Внимание!

Документ утратил силу.
Смотрите подробности в начале документа.


ВСЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВО УЗБЕКИСТАНА

ЎзР Конунчилиги / Банклар. Кредитлаш. Валютани тартибга солиш / Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар / Банклар ва бошқа кредит ташкилотлари / Банкларда бухгалтерия хисоби /

Ўзбекистон Республикаси банкларида касса амалларининг бухгалтерия ҳисобини юритиш Қоидалари (АВ томонидан 24.07.2006 й. 1602-сон билан рўйхатга олинган Марказий банк Бошқарувининг 15.06.2006 й. 13/6-сон Қарори билан тасдиқланган)

Функция недоступна

Данная функция доступно только для клиентов (пользователей)

Полный текст документа доступен в платной версии. По вопросам звоните на короткий номер 1172

Ўзбекистон Республикаси

Адлия вазирлигида

2006 йил 24 июлда 1602-сон

билан рўйхатга олинган

Ўзбекистон Республикаси

Марказий банки Бошқарувининг

2006 йил 15 июндаги

13/6-сонли қарори билан

ТАСДИҚЛАНГАН



Ўзбекистон Республикаси банкларида

касса амалларининг бухгалтерия

ҳисобини юритиш

ҚОИДАЛАРИ


Ушбу Қоида Ўзбекистон Республикасининг "Ўзбекистон Республикаси Марказий банки тўғрисида", "Банклар ва банк фаолияти тўғрисида" ва "Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида"ги қонунларига мувофиқ ишлаб чиқилган бўлиб, банклар томонидан касса амалларининг бухгалтерия ҳисобини юритиш тартибини белгилайди.



I. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР


1. Банкларда касса амалларининг бухгалтерия ҳисобини юритишда "Ўзбекистон Республикаси тижорат банкларида бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақлар режаси" (рўйхат рақами 773-17, 2004 йил 13 август), ҳамда "Ўзбекистон Республикаси Марказий банкида бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақлар режаси"даги қуйидаги ҳисобварақлардан фойдаланилади:


10101 - Айланма кассадаги нақд пуллар

10102 - Нақд пуллар захираси

10103 - Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар

10107 - Банкоматлардаги нақд пуллар

10109 - Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари

10111 - Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар

10198 - Марказий банкка топшириладиган нақд пуллар захираси

10307 - Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар

10311 - Марказий банкка топширилган нақд пуллар учун олиниши лозим бўлган маблағлар

10507 - Бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар

10511 - Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар

16101 - Бош банк/филиаллардан олинадиган маблағлар - Нақд пуллар

16103 - Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар

16103 - Марказий банк/филиал/агентликларнинг филиаллараро ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлари (Марказий банк)

16111 - Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш

17301 - Транзит ҳисобварақлари

17401 - Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари

19903 - Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар

19935 - Қайта санаш вақтида аниқланган нақд пул бўйича камомадлар

21008 - Бошқа банкларга берилиши лозим бўлган - Нақд пуллар

21012 - Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича бошқа банкларга тўланиши лозим бўлган маблағлар

21307 - Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар (Марказий банк)

21314 - Резидент банклари томонидан топширилган нақд пул учун тўланиши лозим бўлган маблағлар (Марказий банк)

22202 - Бош банк/филиалларга тўланадиган маблағлар - Нақд пуллар

22212 - Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар

23116 - Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари

23122 - Хорижий валюта сотиб олиш учун банк кассаларига нақд пулларни топширган жисмоний шахснинг пластик карталаридан фойдаланган ҳолда ўтказилиши лозим бўлган маблағлар бўйича транзит ҳисобварақлари

23504 - Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар

29804 - Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари

29816 - Қайта санаш вақтида аниқланган ортиқча нақд пуллар

29824 - Нақд пул маблағлари бўйича жисмоний шахсларнинг мақсадли ҳисоб-китоблари

29896 - Бошқа мажбуриятлар

Ушбу ҳисобварақлардан мижозларнинг депозит, банк пластик карта ва кредит ҳисобварақлари билан бухгалтерия ўтказмаларини амалга оширишда фойдаланилади.


II. БАНК КАССАЛАРИДА АМАЛГА ОШИРИЛАДИГАН

КИРИМ ВА ЧИҚИМ АМАЛЛАРИНИНГ

БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ

2. Банк кассаларига нақд пуллар кирим қилинганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


а) қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ банк мижозлари бўлган хўжалик субъектлари томонидан нақд пулларни бевосита олиб келиш йўли билан ҳамда жисмоний шахслар томонидан омонатларга нақд пуллар топширилганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит "Мижозларнинг депозит ҳисобварағи";


б) жисмоний шахслар томонидан бир марталик тўловлар (солиқ тўловлари, жарималар, коммунал ва бошқа тўловлар) учун нақд пуллар топширилганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит 29824 - "Нақд пул маблағлари бўйича жисмоний шахсларнинг мақсадли ҳисоб-китоблари";


в) жисмоний шахслар томонидан кредитни қайтариш учун нақд пуллар топширилганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит "Мижозларнинг тегишли кредит ҳисобварағи"

ёки

Кредит 12599 - "Жисмоний шахсларга берилган қисқа муддатли кредитлар бўйича кўрилиши мумкин бўлган зарарларни қоплаш захираси (контр-актив)" ва 14999 - "Жисмоний шахсларга берилган узоқ муддатли кредитлар бўйича кўрилиши мумкин бўлган зарарларни қоплаш захираси (контр-актив)" (балансдан ташқари ҳисобварақларда ҳисобга олинаётган кредит тўланганда);


г) жисмоний шахслар томонидан олинган кредитлар бўйича фоизлар тўлови учун нақд пул топширилганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит 16309 - "Кредитлар бўйича олиниши лозим бўлган ҳисобланган фоизлар"

ёки

Кредит 16377 - "Шартномага кўра ҳисоблаб ёзилган, бироқ муддатида тўланмаган олиниши лозим бўлган фоизлар"

ёки

Кредит 42005 - "Жисмоний шахсларга берилган муддати ўтган кредитлар бўйича фоизли даромадлар" (балансдан ташқари ҳисобварақларда ҳисобга олинаётган фоизлар тўланганда);


д) жисмоний шахслар томонидан олинган кредитлар бўйича вақтида тўланмаган фоизлар учун пеня ва жарималар нақд пулда тўланганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит 16405 - "Ҳисобланган жарима ва пенялар";


е) жисмоний шахслар томонидан ўзларининг пластик карталарига кирим қилиш учун нақд пул топширилганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари" ва 23122 - "Хорижий валюта сотиб олиш учун банк кассаларига нақд пулларни топширган жисмоний шахснинг пластик карталаридан фойдаланган ҳолда ўтказилиши лозим бўлган маблағлар бўйича транзит ҳисобварақлари"


Дебет 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари" ва 23122 - "Хорижий валюта сотиб олиш учун банк кассаларига нақд пулларни топширган жисмоний шахснинг пластик карталаридан фойдаланган ҳолда ўтказилиши лозим бўлган маблағлар бўйича транзит ҳисобварақлари"

Кредит 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлари" ва 22617 - "Пенсионерларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлар";


ж) банк хизмат ҳақи учун мижозлар томонидан банк кассасига нақд пул топширилганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 4ХХХХ - Тегишли даромадлар ҳисобварағи.

3. Банк кассасидан мижозларга иш ҳақи ва унга тенглаштирилган тўловлар, дивидендлар, хизмат сафари харажатлари, нафақа ва моддий ёрдам пуллари, шунингдек, қонунчилик ҳужжатларида кўзда тутилган бошқа тўловлар бўйича нақд пул берилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали амалга оширилади.


Дебет "Мижозларнинг депозит ва кредит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар".

3-1. Банк кассасидан мазкур филиал мижози бўлган жисмоний шахс пластик карталаридан нақд пул берилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Дебет 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Дебет 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлари" ва 22617 - "Пенсионерларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлар"

Кредит 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"


Дебет 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари".

3-2. Банк кассасидан мазкур банкнинг бошқа филиали мижози бўлган жисмоний шахс пластик карталаридан нақд пул берилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Нақд пул берган банкнинг филиалида:


Дебет 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Дебет 16111 - "Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш"

Кредит 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"


Дебет 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари"


Банкнинг бошқа филиалида:


Дебет 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлари"

Кредит 22212 - "Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар"


Дебет 22212 - "Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар"

Кредит 16111 - "Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш" (нақд пул берган филиал).

3-3. Бошқа банк мижози бўлган жисмоний шахснинг банк карталаридан нақд пул берилганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Нақд пул берган банкнинг филиалида:


Дебет 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"/ 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Дебет 16111 - "Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш"

Кредит 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"


Дебет 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари"


Нақд пул берган банкнинг Бош офисида:


Дебет 10511 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 22212 - "Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар"


Дебет 22212 - "Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар"

Кредит 16111 - "Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш" - Нақд пулни берган филиал


Пластик карта очилган банкнинг Бош офисида:


Дебет 16111 - "Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш"

Кредит 21012 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича бошқа банкларга тўланиши лозим бўлган маблағлар"


Дебет 21012 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича бошқа банкларга тўланиши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 10511 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар" - Нақд пулни берган банк Бош офиси


Пластик карта очилган банк филиалида:


Дебет 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлари"

Кредит 22212 - "Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар"


Дебет 22212 - "Бош банк/филиалларга жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича тўланадиган маблағлар"

Кредит 16111 - "Бош банк/филиалдан жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан берилган нақд пул маблағлари бўйича олиш" - Бош офис.

4. Айланма кассада ўрнатилган лимит миқдоридан ортиқча нақд пуллар суммаси 10102 - "Нақд пуллар захираси" ҳисобварағига кирим қилинганда бир вақтнинг ўзида қуйидаги иккита бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


а) 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағидан нақд пуллар чиқим қилинганда:


Дебет 17301 - "Транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар";


б) 10102 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағига нақд пуллар кирим қилинганда:


Дебет 10102 - "Нақд пуллар захираси"

Кредит 17301 - "Транзит ҳисобварақлари".


5. Банклар ҳар куни иш бошлашдан олдин ўз мижозларидан ёзма равишда тушган касса буюртманомаларидан келиб чиқиб, 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағидаги маблағ етарли ёки етарли эмаслигини аниқлайди.

Агар маблағ етарли бўлмаса, у ҳолда 10102 - "Нақд пуллар захираси" ҳисобварағидан айланма кассага маблағ чиқарилади ва бир пайтнинг ўзида қуйидаги иккита бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилиши лозим:


а) 10102 - "Нақд пуллар захираси" ҳисобварағидан нақд пуллар чиқим қилинганда:


Дебет 17301 - "Транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10102 - "Нақд пуллар захираси";


б) 10101 ҳисобварағига нақд пуллар кирим қилинганда:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 17301 - "Транзит ҳисобварақлари".


5-1. Марказий банкка топшириладиган нақд пуллар 10198 - "Марказий банкка топшириладиган нақд пуллар захираси" ҳисобварағига кирим қилинганда, бир вақтнинг ўзида қуйидаги иккита бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Дебет 17301 - "Транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"


Дебет 10198 - "Марказий банкка топшириладиган нақд пуллар захираси"

Кредит 17301 - "Транзит ҳисобварақлари".

5-2. 10198 - "Марказий банкка топшириладиган нақд пуллар захираси" ҳисобварағидаги маблағларни Марказий банк ҳудудий Бош бошқармаларининг хизмат фармойишларига асосан Марказий банк ҳудудий Бош бошқармалари Ҳисоб-китоб касса Марказларига, бошқа тижорат банкларининг филиалларига ва бир банкнинг бошқа филиалларига жўнатишга ёки ушбу банк филиалининг ўз эҳтиёжлари учун чиқим қилишга рухсат берилганда, бир вақтнинг ўзида қуйидаги иккита бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Дебет 17301 - "Транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10198 - "Марказий банкка топшириладиган нақд пуллар захираси"


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 17301 - "Транзит ҳисобварақлари.


III. БАНКЛАРДА МИЖОЗЛАРНИНГ

НАҚД ПУЛ ТУШУМИНИ ИНКАССАЦИЯ

ҚИЛИШНИНГ БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ


6. Инкассаторлар томонидан мижозлардан йиғиб келинган пул маблағлари солинган инкассатор қоплари банкларнинг кечки кассаларига белгиланган тартибда қабул қилинади. Ушбу пул маблағлари солинган инкассаторлик қоплари кейинги иш куни эрталаб қайта санаш кассасига топширилади. Кечки касса томонидан юк хати асосида тайёрланган кирим рўйхатининг биринчи нусхаси қайта санаш кассасига ва иккинчи нусхаси банк бухгалтериясига топширилади ҳамда бухгалтерия ушбу кирим рўйхати асосида қуйидаги ўтказмаларни амалга оширади:


а) инкассаторлар орқали йиғиб келинган инкассаторлик қопларидаги нақд пул ва ҳисоб-китоб чеклари бўйича маблағлар шу банк мижозига тегишли бўлса:


Дебет 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар"

Кредит "Мижоз депозит ҳисобварағи";


б) инкассаторлар орқали йиғиб келинган инкассаторлик қопларидаги нақд пул ва ҳисоб-китоб чеклари бўйича маблағлар бошқа банк ёки банкнинг бошқа филиали мижозига тегишли бўлса:


Дебет 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар"

Кредит 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари".


в) инкассаторлар орқали йиғиб келинган инкассаторлик қопларидаги нақд пул бошқа ҳудудда жойлашган тижорат банки (филиали)нинг шу ҳудуддаги банк биносидан ташқарида жойлашган операцион кассасига тегишли бўлса:


Дебет 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар"

Кредит 29896 - "Бошқа мажбуриятлар".

7. Қайта санаш кассасида инкассаторлик қопларидаги пул маблағлари белгиланган тартибда санаб бўлингандан кейин, нақд пул маблағлари банк айланма кассасига кирим қилинади ва қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар".


8. Агар қайта санаш кассасида қайта санаш вақтида аниқланган ортиқча нақд пул маблағлари аниқланса, белгиланган тартибда далолатнома тузилиб, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 29816 - "Қайта санаш вақтида аниқланган ортиқча нақд пуллар".


9. Банкнинг қайта санаш кассасида аниқланган ортиқча нақд пул маблағлари ушбу банк мижозига тегишли бўлса, у мижознинг ҳисобварағига қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали кирим қилинади:


Дебет 29816 - "Қайта санаш вақтида аниқланган ортиқча нақд пуллар"

Кредит "Мижоз депозит ҳисобварағи".


10. Банкнинг қайта санаш кассасида аниқланган ортиқча нақд пул маблағлари бошқа банк мижозининг 29804-"Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари" ҳисобварағига шартномада келишилган ҳолларда ўтказиб берилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 29816 - "Қайта санаш вақтида аниқланган ортиқча нақд пуллар"

Кредит 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари".


Агар банкнинг қайта санаш кассасида аниқланган ортиқча нақд пул маблағлари шу ҳудудда бош банки ёки филиали бўлмаган банк биносидан ташқарида жойлашган операцион кассасига тегишли бўлса, унда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:

Дебет 29816 - "Қайта санаш вақтида аниқланган ортиқча нақд пуллар"

Кредит 29896 - "Бошқа мажбуриятлар".

11. Агар қайта санаш кассасида нақд пул маблағлари камомад чиққанлиги аниқланса, белгиланган тартибда далолатнома тузилиб, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 19935 - "Қайта санаш вақтида аниқланган нақд пул бўйича камомадлар"

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар".


12. Банкнинг қайта санаш кассасида аниқланган камомад суммаси ушбу банк мижозига тегишли бўлса ва у мижознинг ҳисобварағидан шартномада келишилган шартларга биноан ундириб олинганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет "Мижознинг депозит ҳисобварағи"

Кредит 19935 - "Қайта санаш вақтида аниқланган нақд пул бўйича камомадлар".


13. Банкнинг қайта санаш кассасида аниқланган камомад суммаси бошқа банк мижозининг 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари" баланс ҳисобварағидан шартномада келишилган шартларга асосан ундириб олинганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит 19935 - "Қайта санаш вақтида аниқланган нақд пул бўйича камомадлар".


Агар банкнинг қайта санаш кассасида аниқланган камомад суммаси шу ҳудудда бош банки ёки филиали бўлмаган банк биносидан ташқарида жойлашган операцион кассасига тегишли бўлса ва у шартномада келишилган шартларга биноан ундириб олинганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:

Дебет 29896 - "Бошқа мажбуриятлар"

Кредит 19935 - "Қайта санаш вақтида аниқланган нақд пул бўйича камомадлар".

14. Бошқа банк мижозларига тегишли бўлган нақд пул бўйича маблағлар қайта санаш кассасида санаб бўлингандан кейин, электрон мемориал ордер шакллантирилиб, вакиллик ҳисобварағидан шу куннинг ўзида, электрон тўлов тизими орқали, уларнинг ҳисобварақларига ўтказиб берилади ва қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит "Мижознинг асосий депозит ҳисобварағи"

Кредит 22624 - "Савдо корхоналарининг мақсадли маблағлари" тегишли ҳисобварағига кирим қилинади (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали).


Шу ҳудудда бош банки ёки филиали бўлмаган банк биносидан ташқарида жойлашган операцион кассасига тегишли бўлган нақд пул бўйича маблағлар қайта санаш кассасида санаб бўлингандан кейин, электрон мемориал ордер шакллантирилиб, вакиллик ҳисобварағидан шу куннинг ўзида электрон тўлов тизими орқали ўтказиб берилади ва қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:

Дебет 29896 - "Бошқа мажбуриятлар"- нақд пулни қабул қилган тижорат банки (филиали)

Кредит 29896 - "Бошқа мажбуриятлар" - бошқа ҳудудда жойлашган тижорат банки (филиали).

15. Маблағ олувчининг банкига электрон тўлов тизими орқали маблағ келиб тушганда, дастурий йўл билан, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали кирим қилинади:


Дебет 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали)


Кредит "Мижознинг асосий депозит ҳисобварағи"

Кредит 22624 - "Савдо корхоналарининг мақсадли маблағлари" (ҳисобварақнинг тегишли шахсий ҳисобварағига кирим қилинади).


Агар банк томонидан 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари" ҳисобварағидан мемориал ордер билан бошқа банк мижозларининг асосий депозит ҳисобварағига ёки акцизли товарлар сотувидан пул тушумлари суммаси ўтказилганда, ҳар бир акциз товар тури бўйича савдо тушуми суммасини алоҳида мемориал ордер орқали ўтказилиши шарт.

Пул маблағлари банк айланма кассасига электрон тўлов тизими ёпилгандан кейин кирим қилинган бўлса, бошқа банкдаги мижозларнинг ҳисобварағига пул маблағлари кейинги иш кунидан кечиктирилмаган ҳолда ўтказиб берилади.


Бошқа ҳудудда жойлашган тижорат банки (филиали)га электрон тўлов тизими орқали маблағ келиб тушганда, дастурий йўл билан қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали кирим қилинади:

Дебет 29896 - "Бошқа мажбуриятлар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали) - нақд пулни қабул қилган тижорат банки (филиали)

Кредит 29896 - "Бошқа мажбуриятлар"- бошқа ҳудудда жойлашган тижорат банки (филиали).

16. Қайта санаш кассасида аниқланган бошқа банкларнинг ҳисоб-китоб чеклари бўйича тўловларнинг ўтказилишида инициатор (тўлов операциясини бошловчи) банк филиали томонидан қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилиши лозим:


Дебет 20206 - "Жисмоний шахсларнинг талаб қилиб олингунча сақланадиган депозит ҳисобварақлари" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали)

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар".

17. Бенефициар (тўлов операциясини якунловчи) банкка электрон чек келиб тушганда, дастурий йўл билан қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 20206 - "Жисмоний шахсларнинг талаб қилиб олингунча сақланадиган депозит ҳисобварақлари"

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали).


Бунда бошқа банклар ҳисоб-китоб чекларининг асл нусхалари инициатор банкда қолдирилади ҳамда кунлик ҳужжатлар йиғмажилдига белгиланган тартибда тикилади ва сақланади.


18. Маблағ тўловчи ва олувчига бир банкда хизмат кўрсатилса, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 20206 - "Жисмоний шахсларнинг талаб қилиб олингунча сақланадиган депозит ҳисобварақлари"

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар".


19. Филиаллари мавжуд бўлмаган банклар ўртасида амалга ошириладиган банклараро тўловлар қуйидаги тартибда амалга оширилади:

Бошқа банк мижозларига тегишли бўлган нақд пул бўйича маблағлар қайта санаш кассасида санаб бўлингандан кейин, вакиллик ҳисобварағи орқали шу куннинг ўзида электрон мемориал ордер шакллантирилиб, электрон тўлов тизими орқали уларнинг ҳисобварақларига ўтказиб берилади ва қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит "Мижознинг асосий депозит ҳисобварағи"

Кредит 22624 - "Савдо корхоналарининг мақсадли маблағлари" тегишли ҳисобварағига кирим қилинади (10301 - "Марказий банкдаги вакиллик ҳисобварағи - Ностро" ҳисобварағи орқали).


Бенефициар банкка, яъни маблағ олувчининг банкига электрон тўлов тизими орқали маблағ келиб тушганда, дастурий йўл билан, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали кирим қилинади:


Дебет 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари" (10301 - "Марказий банкдаги вакиллик ҳисобварағи - Ностро" ҳисобварағи орқали)

Кредит "Мижознинг асосий депозит ҳисобварағи"

Кредит 22624 - "Савдо корхоналарининг мақсадли маблағлари" (ҳисобварақнинг тегишли шахсий ҳисобварағига кирим қилинади).


Инициатор банк (тўлов операциясини бошловчи)да ҳисоб-китоб чеклари бўйича қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 20206 - "Жисмоний шахсларнинг талаб қилиб олингунча сақланадиган депозит ҳисобварақлари" (10301 - "Марказий банкдаги вакиллик ҳисобварағи - Ностро" ҳисобварағи орқали)

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар".


Бенефициар (тўлов операциясини якунловчи) банкка электрон чек келиб тушганда, дастурий йўл билан қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали чиқим қилинади:


Дебет 20206 - "Жисмоний шахсларнинг талаб қилиб олингунча сақланадиган депозит ҳисобварақлари"

Кредит 19903 - "Инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклар" (10301 - "Марказий банкдаги вакиллик ҳисобварағи - Ностро" ҳисобварағи орқали).



IV. МАРКАЗИЙ БАНКНИНГ ҲУДУДИЙ БОШ

БОШҚАРМАЛАРИ ҲИСОБ-КИТОБ КАССА МАРКАЗ

(КЕЙИНГИ ЎРИНЛАРДА - ҲККМ)ЛАРИДАН

ТИЖОРАТ БАНКЛАРИГА МАДАД ПУЛЛАРИНИ

БЕРИШ ВА ОЛИШ АМАЛЛАРИ БЎЙИЧА

БУХГАЛТЕРИЯ ЎТКАЗМАЛАРИ


20. Тижорат банк Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларидан нақд пул олиш учун ҳудудий Бош бошқармалари томонидан мадад пули бериш тўғрисидаги фармойишга асосан тегишли бухгалтерия ўтказмаси орқали ҳудудий Бош бошқармаларнинг Ҳисоб-китоб касса марказларига маблағ жўнатадилар.


21. Филиали мавжуд бўлмаган инициатор банк мадад пули олиш учун, қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга ошириши лозим:


Дебет 10307 - "Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар"

Кредит 21307 - "Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар" (10301 - "Марказий банкдаги вакиллик ҳисобварағи - Ностро" ҳисобварағи орқали).


22. Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларига мадад пули олиш учун маблағ келиб тушганда, дастурий йўл билан, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10307 - "Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар" (16103 - "Марказий банк /филиал /агентликларнинг филиаллараро ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлари" ҳисобварағи орқали)

Кредит 21307 - "Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар".


23. Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМлари томонидан мадад пули жўнатилганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


24. Филиали мавжуд бўлмаган инициатор банкка, ҲККМдан Марказий банк ҳудудий Бош бошқармалари фармойишига асосан мадад пули келтирилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 10307 - "Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар".


25. Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларига филиали мавжуд бўлмаган инициатор банкдан мадад пулини олганлиги тўғрисида тасдиқнома келганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 21307 - "Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


26. Инициатор банк филиалида (филиали мавжуд банкларда) Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларидан мадад пули олишда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10307 - "Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар- Нақд пуллар"

Кредит 21307 - "Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали).

Бенефециар банк филиалига, яъни Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларига мадад пули учун маблағ келиб тушганда, дастурий равишда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10307 - "Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар" (16103 - "Марказий банк /филиал /агентликларнинг филиаллараро ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлари" ҳисобварағи орқали)

Кредит 21307 - "Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар".

Бенефициар банк филиали, яъни Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМлари томонидан мадад пули жўнатилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


Инициатор банк филиалига мадад пули келтирилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 10307 - "Марказий банкдан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар".


Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларига мадад пулини олганлиги тўғрисида, инициатор банк филиалидан тасдиқнома келганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширади:


Дебет 21307 - "Нақд пул олиш учун резидент банклардан келиб тушган маблағлар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


27. Тижорат банк филиаллари Марказий банк ҳудудий Бош бошқармалари фармойишига асосан бошқа тижорат банк филиалидан мадад пули олганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:

Инициатор банк филиаллари мадад пули олиш учун қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали маблағ жўнатадилар:


Дебет 10507 - "Бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар"

Кредит 21008 - "Бошқа банкларга берилиши лозим бўлган - Нақд пуллар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали).


Бенефециар банк филиалига мадад пули учун маблағ келиб тушганда, дастурий равишда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10507 - "Бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар" 16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали

Кредит 21008 - "Бошқа банкларга берилиши лозим бўлган - Нақд пуллар".


Бенефициар банк филиали мадад пули жўнатганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширади:

Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


Инициатор банк филиалида, яъни мадад пули олган филиалда эса олинган мадад пули суммасига қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 10507 - "Бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар - Нақд пуллар".


Бенефициар банк филиалига инициатор банк филиали томонидан жўнатилган мадад пулини олганлиги тўғрисида тасдиқнома келиб тушганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширади:


Дебет 21008 - "Бошқа банкларга берилиши лозим бўлган - Нақд пуллар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


28. Бир банк филиаллари ўртасида мадад пулларини бериш ва олиш бўйича бухгалтерия ҳисоби қуйидаги тартибда амалга оширилади:

Инициатор банк филиали, яъни мадад пули олувчи филиал нақд пул олиш учун шу банкнинг бенефициар филиалига маблағ жўнатганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширади:


Дебет 16101 - "Бош банк/ филиаллардан олинадиган маблағлар - Нақд пуллар"

Кредит 22202 - "Бош банк/филиалларга тўланадиган маблағлар - Нақд пуллар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали).


Банкнинг бенефициар банк филиалига электрон тўлов орқали мадад пули учун маблағ келиб тушганда, дастурий йўл билан, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 16101 - "Бош банк/филиаллардан олинадиган маблағлар - Нақд пуллар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи орқали)

Кредит 22202 - "Бош банк/филиалларга тўланадиган маблағлар - Нақд пуллар".


Банкнинг бенефициар филиали, яъни мадад пули жўнатувчи 22202-сонли ҳисобвараққа мадад пули учун маблағ келиб тушгандан сўнг, қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширади:

Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


Банкнинг инициатор филиалига, яъни мадад пули олувчи банкка мадад пули келтирилганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 16101 - "Бош банк/филиаллардан олинадиган маблағлар - Нақд пуллар".


Мадад пулини қабул қилиб олган филиал юқоридаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширгандан сўнг бенефициар филиалга яъни мадад пулини жўнатган филиалга мадад пулини қабул қилганлиги тўғрисида белгиланган тартибда тасдиқнома жўнатади.

Бенефициар банк филиали, яъни мадад пули жўнатган филиал, инициатор банк филиали, яъни мадад пули олган филиалдан белгиланган тартибда тасдиқнома келганда, бенефициар банк филиали томонидан қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:

Дебет 22202 - Бош банк/филиалларга тўланадиган маблағлар - Нақд пуллар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


28-1. Тижорат банкларига жисмоний шахслардан нақд чет эл валютасини сотиб олиш учун Марказий банк томонидан мадад пуллари беришда Тижорат банкларига жисмоний шахслардан нақд чет эл валютасини сотиб олиш учун Марказий банк томонидан мадад пуллари бериш тартиби тўғрисидаги низомда (рўйхат рақами 2912, 2017 йил 16 август) белгиланган бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади.


V. ПУЛ АЛМАШТИРИШ ШОХОБЧАЛАРИДА

КИРИМ ВА ЧИҚИМ АМАЛЛАРИНИ АМАЛГА

ОШИРИШГА ДОИР БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ


29. Банкнинг айланма кассасидан пул алмаштириш шохобчаларига мадад пули олиб келинганда, мадад пули шохобча томонидан белгиланган тартибда қабул қилиниши лозим.

Банк 10103 - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар" ҳисобварағига мадад пулини жўнатганда, ҳар бир валюта (VVV-валюта белгиси) бўйича алоҳида, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали чиқим қилади:


Дебет 10109VVV - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101VVV - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


30. Қабул қилинган мадад пули 10103 - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар" ҳисобварағига қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали кирим қилинади:

Дебет 10103VVV - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар"

Кредит 10109VVV - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


31. Банкнинг бош бухгалтери банк амалиёт куни охирида ўзларининг пул алмаштириш шохобчаларининг "09009" маълумотномасида кўрсатилган "Дебет" ва "Кредит" айланмалари умумий суммасига қуйидагиларни амалга оширади:

Пул алмаштириш шохобчаси хорижий валюта сотиб олиш учун сарфланган нақд пулнинг "09009" маълумотномасида кўрсатилган сўмдаги умумий суммасига:


Дебет 17101000 - "Валюта позицияси ҳисобварақлари"

Кредит 10103000 - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар".


32. Пул алмаштириш шохобчаси хорижий валютани сотишдан тушган сўмдаги нақд пулнинг юкхатда кўрсатилган алоҳида ҳар бир хорижий валютадаги умумий суммасига:


Дебет 10103000 - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар"

Кредит 17101000 - "Валюта позицияси ҳисобварақлари".


33. Пул алмаштириш шохобчаси сотиб олинган хорижий валютанинг "09009" маълумотномасида кўрсатилган алоҳида ҳар бир хорижий валютадаги умумий суммасига:


Дебет 10103VVV - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар"

Кредит 17101VVV - "Валюта позицияси ҳисобварақлари".

34. Пул алмаштириш шохобчаси сотилган хорижий валютанинг "09009" маълумотномасида кўрсатилган умумий суммасига:


Дебет 17101 VVV - "Валюта позицияси ҳисобварақлари"

Кредит 10103VVV - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар".


35. Банк балансида 10103 - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар" ҳисобварағидаги сўмдаги ва валютадаги қолдиқ пул алмаштириш шохобчалари кассирларидан олинган "09009" маълумотномасида кўрсатилган қолдиққа солиштирилади ва улар тенг бўлган тақдирда мазкур банк амалиёт куни белгиланган тартибда якунланади.

Бунда, 10103 - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар" қолдиғи 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари" ҳисобварағига ҳар бир валюта бўйича қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали кирим қилиб қўйилади:


Дебет 10109VVV - " Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10103VVV - "Пул алмаштириш шохобчаларидаги нақд пуллар".


36. Кейинги иш куни эрталаб, 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари" ҳисобварағидаги қолдиқни 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағига ҳар бир валюта бўйича кирим қилинганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101VVV - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 10109VVV - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


Агарда, пул алмаштириш шохобчаларидан олинган нақд пуллар қайта санаш кассасида қайта саналгандан сўнг камомад ёки ортиқча маблағлар аниқланса, белгиланган тартибда расмийлаштирилади ва тегишли бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади.



VI. БАНКОМАТДА КИРИМ ВА ЧИҚИМ

АМАЛЛАРИНИ АМАЛГА ОШИРИШГА ДОИР

БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИНИ ЮРИТИШ ТАРТИБИ


37. Банк 10107 - "Банкоматдаги нақд пуллар" ҳисобварағига мадад пулини белгиланган тартибда тақсимлаб бўлганидан, сўнг ҳар бир банкомат бўйича қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширилади:


Дебет 17301 - "Транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


38. 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар" ҳисобварағига мадад пулини кирим қилинганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 17301 - "Транзит ҳисобварақлари".


39. Банкоматдан пластик карта орқали нақд пул олинганда, ҳар бир ҳолат учун, дастурий йўл билан, қуйидаги бухгалтерия ўтказмалари амалга оширилади:


Дебет 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"


Дебет 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлари" ва 22617 - "Пенсионерларнинг пластик карточкалари бўйича мажбуриятлар"

Кредит 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"


Дебет 23504 - "Пластик карталардан берилган нақд пуллар, жисмоний шахсларнинг пластик карталари ёки омонатлар ҳисобварақларига ўтказилган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 17401 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталаридан олинган нақд пуллар бўйича ҳисобдан чиқарилиши лозим бўлган пул маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлари.

40. Банкоматдаги қолган ёки тўловга яроқсиз нақд пулларни банкка қайтарилганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 17301 - "Транзит ҳисобварақлари"

Кредит 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар".


41. Банкоматга ортиқча қўйилган ёки тўловга яроқсиз нақд пулларни 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағига кирим қилинганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 17301 - "Транзит ҳисобварақлари".


41-1. Автоматлаштирилган депозит машинаси ёрдамида Online-инкассация операциялари амалга оширилганда:


а) агар мижозга ушбу банк филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 202ХХ - "Талаб қилиб олингунча сақланадиган депозитлар"

Кредит 45294 - "Бошқа кўрсатилган хизматлар ва воситачилик учун олинган даромадлар" (шартномада назарда тутилган ҳолатларда)


б) агар мижозга ушбу банкнинг бошқа филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит 45294 - "Бошқа кўрсатилган хизматлар ва воситачилик учун олинган даромадлар" (шартномада назарда тутилган ҳолатларда)


Дебет 29804-"Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит 202ХХ - "Талаб қилиб олингунча сақланадиган депозитлар"


в) агар мижозга бошқа банк филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит 45294 - "Бошқа кўрсатилган хизматлар ва воситачилик учун олинган даромадлар" (шартномада назарда тутилган ҳолатларда)


Дебет 29804 - "Бошқа банк мижозларининг инкассо қилинган пул тушумлари ва чеклари"

Кредит 202ХХ - "Талаб қилиб олингунча сақланадиган депозитлар".

41-2. Автоматлаштирилган депозит машинаси ёрдамида жисмоний шахсларнинг миллий валютадаги пластик карталарига нақд пуллар кирим қилинганда:


а) агар мижозга ушбу банк филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 45294 - "Бошқа кўрсатилган хизматлар ва воситачилик учун олинган даромадлар" (шартномада назарда тутилган ҳолатларда)


Дебет 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 22617 - "Пенсионерларнинг пластик карталари бўйича мажбуриятлар" ёки 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталари бўйича мажбуриятлар"


б) агар мижозга ушбу банкнинг бошқа филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 22214 - "Бош офис/филиалларга пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича тўланадиган маблағлар"

Кредит 45294 - "Бошқа кўрсатилган хизматлар ва воситачилик учун олинган даромадлар" (шартномада назарда тутилган ҳолатларда)


Дебет 16113 - "Бош офис/филиалдан пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича олиниши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"


Дебет 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 22617 - "Пенсионерларнинг пластик карталари бўйича мажбуриятлар" ёки 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталари бўйича мажбуриятлар"


Дебет 22214 - "Бош офис/филиалларга пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича тўланадиган маблағлар"

Кредит 16113 - "Бош офис/филиалдан пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича олиниши лозим бўлган маблағлар"


в) агар мижозга бошқа банк филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 21014 - "Пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича бошқа банкларга тўланиши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 45294 - "Бошқа кўрсатилган хизматлар ва воситачилик учун олинган даромадлар" (шартномада назарда тутилган ҳолатларда)


Дебет 10513 - "Пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"


Дебет 23116 - "Нақд пуллар бўйича жисмоний шахсларнинг пластик карталарига ўтказилиши лозим бўлган маблағлари бўйича транзит ҳисобварақлар"

Кредит 22617 - "Пенсионерларнинг пластик карталари бўйича мажбуриятлар" ёки 22618 - "Жисмоний шахсларнинг пластик карталари бўйича мажбуриятлар"


Дебет 21014 - "Пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича бошқа банкларга тўланиши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 10513 - "Пластик карталардан амалга оширилган тўловлар бўйича бошқа банклардан олиниши лозим бўлган маблағлар".

41-3. Автоматлаштирилган депозит машинаси ёрдамида жисмоний шахсларнинг кредитлари тўланганда:


а) агар мижозга ушбу банк филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар" ёки 22812 - "Келгуси давр фоизли даромадлари"


Дебет 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар"

Кредит мижознинг ссуда ҳисобварағи ёки 16309 - "Кредитлар бўйича олиниши лозим бўлган ҳисобланган фоизлар" ёхуд 16377 - "Шартнома бўйича ҳисоблаб ёзилган, бироқ муддатида тўланмаган олиниши лозим бўлган фоизлар"


Дебет 22812 - "Келгуси давр фоизли даромадлари"

Кредит 4ХХХХ - Тегишли даромадлар ҳисобварағи


б) агар мижозга ушбу банкнинг бошқа филиалида хизмат кўрсатилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар"


Дебет 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар"

Кредит 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар" (кредит олинган филиал)


Дебет 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар" (кредит олинган филиал)

Кредит мижознинг ссуда ҳисобварағи ёки 16309 - "Кредитлар бўйича олиниши лозим бўлган ҳисобланган фоизлар" ёхуд 16377 - "Шартнома бўйича ҳисоблаб ёзилган, бироқ муддатида тўланмаган олиниши лозим бўлган фоизлар" ёки 22812 - "Келгуси давр фоизли даромадлари"


Дебет 22812 - "Келгуси давр фоизли даромадлари"

Кредит 4ХХХХ - Тегишли даромадлар ҳисобварағи.

41-4. Автоматлаштирилган депозит машинаси ёрдамида бошқа тўловлар амалга оширилса:


Дебет 10107 - "Банкоматлардаги нақд пуллар"

Кредит 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар"


Дебет 29801 - "Мижозлар билан ҳисоб-китоблар"

Кредит Тўловларни олувчиларнинг ҳисобварақлари.


VII. БАНК ОПЕРАЦИОН КАССАЛАРИДА МАДАД

ПУЛИНИ КИРИМ ВА ЧИҚИМ ҚИЛИШГА ОИД

АМАЛИЁТЛАРНИНГ БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ

42. Ҳар бир банк операцион кассасига талаб қилинган мадад пулини ўз вақтида ва сўралган миқдорда тақсимлаши лозим.

Банк 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағидан банк биносидан ташқарида жойлаштирилган шохобчаларига (10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар") мадад пулини жўнатганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширадилар:

Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар" ҳисобварағига мадад пули кирим қилинганда қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:

Дебет 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".

47. Банк операцион кассасининг ҳисобварағига кирим қилинган мадад пули ҳамда кун давомида мижозлардан кирим қилинган нақд пуллар миқдорида харажат қилишга рухсат этилади, амалиёт куни якунланганда қолдиқ сумма тўлалигича 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ҳисобварағига қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси орқали беркитилиши лозим:

Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10111 - "Амалиёт кассаларидаги нақд пуллар".

48. 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари" ҳисобварағи қолдиғи беркитилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар" ёки 29896 - "Бошқа мажбуриятлар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


VIII. МАРКАЗИЙ БАНКНИНГ ҲУДУДИЙ БОШ

БОШҚАРМАЛАРИ ҲККМЛАРИ ТОМОНИДАН

ТИЖОРАТ БАНКЛАРИНИНГ АЙЛАНМА

КАССАЛАРИДАГИ ОРТИҚЧА НАҚД ПУЛЛАРНИ

ҚАБУЛ ҚИЛИШ АМАЛЛАРИ БЎЙИЧА

БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ


49. Тижорат банклари нақд пуллар захирасидан ортиқча нақд пулларни Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларига жўнатганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширилади:


Дебет 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари"

Кредит 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар".


50. Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМлари айланма кассасига тижорат банкларидан келтирилган нақд пулларни кирим қилганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 10101 - "Айланма кассадаги нақд пуллар"

Кредит 21314 - "Резидент банклари томонидан топширилган нақд пул учун тўланиши лозим бўлган маблағлар".


Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМлари нақд пулларни айланма кассасига кирим қилгандан сўнг, шу захотиёқ дастурий равишда тижорат банкига нақд пулларни қабул қилганлиги тўғрисида тасдиқномани жўнатиши шарт.


51. Худудий Бош бошқармалари ҲККМлари айланма кассасига кирим қилинган нақд пуллар учун тижорат банкларига маблағ ўтказиб берилганда, қуйидаги якунловчи бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 21314 - "Резидент банклари томонидан топширилган нақд пул учун тўланиши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 10311 - "Марказий банкка топширилган нақд пуллар учун олиниши лозим бўлган маблағлар" (16103 - "Марказий банк /филиал /агентликларнинг, филиаллараро ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлари" ҳисобварағи орқали).

52. Тижорат банкларига Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларидан топширилган нақд пуллар учун тасдиқнома келиб тушганда, қуйидаги бухгалтерия ўтказмасини амалга оширишлари шарт:


Дебет 10311 - "Марказий банкка топширилган нақд пуллар учун олиниши лозим бўлган маблағлар"

Кредит 10109 - "Йўлдаги нақд пуллар ва бошқа тўлов ҳужжатлари".


53. Тижорат банкига топширилган нақд пуллар учун Марказий банкнинг ҳудудий Бош бошқармалари ҲККМларидан маблағ келиб тушганда, дастурий йўл билан қуйидаги якунловчи бухгалтерия ўтказмаси амалга оширилади:


Дебет 21314 - "Резидент банклари томонидан топширилган нақд пул учун тўланиши лозим бўлган маблағлар" (16103 - "Бош банк/филиаллардан филиаллар ва банклараро ҳисоб-китоблар бўйича олинадиган маблағлар" ҳисобварағи)

Кредит 10311 - "Марказий банкка топширилган нақд пуллар учун олиниши лозим бўлган маблағлар".



"Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами", 2006 йил, 30-сон, 299-модда.















































Время: 0.1782
по регистрации МЮ строгое соответствие
  • Все
  • действующие
  • утратившие силу
  • Русский
  • Ўзбекча
  • Оба языка
  • любая дата
  • точная дата
  • период
  • -

Свернуть поиск