Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 10.02.2018 й. 105-сон "Республикада соя етиштириш ҳажмларини янада кўпайтириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Қарори

Функция недоступна

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ

ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИНИНГ

ҚАРОРИ

10.02.2018 й.

N 105

РЕСПУБЛИКАДА СОЯ ЕТИШТИРИШ

ҲАЖМЛАРИНИ ЯНАДА КЎПАЙТИРИШ

ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТЎҒРИСИДА

Сўнгги йилларда республикада ноанъанавий қишлоқ хўжалиги экинларини жойлаштириш ва етиштиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Жумладан, 2017 йилда республикада биринчи марта 12 минг гектардан ортиқ майдонга соя экилиб, 14 минг тонна соя дони етиштирилди ва ушбу хомашёни қайта ишлаш ҳисобига аҳолига 2 минг тоннадан ортиқ соя ёғи, паррандачилик корхоналарига 10 минг тонна юқори озиқали соя шроти етказиб берилди.

Шу билан бирга, 2017 йилда соя етиштиришда бир қатор камчиликларга йўл қўйилди. Хусусан:

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги, Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги илмий-ишлаб чиқариш маркази томонидан соянинг янги навларини яратиш, бирламчи уруғчилигини ташкил этиш, илмий тавсияларни ишлаб чиқишда селекционерлар, уруғчи-олимлар ва соҳа мутахассисларини кенг жалб қилиш ишлари қониқарсиз тарзда амалга оширилган. Шунингдек, соя етиштирувчи фермер хўжаликлари билан илмий муассасалар ва олимлар ўртасида узвий ҳамкорлик йўлга қўйилмаган;

Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва туманлар ҳокимликлари томонидан соя экинини илмий асосланган ҳолда жойлаштиришга эътибор берилмаган, соя экиш учун ер унумдорлиги паст, сув билан етарли даражада таъминланмаган майдонлар ажратилган, агротехника тадбирларини ўз вақтида ва сифатли ўтказиш ташкил этилмаган;

"Ўзпахтаёғ" АЖ ва унинг таркибидаги ёғ-мой корхоналари томонидан соя етиштирувчи хўжаликлар билан ёғ-мой корхоналари ўртасида контрактация шартномаларини тузиш ишлари тўлиқ ташкил этилмаган ҳамда зарур миқдорда уруғлик етказиб берилмаган. Шунингдек, айрим ёғ-мой корхоналари томонидан соя етиштириш ва агротехника тадбирларини ўтказиш учун аванс маблағлари ўз вақтида ажратилмаган ҳамда соя уруғи фермер хўжаликларига етарли ҳажмда етказиб берилмаган. Натижада, 2017 йилда республикада асосий майдонларда экилган соянинг ўртача ҳосилдорлиги гектаридан 16 центнерни, такрорий майдонларда эса гектаридан атиги 5,9 центнерни ташкил этган.

Юқоридагиларни инобатга олиб ҳамда республикада соя экини майдонларини янада кенгайтириш, серҳосил ва эртапишар соя навларини яратиш, бирламчи уруғчиликни ташкил этиш, соя етиштиришда янги замонавий агротехнологияларни қўллаш, аҳолининг соя ёғига бўлган эҳтиёжини таъминлаш, паррандачилик корхоналарига соя шроти маҳсулотини етказиб бериш ҳамда Ўзбекистон Республикаси Президентининг "2017-2021 йилларда республикада соя экишни кўпайтириш ва соя дуккакли экинларини ўстиришни ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида" 2017 йил 14 мартдаги ПҚ-2832-сон қарори ижросини таъминлаш мақсадида Вазирлар Маҳкамаси ҚАРОР ҚИЛАДИ:

1. 2017 йилда соя етиштиришда камчиликларга йўл қўйган:

а) соя экинини илмий асосланган ҳолда жойлаштиришга эътибор берилмаганлиги, соянинг янги навларини яратиш, бирламчи уруғчилигини ташкил этиш, уни етиштириш бўйича илмий тавсияларни ишлаб чиқиш йўналишида илмий муассасалар фаолияти қониқарсиз ташкил этилганлиги учун Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги илмий-ишлаб чиқариш маркази директори Б. Холиқовга ҳамда Дон ва дуккакли экинлар илмий-тадқиқот институти директори Р. Сиддиқовга "ҳайфсан" эълон қилинсин;

б) "Ўзпахтаёғ" АЖ (Салихов) томонидан ёғ-мой корхоналарида соя етиштирувчи хўжаликлар билан контрактация шартномаларини тузиш ишлари тўлиқ ташкил этилмаганлиги, хўжаликларга зарур миқдорда уруғлик етказиб берилмаганлиги, соя етиштириш ва агротехника тадбирларини ўтказиш учун аванс маблағлари ўз вақтида ажратилмаганлиги ва бу борада тизимли назорат ўрнатилмаганлиги учун "Ўзпахтаёғ" АЖнинг Ишлаб чиқариш ва инвестициялар бўйича директори Ғ. Пардаевга ҳамда тизимдаги ёғ-мой корхоналари - "Сурхонозиқовқатсаноати" АЖ (Нурматов), "Гулистон ёғ экстракт" АЖ (Алланазаров), "Агрохизмат Шиндонг" МЧЖ (Раджабов), "Тошкент ёғ-мой комбинати" АЖ (Розиқов) раҳбарларига "ҳайфсан" интизомий жазо чораси эълон қилиш масаласи кўриб чиқилсин;

в) ер унумдорлиги паст, сув билан етарли даражада таъминланмаган майдонларда соя экини жойлаштирилиши натижасида белгиланган ҳосил олинмаганлиги, сояни етиштиришда агротехника тадбирларини ўз вақтида ва сифатли ўтказиш таъминланмаганлиги бўйича камчиликларга йўл қўйилганлиги Андижон (Абдурахмонов), Бухоро (Барноев), Навоий (Турсунов), Наманган (Бозоров), Сирдарё (Мирзаев), Тошкент (Ибрагимов), Хоразм (Собиров) вилоятлари ҳокимларига, Қўрғонтепа (Эргашев), Шофиркон (Турсунов), Хатирчи (Алиев), Гулистон (Ибодуллаев), Бекобод (Исроилов), Шовот (Атахонов), Зарбдор (Анқаев), Узун (Норматов), Поп (Султонов), Данғара (Абдусаломов) туманлари ҳокимларига кўрсатиб ўтилсин;

2018 йилда соя етиштириш прогноз кўрсаткичлари бажарилиши таъминланмаган тақдирда юқорида қайд этилган раҳбарлар уларга нисбатан вазифасидан озод қилишгача бўлган интизомий жазо чоралари кўрилиши тўғрисида қатъий огоҳлантирилсин.

2. Қуйидагилар:

2018 йил ҳосили учун асосий майдонларда соя экинини навлар бўйича жойлаштириш 1-иловага мувофиқ;

2018 йилда соя дони етиштириш учун талаб этиладиган аванс маблағлари, ёқилғи-мойлаш маҳсулотлари ва минерал ўғитлар ҳажми 2-иловага мувофиқ;

соя уруғлиги етиштиришга ихтисослаштирилган уруғчилик фермер хўжаликлари 3-иловага мувофиқ тасдиқлансин.

3. Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва туманлар ҳокимликларига:

бир ой муддатда мазкур қарорга 1-иловада келтирилган соя экини экиладиган майдонларни фермер хўжаликлари ва контурлар (энг камида 5 гектар ва сув билан таъминланган майдон) бўйича жойлаштириш;

"Ўзпахтаёғ" АЖ тизимидаги ёғ-мой корхоналари билан соя етиштирувчи фермер хўжаликлари ўртасида контрактация шартномалари тузилишини ташкил этиш;

сояни оптимал муддатларда экиш, парвариш қилиш, соя ҳосилини ташкилий равишда ўриб-йиғиб олиш тадбирларининг ўз вақтида ва сифатли ўтказилишини таъминлаш вазифалари юклансин.

Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши Раисига, вилоятлар ва туманлар ҳокимларига соя экинини тўлиқ ҳажмларда экиш, ўз вақтида ва сифатли парвариш қилиш ҳамда мўлжалланган ҳосилни йиғиб олиш масалаларининг назорат қилиниши юзасидан шахсий масъулият юклансин.

4. 2018 йил ҳосили учун асосий майдонларда соя экинини жойлаштириш, етиштириш ва доимий мониторинг олиб бориш бўйича республика ишчи гуруҳи таркиби (кейинги ўринда Республика ишчи гуруҳи деб аталади) 4-иловага мувофиқ тасдиқлансин.

Республика ишчи гуруҳи (З.Т. Мирзаев):

ҳудудларнинг тупроқ-иқлим шароитларига мос равишда сув таъминоти яхши бўлган, унумдор ер майдонларига соя экинини жойлаштиришда;

фермер хўжаликларига ёғ-мой корхоналари томонидан аванс маблағларини ўз вақтида ажратиш, уруғлик, минерал ўғит, ёқилғи-мойлаш материаллари, кимёвий воситаларни етказиб бериш, агротехника тадбирлари муддатида, сифатли ўтказилишини ташкил этиш, етиштирилган маҳсулотларни белгиланган нархларда харид қилиш ва якуний ҳисоб-китобларни амалга оширишда;

соя етиштирувчи ривожланган давлатлар билан ўзаро ҳамкорликни йўлга қўйиш, янги замонавий технологияларни жорий этиш, соя етиштирувчи фермер хўжаликлари ва соҳа мутахассислари малакасини доимий равишда ошириб боришни ташкил этишда амалий ёрдам берилишини таъминласин.

5. Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги, Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги илмий-ишлаб чиқариш маркази ҳудудларнинг иқлим шароитларига мос, серҳосил, касаллик ва зараркунандаларга чидамли соя уруғлигини хорижий мамлакатлардан олиб келиш юзасидан соя навлари ва талаб этиладиган ҳажми бўйича "Ўзпахтаёғ" АЖга ўз таклифларини 20 кун муддатда киритсинлар.

6. Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг Микробиология институти бир ой муддатда маҳаллий тупроқ-иқлим шароитида соя уруғларига ишлов берадиган биопрепаратлар ишлаб чиқаришни ташкил этсин.

7. "Ўзпахтаёғ" АЖ, Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги, Адлия вазирлиги, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ҳамда туманлар ҳокимликларининг:

2018 йил 1 апрелгача соя етиштирувчи фермер хўжаликлари ва буюртмачилар ўртасида тузилган контрактация шартномаларини рўйхатдан ўтказиш ва соя етиштирувчи хўжаликларга юқори сифатли уруғликларни сертификатланган ҳолда аванс маблағи ҳисобидан етказиб берилишини таъминлаш;

соя етиштирувчи фермер хўжаликлари "Ўзпахтаёғ" АЖ тизимидаги ёғ-мой корхоналари ўртасида тузилган контрактация шартномаларига мувофиқ маҳсулот етиштирувчиларга агротехника тадбирларини ўтказиш учун бериладиган соя уруғлигини ҳисобга олган ҳолда шартнома қийматининг 50 фоизидан кам бўлмаган миқдорда аванс маблағларини босқичма-босқич тўлаб бериш чораларини кўриш;

"Ўзпахтаёғ" АЖнинг ижро этувчи аппарати бошқарув ходимларининг чекланган сони доирасида ёғ-мой корхоналари илмий-техника марказлари фаолиятини мувофиқлаштириш ҳамда хомашё базасини ривожлантириш бўлимини, шунингдек, тизимдаги барча ёғ-мой корхоналарида мутахассис агроном лавозимини жорий этиш ҳақидаги таклифларига розилик берилсин.

8. Тижорат банкларига, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши ва вилоятлар ҳокимликларига бир ой муддатда "Ўзпахтаёғ" АЖ тизимидаги ёғ-мой корхоналарига соя етиштирувчиларни аванс бериш учун зарур бўладиган кредитларни белгиланган тартибда ажратиш тавсия этилсин.

Белгилаб қўйилсинки, сояни экиш ва парвариш қилиш ишлари фермер хўжаликларига ушбу мақсадлар учун очилган махсус ҳисоб рақами орқали амалга оширилади.

9. Ўзбекистон Республикаси Ер ресурслари, геодезия, картография ва давлат кадастри давлат қўмитаси 2018 йил 15 майгача, ҳудудий бошқармаларни жалб этган ҳолда, соя экилган майдонларни назорат ўлчовидан ўтказсин ва амалга оширилган ишлар юзасидан Вазирлар Маҳкамасига ахборот берсин.

10. Мазкур қарорнинг бажарилишини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг ўринбосари - қишлоқ ва сув хўжалиги вазири З.Т. Мирзаев зиммасига юклансин.

Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири                          А. Арипов

Вазирлар Маҳкамасининг

2018 йил 10 февралдаги

105-сон қарорига

1-ИЛОВА

2018 йил ҳосили учун асосий майдонларда

соя экинини навлар бўйича жойлаштириш

Вазирлар Маҳкамасининг

2018 йил 10 февралдаги

105-сон қарорига

2-ИЛОВА

2018 йилда соя дони етиштириш учун талаб

этиладиган аванс маблағлари, ёқилғи-мойлаш

маҳсулотлари ва минерал ўғитлар ҳажми

Вазирлар Маҳкамасининг

2018 йил 10 февралдаги

105-сон қарорига

3-ИЛОВА

Соя уруғлиги етиштиришга ихтисослаштирилган

уруғчилик фермер хўжаликлари

Вазирлар Маҳкамасининг

2018 йил 10 февралдаги

105-сон қарорига

4-ИЛОВА

2018 йил ҳосили учун асосий майдонларда

соя экинини жойлаштириш, етиштириш

ва доимий мониторинг олиб бориш

бўйича республика ишчи гуруҳи

ТАРКИБИ

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2018 йил 14 февраль