Аукционда давлат корхоналарини хусусийлаштириш тўғрисида Вақтинчалик низом (ЎзР ВМ 23.09.1992 й. 443-сон қарорига 8-илова)

Функция недоступна

Вазирлар Маҳкамасининг

1992 йил 23 сентябрдаги

443-сон қарорига

8-ИЛОВА

Аукционда давлат корхоналарини

хусусийлаштириш тўғрисида

ВАҚТИНЧАЛИК НИЗОМ

I. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1. Мазкур Низом аукционларни ўтказишнинг умумий тартибини, уларда харидорларнинг қатнашиш шартларини, ҳисоб-китоблар тартибини, шунингдек, хусусийлаштирилаётган объектларга ёки сотилаётган қимматбаҳо қоғозларга (акцияларга) эгалик ҳуқуқини расмийлаштириш тартибини белгилайди.

2. Аукционда хусусийлаштириш деганда жисмоний ёки юридик шахсларнинг хусусийлаштириш объектларига асосан харидорлардан бирон бир шартни бажариш талаб қилинмайдиган ҳолларда давлат мулкини хусусий мулк қилиб олиши тушунилади.

Бунда мулкка эгалик ҳукуқи савдо давомида энг кўп нархни таклиф этган харидорга берилади.

3. Аукционда давлат мулкини сотиш ҳақидаги қарор Ўзбекистон Республикасининг давлат мулкини бошқариш ва хусусийлаштириш қўмитаси (бундан кейин Давлат мулки қўмитаси деб аталади), унинг ҳудудий бошқармалари томонидан давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш комиссиясининг тақдимига кўра қабул қилинади.

4. Аукционда қуйидагилар сотилади;

корхоналар, цехлар, ишлаб чиқаришлар, участкалар ҳамда ана шу корхоналарнинг мустақил корхоналарга ажратиладиган бўлинмалари;

асбобускуналар, бинолар, иншоотлар, лицензиялар, патентлар ҳамда корхоналар ва уларнинг бўлинмаларига эгалик қилувчининг қарорига кўра тугатилган бошқа активлар;

чала қурилиш объектлари;

давлат корхоналари қайта тузилаётганда барпо этиладиган акционерлик жамиятларининг қимматбаҳо қоғозлари (акциялари).

II. АУКЦИОННИ ЎТКАЗИШГА ТАЙЁРГАРЛИК

5. Хусусийлаштириш объектларининг сотувчилари Давлат мулки қўмитаси, унинг ҳудудий бошқармаларидир (бундан кейин "сотувчи" деб аталади).

6. Сотувчи:

белгиланган тартибга мувофиқ аукционда сотиладиган объектлар ҳақидаги ахборотларни эълон қилишни ташкил этади;

аукционни ўтказишни ташкил этади;

аукцисн қатнашчилари билан ҳисоб-китоб қилади;

харидорнинг мулкка эгалик ҳуқуқини расмийлаштиради, хусусийлаштирилаётган объект бўйича олди-сотди шартномасини тузади;

жамоатчиликни аукцион якунлари ҳақида хабардор қилади.

7. Аукцион ўтказишни ташкил этиш учун давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш бўйича комиссия сотувчига қуйидагиларни беради:

объектни аукционда сотиш ҳақидаги қарор, хусусийлаштириладиган мулкнинг дастлабки нархи ҳақидаги маълумотлар ва хусусийлаштириладиган объект ҳақидаги бошқа ахборотлар бўлган давлат мулки объектини хусусийлаштириш бўйича тадбирлар режаси;

хусусийлаштириладиган корхона, бўлинмалар, меҳнат жамоаси умумий йиғилишининг объектни хусусий мулк қилиб сотишга розилиги баённомасидан кўчирма, меҳнат жамоасининг имзолаш варақаси;

аукцион ўтказиш ҳақидаги ахборот лойиҳаси;

тугатилган корхона активлари сотилганда тугатиш комиссиясининг материаллари.

8. Сотувчи олинган маълумотлар асосида аукционда сотиш учун таклиф этилаётган объект тўғрисида ахборот тузади ва аукцион ўтказиладиган кундан камида 3 ҳафта олдин уни матбуотда ва махсус ахборотномаларда эълон қилинишини ташкил этади.

9. Ахборотда қуйидаги маълумотлар бўлиши керак:

а) аукционда корхона сотилаётганда:

хусусийлаштириладиган корхонанинг номи ва манзили;

ер участкасининг майдони ва унда жойлашган бинолар тавсифи;

ишлаб чиқариладиган маҳсулот, товарлар ва кўрсатиладиган хизматларнинг ҳажми ва асосий турлари;

корхонада ишловчиларнинг -сони ва таркиби;

ноишлаб чиқариш йўналишидаги объектларни ҳам қўшган ҳолда гуруҳлар бўйича асосий жамғармаларнинг рўйхати ва баҳолаш қиймати;

бошланган инвестиция лойиҳалари, уларнинг смета қиймати ва ишлаб чиқариш харажатлари;

пул маблағларининг ҳолати;

моддий бойликларнинг заҳиралари;

бошқа корхоналарнинг устав сармояларида корхонага тегишли қимматбаҳо қоғозлар ҳамда улуш ва ҳиссанинг мавжудлиги;

номоддий активларнинг (патентлар, савдо маркаси ва бошқалар)нинг мавжудлиги;

корхонанинг (савдо, бюджет, кредит) мажбуриятлари;

корхонанинг йиллик баланси ҳамда сўнгги йилдаги фойда ва зарарлар ҳақидаги ҳисоботи;

б) қўшимча акциялар пакетлари сотилаётганда акционерлик жамияти устав капиталининг ҳажми; бир акциянинг номинал қиймати, сотиладиган акцияларнинг умумий -сони қўшимча равишда кўрсатилади;

в) аукционда тугатилган корхона активлари сотилган тақдирда  уларнинг асосий тавсифи келтирилади;

г) ҳар қандай ҳолларда:

ўтказилган аукцион шакли;

дастлабки сотилиш нархи;

тўлов шакли, сотувчи томонидан назарда тутилган бўлса тўлов муддатини суриш шартлари;

аукцион қатнашчиларининг объект билан олдиндан танишиш тартиби;

аукционда қатнашишга талабномалар ва бошқа ҳужжатларни Қабул қилишнинг узил-кесил муддати;

дастлабки нархга нисбатан 10 фоиз ҳажмида гаров суммаси ва у ўтказилиши керак бўлган ҳисоб счёти;

аукционнинг ўтказилган куни, вақти ва жойи;

сотувчи боғланиш телефонининг номери.

Юқорида кўрсатилган маълумотлар ҳамда қўшимча маълумотлар бериш шакллари сотувчи томонидан белгиланади.

10. Ахборот эълон қилинган пайтдан бошлаб сотувчи барча юридик ва жисмоний шахсларга хусусийлаштириш объекти билан олдиндан танишиш имконини беради.

Олдиндан танишиш таклифи учун ҳақ тўланади. Ўнинг миқдори сотувчи томонидан белгиланади. Лекин бу ҳақ 500 сўмдан ошмаслиги керак. Сотувчи объектни кўздан кечириш ва танишиш учун шароит яратиб беришга мажбурдир.

III. АУКЦИОНЛАРДА ҚАТНАШИШ ШАРТЛАРИ

11. Аукционда қатнашишга Ўзбекистон Республикасининг амалдаги қонунчилигига мувофиқ харидор деб эътироф этилган, аукционда қатнашишга талабнома ва бошқа зарур ҳужжатларни берган ҳамда хусусийлаштириш объектининг дастлабки нархига нисбатан 10 фоиз ҳажмида белгиланган тартибда гаров суммасини тўлаган юридик ва жисмоний шахслар қўйилади.

Аукционларда хорижий юридик ва жисмоний шахсларнинг қатнашиш хусусиятлари амалдаги қонунчилик томонидан белгиланади.

12. Аукционда қатнашиш учун сотувчи номига қуйидаги ҳужжатлар топширилиши зарур:

аукционда қатнашишга мазкур Низомнинг 1 ва 2-иловаларида кўрсатилган шакллар бўйича талабнома;

ёпиқ аукцион (ёпиқ тендер) ўтказилаётганда  объектнинг нархи ҳақидаги таклиф алоҳида конвертга солинган ҳолда;

аукцион тўғрисидаги ахборотда кўрсатилган сотувчининг ҳисоб счётига гаров қўйилганлигини тасдиқловчи тўлов ҳужжатининг нусхаси.

Давлат тасарруфига кирмайдиган юридик шахслар нотариус ёки рўйхатга олган орган томонидан тасдиқланган таъсис ҳужжатлари нусхаларини қўшимча равишда топширадилар.

13. Очиқ аукционда қатнашишга қўйилган шахсларга аукцион қатнашчиси чиптаси берилади, унда харидор савдода қатнашадиган номер, аукционда сотишга қўйиладиган хусусийлаштириш объектининг номи, аукционни ўтказишнинг асосий шартлари кўрсатилади. Чипта аукционда қатнашувчига ундан олинган талабнома асосида ҳамда сотувчининг ҳисоб счётига гаров суммаси қўйилганлиги ҳақидаги тўлов ҳужжати кўрсатилган тақдирда берилади.

Аукцион қатнашчилари бўлмаган шахслар учун очиқ аукцион ўтказилган ҳолларда кириш чипталари сотилади. Кириш чиптасининг нархи сотувчи томонидан белгиланади.

Ёпиқ тендер қатнашчисига унинг талабномаси олинганлиги ҳақидаги ахборот қайд этилган кун кўрсатилган ҳолда жўнатилади.

14. Белгиланган муддат тугагач талабномаларни қабул қилиш тўхтатилади.

15. Аукционда қатнашишга талабнома берган шахслар ҳақидаги маълуллотлар эълон қилинмайди.

16. Талабнома берган шахсларга қуйидаги ҳолларда аукционда қатнашишга рухсат этилмайди;

талабнома берган шахс амалда қонунчиликка мувофиқ харидор деб эътироф этилмаган тақдирда;

талабнома берган шахс мазкур Низомда назарда тутилган мажбурий ҳужжатларни муддатида топширмаган тақдирда.

Мазкур рўйхат рад жавоби бериш учун узил-кесил асос бўлади.

17. Ёпиқ тендер ўтказилаётганда тендер ҳақидаги ахборот эълон қилинган пайтдан бошлаб унинг тамом бўлишига қадар қатнашчиларга ахборотлар алмашиш ёки улар киритадиган таклифлар ҳақида ахборотларни ошкор қилиш тақиқланади. Бу талабни бажармаслик аукцион қоидаларини қўпол равишда бузиш деб ҳисобланади.

IV. АУКЦИОНЛАРНИ ЎТКАЗИШ ТАРТИБИ

18. Аукционни ўтказиш шаклини Давлат мулки қўмитаси, унинг ҳудудий бошқармаси объектни хусусийлаштириш тадбирлари режасида белгилайди.

Аукцион қуйидаги шаклларда амалга оширилади:

одатда тугатилган корхоналарнинг, кичик корхоналарнинг (200 дан кам киши ишлайдиган) активлари, акционерлик жамиятларининг акциялари сотилаётганда фойдаланиладиган очиқ аукцион;

одатда ўрта ва йирик корхоналар (200 дан кўп киши ишлайдиган), акционерлик жамиятлари акцияларининг пакетлари сотилаётганда фойдаланиладиган ёпиқ аукцион (ёпиқ тендер).

Акционерлик жамиятларининг пакетларини сотиш бўйича ёпиқ тендерлар ўтказиш Ўзбекистон Республикаси Давлат мулки қўмитаси томонидан белгиланган тартибда амалга оширилади.

19. Очиқ аукцион қуйидаги тартибда ўтказилади:

а) аукционни сотувчи томонидан ёлланадиган аукциончи ўтказади. Аукцион аукциончининг объект номини эълон қилиши, қисқача таърифлаб бериши ва дастлабки нархини айтишидан ва аукционнинг дастлабки "қадаминдан бошланади.

Аукционнинг "қадами" дастлабки нархнинг 5 фоизидан 15 фоизигача бўлган доирада бошланади. Келишилган доирадаги "қадамни" аукциончи танлайди. Аукцион "қадами" аукционнинг бутун даврида бир йиллигича қолади.

Савдо жараёнида аукциончи нархни айтади, харидорлар эса объектни шу нархда сотиб олишга тайёрлигини чиптани кўтариш билан маълум қиладилар;

б) савдо объектнинг дастлабки нархини эълон қилишдан бошланади. Навбатдаги нарх эълон қилингандан кейин аукциончи ўзининг назарида биринчи бўлиб чипта кўтарган харидор чиптасининг номерини айтади. Сўнгра аукциончи аукционнинг боришига қараб навбатдаги нархни эълон қилади.

Объектни ушбу нархга олишга тайёр харидорлар бўлмаганда аукциончи бу нархни уч марта такрорлайди;

в) навбатдаги нарх уч марта эълон қилингандан кейин ҳам харидорлардан ҳеч ким чиптани кўтармаса кимошди савдоси тугалланади. Чипта номери аукциончи томонидан энг охирида айтилган харидор аукцион ғолиби бўлади.

Кимошди савдоси тугагач аукциончи сотишга қўйилган объект сотилганлигини эълон қилади, қандай нархда сотилганлигини ва ғолибнинг чипта номерини айтади;

г) агар дастлабки нарх уч марта такрорлангандан кейин ҳам харидорлардан бирон киши чипта кўтармаса, аукцион ўтмаган ҳисобланади ва объект сотувчига қайтарилади.

20. Ёпиқ тендер тарзидаги аукцион қуйидаги тартибда ўтказилади:

а) ёпиқ тендерни доимий ишлайдиган тендер комиссияси ўтказади, унинг таркиби Давлат мулки қўмитаси, унинг ҳудудий бошқармаси томонидан тасдиқланади;

б) талабномаларни қабул қилиш муддати тугагач тендер комиссиясининг қабул қилинган талабномалар ҳақидаги баённомаси тузилади ҳамда у комиссия раиси ва котиби томонидан имзоланади.

Тендерда қатнашиш учун берилган талабномаларни яшириш, якун чиқараётганда уларни ҳисобга олмаслик амалдаги қонунчиликка мувофиқ маъмурий жавобгарликка тортилишга олиб келади.

Жарима тендер комиссияси раисига солинади. Бундай ҳолда тендер натижалари ҳақиқий эмас деб топилади; '

в) қатнашчиларнинг нарх ҳақидаги таклифлари солинган конвертларни очиш ва ёпиқ тендернинг узил-кесил якунлари талабномалар қабул қилинган кундан бошлаб уч кундан кечикмасдан чиқарилади.

Ёпиқ тендер муддати давомида жўнатилган талабномаларгина ҳисобга олинади.

Энг юқори нархни таклиф этган харидор ёпиқ тендер ғолиби бўлади.

Ёпиқ тендернинг икки ёки ундан кўп қатнашчисининг таклифлари энг юқори бўлган тақдирда кимнинг талабномаси илгари берилган бўлса ўша ғолиб бўлади. Агар бу ҳам ғолибни аниқлашга олиб келмаса, танлов комиссияси ғолибни аниқлаш учун қуръа ташлайди.

Конвертни очишда ва якун чиқаришда харидорлар ёки уларнинг ишончномага эга бўлган ишонган шахслари вавакиллари, ҳокимликларнинг вакиллари, оммавий ахборот воситаларининг вакиллари ва бошқа фуқаролар қатнашиши мумкин.

21. Аукцион ғолиби аукцион ўтказиш шартларида белгиланган вақт давомида мазкур объект бўйича кимошди савдоси тугагандан кейин аукцион натижалари ҳақидаги якуний баённомани имзолаши керак. Баённома харидор ёки унинг ваколатли вакили ҳамда аукцион ташкилотчилари томонидан икки нусхада имзоланади.

Баённсмада сотувчи ва харидор ҳақидаги маълумотлар, хусусийлаштириш объектининг номи, узил-кесил нархи, шунингдек, олди-сотди шартномасини имзолаш бўйича томонларнинг мажбуриятлери кўрсатилади, Аукционнинг натижалари ҳақидаги баённоманинг бир нусхаси харидорга берилади ва унинг мазкур объектнинг олди-сотди шартномасини тузиш ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжат ҳисобланади.

22. Агар аукцион ғолиби 10 кун давомида якуний баённомани имзоламаган бўлса, аукцион натижалари бекор қилинади, берилган гаров унга қайтарилмайди ҳамда объект сотувчига қайтарилади. Ёпиқ тендер ўтказилган чоғда бундай ҳолда объектни сотиб олиш ҳуқуқи аввалги нархни таклиф этган қатнашчига берилади. Агар бу қатнашчи ҳам баённомани имзолашдан воз кечса тендер натижалари бекор қилинади.

23. Аукцион якунлари ҳақидаги ахборот аукцион ўтказилган қундан бошлаб ой, куни аниқ кўрсатилган 30 кун давомида матбуотда ва махсус ахборотномада эълон қилинади.

V. ХУСУСИЙЛАШТИРИЛАДИГАН ОБЪЕКТГА

ЭГАЛИК ҲУКУҚИНИ РАСМИЙЛАШТИРИШ

ВА АУКЦИОН ҚАТНАШЧИЛАРИ БИЛАН

ҲИСОБ-КИТОБЛАР

24. Аукцион натижалари ҳақидаги якуний баённома имзолангаь пайтдан бошлаб ой, куни аниқ кўрсатилган 30 кундан кеч бўлмаган муддатда сотувчи ва харидор ўртасида амалдаги қонунчиликка мувофиқ олди-сотди шартномаси имзоланган бўлиши керак.

25. Аукцион якунлари бўйича тузиладиган олди-сотди шартномасида қуйидагилар кўрсатилади:

сотилган объектнинг номи;

объектнинг сотиб олинган нархи;

сотувчи, харидор ҳақидаги маълумот (зарур ҳолларда  воситачи ҳақида маълумот), улар жойлашган жой;

объектни топшириш тартиби, тўлов шакли ва муддатлари.

26. Белгиланган муддатлар ва тўлов шаклига мувофиқ харидор давлат мулкини давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштиришдан тушган маблағларни, гаров суммасини чиқариб ташлаган ҳолда хусусийлаштирилган объектнинг шартномада белгиланган тўла қиймати суммасини жамлаш учун махсус счётга ўтказишга мажбурдир. Агар харидор белгиланган суммани кўрсатилган муддатда тўламаса, олди-сотди шартномаси бекор қилинади, унинг тўлаган гарови эса қайтариб берилмайди. Харидор белгиланган муддатда тегишли суммани тўламаса ўтказилган ёпиқ тендер натижаларига кўра объектни сотиб олиш ҳуқуқи аввалги нархни таклиф этган қатнашчига ўтади. Агар бу қатнашчи ҳам олди-сотди шартномасини имзолашдан бош тортса ёпиқ тендер натижалари бекор қилинади.

27. Аукционда объектни сотиб олишда харидор тўлаган гаров суммаси хусусийлаштириш битишуви бўйича унинг тўлаган суммасига қўшилади ва аукционни ўтказиш билан боғлиқ бўлган харажатларни қоплаш учун сотувчи ихтиёрида қолади.

Аукционнинг қолган ҳамма қатнашчиларига гаров суммаси аукцион натижалари ҳақидаги талабнома имзоланган пайтдан бошлаб 10 кун давомида қайтариб берилади.

28. Хусусийлаштириш объектига эгалик қилиш ҳуқуқи Давлат мулки қўмитаси, унинг ҳудудий бошқармаси томонидан янги мулкдорга мулкий ҳукуқ тўғрисидаги давлат ордери берган пайтдан бошлаб сотувчидан харидорга ўтади.

VI. АУКЦИОНДА ХУСУСИЙЛАШТИРИШ

ОБЪЕКТЛАРИНИ СОТИШДАН ОЛИНГАН

ТУШУМЛАРНИ БЕЛГИЛАШ

29. Аукционда хусусийлаштириш объектини сотишдан олинадиган тушум харидорлардан, аукцион қатнашчиларини аукцион объектлари билан олдиндан танишишга таклифномалар сотишдан, аукционга чипталар сотишдан тушган пул маблағлари ва белгиланган тартибда қайтарилмаган гаров суммаси ҳисобига ҳосил қилинади.

VII. ХУСУСИЙЛАШТИРИШ БИТИМЛАРИНИНГ

ҲАКИКИЙ ЭМАСЛИГИ ВА ТОМОНЛАРНИНГ

МАСЪУЛИЯТИ

30. Мазкур Низомда белгиланган аукцион ўтказишнинг белгиланган қоидалари ва шартлари бузилган тақдирда аукционда давлат мулкини хусусийлаштириш бўйича битимлар ҳақиқий эмас деб ҳисобланади.

31. Аукционда хусусийлаштириш битимларининг ҳақиқий эмас деб топилганлиги ҳақидаги низолар амалдаги қонунчиликка биноан судда ёки ҳакамлик судида кўриб чиқилади.