлчамлари ва улардан оғиши


mm

-

1.2.22. Арматуралаш тури, арматура маҳсулотлари хиллари, арматура маҳсулотлари учун арматура пўлатининг тури, синфи ва маркаси


-

-

1.2.23. Арматура маҳсулотларнинг пайвандланган бирикмаларининг мустаҳкамлиги


МPа, (kgf/сm²)

σ, τ

1.3. Бардошлилик кўрсаткичлари

        

1.3.1. Коррозияга бардошлилик


-

-

1.3.2. Ўрнатилувчи қисмларни ва арматураларни коррозиядан ҳимоя қилиш усули


-

-

1.3.3. Бетоннинг емирилувчанлиги


g/сm²

-

1.3.4. Оловга бардошлилик чегараси


h

t

1.4. Эстетик кўрсаткичлари

      

1.4.1. Бетон сирти тоифаси


-

A

1.4.2. Юза сиртларини сайқаллаш тури


-

-

1.4.3. Юза сиртларининг ранги


-

-

1.5. Ташиш кўрсаткичлари

       

1.5.1. Ташқи ўлчамлари


mm

-

1.5.2. Транспорт воситаларига маҳкамлаш учун зарур бўлган материал сарфи


kg

-

1.5.3. Юклаш ва тушириш учун зарур бўлган меҳнат сарфи


одам·соат

-

1.6. Технологик кўрсаткичлари

       

1.6.1. Солиштирма меҳнат сарфи


одам·соат

-

1.6.2. Асосий материаллар сарфи


kg

-

1.6.3. Энергия сарфи


kW·h

-

1.6.4. Ишлаб чиқаришни механизациялаш даражаси


%

-

1.6.5. Ишлаб чиқаришни автоматлаштириш даражаси


%

-

      

2. Сифат кўрсаткичларининг барқарорлик мезони

       

2.1. Биржинслилик кўрсаткичлари


-

S, Vn

2.1.1. Бетон мустаҳкамлилигининг хатолик даражаси


%

-

2.1.2. Бетон зичлигининг (ҳажмий массаси) хатолик даражаси


%

-

2.1.3. Чизиқли ўлчамларнинг хатолик даражаси


%, mm

-

2.1.4. Арматурани назорат қилинувчи таранглигининг хатолик даражаси


%, mm

-

2.1.5. Бетон ҳимоя қатлами қалинлигининг хатолик даражаси


%, mm

-

2.2. Умумий етказиб бериш ҳажмида реклама қилинган маҳсулотлар ҳажми


%

-

2.3. Ишлаб чиқарилган маҳсулот ҳажмидаги нуқсонлар улуши


-

-

         

3. Иқтисодий самарадорлик кўрсаткичлари мезони

       

3.1. Таннархи


so`m

T

3.2. Ишлаб чиқаришга сарфланган солиштирма капитал маблағ


so`m

K

3.3. Рентабеллиги


%

Р

         

          

2-БОБ. МЕЗОНЛАР ВА СИФАТ

КЎРСАТКИЧЛАРИНИНГ ҚЎЛЛАНИШИ

         

2. Сифат кўрсаткичларининг қўлланиши бўйича бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар қуйидаги гуруҳларга бўлинади:

бинолар учун бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар;

корхоналар ва муҳандислик иншоотлари учун бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар;

транспорт, энергетика ва алоқа иншоотлари учун бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар;

гидротехник, суғориш тизими ва сув хўжалиги иншоотлари учун бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар.


3. Мазкур давлат стандартининг 1-жадвалидаги 1.1.1, 1.1.2, 1.1.4, 1.1.5, 1.1.9, 1.2.6, 1.2.8, 1.2.10, 1.2.16 - 1.2.23, 1.4.1, 1.5.1 тартиб рақамларида белгиланган сифат кўрсаткичлари маҳсулот ва конструкциялар учун техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатлар ва шаҳарсозлик нормалари ва қоидаларини ишлаб чиқишда мажбурий тарзда қўлланилади.


4. Сифат кўрсаткичларининг бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкцияларнинг функционал вазифаларидан келиб чиқиб қўлланилиши қуйидаги 2 - 4-жадвалларда белгиланган. Ушбу жадвалларда кўрсатилмаган бетон ва темир-бетон маҳсулот ҳамда конструкциялар учун сифат кўрсаткичларининг қўлланилиши, ўхшаш функционал мўлжалланишдаги маҳсулот ва конструкциялардан келиб чиқиб белгиланади.



Биноларда бетон ва темир-бетон

маҳсулотлар ва конструкциялар учун сифат

кўрсаткичларининг қўлланиши

          

2-ЖАДВАЛ


Сифат кўрсаткичининг тартиб рақами

Пойдеворлар (блоклар, қозиқ (свай), плиталар, пойдевор тўсинлар)

Синч (колонналар, тўсинлар, ригеллар, сарровлар, фермалар, рамалар)

        

Деворлар (панеллар, блоклар)

Ораёпмалар ва томёпмалар (панеллар ва плиталар)

Зиналар (пиллапоялар, маршлар, майдончалар)

Биноларнинг ҳажмий элементлари  (шахта ва лифт блоклари)

       

Биноларнинг архитектура деталлари (пешайвон ва болахона айвони плиталари, карнизлар, парапетлар)

       

1.2.1


+

+

+

+

+

+

+

1.2.2


+

+

+

+

+

+

+

1.2.3; 1.2.4


+

+

+

+

+

+

+

1.1.6


+

+

+

+

+

+

+

1.1.7


+

+

+

+

-

+

+

1.1.8; 1.2.9


+

+

+

+

-

-

-

1.3.3


-

-

-

-

+

-

-

1.2.7


-

-

+

+

-

-

-

1.2.12


-

-

+

+

+

+

+

1.2.13


-

-

+

+

+

+

+

1.2.14


+

+

+

+

-

-

-

1.4.2


-

-

+

+

+

+

+

1.1.10


-

-

+

+

-

-

-

1.3.4


-

+

+

+

+

+

-

        

Изоҳ: "+" белгиси, сифат кўрсаткичининг қўлланишини, "-" белгиси - кўрсаткичнинг қўлланмаслигини билдиради.



Муҳандислик иншоотларида бетон ва

темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар

учун кўрсаткичларнинг қўлланиши


3-ЖАДВАЛ


Сифат кўрсаткичининг тартиб рақами

Ер ости сиғимлари (резервуарлар, туширма қудуқлар, ертўлалар)

      

Коммуникация тармоқлари (ер ости йўллари, каналлар, кузатув қудуқлари)

     

Шахта маҳкамлагич қурилмалари, блоклар, тюбинглар

Сув босими миноралари, градирнялар, ер усти сиғимлари (бункерлар ва силослар)

    

Эстакадалар ва галереялар

1.2.1


+

+

+

+

+

1.2.2


+

+

+

+

+

1.2.3; 1.2.4


+

+

+

+

+

1.1.6


+

+

-

+

+

1.1.7


+

+

+

+

-

1.3.3


+

-

-

+

-

1.2.12


+

+

-

+

-

1.2.13


+

+

+

-

-

1.2.14


+

+

-

+

+

          

Изоҳ: "+" белгиси, сифат кўрсаткичининг қўлланишини, "-" белгиси - кўрсаткичнинг қўлланмаслигини билдиради.



Транспорт, энергетика ва алоқа иншоотларида

(гидротехника, суғориш тизими ва сув хўжалиги иншоотлари)

бетон ва темир-бетон маҳсулотлар ва конструкциялар учун

сифат кўрсаткичларининг қўлланиши


4-ЖАДВАЛ


Сифат кўрсаткичининг тартиб рақами

         

Транспорт, энергетика ва алоқа иншоотлари

         

Гидротехника, суғориш тизими

ва сув хўжалиги иншоотлари

         

Пролетли кўприк тузилиши

Тоннеллар ва ўтиш жойлари

Шпаллар

Кўприк тиргаклари, электр ўтказиш

ва алоқа тармоқлари

      

Аэродром

ва йўл қопламалари

Тўғонлар ва

сув ўтказиш иншоотлари

 

Каналлар, очиқ сув ҳавзалари

Коллекторлар ва қувурлар

    

1.2.1


+

+

+

+

+

+

+

+

1.2.2


+

+

-

+

+

+

+

+

1.2.3; 1.2.4


+

+

+

+

+

+

+

+

1.1.3


-

-

-

-

-

-

-

+

1.1.6


+

+

+

+

+

+

+

+

1.1.7


+

+

-

+

-

+

+

+

1.3.3


-

+

-

-

+

+

+

+

1.2.13


-

+

-

-

+

-

-

-

1.2.14


+

+

-

+

+

-

-

+

1.4.2


+

+

-

+

+

+

-

-

1.2.12


+

+

-

-

+

-

-

-

1.2.15


+

+

-

+

-

+

-

+

          

Изоҳ: "+" белгиси, мос сифат кўрсаткичининг қўлланишини, "-" белгиси қўлланмаслигини билдиради.

         

          

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz).



















































































Время: 0.0221
АВда рўйхатга олинган рақами бўйича қатъий мувофиқлик
  • Барчаси
  • амалдаги
  • кучини йўқотган
  • Русский
  • Ўзбекча
  • Оба языка
  • исталган сана
  • аниқ сана
  • давр
  • -

Қидирувни пастга тушириш