ВСЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВО УЗБЕКИСТАНА
ЎзР Конунчилиги / Соғлиқни сақлаш. Жисмоний тарбия ва спорт. Туризм / Соғлиқни сақлаш / Она ва бола соғлигини муҳофаза қилиш /16 ёшгача бўлган болаларни ногирон деб топиш ҳақида тиббий хулоса бериш тартиби тўғрисидаги Низом (АВ томонидан 15.09.2009 й. 2005-сон билан рўйхатга олинган 13.08.2009 й. Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 14-сон, Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлигининг 51-ҚҚ-сон қарори билан тасдиқланган)
Полный текст документа доступен в платной версии. По вопросам звоните на короткий номер 1172
Ўзбекистон Республикаси
Адлия вазирлигида
2009 йил 15 сентябрда 2005-сон
билан рўйхатга олинган
Ўзбекистон Республикаси
Соғлиқни сақлаш вазирлиги,
Меҳнат ва аҳолини ижтимоий
муҳофаза қилиш вазирлигининг
2009 йил 13 августдаги
ИЛОВА
16 ёшгача бўлган болаларни ногирон деб топиш
ҳақида тиббий хулоса бериш тартиби тўғрисидаги
НИЗОМ
Мазкур Низом Ўзбекистон Республикасининг "Ўзбекистон Республикасида ногиронларни ижтимоий ҳимоя қилиш тўғрисида"ги Қонунига (Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2008 й., 29-30-сон, 277-модда) мувофиқ 16 ёшгача бўлган болаларни ногирон деб топиш ҳақида (бундан кейинги ўринларда болалар деб юритилади) тиббий хулосани бериш тартибини белгилайди.
1. 16 ёшгача бўлган ногирон болалар деганда жисмоний, ақлий, руҳий ёки сенсор (сезги) нуқсонлари борлиги туфайли турмуш фаолияти чекланганлиги муносабати билан қонунчилик ҳужжатларида белгиланган тартибда ногирон деб топилган ҳамда ижтимоий ёрдамга ва ҳимояга муҳтож шахслар тушунилади.
Болаларнинг турмуш фаолияти чекланганлиги уларнинг ўз-ўзига хизмат қилиш, юриш, йўлни топа олиш, мулоқот қилиш, ўз хатти-ҳаракатини назорат қилиш, шунингдек таълим олиш ва меҳнат фаолияти билан шуғулланиш қобилияти ёки имкониятини тўла ёхуд қисман йўқотганлигида ифодаланади.
2. Болаларни ногирон деб топиш уларнинг қонуний вакиллари - ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг доимий яшаш жойидаги туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасаларида фаолият кўрсатаётган тиббий-маслаҳат комиссияси (бундан кейинги ўринларда ТМК деб юритилади) томонидан мазкур Низомда белгиланган тартибда амалга оширилади.
3. ТМК даволаш-профилактика муассасасининг таркибий тузилмаси ҳисобланади ва бевосита бош шифокорга бўйсунади.
4. ТМКга туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасаси бош шифокори ўринбосари раислик қилади.
ТМК таркиби бош шифокор ўринбосари, бўлим бошлиғи ва даволовчи шифокорлар (педиатр, терапевт, психиатр, фтизиатр ва бошқа мутахассислар) таркибидан иборат бўлиб, унинг иш режаси туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасаси бош шифокори томонидан тасдиқланган жадвал асосида олиб борилади.
5. ТМК томонидан бериладиган болаларни ногирон деб топиш тўғрисида тиббий хулоса (бундан кейинги ўринларда тиббий хулоса деб юритилади) болаларга ижтимоий нафақа тайинлашга асос бўлади.
II. БОЛАЛАРНИ НОГИРОН ДЕБ ТОПИШ ТАРТИБИ
6. Болаларни тиббий текширувлардан ўтказиш жараёнида шифокорлар (педиатр, терапевт, психиатр, фтизиатр ва бошқалар) томонидан уларда ушбу Низомнинг 1-иловасида келтирилган "16 ёшгача бўлган ногирон болаларга нафақа олиш ҳуқуқини берувчи тиббий кўрсатмалар рўйхати"да (бундан кейинги ўринларда Тиббий кўрсатмалар рўйхати деб юритилади) кўрсатилган касалликлар ва ногиронлик белгиларини аниқлаган ҳолларда, болаларнинг тиббий ҳужжатлари (касаллик тарихидан кўчирма, зарурият бўлган ҳолларда рентген, УТТ, ЭЭГ, компьютер томографияси, лаборатория-биохимик синамалари ва ўтказилган бошқа текширувлар) асосида уларнинг қонуний вакиллари - ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг доимий яшаш жойидаги ТМК томонидан тиббий хулоса расмийлаштирилади.
Айрим ҳолларда ногирон болаларнинг ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар паспорти бўйича рўйхатда турган жойларда яшамасдан бошқа жойларда ҳам яшашлари мумкин. Мазкур ҳолатда болаларнинг тиббий ҳужжатлари яшаш жойидаги тиббий муассасадаги ТМКга тақдим этилиб, тиббий хулоса расмийлаштирилади ва паспорт бўйича рўйхатда турган жойидаги ТМК томонидан ҳам тасдиқланади.
7. Болаларга ТМК мажлиси тўлиқ таркибда ўтказилган ҳолда тиббий хулоса берилади ва болалар ногирон деб топилади.
8. ТМК тиббий хулосани беришда қуйидагиларни эътиборга олиши лозим:
болаларнинг тиббий ҳужжатларидаги маълумотлар (касаллик тарихидан кўчирма, айрим ҳолларда рентген, УТТ, ЭЭГ, компьютер томографияси, лаборатория-биохимик синамалари ўтказилган текширувлар);
ногиронликка сабаб бўлган ҳолатлар (туғма, наслдан-наслга ўтадиган касалликлар ёки жароҳат ва сурункали касалликлар, орттирилган патологик ҳолатлар натижасида юзага келган турмуш фаолиятининг чекланганлиги);
касалликнинг хусусияти, болаларнинг ёши, унинг аъзолари функциясининг бузилиш даражаси, компенсатор механизмлар ҳолати, касалликларнинг кечиши, ижтимоий мослашув имкониятлари;
болаларнинг тиббий, ижтимоий, психологик, педагогик, жисмоний, касбга ва меҳнатга доир комплексларини қамраб олган реабилитация қилишнинг якка тартибдаги дастурида белгиланадиган ижтимоий ҳимояга муҳтожлиги ва бошқалар.
9. Тиббий хулоса болаларни белгиланган тартибда шифохона шароитида тиббий текширувидан ўтказилиб, даволаш ҳамда реабилитация тадбирлари натижаларига кўра берилади. Бунда, тиббий хулоса болаларнинг шифохоналарда (шу жумладан, ихтисослаштирилган шифохоналарда) ҳамда амбулатория-поликлиника шароитида даволангандан кейин ҳам 6 ойдан ортиқ давом этаётган патологик ўзгаришларни инобатга олган ҳолда ТМК томонидан берилади.
Туғма аномалиялар ҳамда ҳаёт давомида орттирилган анатомик нуқсонлар ва ижтимоий аҳамиятга эга бўлган касалликлар (туберкулёз, онкологик касалликлар (хавфли ўсмалар), мохов, руҳий касалликлар, ОИТС ва жинсий аъзолар орқали юқадиган бошқа касалликлар) аниқланганда барча даволаш тадбирлари ўтказилгандан сўнг 6 ой кузатувидан илгарироқ тиббий ҳужжатлар тўлиқ тақдим этилганда, тиббий хулоса умумий асосларда берилиши мумкин.
10. Касалликлар ва уларнинг патологик ҳолатларига мувофиқ тиббий хулосалар 1 йил муддатга, 2 йил муддатга ёки бир йўла 16 ёшгача бўлган муддатга берилади ва бола 16 ёшга тўлган ойнинг охиригача нафақа тўланади.
11. Тиббий кўрсатмалар рўйхатининг I бўлимида кўрсатилган патологик ҳолатлар, яъни касалликлар жароҳат ёки амалга оширилган тиббий амалиётлар натижасида болаларнинг тана аъзоси ва аъзолар тизимларининг функцияси бузилиши сабабли, гарчи даволаш натижасида кўрсатилган ҳолатлар тикланиши мумкин бўлса-да, болаларнинг яшаш фаолиятининг чекланишига ва ижтимоий ҳаётга мослаша олмасликка олиб келган ҳолатларда тиббий хулосалар 1 йил муддатга берилади.
12. Тиббий кўрсатмалар рўйхатининг II бўлимида кўрсатилган патологик ҳолатлар, яъни болалар организми функцияларининг кучли даражада бузилган, уларнинг ўзгалар ёрдамига муҳтожлиги сезилган ва ўз-ўзига хизмат қилиши чегараланган, лекин болаларда тузалиш эҳтимоли бўлган ҳолатларда тиббий хулоса 2 йил муддатга берилади. Бунда, болаларнинг физиологик, анатомик, тана аъзоси ва аъзолар тизимларининг компенсатор ҳолатлари, уларнинг тез ўсувчанлиги ва тикланиши ҳисобга олинади.
13. Тиббий кўрсатмалар рўйхатининг III бўлимида кўрсатилган ҳолатлар, яъни ўз-ўзига хизмат қилишнинг тўлиқ йўқолишига олиб келувчи организм фаолиятининг кескин, турғун ва орқага қайтмас бузилиши натижасида болаларнинг яшаш фаолиятининг кучли даражада чегараланишига ва ижтимоий ҳаётга мослаша олмасликка олиб борадиган аъзо ва унинг тизимларининг патологик ҳолатларида тиббий хулоса болаларнинг 16 ёшга тўлгунгача бўлган муддатга берилади. Бунда, болаларнинг аҳволини динамик кузатиш, уларни реабилитация техник воситалари билан таъминлаш ва ҳаётга мослашувчанлигини белгилаш мақсадида тиббий хулоса дастлаб 2 йил муддатга берилади. Мазкур муддат тугагач ТМК томонидан тиббий хулоса болаларнинг 16 ёшга тўлгунгача бўлган муддатга берилади.
14. Тиббий хулоса берилиши билан бирга ТМК томонидан ногирон болаларнинг ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларга фарзандларига тиббий-ижтимоий ёрдам кўрсатишлар лозимлиги, шу билан бирга, болаларнинг муҳтожлигидан келиб чиқиб, тиббий кўрсатмаларга асосан протез-ортопедия маҳсулотлари ҳамда реабилитация техник воситалари билан таъминланиши тушунтирилади ва бу борада тиббий хулосада қайд этилади.
15. ТМК касаллик тавсифига кўра ногирон болага реабилитация қилишнинг якка тартибдаги дастурини тузади ва унинг ижросини таъминлайди.
16. Ногиронлик белгиланган болаларнинг ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар болаларнинг ўз вақтида диспансер назоратидан ўтказилиши ва уларнинг ўз вақтида даволаниши, соғломлаштирилиши учун масъул эканлиги тўғрисида ҳудудий тиббий муассасалар мутахассислари томонидан тарғибот ишлари олиб борилади.
III. ТИББИЙ ХУЛОСАНИ РАСМИЙЛАШТИРИШ ТАРТИБИ
17. Тиббий хулоса ТМК томонидан ушбу Низомнинг 2-иловасида белгиланган шаклда расмийлаштирилади ва ҳудудий ТМК раиси ва аъзолари томонидан имзоланади ҳамда мазкур даволаш-профилактика муассасасининг муҳри билан тасдиқланади.
Тиббий хулосада боланинг касаллик тарихидан олинган маълумотлар, шунингдек унинг туғилганлиги тўғрисидаги гувоҳномаси, ота-онаси ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг паспортидаги маълумотлар бўлиши лозим.
18. Тиббий хулоса 1 ёки 2 йиллик муддатга берилган ҳолатларда тиббий хулосада 17-бандда кўрсатилган маълумотлардан ташқари, шунингдек боланинг навбатдаги тиббий кўрикдан ўтиш санаси ҳам кўрсатилади.
Болани қайта кўрикдан ўтказиш муддатлари касалликнинг оғирлик даражаси, унинг кечиши, функционал етишмовчиликнинг турғунлиги, ўз-ўзига хизмат қила олиш ҳолати, ҳаракатланиш, чамалаш, мулоқот, ўқиш, ўз юриш-туришини назорат қилиш қобилиятининг башорат қилинадиган динамикасига қараб белгиланади.
19. Ушбу Низомнинг 3-иловасига мувофиқ тиббий хулосада болаларга берилиши лозим бўлган мазкур болалар учун протез-ортопедия маҳсулотлари ва реабилитация техник воситалари кўрсатилади.
20. ТМК томонидан ушбу Низомнинг 4-иловасига мувофиқ 16 ёшгача ногиронликни қайд қилиш дафтари юритилади.
21. Болалар ТМК кўригидан мазкур Низомда белгиланган тартибда тақдим этилган тиббий ҳужжатлар қабул қилиб олинган кундан бошлаб 10 кун муддатда ўтказилади.
Тиббий хулоса болалар тиббий кўрикдан ўтган куни ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларга топширилади.
22. Ногиронликни белгилаш учун асос бўлган анамнестик, объектив маълумотлар, реабилитация қилишнинг якка тартибдаги дастури комиссия томонидан боланинг амбулатор картасида (112-шакл) шу куни қайд қилинади ва комиссия аъзолари томонидан имзо билан тасдиқланади.
23. Болаларнинг ота-оналари ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар тиббий хулосалар берилган кундан бошлаб 3 кун муддат ичида тиббий хулосани ўзларининг паспорт бўйича рўйхатда турган жойидаги туман (шаҳар) ижтимоий таъминот бўлимларига топширишлари лозим.
24. Тиббий хулосанинг қайта берилиши олдинги тиббий хулосада қайд этилган муддатдан кечикмаслиги ва унинг расмийлаштирилиши тиббий хулосада кўрсатилган ойдан олдинги ойининг 1-санасидан бошланиши лозим.
25. 16 ёшга тўлмасдан бир ой олдин ногирон болалар ногиронлик гуруҳини белгилаш мақсадида, ўрнатилган тартибда тегишли тиббий-меҳнат эксперт комиссиясига юборилади.
26. Тиббий хулосани бериш билан боғлиқ бўлган барча ҳужжатлар махсус сейфларда сақланиб, унинг ҳисоб-китоби туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасаларининг раҳбарлари томонидан махсус буйруқ асосида юклатилган масъул ходим томонидан олиб борилади.
Ҳужжатларнинг сақланиш муддати - 25 йил.
27. ТМКнинг фаолияти устидан назорат қилиш туман (шаҳар) даволаш-профилактика муассасасининг бош шифокорлари, Қорақалпоғистон Республикаси соғлиқни сақлаш вазирлиги, Тошкент шаҳар соғлиқни сақлаш бош бошқармаси ва вилоятлар ҳокимиятлари соғлиқни сақлаш бошқармаларининг бош педиатрлари зиммасига юклатилади.
IV. ТИББИЙ ХУЛОСАНИ БЕКОР ҚИЛИШ
ТАРТИБИ ВА АСОСЛАРИ
28. Тиббий хулоса қуйидаги ҳолларда бекор қилинади:
- соғайганлиги туфайли;
- 16 ёшга тўлганлиги сабабли;
- вафот этганлиги сабабли;
- бола оиласи билан доимий яшаш учун Ўзбекистон Республикаси ҳудудидан ташқарига ёки бошқа жойга кўчиб кетганда.
29. Тиббий хулосани бекор қилиш ушбу Низомнинг 5-иловасига мувофиқ ТМК хулосаси асосида амалга оширилади.
30. Тиббий хулоса натижаларидан норози бўлган шахслар қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ соғлиқни сақлаш муассасасининг юқори ташкилотига ёки судга мурожаат қилишлари мумкин.
31. Мазкур Низом талабларини бузишда айбдор бўлган шахс қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ жавобгар бўлади.
1-ИЛОВА
16 ёшгача бўлган ногирон болаларга нафақа олиш
ҳуқуқини берувчи тиббий кўрсатмалар
РЎЙХАТИ
III. 16 ЁШГАЧА БЎЛГАН МУДДАТГА НОГИРОНЛИК
БЕЛГИЛАНАДИГАН КАСАЛЛИКЛАРНИНГ НОМИ
ВА УЛАРНИНГ ПАТОЛОГИК ҲОЛАТЛАРИ
А. Асаб тизимининг касалликлари ва руҳий бузилишлар
1. Церебрал фалаж ва бошқа фалажли синдромлар (қўл-оёқларнинг узоқ вақт фалажлиги ёки чуқур парезлари, турғун иккиламчи тарқоқ атетоз типидаги гиперкинезлар, хореоатетоз, координациянинг яққол бузилиши).
2. 2 йил ва ундан ортиқ доимий равишда даволашга қарамай давом этаётган тез-тез қайталанувчи эпилепсиянинг шахс ўзгариши ва ақлий пастлиги билан кечиши (ойига 4 ва ундан ортиқ катта ёки кунда тез-тез кичик ёки тутқаноқсиз кечувчи).
3. Ташҳиси тасдиқланган насл-генетик ва дегенератив касалликлар (стабил ва зўраювчи турлари).
4. Келиб чиқиши ҳар хил бўлган ақлий заифликнинг чуқур ва оғир тури.
5. 6 ой давом этадиган (сурункали) оғир шизофрения ва бошқа руҳий бузилишлар ва хулқ-атвор бузилишлари.
6. Менингоэнцефалитнинг (энцефалитнинг) 2 йил ва ундан ортиқ доимий равишда даволашга қарамай тикланмаган (чуқур парез, плегия, парапарез, параплегия, трипарез, триплегия, гемиплегия, гемипарез, тетрапарез, тетраплегия, афазия, дизартрия, парциал ва генераллашган эпилептик хуружи, руҳий, ақлий заифликнинг ўрта, чуқур ва оғир ҳолатлари) турғун асоратлари.
Б. Кўз ва унинг қўшимча аппарати касалликлари ва жароҳатлари
1. Кўриш ўткирлигининг яхши кўрадиган кўзда 0,04 - 0,08 (коррекция билан)га пасайиши ёки кўриш майдонининг боғланиш нуқтасидан ҳамма йўналиш бўйича 15 градусгача торайишига олиб келадиган икки томонлама орқага қайтмайдиган турғун ва даволаб бўлмайдиган туғма ва орттирилган кўриш аъзоси шикастланишлари.
2. Кўриш ўткирлигининг яхши кўрадиган кўзда 0,2 (коррекция билан)га пасайиши ёки кўриш майдонининг боғланиш нуқтасидан ҳамма йўналиш бўйича 25 градусгача торайишига олиб келадиган икки томонлама орқага қайтмайдиган турғун ва даволаб бўлмайдиган туғма ва орттирилган кўриш аъзоси шикастланишлари.
3. Бир томонлама кўз соққасининг йўқлиги (анофтальм) ёки бир томонлама кўзнинг кўрлиги (0 дан 0,02 гача қамраб олинган).
1. Бронх-ўпка тизимининг туғма ва ирсий касалликлари (аниқланмаган кистозли фиброз-муковисцидоз, альвеолит сурункали кечиши билан ва ўпка туғма аномалиялари) нафас ва юрак-қон томир етишмовчилигининг II даражаси.
2. Туғма ва орттирилган характердаги бронх - ўпка касалликларида II-III даражали турғун нафас етишмовчилиги. Астманинг гармонга боғлиқ тури.
3. Локал формаси билан диспансер ҳисобида турадиган сил касалликлари: ўпканинг ўчоқли сили яллиғланиш ва емирилиш даври БК+, ўпканинг инфильтратив сили емирилиш ва тарқалиш даври БК+, кавернали ва фиброзли-кавернали шакли турғун нафас етишмовчилиги II-III даража, цирротик ўпка сили. Ўпкадан ташқари органлар сили сурункали кечиши (суяк ва бўғимлар сили, сийдик-таносил органлари сили, сил менингоэнцефалитлари асоратлари билан ва бошқалар).
4. Юракнинг иноперабел фонида қон айланишининг турғун етишмовчилиги.
5. Жигарнинг туғма, ирсий, орттирилган касалликларида кучли турғун қайта тикланмайдиган функционал бузилишлари.
6. Сурункали буйрак етишмовчилигининг III босқичи.
7. Бирламчи артериал гипертония (гипертония касаллиги), буйраклар шикастланиши устунлиги билан.
8. Диабетик нефросклероз.
Инкурабел ёмон сифатли ўсмаларнинг оғир шакли. Аъзолар функциясининг кучли бузилиши кузатилганда хирургик муолажалар мумкин бўлмаган ҳолатдаги хавфсиз сифатли ўсмалар.
Д. Хирургик касалликлар ва анатомик
нуқсонлар ҳамда деформациялар
1. Бир неча бор оператив реконструктив амалиётидан кейин тузатиб бўлмайдиган доимий нажас ва сийдикни тута олмаслик, йўғон, тўғри ичак ва орқа чиқарув тешигининг туғма ва орттирилган оқмалари, сийдик таносил аъзолари оқмалари.
2. Муҳим аъзолар: ўпка, жигар, ичаклар ва аноректал соҳасининг, ўт йўлларининг атрезияси, буйрак, сийдик пуфагининг йўқлиги, яққол ривожланмаганлиги туфайли патологик асоратларда муҳим аъзоларнинг турғун функционал бузилишлари.
3. Суяк-мушак система ва бириктирувчи тўқима касалликларида яққол қайта тикланмайдиган функционал бузилишлари:
а) бир ёки иккала оёқ ва қўлларда туғма ва орттирилган оғир даражадаги деформациялар ва ампутацион чўлтоқлар;
б) анкилоз, контрактура, патологик синиш, скелет деформациясига олиб келадиган умуртқа поғонасининг тизимли зарарланиши;
в) таянч-ҳаракат аппаратининг ривожланиш нуқсонлари туфайли мустақил ҳаракат ва ўз-ўзига хизмат қилиш имконияти йўқлиги.
Е. Эндокрин тизими касалликлари
Ички секреция безлари функциясининг етишмовчилиги:
қандли диабет (инсулинга боғлиқ қандли диабет);
қандсиз диабет (питиутрин-резистент шакли), Иценго-Кушинга синдроми, сурункали буйрак усти безларининг бошқа бузилишлари (Адиссон кризи), тотал адреноэктомиядан кейинги ҳолати, буйрак усти бези пўстлоғининг оғир туғма дисфункцияси, оғир туғма йод етишмовчилиги синдроми, гипофизар нанизм, туғма ва орттирилган гипотиреознинг оғир шакли, гипопаратиреоз, тиреотоксикоз.
Ж. Қон ва қон яратувчи органлар касалликлари
1. Лейкозлар, гемобластозлар, Ходжкин касаллиги (лимфогрануломатоз), хавфли гистиоцитоз.
2. Қон ишлаб чиқаришнинг туғма ва орттирилган апластик анемиялар.
3. Идиопатик тромбоцитопеник пурпура, коагулопатия наслий ва сурункали шакллари.
4. Оғир геморрагик криз билан кечувчи доимо қайталаниб турувчи сурункали тромбоцитопатиялар, ирсий ва орттирилган шакллари, йилида 3 маротабадан ортиқ геморрагик кризлар.
5. Гемолитик анемия ирсий, орттирилган шакллари, йилида 3 маротабадан ортиқ гемолитик кризлар.
6. Гемофилиянинг ҳамма турлари.
З. Иммун механизмини жалб этувчи айрим бузилишлар
1. Туғма иммун тизим танқислик ҳолатлари:
а) оғир мужассамлаштирилган антителолар (антитаначалар) етишмовчилиги устун бўлган иммунодефицит ҳолатлар, полиморфядроли нейтрофиллар функционал бузилишлари, септик грануламатоз - жигар, ўпка, лимфа тугунлари ва бошқа аъзоларнинг қайталаниб турувчи бактериал шикастланиши билан кечиши;
б) қон зардобида иммуноглобулин "Е" нинг концентрацияси 1000 КЕД/л.дан юқори бўлиши билан жигарда, ўпкада, тери остида "совуқ" абсцессларнинг қайталаниши билан кечувчи гипериммуноглобулин "Е" синдроми.
2. Орттирилган иммун танқислиги ҳолатлари:
а) ОИВ инфекциясининг III-IV даражаси.
б) ОИТС - одам иммун танқислиги синдроми.
И. Қулоқ, томоқ ва бурун касалликлари
1. Икки томонлама кондуктив ва нейросенсор карлик III-IV даража ёки эшитиш қобилиятининг тўла йўқотилиши. Нутқ бузилиши.
2. Эшитишнинг бузилишига олиб келувчи қулоқ туғма аномалиялари (ривожланиш нуқсонлари). Икки томонлама қулоқнинг туғма ривожланмаслиги ёки тузатиб бўлмас аномалияси (қулоқ супраси ва ташқи эшитув йўлининг бўлмаслиги).
3. Ҳиқилдоқ туғма аномалиялари (ривожланиш нуқсонлари) мустақил нафас олиш функцияси бузилиши билан.
4. Ҳиқилдоқ ва кекирдак юқори қисмининг орттирилган чандиқли торайиши, 2-3-даражали нафас етишмовчилиги билан.
5. Оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватининг гранулёма ва грануламасимон шикастланишлари.
2-ИЛОВА
16 ёшгача бўлган ногирон болага бериладиган
ТИББИЙ ХУЛОСА____-сон
20___ й. "__" __________ ___________ туман (шаҳар)
1. Боланинг фамилияси, исми, отасининг исми ______________________ ________________________________________________________.
2. Туғилган йили (ойи, санаси) ________________________________
3. Боланинг ота-онаси ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг Ф.И.Ш. _________________________________________________________.
4. Ота-она ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг доимий яшаш жойи ___________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
5. Ташҳис (касалликнинг номи, патологик ҳолати): _____________
Асосий _____________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Асорати ____________________________________________________
Қўшимча ташҳис ____________________________________________
6. Хулоса: касаллик (патологик ҳолат) _________________________
___________ тааллуқли бўлим _____________ бандга __________
банд бўлимига _______________________ тегишлилиги
7. Хулосанинг ҳақиқийлиги ________________________гача
8. Навбатдаги тиббий кўрикдан ўтиш санаси _______________ гача
9. Боланинг протез-ортопедия маҳсулотлари ва реабилитация техник воситаларига муҳтожлиги:
Ҳа (номи) __________________________________________________
Йўқ.
ТМК раиси ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
ТМК аъзолари ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
М.Ў.
20__ й. "__" ______________
16 ёшгача бўлган ногирон болага бериладиган
ТИББИЙ ХУЛОСА-КОРЕШОГИ____-сон
20___ й. "__" __________ ___________ туман (шаҳар)
1. Боланинг фамилияси, исми, отасининг исми ______________________ __________________________________________________________.
2.Туғилган йили (ойи, санаси) __________________________________
3. Боланинг ота-онаси ёки уларнинг ўрини босувчи шахсларнинг фамилияси, исми, отасининг исми (кераклисини чизинг)
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________.
4. Ота-онасининг ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг доимий яшаш жойи _______________________________________________________
__________________________________________________________________.
5. Касаллик (патологик ҳолат) _________________________________
___________ тааллуқли бўлим _____________ бандга__________
банд бўлимига _______________________ тегишлилиги
__________________________________________________________________
Тиббий кўрсатмалар рўйхати
20___ й. "___" ________ гача ҳақиқий
Боланинг протез-ортопедия маҳсулотлари ва реабилитация техник воситаларига муҳтожлиги:
Ҳа (номи) ____________________________________________________
Йўқ.
Қайта кўрикдан ўтиш
санаси 20___ й. "___" ______________
ТМК раиси ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
ТМК аъзолари ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
20 ___ й. "___" ___________ туман (шаҳар) ижтимоий таъминот бўлимига юборилди
Манзили: ______________________________________________________
Алоқа бўлимининг квитанцияси N _________________ дан
3-ИЛОВА
Ногирон болаларга протез-ортопедия маҳсулотлари ва
реабилитация техник воситалари бериш учун асос бўлувчи
ТИББИЙ КЎРСАТМАЛАР РЎЙХАТИ
I. Ногирон болаларнинг протез-ортопедия маҳсулотларига
муҳтожлигини аниқлаш учун тиббий кўрсатмалар
ТМКлар ногирон болаларнинг протез-ортопедия маҳсулотларига муҳтожлиги тўғрисида тиббий хулоса беришда қуйидаги тиббий кўрсатмаларга асосланади (қайд этилган касалликлар туфайли ногиронлик белгиланган бўлса):
1. Протез маҳсулотларига:
қўл чўлтоқлиги;
билак чўлтоқлиги;
елка чўлтоқлиги;
сон чўлтоқлиги;
болдир чўлтоқлиги;
оёқнинг ампутацион чўлтоқлиги.
2. Ортопед аппаратларига:
полиомиелит (қоқшол) касаллиги асоратлари (шу жумладан, оёқ парези);
сон ва болдир соҳасидаги сохта бўғимлар;
туғма ёки орттирилган патологиялар натижасида оёқнинг 3 сантиметр ва ундан ортиқ калталиги;
болалар церебрал фалажлиги.
3. Кўкрак безлари экзопротезларга:
онкологик ўсмалар ва бошқа сабаблар туфайли кўкрак безининг олиб ташланганлиги.
4. Туторларга:
полиомиелит асоратлари;
секин битадиган синиқлар ва сохта бўғимлар.
5. Корсетларга:
сколиоз;
остеохондроз асоратлари (диск чурраси, спондилолистез, орқа мия нерв толасининг эзилиши натижасида ривожланган сколиоз);
кифоз;
умуртқа канали стенози;
умуртқа поғонаси жароҳати асоратлари (умуртқалар ўйноқилиги, орқа мия фаолиятининг бузилиши, спондилолистез).
6. Бандажларга:
қайталанувчи ёки жарроҳлик амалиётини қўллаш имкони бўлмаган чурралар.
7. Реклинаторларга:
сколиоз.
8. Мураккаб ортопед пойабзалига:
орттирилган ёки тизимли, ирсий, туғма патологиялар натижасида оёқнинг 3 сантиметрдан ортиқ анатомик калталиги;
товон юзасининг варус ёки вальгусли деформацияси натижасида оёқни ичкарига ёки ташқарига қийшайиши;
оёқ кафти ампутацияси ёки экзоартикуляциясидан (Шопар, Лисфранк, Горанжо, Шарп усулида ва бошқалар) кейинги чўлтоқлик;
ошиқ-товон бўғимини мустаҳкамлашни талаб этадиган оёқлар ярим фалажлиги (парези) ва фалажлиги (параличи);
болалар церебрал фалажлиги;
оёқ панжасининг ривожланган эквинус-варус қийшиқлиги, оёқ панжаси фалажлиги (от туёғи);
оёқ кафти ясси валгусли фалажлик деформацияси;
оёқ панжасининг куйиш, совуқ олиши, электр жароҳати ёки жарроҳлик муолажаси натижасидаги деформациялари;
оёқ панжасининг ривожланган ва турғун лимфостази (фил оёқлик) ва у билан боғлиқ бўлган трофик ўзгаришлар.
II. Ногирон болаларнинг реабилитация техник воситаларига
муҳтожлигини аниқлаш учун тиббий кўрсатмалар
ТМКлар ногирон болаларнинг реабилитация техник воситаларига муҳтожлиги тўғрисида тиббий хулоса беришда қуйидаги тиббий кўрсатмаларга асосланади (қайд этилган касалликлар туфайли ногиронлик белгиланган бўлса):
а) Ногиронлар аравачаси (хонада фойдаланиш учун):
сурункали қон айланиши бузилишининг III даражаси;
ўпка юрак-етишмовчилигининг III даражаси;
гемиплегия, ривожланган гемипарез,
тананинг пастки қисми ривожланган парапарези, параплегия;
ривожланган трипарез, триплегия;
ривожланган тетрапарез, тетраплегия;
гиперкинетик амиостатик синдром, кучли ривожланган атаксия;
иккала оёқнинг болдир ва ундан юқори қисми ампутацияси;
иккала тизза бўғимлари ва тирсак панжа бўғимларининг деформацияланувчи IV даражали остеоартрози.
б) Ногиронлар аравачаси (сайр учун):
гемиплегия, ривожланган гемипарез;
тананинг пастки қисми ривожланган парапарези, параплегия;
ривожланган трипарез, триплегия;
ривожланган тетрапарез, тетраплегия;
иккала оёқнинг болдир ва ундан юқори қисмидан ампутацияси;
иккала тизза бўғимлари ва тирсак-панжа бўғимларининг деформацияланувчи IV даражали остеоартрози.
в) Эшитиш мосламасига:
туғма, оттирилган ва аралаш Кохлеар неврит;
эшитиш қобилияти пасайишининг III-IV даражаси (сурдологнинг иккала қулоқнинг эшитиш қобилияти пасайганлиги тўғрисидаги хулосаси асосида).
г) Қўлтиқ таёқ:
битта оёқнинг таянч-ҳаракат фаолияти тўлиқ бузилган ҳолатларда ҳамда анатомик дефектларда.
д) Ҳасса:
оёқнинг таянч-ҳаракат фаолияти қисман бузилган ҳолатларда, шунингдек мураккаб протез ва ортез билан таъминланган ҳолатларда;
кўзи ожиз ногиронларга.
4-ИЛОВА
16 ёшгача ногиронликни қайд қилиш
ДАФТАРИ
Т/р |
Боланинг Ф.И.О. |
Туғилган йили |
Жинси |
Манзили |
шаҳар |
қишлоқ |
Ўқиш жойи |
Ташҳиси |
Туғма |
Орттирилган |
Бирламчи |
Қайта |
Хулоса |
|
ўғил |
қиз |
|||||||||||||
|
ТМК раиси ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
ТМК аъзолари ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
М.Ў.
5-ИЛОВА
16 ёшгача бўлган болаларни ногирон деб топиш ҳақидаги
тиббий хулосанинг бекор қилинганлиги тўғрисида
ТМК ХУЛОСАСИ ___-сон
20___ й. "__" __________ ___________ туман (шаҳар)
Ота-онаси ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларнинг фамилияси, исми, отасининг исми ___________________________________________________ ___________________________________________________.
Ногирон боланинг фамилияси, исми, отасининг исми _________________ ___________________________________________________.
Туғилган йили (ойи, санаси) ____________________________________
Яшаш манзили ________________________________________________
___________________________________________________________________
16 ёшгача бўлган ногирон болани ногиронлик ҳисобидан чиқариш сабаблари:
1. Соғайганлиги сабабли ..........................................................................
2. 16 ёшга тўлганлиги сабабли .................................................................
3. Вафот этганлиги сабабли .....................................................................
4. Кўчиб кетганлиги сабабли ...................................................................
ТМК раиси ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
ТМК аъзолари ___________________________________
(Ф.И.Ш., имзоси)
М.Ў.
"Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами", 2009 йил, 38-сон, 419-модда.