ВСЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВО УЗБЕКИСТАНА

ЎзР Конунчилиги / Соғлиқни сақлаш. Жисмоний тарбия ва спорт. Туризм / Соғлиқни сақлаш / Дорихона муассасалари. Дори-дармонлар ва тиббий мақсадлар учун белгиланган буюмлар /

Дори воситаларини ва тиббий буюмларни тайёрлаш, сақлаш, уларнинг сифатини назорат қилиш ҳамда уларни расмийлаштириш тартиби тўғрисидаги Низом (АВ томонидан 03.04.2018 й. 2990-сон билан рўйхатга олинган соғлиқни сақлаш вазирининг 27.03.2018 й. 17-сон буйруғи билан тасдиқланган)

Функция недоступна

Данная функция доступно только для клиентов (пользователей)

Полный текст документа доступен в платной версии. По вопросам звоните на короткий номер 1172

Ўзбекистон Республикаси

Адлия вазирлигида

2018 йил 3 апрелда 2990-сон

билан рўйхатга олинган

Ўзбекистон Республикаси

соғлиқни сақлаш вазирининг

2018 йил 27 мартдаги

17-сон буйруғига

ИЛОВА



Дори воситаларини ва тиббий

буюмларни тайёрлаш, сақлаш, уларнинг

сифатини назорат қилиш ҳамда уларни

расмийлаштириш тартиби тўғрисидаги

НИЗОМ


Муқаддима

1-боб. Умумий қоидалар

2-боб. Асептик (стерил) шароитларда

дори воситаларини тайёрлаш

3-боб. Суюқ дори воситаларини тайёрлаш

4-боб. Суртма дориларни тайёрлаш

5-боб. Қаттиқ (кукунлар шаклидаги) дори воситаларини тайёрлаш

6-боб. Тайёрланадиган дори воситаларининг сифатини назорат қилиш

7-боб. Тайёрланадиган дори воситалари

ва тиббий буюмларни расмийлаштириш

8-боб. Тиббий буюмларни тайёрлаш

9-боб. Якуний қоидалар

1-илова. Дорихоналарда тайёрланадиган дори

воситаларининг таркиби, яроқлилик муддати,

сақлаш шароитлари ва стерилизация режимлари

2-илова. Дорихоналарда дори воситаларини тайёрлашда

йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш меъёрлари

3-илова. Суюқ дори воситалари ва ёрдамчи

моддаларнинг зичлик кўрсаткичлари

4-илова. Дори воситаларининг ҳажм ошиш коэффициенти

5-илова. Дорихона муассасаларида бюретка ёрдамида

ўлчаш учун тавсия этилган концентрланган эритма

ва суюқ дори воситаларининг рўйхати

6-илова. Хушбўй сувлар тайёрланишида қўйиладиган талаблар

7-илова. Спиртли эритмалар турли хил ҳажм концентрациядаги

этил спиртининг (мл ) 95% этил спиртининг қанча миқдорига

(г ) тўғри келиши (+20 °С да)

8-илова. 20 °С даги ± 5% оғиш меъёри билан 1 грамм

ҳамда 1 миллилитрдаги томчилар миқдори, суюқ

дори воситаларининг 1 томчисининг оғирлиги

9-илова. Стерил эритмалар сифатини назорат қилишда

қўлланиладиган назорат шартлари ва техникаси



Ушбу Низом "Дори воситалари ва фармацевтика фаолияти тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига мувофиқ дори воситалари ва тиббий буюмларни тайёрлаш, тайёрланган дори воситаларини сақлаш, уларнинг сифатини назорат қилиш ва расмийлаштириш тартибини белгилайди.



1-БОБ. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР


1. Ушбу Низомда қуйидаги асосий тушунчалардан фойдаланилган:


инъекциялар учун дори воситалари - парентерал қўллаш учун эритмалар, суспензиялар, эмульсиялар, шунингдек бевосита ишлатиш олдидан стерил эритгичда эритиладиган қаттиқ дори моддалари (кукунлар, таблеткалар, ғовак массалар) тарзидаги стерил дори шакллари;


эритмалар - суюқ, қаттиқ ёки газ ҳолидаги моддаларни тегишли эритгичда эритиб ҳосил қилинган суюқ дори шакли. Эритмалар ички ва ташқи қўлланиш учун, шунингдек инъекциялар учун фойдаланилади.


2. Ушбу Низомнинг талаблари дори воситалари ва тиббий буюмларни тайёрлаш билан шуғулланувчи дорихоналарга нисбатан татбиқ этилади.


3. Дори воситалари ва тиббий буюмларни тайёрлаш дори воситалари ва тиббий буюмларни тайёрлаш учун тегишли лицензияга эга бўлган дорихоналар томонидан амалга оширилади.


4. Дори воситалари Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан қўлланиши рухсат этилган дори моддаларидан (субстанциялардан) тайёрланади.


5. Дори воситаларини тайёрлаш санитария нормалари, талаблари ва гигиеник нормативларга жавоб берадиган шароитларда амалга оширилади.


6. Дори воситаларини тайёрлаш билан шуғулланувчи дорихоналар амалга оширилаётган фармацевтика фаолиятининг ҳажмига ва хусусиятига мувофиқ асбоб-ускуналар билан жиҳозланиши керак.


7. Дори воситаларини тайёрлаш ва уларнинг сифатини назорат қилишда фойдаланиладиган ўлчов воситаларининг яроқлилиги ҳамда аниқлиги, шунингдек уларни текшириш ва (ёки) калибрлашнинг мунтазамлиги таъминланиши зарур.


8. Дорихоналарда тайёрланадиган дори воситалари сифатини назорат қилувчи фармацевт дорихонанинг ички назорати соҳасида касбий билимларга эга бўлиши керак. Кимёвий назоратни ўтказиш учун зарур ускуналар, приборлар ва реактивлар билан жиҳозланган, сифатни назорат қилишга доир ҳужжатлар билан таъминланган махсус иш ўрни жиҳозланади.


9. Концентрланган (қуюқлаштирилган) эритмаларни, ярим тайёр маҳсулотларни, дорихонада тайёрланган ярим тайёр маҳсулотларни (заготовкаларни) дори воситаларини тайёрлашда барча қайдлар қоғоз ёки электрон кўринишда расмийлаштириладиган Лаборатория ва қадоқлаш ишлари журналига ёзиб қўйилади.

Журналда қуйидаги маълумотлар кўрсатилади:

берилган дори воситасини (хом ашёни) назорат қилишни ўтказиш санаси ва тартиб рақами;

серия рақами;

дори воситасининг номи, ўлчов бирлиги, миқдори, чакана нархи (шу жумладан идишнинг қиймати);

қадоқланган маҳсулотнинг тартиб рақами, ўлчов бирлиги, миқдори, чакана нархи, шу жумладан таблетка қилинган дори препаратлари, кукун шаклидаги дори воситалари, дозаланган суюқ дори шакллари учун тартиб рақами, ўлчов бирлиги, миқдори, чакана нархи;

дори воситасини қадоқлаган шахснинг имзоси;

қадоқланган дори воситасини текширган шахснинг имзоси, таҳлил санаси ва рақами.

Журналнинг бетлари рақамланган, ип ўтказиб тикилган ҳамда ташкилот раҳбарининг имзоси ва муҳр билан (муҳр мавжуд бўлган тақдирда) тасдиқланган бўлиши керак.



2-БОБ. АСЕПТИК (СТЕРИЛ) ШАРОИТЛАРДА

ДОРИ ВОСИТАЛАРИНИ ТАЙЁРЛАШ


1-§. Умумий қоидалар

2-§. Инъекцион ва инфузион дори воситаларини тайёрлаш

3-§. Янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларни

даволаш учун мўлжалланган дори шаклларини тайёрлаш

4-§. Антибиотикли дори воситаларини тайёрлаш

5-§. Офтальмологик дори воситаларини тайёрлаш

6-§. Кўз суртмаларини тайёрлаш



1-§. Умумий қоидалар


10. Асептик (стерил) шароитларда дори воситаларини тайёрлашга нисбатан уларнинг микроорганизмлар ва механик заррачалар билан ифлосланиши хавфини минимумга келтиришга қаратилган талаблар қўйилади.


11. Инъекциялар ва инфузиялар учун эритмалар, офтальмологик дори шакллари ҳамда янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшга тўлмаган болаларни даволаш учун мўлжалланган дори шакллари, антибиотикли дори шакллари, дорихона ичида тайёрланган ҳолдаги дори воситаларининг сифати фармакопея мақоласида, умумий фармакопея мақоласида белгиланган сифатни назорат қилиш усулларига мувофиқ ёхуд бундай мақола бўлмаган тақдирда, сифатни назорат қилиш соҳасидаги ҳужжатга мувофиқ аниқланади.



2-§. Инъекцион ва инфузион дори воситаларини тайёрлаш


12. Тайёрланган инъекцион ва инфузион эритмалар кўринадиган механик аралашмалардан ҳоли, стерил, барқарор бўлиши, пирогенлик синовига бардошли бўлиши керак.

Инъекцион ва инфузион эритмалар асептик (стерил) шароитларда инъекциялар учун ишлатиладиган сувда оғирлик-ҳажм усулида тайёрланади.


13. Бир иш жойида таркибида турли номдаги дори воситалари ёки бир номдаги турли концентрациялардаги дори воситалари бўлган бир неча инъекцион ва инфузион эритмаларни бир вақтнинг ўзида тайёрлаш тақиқланади.

Инъекцион ва инфузион эритмаларни уларнинг таркибига кирувчи дори воситаларининг кимёвий жиҳатдан бир-бирига мослиги, стерилизация технологияси ва режими тўғрисида маълумотлар бўлмаганда, шунингдек фармакопея мақоласида, умумий фармакопея мақоласида белгиланган сифатни назорат қилиш усуллари бўлмаганда ёхуд сифатни назорат қилиш соҳасидаги ҳужжат бўлмаганда тайёрлаш тақиқланади.


14. Инъекцион ва инфузион эритмалар қўлланилиши рухсат этилган фильтрлаш материалларидан (гигроскопик пахта, дока, камдан-кам ҳолларда - шойи, капрондан) фойдаланган ҳолда фильтрланади. Эритмани фильтрлаш уни стерил тиқинлар билан беркитиладиган, тайёрлаб қўйилган стерил флаконларга бир вақтнинг ўзида қуйиб чиққан ҳолда амалга оширилади.

Инъекцион ва инфузион эритмаларни тайёрлаш бошланишидан то стерилизациялашгача бўлган вақт оралиғи 3 соатдан ошмаслиги лозим.


15. Инъекцион ва инфузион эритмалар ушбу Низомнинг 1-иловасидаги 1-жадвалда кўрсатилган стерилизация режимлари талабларига мувофиқ стерилизация қилинади.

1 литрдан кўп ҳажмли эритмаларни стерилизация қилишга ҳамда инъекцион ва инфузион эритмаларни қайтадан стерилизация қилишга йўл қўйилмайди.

Стерилизация жараёни бутун солинадиган ҳажмнинг самарали стерилизация қилинишини таъминлаши керак.

Стерилизация термик усулларининг параметрлари ва самарадорлигини назорат қилиш назорат-ўлчов приборлари, кимёвий ва биологик тестлар ёрдамида амалга оширилади.


16. Стерилизация режимлари дори воситалари, ёрдамчи материаллар, идишлар ва бошқа материалларни Стерилизация қилиш режимини қайд этиш журналида қайд этилади.

Журналда қуйидаги маълумотлар кўрсатилади:

стерилизацияни ўтказиш санаси ва тартиб рақами;

рецепт ёки талабнома рақами;

стерилизация қилиниши лозим бўлган материал номи;

бошланғич дори шакллари, тайёрланган дори воситалари, ёрдамчи материаллар, идишлар ва бошқа материалларнинг (стерилизациягача бўлган ва ундан кейинги) миқдори;

стерилизация шароитлари (ҳарорат, вақт (стерилизация бошланган ва тамомланган вақт кўрсатилади);

термотест;

материаллар стерилизациясини ўтказган шахснинг имзоси.

Журналда дори воситаларининг стерилизацияси (якка тартибдаги рецептлар (талабномалар) бўйича тайёрланган ҳамда серияли тайёрланган инъекцион эритмалар бундан мустасно), шунингдек натрий хлоридни қиздириш ҳақидаги белги қайд этиб қўйилади.

Журналнинг бетлари рақамланган, ип ўтказиб тикилган ҳамда дорихона раҳбарининг имзоси ва муҳр билан (муҳр мавжуд бўлган тақдирда) тасдиқланган бўлиши керак.


17. Инъекция ва инфузия эритмаларининг стерилизациягача бўлган сифатини баҳолаш ташқи кўриниши, механик аралашмалар йўқлиги, рН кўрсаткичи, дори воситаларининг ҳақиқийлиги ва миқдорий таркиби, изотониклиги ва барқарорлаштирувчи моддалар таркиби бўйича ўтказилади.

Инъекция ва инфузия эритмаларининг стерилизациядан кейинги сифатини баҳолаш ташқи кўриниши, механик аралашмалар йўқлиги, флаконларга қуйиб чиқишда номинал ҳажмини текшириш, рН кўрсаткичи (рН кўрсаткични аниқлашда йўл қуйиладиган меъёрий оғишлар ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 1-жадвалда келтирилган), дори воситаларининг чинлиги ва миқдорий таркиби, номинал ҳажмдан четга чиқишлар, тиқинлагичнинг маҳкамлиги, барқарорлик, пирогенлик ёки бактериал эндотоксинлар таркиби бўйича ўтказилади.

Кўрсатилган талаблардан бирига номувофиқ бўлган ҳолдаги эритмаларнинг сифати қониқарсиз ҳисобланади.


18. Инъекциялар ва инфузиялар учун дори воситаларини тайёрлашда унинг барча босқичлари Инъекциялар ва инфузиялар учун дори воситалари тайёрлашнинг босқичларини назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қайд этилади.

Журналда қуйидаги маълумотлар кўрсатилади:

назоратни ўтказиш санаси ва тартиб рақами;

рецепт ёки талабнома рақами;

бошланғич воситаларнинг (шу жумладан сув) номи ва олинган миқдори;

тайёрланган эритма номи ва ҳажми;

эритмани тайёрлаган шахснинг имзоси;

қадоқлаш (қуйиб чиқиш) (ҳажм миллилитрларда ва шиша идишлар (флаконлар) сони кўрсатилади);

эритмани қадоқлаган шахснинг имзоси;

эритмани механик аралашмалар нуқтаи назаридан дастлабки назоратни ўтказган шахснинг имзоси;

стерилизация (ҳарорат, "...дан" ва "... гача" бўлган вақт, термотест, эритмани механик аралашмалар нуқтаи назаридан стерилизациядан ўтказган шахснинг имзоси);

эритмани механик аралашмалар нуқтаи назаридан иккиламчи назоратни ўтказган шахснинг имзоси;

таҳлилларнинг стерилизациягача ва ундан кейинги рақамлари (каср орқали кўрсатилади);

бериб юбориш учун келиб тушган тайёр маҳсулот идишларининг сони;

тайёрланган дори воситаларини бериб юборишга рухсат берган шахснинг имзоси.

Журналнинг бетлари рақамланган, ип ўтказиб тикилган ҳамда дорихона раҳбарининг имзоси ва муҳр билан (муҳр мавжуд бўлган тақдирда) тасдиқланган бўлиши керак.



3-§. Янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларни

даволаш учун мўлжалланган дори шаклларини тайёрлаш


19. Янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларни даволаш учун мўлжалланган дори шакллари ушбу Низомда белгиланган дори шаклларини тайёрлаш қоидалари бўйича асептик (стерил) шароитларда тайёрланади.


20. Янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларни даволаш учун мўлжалланган дори шакллари, шу жумладан ичиш ва сиртқи қўллаш учун эритмалар уларнинг таркибига кирувчи дори воситаларининг табиатига ҳамда тайёрлашнинг технологик жараёнига қараб икки гуруҳга бўлинади: сўнгги ўров-идишда стерилизация қилинадиган эритмалар ҳамда кейинги термик стерилизациясиз стерил эритгичда асептик (стерил) шароитларда тайёрланадиган эритмалар.


21. Ушбу Низомнинг 1-иловасидаги 2-жадвалда кўрсатилган стерилизация режимлари талабларига мувофиқ янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларга қўллаш учун мўлжалланган қуйидаги дори шакллари стерилизация қилинади:

тозаланган сувда тайёрланган, ичиш учун ва сиртқи қўллаш учун эритмалар;

сиртқи қўллаш учун мойлар.



4-§. Антибиотикли дори воситаларини тайёрлаш


22. Антибиотикли барча дори воситалари асептик (стерил) шароитларда тайёрланади.

Антибиотикли кукунларни тайёрлашда ушбу Низомнинг 5-бобида белгиланган талаблар инобатга олинади. Иссиқликка чидамли таркибий қисмлар (ингредиентлар) олдиндан стерилизация қилинади.

Антибиотикли суртмалар ушбу Низомда белгиланган тегишли дори воситаларини тайёрлаш қоидалари бўйича тайёрланади. Суртмалар учун асос олдиндан стерилизация қилинади.



5-§. Офтальмологик дори воситаларини тайёрлаш


23. Кўз томчилари, намлантириш учун эритмалар, кўз суртмалари, кўз малҳамлари офтальмологик дори воситалари жумласига киради.

Офтальмологик дори воситаларини тайёрлаш учун дори воситалари ва ёрдамчи моддалар (эритгичлар, мазли асослар, барқарорлаштирувчилар, буфер эритмалар, изотоник моддалар, консервантлар, пролонгаторлар ва бошқалар) қўлланилади.


24. Сувли кўз дори воситалари стерил ва изотоник бўлиши, агар фармакопея мақолаларида бошқача кўрсатмалар бўлмаса, кўз ёши суюқлиги рН - 7,4 га тўғри келадиган, рН нинг мақбул қийматига эга бўлиши (рН 3,5 дан 8,5 гача доирада бўлишига йўл қўйилади), сақлаш чоғида барқарор бўлиши ва фармакопея мақоласининг, умумий фармакопея мақоласининг ёки кўзга кўринадиган механик аралашмалар нуқтаи назаридан сифатни назорат қилиш соҳасидаги ҳужжатнинг талабларига мувофиқ бўлиши керак.


25. Кўз томчилари ва эритмалари тозаланган сувда оғирлик-ҳажм усулида асептик (стерил) шароитларда тайёрланади.

Кўз томчиси ва эритмаларини тайёрлашда дори воситалари тозаланган сувнинг ҳисобланган ҳажмида стерил идишда эритилади, зарурат бўлганда ёрдамчи моддалар қўшилади, қўллашга рухсат этилган фильтрлаш материаллари ва қурилмаларидан фойдаланган ҳолда фильтрланади.

Кўз томчилари оз ҳажмларда тайёрланган тақдирда дори воситалари ва ёрдамчи моддалар тозаланган сувнинг бир қисмида эритилади, олинган эритма тозаланган сувда олдиндан ювилган фильтрловчи материал орқали фильтрланади, сўнгра тозаланган сувнинг қолган миқдори ўша фильтрдан ўтказиб фильтрланади.

Кўз томчилари ва эритмалари ушбу Низомнинг 1-иловасидаги 3-жадвалнинг 3.1 ва 3.2-бўлимларида кўрсатилган стерилизация режимлари талабларига мувофиқ стерилизация қилинади.

Кўз томчилари ва эритмаларида механик аралашмалар йўқлиги стерилизациядан олдин ва кейин аниқланади.


26. Юқори ҳарорат таъсиридан ҳимоялашни талаб қиладиган дори воситаларининг эритмалари тозаланган стерил сувда асептик (стерил) шароитда, кейинги стерилизацияни қилмасдан ёки фильтрлаш билан стерилизация қилишдан фойдаланган ҳолда тайёрланади.



6-§. Кўз суртмаларини тайёрлаш


27. Кўз суртмалари асептик (стерил) шароитларда стерил суртмали асосда ушбу Низомнинг 1-иловасидаги 3-жадвалнинг 3.3-бўлимида кўрсатилган талабларига мувофиқ тайёрланади.

Суртмали асос таркибида аралашмалар бўлмаслиги лозим, у нейтрал, стерил, кўзнинг шиллиқ пардаси бўйича бир текис тақсимланадиган бўлиши керак.

Кўз суртмалари оғирлик усули бўйича тайёрланади.

Рецептда ёки талабномада суртмали асоснинг таркиби ҳақида кўрсатмалар бўлмаса, тикловчи моддаларни ўз ичига олмаган вазелин қотишмасидан ва 9:1 нисбатда сувсиз ланолин қотишмасидан фойдаланилади.


28. Кўз суртмаси асосига дори воситалари, эритмалар, суспензиялар турига қараб қўшилади.

Суртма-эритма дори воситаларини стерил суртмали асосда эритган ҳолда тайёрланади.

Суртма-суспензияга дори воситалари стерил ёрдамчи суюқликнинг унча кўп бўлмаган миқдори билан (таркибида дори воситалари 5% гача бўлганда) ёки эриган асоснинг бир қисми (таркибида дори воситалари 5% ва ундан ортиқ бўлганда) диспергирация қилинганидан кейин жуда майда кукун тарзида аралаштирилади.



3-БОБ. СУЮҚ ДОРИ ВОСИТАЛАРИНИ ТАЙЁРЛАШ


1-§. Умумий қоидалар

2-§. Суюқ дори воситаларини оғирлик-ҳажм

усулида тайёрлашнинг ўзига хос хусусиятлари

3-§. Концентрланган эритмаларни тайёрлаш

4-§. Таркибида эритгич сифатида хушбўй сувлар

бўлган суюқ дори воситаларини тайёрлаш

5-§. Стандарт фармакопея эритмаларини суюлтириш

6-§. Суюқ дори воситаларини сувсиз эритмаларда тайёрлаш

7-§. Томизиладиган дори воситаларини тайёрлаш

8-§. Ҳимояланган коллоидларнинг эритмаларини тайёрлаш

9-§. Суспензияларни тайёрлаш



1-§. Умумий қоидалар


29. Суюқ дори воситалари жумласига сувли ва сувсиз эритгичлардан фойдаланган ҳолдаги эритмалар, микстуралар, кўп молекуляр моддалар эритмалари, ҳимояланган коллоидларнинг эритмалари, суспензиялар, эмульсиялар киради. Суюқ дори воситалари ушбу Низомнинг 1-иловасидаги 4-жадвалда кўрсатилган талабларига мувофиқ тайёрланади.

Суюқ дори воситалари оғирлик-ҳажм усулида, оғирлик ёки ҳажм усулида тайёрланади.


30. Оғирлик-ҳажм усулида кукунсимон дори воситаларининг сувли ва сув-спиртли эритмалари тайёрланади.


31. Оғирлик усули бўйича тайёрланадиган ёпишқоқ ва учувчан эритувчиларда кукунсимон ва суюқ дори воситалари, шунингдек концентрациясидан қатъи назар эмульсиялар, суспензиялар тайёрланади.

Оғирлик усули бўйича қуйидагилар дозаланади:

мой ва минерал-мойлар, глицерин, димексид, полиэтиленгликоли (полиэтиленоксидлар), силикон суюқликлар, эфир, хлороформ, бензилбензоат, валидол, винилин (Шостаковский бальзами), оқ қайин қатрони, ихтиол, сут кислотаси, эфир мойлари, скипидар, метилсалицилат, нитроглицерин, пергидроль.


32. Турли концентрациядаги этил спирти эритмалари, суюқ фармакопея қоришмаларининг (пергидролдан ташқари) эритмалари ҳажм бўйича усулда тайёрланади.

Ҳажм бўйича шунингдек тозаланган сув ва инъекциялар учун сув, дори воситаларининг сувли эритмалари, галенли ва янги галенли дори воситалари (дамламалар, суюқ экстрактлар, адонизид ва бошқалар) дозаланади.


33. Рецепт ёки талабномада тайёрланиши лозим бўлган дори воситаларининг таркибий қисми сифатида "сув" кўрсатилган тақдирда тозаланган сув, "спирт" кўрсатилганда - этил спирти, "эфир" кўрсатилганда - диэтил (тиббий) эфири; "глицерин" кўрсатилганда - таркибида 10 - 16% сув, зичлиги 1,223 - 1,233 г/см куб бўлган тиббий глицерин фойдаланилади.

Агар рецепт ёки талабномада эритувчининг номи кўрсатилмаган бўлса, тозаланган сувдан фойдаланилади.

Суюқ дори воситаларининг умумий ҳажми ёки оғирлигида йўл қуйилиши мумкин бўлган оғиш меъёрлари ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 2 - 4-жадвалларида назарда тутилган ҳажм ва оғирликда йўл қўйиладиган оғиш меъёрларидан ошиб кетмаслиги лозим.



2-§. Суюқ дори воситаларини оғирлик-ҳажм усулида

тайёрлашнинг ўзига хос хусусиятлари


34. Суюқ дори шакли оғирлик-ҳажм усулида тайёрланганда умумий ҳажм дори шаклининг таркибига кирувчи суюқ дори воситалари ва ёрдамчи моддаларнинг, зарур бўлган тақдирда, ушбу Низомнинг 3-иловасида кўрсатилган суюқ дори воситалари ҳамда ёрдамчи моддаларнинг зичлиги кўрсаткичларини ҳисобга олган ҳолда ҳисоблаб чиқарилган ҳажмлари йиғиндисига кўра аниқланади.

Оғирлик-ҳажм усулида тайёрланганда суюқ дори шаклларининг умумий ҳажмидаги йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш меъёрлари ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 5-жадвалида белгиланган.

Кукунсимон дори воситалари эритилганда суюқ дори шакли умумий ҳажмининг ўзгариши, агар у ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 5-жадвалга мувофиқ оғирлик-ҳажм усулида тайёрлаш чоғида суюқ дори шаклларининг умумий ҳажмида йўл қўйиладиган оғишлар чегарасида бўлса, инобатга олинмайди.

Агар кукунсимон дори воситаларини эритишда суюқ дори шакли ҳажмининг ўзгариши йўл қўйиладиган нормалардан кўп бўлса, кукунларни эритиш чоғида суюқ дори шакли ҳажмининг ўзгариши ушбу Низомнинг 4-иловасига мувофиқ дори воситаларини ҳажм ошиш коэффициентларини ҳисобга олган ҳолда ҳисоблаб чиқарилади ёки дори шаклини ўлчовли идишда тайёрлаш керак бўлади.


35. Суюқ дори шакллари сувли дисперсион муҳит билан тайёрланган тақдирда биринчи навбатда кукунсимон дори воситалари ва ёрдамчи моддалар эрувчанлиги ҳамда уларнинг ўзаро таъсири эҳтимолини ҳисобга олган ҳолда бирин-кетин эритиладиган сувнинг (тозаланган ёки хушбўй сувнинг) мўлжалланган ҳажми ўлчанади.


36. Дори воситаларининг эришини тезлаштириш учун дори воситаларини олдиндан майдалаш, эритмани қиздириш, аралаштириш, уйғунлаштириш ва солюбилизация қўлланилади.


37. Кукунсимон дори воситалари эритилганидан кейин эритмалар эритувчининг ва дори воситасининг хоссаларини инобатга олган ҳолда танланган фильтрловчи материалдан ўтказиб фильтрланади.

Кукунсимон дори воситалари ўрнига суюқ дори шаклининг таркибида ушбу Низомнинг 5-иловасида кўрсатилган, олдиндан тайёрлаб қўйилган концентрланган (бюретка ускунасида) эритмалардан фойдаланиш мумкин бўлиб, улар кукунсимон дори воситалари эритилганидан ва эритма фильтрланганидан кейин қўшилади.


38. Молекуласи таркибида ҳавога учиб кетиши мумкин бўлган талай миқдордаги кристалланган сув мавжуд бўлган дори воситаларининг сувли эритмаларини, шунингдек гигроскопик дори воситаларини тайёрлашда уларнинг концентрланган эритмаларидан фойдаланиш керак бўлади.


39. Дори шаклининг таркибига кирувчи суюқ ингредиентлар сувли эритмага қуйидаги кетма-кетликда қўшилади: сувли ҳавога учиб кетмайдиган ва ҳид чиқармайдиган суюқликлар; сувга аралашиб кетувчи бошқа ҳавога учиб кетмайдиган суюқликлар; сувли ҳавога учиб кетувчи суюқликлар; таркибида этил спирти бўлган суюқликлар унинг қуюқлиги ошиб бориши тартибида; бошқа сувсиз ҳавога учиб кетадиган ва ўткир ҳидли суюқликлар.



3-§. Концентрланган эритмаларни тайёрлаш


40. Концентрланган эритмалар янги олинган тозаланган сувдан фойдаланган ҳолда ўлчовли идишда оғирлик-ҳажм усулида асептик (стерил) шароитларда тайёрланади.

Концентрланган эритмаларнинг концентрациясидаги йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш меъёрлари ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 6-жадвалда келтирилган.


41. Тайёрланган концентрланган эритмалар тўлиқ кимёвий назоратдан ўтказилади ва механик аралашмалар йўқлиги нуқтаи назаридан текширилади.


42. Концентрланган эритмали идишлар эритманинг номи ва концентрацияси, тайёрланган санаси, яроқлилик муддати, серияси ва таҳлили рақами ҳамда эритмани текширган шахснинг имзоси қўйилган ҳолда расмийлаштирилади. Белгиланган яроқлилик муддатидан илгари рангининг ўзгариши, лойқаланиши, қатламлар пайдо бўлиши эритмаларнинг яроқсизлиги аломати ҳисобланади.



4-§. Таркибида эритгич сифатида хушбўй сувлар

бўлган суюқ дори воситаларини тайёрлаш


43. Хушбўй сувлар ушбу Низомнинг 6-иловасида кўрсатилган талабларга мувофиқ тайёрланади ва салқин ёруғликдан ҳимояланган жойда сақланади.


44. Хушбўй сувлар ҳажми бўйича дозаланади. Оғирлик-ҳажм усулида тайёрлашда суюқ дори шаклларининг умумий ҳажмида йўл қўйиладиган четга чиқишлар ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 5-жадвалида келтирилган.

Рецепт ёки талабномада суюқ дори шаклининг умумий ҳажми кўрсатилганда хушбўй сувнинг ҳажми дори шаклининг умумий ҳажмидан барча суюқ ингредиентлар ҳажмларини айириш йўли билан аниқланади, шунингдек агар ҳажмнинг ўзгариши йўл қўйиладиган нормалардан кўп бўлса, кукунсимон дори воситалари эритилганда ҳажмдаги ўзгариш ҳисобга олинади.


45. Асосий дисперсия муҳити хушбўй сувдан иборат бўлган суюқ дори шаклларини тайёрлашда дори воситаларининг концентрланган эритмаларидан фойдаланилмайди.



5-§. Стандарт фармакопея эритмаларини суюлтириш


46. Кимёвий ном остида ёзиб берилган фармакопея эритмаларини (масалан, формальдегид эритмасини) суюлтиришда асос қилиб олинган дори воситасининг ҳисоб-китоби модданинг эритмадаги ҳақиқий таркибини ҳисобга олган ҳолда ўтказилади.

Фармакопея эритмаси шартли (масалан, формалин эритмаси) номи остида ёзиб берилганда асос қилиб олинган воситанинг концентрацияси бирлик (100%) деб қабул қилинади.



6-§. Суюқ дори воситаларини сувсиз эритмаларда тайёрлаш


47. Ёпишқоқ ва учувчан эритувчилардаги эритмалар (спиртли эритмалардан ташқари) оғирлик усули бўйича тайёрланади. Умумий оғирлик дори шаклининг таркибига кирувчи барча ингредиентлар жамланган ҳолда аниқланади.


48. Эритмалар ёпишқоқ ва учувчан эритмаларда тайёрланганда дори воситалари, ёрдамчи моддалар бериб юбориш учун бевосита қуруқ флаконга дозаланади, сўнгра эритма тарозида тортилади ёки ўлчанади.


49. Ёпишқоқ эритмалардан фойдаланилганда дори воситаларининг физикавий-кимёвий хоссалари инобатга олинган ҳолда қиздириш қўлланилади.


50. Спиртли эритмалар оғирлик-ҳажм усулида тайёрланади. Рецептда ёки талабномада кўрсатилган этил спиртининг миқдори ўлчовнинг ҳажм бирликларига мувофиқ бўлиши керак.

Рецептда ёки талабномада этил спиртининг концентрацияси кўрсатилмаган бўлса, 90%ли этил спиртидан фойдаланилади.

Суюқ сувсиз дори шаклларини тайёрлашда этил спирти рецептда ёки талабномада кўрсатилган ҳажмни унинг дори воситалари эритилгандаги кўпайиши қийматига камайтирмаган ҳолда ҳажм бўйича дозаланади. Умумий ҳажм дори шаклининг сифатини назорат қилишда ҳисобга олинади.

Рецептда ёки талабномада эритманинг умумий ҳажми кўрсатилган тақдирда, этил спиртининг ҳажми умумий ҳажмдан барча суюқ ингредиентларнинг ҳажмларини айириш йўли билан аниқланади, шунингдек агар ҳажмнинг ўзгариши ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 5-жадвалида кўрсатилган йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш меъёридан кўп бўлса, кукунсимон дори воситаларини эритиш чоғидаги ҳажмдаги ўзгариш ҳисобга олинади.


51. Агар рецептда ёки талабномада бир неча концентрациялардаги эритма концентрацияси кўрсатилмаган ҳолда кўрсатилган бўлса, энг кам концентрацияли эритма берилади.


52. Сарфланган этил спиртини ҳисобга олиш масса бўйича ушбу Низомнинг 7-иловасидаги 1-2-жадвалларга мувофиқ концентрацияга нисбатан ҳисоблаган ҳолда амалга оширилади.

Стандарт спиртли эритмаларни тайёрлаш услуби ушбу Низомнинг 7-иловасидаги 3-жадвалида келтирилган.

Турли концентрацияли этил спиртини тайёрлаш учун керак бўладиган сув ва этил спиртининг миқдори ушбу Низомнинг 7-иловасидаги 4-жадвалда келтирилган.



7-§. Томизиладиган дори воситаларини тайёрлаш


53. Ҳажми ва концентрациясини сақлаш мақсадида дори воситалари тозаланган сувда эритилади. Олинган эритма сув билан ювилган фильтр орқали фильтрланади, сувнинг қолган қисми маълум ҳажм олингунга қадар ўша фильтр орқали фильтрланади.

Комбинацияланган эритмаларда (этил спирти, глицерин, мойлар ва бошқа эритувчилар) томизиладиган дори воситаларини тайёрлаш чоғида дори воситаларининг эрувчанлиги ва эритувчининг таркиби, шунингдек стандарт томчи ўлчагич бўйича ушбу Низомнинг 8-иловасига мувофиқ 20 °С да 5% оғиш меъёрлари билан 1 грамм ҳамда 1 миллилитрдаги томчилар миқдори, суюқ дори воситаларининг 1 томчисининг оғирлиги ҳисобга олинади.



8-§. Ҳимояланган коллоидларнинг эритмаларини тайёрлаш


54. Протаргол, колларгол, ихтиол ҳимояланган коллоидларининг эритмалари оғирлик-ҳажм усулида тайёрланади.

Протаргол эритмалари унинг юзасига тозаланган сувни сепиш ва тўла эриб кетгунча қолдириш йўли билан тайёрланади.

Колларгол эритмалари уни олдиндан майдалаб ва тозаланган сув билан аралаштириб тайёрланади.

Коллоид эритмалар кулсизлантирилган қоғоз (обеззоленная бумага) ёки шиша фильтрлар орқали фильтрланади.



9-§. Суспензияларни тайёрлаш


55. Суспензиялар ҳовончада ёки турлича конструкциядаги қориштиргичлардан фойдаланган ҳолда тайёрланади.

Суспензиялар концентрациясидан қатъи назар оғирлиги бўйича тайёрланади.

Суспензиялар ва эмульсияларни қориштиргичларда тайёрлашда барча ингредиентлар аппаратга солинади ва бир хил масса ҳосил бўлгунча қориштирилади. Қориштириладиган вақт дори воситаларининг хоссаларига ҳамда аппаратнинг конструкциясига қараб белгиланади. Дори воситаларини суспензияларга ва эмульсияларга аралаштириш усули уларнинг физикавий-кимёвий хоссаларига кўра белгиланади.

Суспензиялар фильтрация қилинмайди.



4-БОБ. СУРТМА ДОРИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ


1-§. Умумий қоидалар

2-§. Комбинацияланган суртмаларни тайёрлаш



1-§. Умумий қоидалар


56. Суртмалар консистент хоссаларига қараб суртмаларнинг ўзига, геллар, кремлар, пасталар ва линиментларга бўлинади.

Суртмалар оғирлик бўйича тайёрланади. Суртмаларнинг умумий оғирлигида йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш меъёрлари ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 4 ва 7-жадвалларда кўрсатилган.

Суртмалар қориштиргичлар ёки ҳавончада тайёрланади.


57. Суртмаларни тайёрлаш учун ёрдамчи моддалардан: суртмали асослар, консервантлар, антиоксидантлар, шимиш активаторларидан фойдаланилади.

Суртмали асос суртманинг ўзига хос фаоллиги намоён бўлишини таъминлаши, тери функциясини бузмаслиги, аллергик реакциялар келтириб чиқармаслиги, бошқа ножўя таъсирлар кўрсатмаслиги лозим.

Тери ичига киритиладиган, катта яралар ва куйган жойлар устига суртиладиган мазлар асептик (стерил) шароитларда тайёрланади.



2-§. Комбинацияланган суртмаларни тайёрлаш


58. Комбинацияланган суртмаларни тайёрлашда дори воситалари суртмаларнинг асосига дори воситаларининг физикавий-кимёвий хоссаларини инобатга олган ҳолда киритилади.

Комбинацияланган суртмаларни тайёрлашда қўлланиладиган технологик усуллар дори воситаларининг бир-бири билан номақбул ўзаро таъсирининг ёки суртма тайёрланиш ва сақланиш жараёнида қатламланишининг олдини олиши, бир хил масса ҳосил бўлишини таъминлаши керак.



5-БОБ. ҚАТТИҚ (КУКУНЛАР ШАКЛИДАГИ)

ДОРИ ВОСИТАЛАРИНИ ТАЙЁРЛАШ


59. Кукунлар шаклидаги дори воситалари (бундан буён матнда кукунлар деб юритилади):

оддий (битта ингредиентдан таркиб топган);

мураккаб (икки ёки ундан ортиқ ингредиентдан таркиб топган);

дозаланган (алоҳида дозаларга бўлинган);

дозаланмаган (алоҳида дозаларга бўлинмаган) бўлиши мумкин.


60. Кукунлар уларнинг физикавий-кимёвий хоссаларини инобатга олган ҳолда қориштиргичлар ва майдалагичлардан фойдаланиб ёки ҳовончаларда тайёрланади.

Кукунларни тайёрлаш учун аралашма қўл тарозилари ва электрон тарозилардан ёки бир кукун массасига ҳамда уларнинг рецептда ёки талабномада кўрсатилган миқдорига мувофиқ дозаторлардан фойдаланиб дозаларга бўлинади.

Кукуннинг бутун массасига нисбатан 0,05 граммдан кам миқдордаги дори воситалари 1:10 ёки 1:100 тритурация (дори воситаси ва ёрдамчи модда аралашмаси) тарзида фойдаланилади.


61. Кукунлар ҳовончада тайёрланганда кукуннинг умумий массаси ҳовончанинг максимал сиғимидан ортиқ бўлмаслиги керак.

Кукунларни майдалаш ва аралаштириш ингредиентларни олдиндан ҳовончада эзилган фармакологик жиҳатдан индифферент ёрдамчи модда ёки дори воситаси билан изчил равишда оз миқдорлардан кўп миқдорлар сари кўпайтириб қўшиб борган ҳолда амалга оширилади.

Қолган ингредиентлар кукунларни тайёрлаш чоғида 1:20 нисбатига риоя этган ҳолда уларнинг массасини кўпайтириб бориш тартибида қўшилади.

Ранг бериш хоссасига эга бўлган дори моддалари ҳовончага кукунларни аралаштиришнинг охирги босқичида ёки ранг бермайдиган дори воситаларининг қатламлари орасига солинади.

Осон майдаланувчи дори воситалари ҳовончага охирги навбатда солинади.

Қийин майдаланувчи дори воситалари (тимол, йод, камфора, ментол, борот кислота ва бошқа моддалар) зарур бўлганда суюқ дори воситасидан (майдаланадиган модданинг 1 граммига 10 томчи ҳисобидан 95%ли этил спиртидан) фойдаланган ҳолда майдаланади.

Суюқ дори воситалари майдаланган кукун аралашмасига охирги навбатда қўшилади, бунда кукуннинг асосий хоссаси - сочилувчанлиги сақланиб қолиши керак.


62. Кукунлар алоҳида дозаларининг массасида (шу жумладан қадоқлашда) йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш меъёрлари ушбу Низомнинг 2-иловасидаги 8-жадвалда кўрсатилган.



6-БОБ. ТАЙЁРЛАНАДИГАН ДОРИ ВОСИТАЛАРИНИНГ

СИФАТИНИ НАЗОРАТ ҚИЛИШ


1-§. Умумий қоидалар

2-§. Қабул қилиш назорати

3-§. Ёзма назорат

4-§. Оғзаки назорат

5-§. Органолептик назорат

6-§. Физикавий назорат

7-§. Кимёвий назорат

8-§. Стерил эритмалар сифатини

назорат қилишга доир талаблар

9-§. Тайёрланган дори воситаларини

тарқатишдан олдинги назорати



1-§. Умумий қоидалар


63. Тайёрланадиган ва тайёрланган дори воситаларининг сифатини назорат қилиш қуйидагилар воситасида амалга оширилади:

қабул қилиш назорати;

ёзма назорат;

оғзаки назорати;

органолептик назорат;

физикавий назорат;

кимёвий назорат;

тайёрланган дори воситаларини тарқатишдан олдинги назорат.

Барча тайёрланган дори воситалари тарқатиб юбориш чоғида албатта ёзма, органолептик назорат қилиниши шарт.


64. Тайёрланган дори воситаларини, шу жумладан дорихонанинг ўзида ярим тайёр ҳолга келтирилган ва қадоқланган дори воситалари, концентрланган эритмалар, тритурациялар, этил спирти тарзидаги воситаларни органолептик, физикавий ва кимёвий назорат қилиш натижалари Рецептлар, талабномалар бўйича тайёрланган ҳамда дорихонанинг ўзида ярим тайёр ҳолга келтирилган дори воситалари, концентрланган эритмалар, этил спирти ва дори воситаларининг қадоқлаб қўйиш тарзидаги дори воситаларини органолептик, физикавий ва кимёвий назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қайд этилади.

Журналда қуйидаги маълумотлар кўрсатилади:

назоратни амалга ошириш санаси ва тартиб бўйича рақами;

рецептнинг, талабноманинг рақами, уларни берган тиббиёт ташкилотининг номи (мавжуд бўлса);

саноатда ишлаб чиқарилган дори моддасининг серия рақами;

дори воситасининг таркиби: аниқланадиган модда ёки ион (рецептлар бўйича тайёрланган дори шаклларини физикавий ёки кимёвий назорат қилишда кўрсатилади);

физикавий, органолептик, сифат назорати (ҳар бири шкала бўйича: ижобий ёки салбий), кимёвий назорат натижалари (сифат ва миқдор тавсифи);

қадоқланган дори воситасини тайёрлаган шахснинг фамилияси, исми, отасининг исми;

тайёрланган дори воситасини текширган шахснинг имзоси;

ёзма назорат натижалари бўйича хулоса: қониқарли ёки қониқарсиз.

Журналнинг бетлари рақамланган, ип ўтказиб тикилган ҳамда дорихона раҳбарининг имзоси ва муҳри билан (муҳр мавжуд бўлган тақдирда) тасдиқланиши керак.



2-§. Қабул қилиш назорати


65. Қабул қилиш назоратида дорихонага дори воситаларини тайёрлаш учун фойдаланиладиган сифатсиз дори моддалари, шунингдек сифатсиз ўров-жойлов материаллари келиб тушишининг олдини олиш мақсадида ташкил этилади.

Барча келиб тушадиган дори моддалари (улар келадиган манбадан қатъи назар) қабул қилиш назоратидан ўтказилади.


66. Қабул қилиш назорати келиб тушадиган дори воситаларининг "Тавсифи", "Ўров-идиш" кўрсаткичлари бўйича талабларга мувофиқлиги жиҳатидан текширишдан, шунингдек илова қилинган ҳужжатлар, шу жумладан дори воситаларининг сифатини тасдиқловчи ҳужжатлар тўғри расмийлаштирилганлигини текширишдан иборат бўлади.

"Тавсифи" кўрсаткичи бўйича назоратга дори воситасининг ташқи кўринишини, агрегат ҳолатини, ранги, ҳидини текшириш киради. Дори воситаларининг сифати хусусида шубҳалар пайдо бўлган тақдирда, намуналар қўшимча синовлар ўтказиш учун аккредитация қилинган синов лабораториясига (марказига) юборилади. Бундай дори воситалари "Қабул қилиш назорати чоғида яроқсиз деб топилди" деган белги қўйилиб, сақлаш хонасининг карантин зонасида бошқа дори воситаларидан алоҳида сақланади.

"Ўров-идиш" кўрсаткичи бўйича текшириш чоғида унинг бутунлигига ва дори воситаларининг физикавий-кимёвий хоссаларига мувофиқлигига алоҳида эътибор қаратилади.

Барча таъсир этувчи моддалар (субстанциялар) сақлаш хоналарида (зоналарида) бутунлигича махсус контейнерларда сақланиши, контейнерлар очилганидан кейин эса, ассистентликда жиҳозланиши мумкин бўлган махсус ажратилган тоза хоналарда (зоналарда) - тоза (ювилган ва стерилланган) ва тегишлича маркировка қилинган штангласларда сақланиши керак.

Сақлаш хоналарида сақланаётган таъсир қилувчи моддалар (субстанциялар) ва ёрдамчи моддалар солинган барча штангласларда уларнинг номи, ишлаб чиқарувчининг номи, ишлаб чиқарувчи заводнинг серия рақами, аттестация қилинган лабораториянинг таҳлили рақами, яроқлилик муддати, штанглас тўлдирилган сана ва уни тўлдирган шахснинг имзоси қайд этилиши керак.

Ассистентликда таъсир этувчи моддалар (субстанциялар) ва ёрдамчи моддалар солинган барча штангласларда тўлдирилган санаси, тўлдирган ва модданинг айнанлигини текширган шахснинг имзоси бўлиши керак.

Эритмалар, дамламалар ва суюқ ярим фабрикатлар турган штангласлар зарурат бўлганда нормал каплемирлар ёки пипеткалар билан таъминланади. Муайян ҳажмдаги томчилар сони тарозида тортиб аниқланади ва штангласларда қайд этилади. Суюқ дори воситаларининг ҳарфлар билан ёзиб стандарт томчиларда кўрсатилган оз миқдорларини тегишли суюқлик бўйича калибрланган эмпирик каплемир (кўз пипеткаси) билан ўлчаш керак бўлади.



3-§. Ёзма назорат


67. Дори воситалари тайёрланганда, шу жумладан рецептлар ва талабномалар бўйича, шунингдек дорихона ички тайёрлови тарзида тайёрланганда ёзма назорат паспорти тўлдирилиб, унда қуйидагилар кўрсатилади:

а) дори воситаси тайёрланган сана;

б) рецептнинг ёки талабноманинг рақами;

в) олинган дори воситалари, уларнинг миқдори, дозалар сони;

г) тайёрланган дори воситасини тайёрлаган, қадоқлаган ва текширган шахснинг имзоси.

Ёзма назорат паспорти дори воситаси тайёрланганидан кейин дарҳол, дори моддалари технологик операцияларнинг кетма-кетлигига мувофиқ лотин тилида кўрсатилган ҳолда тўлдирилади.

Ёзма назорат паспортлари дори воситалари тайёрланган кундан эътиборан икки ой мобайнида сақланади.


68. Дори воситасини тайёрлаш учун барча ҳисоб-китоблар дори воситасини тайёрлашдан олдин амалга оширилади ва ёзма назорат паспортига ёзиб қўйилади.

Агар дори воситаси айни бир шахс томонидан тайёрланса ва берилса, ёзма назорат паспорти дори воситасини тайёрлаш жараёнида тўлдирилади.


69. Тайёрланган дори воситалари, уларни тайёрлашга доир рецептлар ва талабномалар, тўлдирилган ёзма назорат паспортлари текшириш учун дори воситаларини тайёрлаш ва бериш чоғида назорат вазифасини бажарувчи фармацевтга (провизорга) топширилади.

Назорат ёзма назорат паспортидаги ёзувларнинг рецептда ёки талабномада тайинланган мақсадга мувофиқлигини, амалга оширилган ҳисоб-китобларнинг тўғрилигини текширишдан иборат бўлади.

Агар тайёрланган дори воситасининг сифати фармацевт-аналитик томонидан тўлиқ кимёвий назоратдан ўтказилган бўлса, ёзма назорат паспортига кимёвий таҳлил рақами ва фармацевт-аналитикнинг имзоси қўйилади.



4-§. Оғзаки назорат


70. Оғзаки назорат оралатиб танлаб амалга оширилади ва фармацевт томонидан кўпи билан бешта дори шакллари тайёрланганидан кейин ўтказилади.

Оғзаки назорат ўтказилганда назорат вазифасини амалга оширувчи фармацевт томонидан дори воситасининг таркибига биринчи кирувчи дори моддаси айтилади, мураккаб таркибли дори воситаларида унинг миқдори ҳам кўрсатилади, шундан сўнг фармацевт томонидан бошқа барча фойдаланиладиган дори моддалари ва уларнинг миқдори кўрсатилади. Концентрланган эритмалардан фойдаланилган тақдирда фармацевт томонидан уларнинг таркиби ва концентрацияси ҳам кўрсатилади.



5-§. Органолептик назорат


71. Органолептик назорат назоратнинг мажбурий тури ҳисобланади ва дори шаклини ташқи кўриниши, ҳиди, туси, аралашганликнинг бир хиллиги, суюқ дори шаклларида механик аралашмаларнинг йўқлиги бўйича текширишдан иборат бўлади. Болалар учун мўлжалланган дори шакллари оралатиб танлаб таъми жиҳатидан текширилади.

Кукунлар, суртмалар, суппозиторларнинг бир хиллиги ҳар бир фармацевтда иш куни мобайнида тайёрланган дори шаклларининг барча турларини инобатга олган ҳолда оралатиб танлаб текширилади.

Органолептик назорат натижалари дори воситаларига доир рецептлар, тиббиёт муассасаларининг талабномалари бўйича тайёрланган дори воситаларини ҳамда дорихона ичида ҳозирлаб қўйилган ярим тайёр маҳсулот, концентрланган эритмалар, этил спирти ва дори воситаларини қадоқлаб қўйиш тарзида тайёрланган дори воситаларини органолептик, физикавий ҳамда кимёвий назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қайд этилади.



6-§. Физикавий назорат


72. Физикавий назорат дори шаклларининг умумий массаси ёки ҳажмини, дори шаклининг таркибига кирувчи алоҳида дозаларнинг (камида учта дозанинг) сони ва массасини текширишдан иборат.

Физикавий текшириш доирасида, шунингдек тайёрланган воситани тиқинлаш сифати ҳам текширилади.

Рецептлар, талабномалар бўйича тайёрланган дори шакллари иш куни мобайнида тайёрланган дори шаклларининг барча турларини инобатга олган ҳолда оралатиб танлаб, лекин уларнинг бир кунги миқдорининг камида 3 фоизи физикавий назорат қилиниши керак.

Дорихона ички тайёрлови тарзида тайёрланган дори шакллари ҳар бир сериянинг камида учта ўров-идиш миқдорида физикавий назорат қилиниши керак.


73. Физикавий назорат натижалари рецептлар, талабномалар бўйича тайёрланган ҳамда дорихона ичида ҳозирлаб қўйилган ярим тайёр маҳсулот, концентрланган эритмалар, этил спирти ва дори воситаларини қадоқлаб қўйиш тарзида тайёрланган дори воситаларини органолептик, физикавий ва кимёвий назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қайд этилади.



7-§. Кимёвий назорат


74. Кимёвий назорат дори воситаларини тайёрлаш сифатини қуйидаги кўрсаткичлар бўйича баҳолашдан иборат:

сифат таҳлили: дори моддаларининг чинлиги;

миқдор таҳлили: дори моддасини миқдорий аниқлаш.

Сифат таҳлили натижалари рецептлар, талабномалар асосида ва дорихона ичида ҳозирлаб қўйилган ярим тайёр маҳсулот, концентрланган эритмалар, этил спирти ҳамда дори воситаларини қадоқлаш тарзида тайёрланган дори воситаларини органолептик, физикавий ва кимёвий назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида, шунингдек дори воситаларининг чинлигини назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қайд этилади.


75. Қуйидагилар мажбурий тартибда сифат таҳлилидан ўтказилади:

а) тозаланган сув ва инъекциялар учун сув ҳар куни ҳар бир баллондан, сув водопровод орқали берилганда - ҳар бир иш ўрнида хлоридлар, сульфатлар ва кальций тузлари йўқлиги нуқтаи назаридан. Стерил эритмалар тайёрлаш учун мўлжалланган инъекция учун сув, шунингдек тикловчи-қайтарувчи моддалар, аммоний тузлари ва диоксид углероди йўқлиги нуқтаи назаридан ҳам текширилиши керак;

б) сақлаш хоналаридан дори препаратлари тайёрланадиган хоналарга келиб тушадиган барча дори воситалари ва концентрланган эритмалар;

в) дорихонага келиб тушадиган дори воситалари, уларнинг сифати хусусида шубҳа пайдо бўлган тақдирда;

г) дори воситалари тайёрланадиган хонада турган концентрланган эритмалар, бюретка ускунасида ва пипеткали штангласлардаги суюқ дори воситалари, уларни тўлдириш чоғида;

д) саноатда ишлаб чиқарилган қадоқланган дори воситалари.

Тозаланган сув ва инъекциялар учун сув ҳар чоракда тўлиқ сифат ва миқдор таҳлилидан ўтказилиши керак.


76. Тозаланган сув ва инъекциялар учун сув кимёвий таҳлилдан ўтказилганда тозаланган сувни, инъекциялар учун сувни назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қуйидагилар мажбурий тартибда кўрсатилади:

а) сув олинган (ҳайдалган) сана;

б) сувни назорат қилиш санаси;

в) ўтказилган кимёвий таҳлил рақами;

г) таҳлил учун сув олинган баллон ёки бюретка рақами;

д) аралашмалар йўқлиги нуқтаи назаридан назорат қилиш натижалари;

е) рН муҳитининг кўрсаткичлари;

ж) сув таҳлили натижалари тўғрисидаги хулоса (қониқарли /қониқарсиз);

з) таҳлилни ўтказган шахснинг имзоси.

Журналнинг бетлари рақамланган, ип ўтказиб тикилган ва муассаса раҳбарининг имзоси ҳамда ташкилотнинг (юқори турувчи ташкилотнинг) муҳри билан (муҳр мавжуд бўлган тақдирда) тасдиқланган бўлиши керак.


77. Фармацевт томонидан иш куни давомида тайёрланган турли дори шаклларининг дори воситалари оралатиб танлаб, лекин ҳар бир фармацевт томонидан тайёрланган дори воситалари умумий миқдорининг камида 10 фоизи сифат таҳлилидан ўтказилиши лозим.


78. Бюретка ускунасидаги, штангласлардаги ва пипеткали штангласлардаги дори воситаларининг чинлиги кимёвий назоратдан ўтказилганда Дори воситаларини чинлиги нуқтаи назаридан назорат қилиш натижаларини қайд этиш журналида қуйидаги маълумотлар мажбурий тартибда кўрсатилади:

а) бюретка ускунаси, штанглас тўлдирилган сана;

б) кимёвий таҳлилнинг тартиб рақами;

в) дори воситасининг номи;

г) дори воситаларини ишлаб чиқарувчининг дори воситаси серияси рақами ёки таҳлил рақами;

д) тўлдириладиган штанглас рақами;

е) аниқланаётган модда (ион);

ж) "+ (мусбат)" ёки "- (манфий)" шкаласи бўйича назорат натижалари;

з) тўлдирган ва тўлганлигини текширган шахсларнинг имзоси.

Журналнинг бетлари рақамланган, ип ўтказиб тикилган ҳамда дорихона ташкилоти раҳбарининг имзоси ва муҳр билан (муҳр мавжуд бўлган тақдирда) тасдиқланган бўлиши керак.


79. Қуйидагилар мажбурий тартибда сифат ва миқдор таҳлилидан (тўлиқ кимёвий назоратдан) ўтказилади:

а) инъекциялар ва инфузиялар учун барча эритмалар стерилизациядан олдин, изотониклиги ва барқарорлаштирувчи моддаларнинг рН қиймати аниқланади. Инъекциялар ва инфузиялар учун эритмалар стерилизациядан кейин рН кўрсаткичи, фаол моддаларнинг чинлиги ва миқдор таркиби бўйича текширилади; стабилизаторлар стерилизациядан кейин сифатни назорат қилиш соҳасидаги ҳужжатда назарда тутилган тақдирдагина текширилади;

б) сиртқи қўллаш учун стерил эритмалар (намлаш учун офтальмологик эритмалар, куйган юзалар ва очиқ яраларни даволаш учун эритмалар, интравагинал киритиш учун ва бошқа стерил эритмалар);

в) янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларни даволаш учун мўлжалланган барча дори шакллари;

г) атропин сульфат ва хлористоводород кислотаси эритмалари (ички қўллаш учун), кумуш нитрат эритмалари;

д) барча концентрланган эритмалар;

е) дорихона ичида тайёрланган ҳар бир сериядаги ярим тайёр маҳсулот тарзидаги дори воситалари;

ж) инъекциялар ва инфузиялар учун эритмалар тайёрлашда қўлланиладиган стабилизаторлар, кўз томчиларини тайёрлашда қўлланиладиган буфер эритмалар;

з) этил спиртининг концентрацияси эритилганда, шунингдек дорихонага келиб тушганида этил спиртининг сифати хусусида шубҳа пайдо бўлган тақдирда;

и) бир сменада ишланганда рецептлар ва талабномалар бўйича камида 8 та дори шакли миқдорида тайёрланган дори шакллари, дори шаклларининг ҳар хил турларини инобатга олган ҳолда.



8-§. Стерил эритмалар сифатини назорат

қилишга доир талаблар


80. Стерил эритмаларни тайёрлаш ва сифатини назорат қилиш ушбу Низомга, Давлат фармакопеяси талабларига ёки сифат назорати соҳасидаги бошқа ҳужжатга мувофиқ амалга оширилади.


81. Инъекцион ва венага юбориладиган инфузион дори воситаларини, инъекциялар учун сувни бактериал эндотоксинлар ёки пирогенлар йўқлиги жиҳатидан назорат қилиш аттестациядан ўтказилган лабораторияларда бир йилда икки марта оралатиб танлаб амалга оширилади.

Стериллиги бўйича талаблар қўйиладиган инъекцион, вена ичига киритиладиган инфузион дори воситаларини, офтальмологик ва бошқа дори воситаларини стериллиги жиҳатидан назорат қилиш белгиланган тартибда аттестациядан ўтказилган лабораторияларда ҳар ойда оралатиб танлаб амалга оширилади.


82. Стерил эритмалар стерилизациядан олдин ва кейин уларда механик аралашмалар йўқлиги нуқтаи назаридан назорат қилинади.

Ҳаракатланадиган эримайдиган ёт моддалар механик аралашмалар ҳисобланади, дори воситаларининг эритмаларида тасодифий равишда учрайдиган газ кўпикчалари бундан мустасно.

Бир вақтнинг ўзида идишлардаги эритмалар ҳажми ва уларнинг тиқинланиши сифати текширилиши керак.


83. Стерил эритмалар тайёрланиши жараёнида механик аралашмалар бор-йўқлиги жиҳатидан бирламчи ва иккиламчи назоратдан ўтказилиши керак.

Бирламчи назорат тайёрланган эритма фильтрланганидан ва қадоқланганидан кейин амалга оширилади.

Механик аралашмалар аниқланган тақдирда эритма қайтадан фильтрланади, яна кўздан кечирилади, тиқинланади, маркировкаланади ва стерилланади.

Асептик (стерил) тайёрланган эритмалар қадоқлаш ёки стерилловчи фильтрлашдан кейин бир марта кўздан кечирилади.

Эритмали идишлар бирламчи ва иккиламчи назоратдан тўлиқ ўтказилади.


84. Эритмаларни механик аралашмалар йўқлиги жиҳатидан назорат қилиш ушбу Низомнинг 9-иловасига мувофиқ назорат шартлари ва техникасига риоя этган ҳолда фармацевт-технолог томонидан амалга оширилади.

Идишларни кўздан кечириш учун қуёш нурлари тўғридан-тўғри тушишидан пана қилинган, махсус жиҳозланган иш ўрни бўлиши керак, оқ-қора экран ва махсус қурилмаларни (УК-2) қўллашга йўл қўйилади.

Идишнинг ҳажмига қараб бир вақтнинг ўзида биттадан бештагача кўздан кечирилади.


85. Инъекциялар учун эритмалар улар физикавий-кимёвий кўрсаткичларга номувофиқ бўлганда; кўринарли механик аралашмалар бўлганда; стериллиги бўйича талабга мос бўлмаганда; тиқиннинг маҳкамлиги бузилганда; флаконларнинг тўлдирилиши ҳажми етарли бўлмаганда қониқарсиз деб топилади.


86. Инъекциялар учун эритмалар солинган шиша идишлар тиқинланганидан кейин металл жетонлардан фойдаланган, номи ва концентрацияси кўрсатилган ҳолда қопқоғига ёзиб қўйиш ёки штамп босиш йўли билан маркировка қилинади.


87. Инъекциялар учун эритмалар таркибига кирувчи моддаларнинг физикавий-кимёвий хоссаларига ва белгиланган яроқлилик муддатига мувофиқ сақланиши керак.



9-§. Тайёрланган дори воситаларини

тарқатишдан олдинги назорати


88. Барча тайёрланган дори воситалари тарқатишдан олдин назоратдан ўтказилади, унинг доирасида қуйидагиларга мослиги текширилади:

а) дори воситаси ўров-идишининг унинг таркибига кирувчи дори моддаларининг физикавий-кимёвий хоссаларига мослиги;

б) рецепт, талабнома реквизитларининг тайёрланган дори воситасининг ўров-идишида кўрсатилган маълумотларга мослиги;

в) тайёрланадиган дори воситаларини расмийлаштириш ушбу Низомнинг 7-боби талабларига мослиги.

Кўрсатиб ўтилган номувофиқликлардан бирортаси аниқланган тақдирда, тайёрланган дори воситаси тарқатилмайди.



7-БОБ. ТАЙЁРЛАНАДИГАН ДОРИ ВОСИТАЛАРИ

ВА ТИББИЙ БУЮМЛАРНИ РАСМИЙЛАШТИРИШ


89. Дори воситалари тайёрлангандан кейин улар расмийлаштирилиши зарур.


90. Тайёрланадиган дори воситаларини расмийлаштириш Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил 27 октябрдаги 365-сон қарори билан тасдиқланган Дори воситаларининг хавфсизлиги умумий техник регламентига мувофиқ амалга оширилади.



8-БОБ. ТИББИЙ БУЮМЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ


91. Тиббий буюмлар қуйидаги шартларни инобатга олган ҳолда тайёрланади:

буюмларни тайёрловчи тақдим этадиган йўриқномалар ва ахборотга мувофиқ улардан белгиланган мақсадига кўра фойдаланилганда (ишлатилганда) улар хавфсизликни таъминлаши ҳамда беморлар, фойдаланувчилар ёки бошқа шахсларнинг соғлиғига хавф туғдирмаслиги;

сақлаш ва ташиш чоғида уларнинг хусусиятлари сақланиб қолиши;

беморлар, фойдаланувчилар ва бошқа шахсларнинг касал юқтириши хавфини, шунингдек буюмларнинг ўз контаминтацияси хавфини истисно этиш ёки мумкин қадар камайтириш.


92. Тиббий буюмларнинг техник хусусиятлари ва функционал хоссалари тиббий буюмнинг тайёрловчи томонидан кўрсатилган хизмат муддати мобайнида ташқи омиллар таъсири остида ёмонлашмаслиги ҳамда тайёрловчининг фойдаланишга доир йўриқномасига мувофиқ шароитларда нормал фойдаланилган тақдирда беморларнинг, фойдаланувчиларнинг соғлиғи ва хавфсизлигига хавф туғдирмаслиги лозим.


93. Агар тиббий буюмлар дори воситаларини киритиш (қуйиш) учун мўлжалланган бўлса, улар белгиланган мақсадига, дори воситаларини қўллаш ва сақлаш шароитларига мувофиқ тиббий буюмларнинг функционал хоссаларини инобатга олган ҳолда ана шу дори воситалари билан ўзаро мос келадиган бўлиши керак.



9-БОБ. ЯКУНИЙ ҚОИДАЛАР


94. Ушбу Низом қоидаларининг бузилишида айбдор шахслар қонун ҳужжатларига мувофиқ жавобгар бўлади.


95. Ушбу Низом Ўзбекистон Республикаси Савдо-саноат палатаси билан келишилган.






Низомга

1-ИЛОВА



Дорихоналарда тайёрланадиган дори

воситаларининг таркиби, яроқлилик муддати,

сақлаш шароитлари ва стерилизация

РЕЖИМЛАРИ


Инъекцион ва инфузион эритмалар


1-жадвал

Т/р

Тайёрланадиган

дори воистаси-

нинг номи


Таркиби


Яроқлилик

муддати (кунлик)

25 °С дан юқори

бўлмаган

ҳароратда


Сақлаш

шароитлари


Стерилизация

режимлари

(вақти ва

ҳарорати)


1


2


3


4


5


1.

Анальгиннинг

25%, 50% ли эритмалари


Анальгин 250 г, 500 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

2.

Атропин сульфатнинг 1%, 2,5%, 5% ли эритмалари

Атропин сульфат

0,1 г, 0,25 г, 0,5 г

0,1 м хлорид кислота эритмаси - 0,1 мл

Инъекция учун сув 10 мл гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.

3.

"Ацесоль" эритмаси

Натрий ацетат 2 г

Натрий хлорид 5 г

Калий хлорид 1 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

4.

Инъекция учун сув



30


120 °С 8 дақ.

5.

Глицериннинг 10% ли эритмаси

Глицерин (сувсиз)100 г

Натрий хлорид 9 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

6.

Глюкозанинг 5%, 10%, 20%, 25% ли эритмалари


Глюкоза 50 г, 100 г, 200 г, 250 г

0,1 м хлорид кислотасининг эритмаси

рН 3,0-4,1 гача

Натрий хлорид 0,26 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

7.

Дибазолнинг 0,5%, 1% ли эритмалари


Дибазол 5 г, 10 г

0,1 м хлорид кислотаси 10 мл

Инъекция учун сув 1 л гача


60


120 °С 8 дақ.

8.

Димедролнинг 1%, 2% ли эритмалари


Димедрол 10 г, 20 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

9.

"Дисоль" эритмаси


Натрий хлорид 6 г

Натрий ацетат 2 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

10.

Қон ўрнини босувчи Петров суюқлиги


Натрий хлорид 15 г

Калий хлорид 0,2 г

Кальций хлорид 1 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

11.

Калий хлориднинг 0,5%, 1%, 3%, 5%, 7,5%, 10% ли эритмалари


Калий хлорид 5 г, 10 г,

30 г, 50 г, 75 г ,100 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

12.

Кальций хлориднинг 0,25%, 0,5%, 1%, 5%, 10% ли эритмалари


Кальций хлорид 2,5 г,

5 г, 10 г, 50 г, 100 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

13.

Кальция глюконатнинг 10% ли эритмалари


Кальций глюконат 100 г

Инъекция учун сув 1 л гача


7


120 °С 8 дақ.

14.

"Квартасоль" эритмаси


Натрий гидрокарбонат 1 г

Натрий ацетат 2,6 г

Натрий хлорид 4,75 г

Калий хлорид 1,5г.

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

15.

Аминокапрон кислотасининг

5% ли эритмаси


Аминокапрон кислота 50 г

Натрий хлорид 9 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

16.

Аскорбин кислотасининг

5%, 10% ли эритмалари


Аскорбин кислотаси 50 г, 100 г

Натрий гидрокарбонат 23,85 г, 47,70 г

Натрий сульфит (сувсиз) 2 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

17.

Бор кислотасининг 2% ли эритмаси


Бор кислотаси 20 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

18.

Глютамин кислотасининг 1% ли эритмаси


Глютамин кислотаси 10 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.

19.

Никотин кислотасининг 1% ли эритмаси


Никотин кислотаси 10 г

Натрий гидрокарбонат 7 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.

20.

Кофеин натрий бензоатнинг 10%, 20% ли эритмалари


Кофеин бензоат натрий 100 г,

200 г

0,1 м Натрий ишқорининг

эритмаси 4 мл

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

21.

Натрий бромиднинг 5%, 10%, 20% ли эритмалари


Натрий бромид 50 г, 100 г

200 г,

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.

22.

Натрий гидрокарбо-

натнинг 3%, 4%, 5%,7% ли эритмалари


Натрий гидрокарбонат

30 г, 40 г, 50 г, 70 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

23.

Натрий гидроцитратнинг 4%, 5%, 6% ли эритмалари


Натрий гидроцитрат 40 г, 50 г, 60 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

24.

Натрий йодиднинг 5% эритмаси


Натрий йодид 50 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

25.

Натрий параамино-

салицилатнинг

3% ли эритмаси


Натрий парааминосалицилат 30 г

Натрий сульфит 5 г

Инъекция учун сув 1 л гача


7

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

26.

Натрий салицилатнинг 3%, 10% ли эритмалари


Натрий салицилат 30 г, 100 г

Натрий метабисульфит 1 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

27.

Натрий хлориднинг 0,9%, 10% ли эритмалари


Натрий хлорид 9 г, 100 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

28.

Натрий цитратнинг 4%, 5% ли эритмалари


Натрий цитрат 40 г, 50 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

29.

Никотинамиднинг 1%, 2,5%, 5% ли эритмалари


Никотинамид 10 г, 25 г, 50 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

30.

Новокаиннинг 0,25%, 0,5%, 1%, 2% ли эритмалари


Новокаин 2,5 г, 5 г, 10 г, 20 г

0,1 м хлорид кислотасининг эритмаси

рН 3,8-4,5 гача

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

31.

Новокаиннинг 2%, 5%, 10% ли эритмалари


Новокаин

20 г, 50 г, 100 г

0,1 м хлорид кислотасининг эритмаси 4 мл, 6 мл, 8 мл

Натрий тиосульфат 0,5 г

Инъекция учун сув 1 л гача


90

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

32.

Папаверин гидрохлориднинг 2% ли эритмаси


Папаверин гидрохлорид 20 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

33.

Рингер эритмаси


Натрий хлорид 9 г

Калий хлорид 0,2 г

Кальций хлорид 0,2 г

Натрий гидрокарбонат 0,2 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

34.

Рингер-ацетат эритмаси

Натрий хлорид 5,26 г

Натрий ацетат 4,10 г

Кальций хлорид 0,28 г

Магний хлорид 0,14 г

Калий хлорид 0,37 г

Суюлтирилган хлорид

кислотаси (8%) 0,2 мл

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

35.

Рингер-Локк эритмаси


Натрий хлорид 9 г

Калий хлорид 0,2 г

Кальций хлорид 0,2 г

Натрий гидрокарбонат 0,2 г

Глюкоза 1 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30 (ҳар бир эритманинг сақлаш муддати 30 кун)



120 °С 8 дақ.

36.

Эванс кўки 5% ли эритмаси


Эванс кўки (сувсиз) 5 г.

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

37.

Тримекаиннинг 0,25%, 0,5%, 1%, 2% ли эритмалари


Тримекаин 2,5 г, 5 г, 10 г, 20 г

Натрий хлорид 9 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

38.

"Трисоль"

эритмаси


Калий хлорид 1 г

Натрий хлорид 5 г

Натрий гидрокарбонат 4 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

39.

Фурацилиннинг

0,02% ли эритмаси


Фурацилин 0,2 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

40.

"Хлосоль" эритмаси


Калий хлорид 1,5 г

Натрий хлорид 4,75 г

Натрий ацетат 3,6 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30


120 °С 8 дақ.

41.

Этакридин лактатнинг 0,1% ли эритмаси


Этакридин лактат 1 г

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

42.

Эуфиллиннинг 2,4% ли эритмаси


Эуфиллин 24 г

Инъекция учун сув 1 л гача


2

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

43.

Атропин сульфатнинг 0,1% ли эритмаси


Атропин сульфат 1 г

0,1 м хлорид кислотаси 10 мл

Инъекция учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

44.

Магний сульфатнинг

20%, 25% эритмалари


Магний сульфат 200 г, 250 г

Янги қайнатилган инъекция

учун сув 1 л гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

Изоҳ: эритмаларни автоклавда стерилизациялаш вақти эритманинг ҳажмига қараб белгиланади.

Эритманинг ҳажми


Ҳарорати °С

Стериллаш вақти (дақиқа)

100 мл гача


120

8

101 мл дан 500 мл гача


120

Камида 12

501 дан 1000 мл гача


120

Камида 15

Янги туғилган чақалоқлар ва 1 ёшгача бўлган болаларга қўллаш

учун мўлжалланган дори воситалари (эритмалар ва мойлар)


2-жадвал

Т/р

Эритманинг номи

ва концентрацияси


Яроқлилик

муддати (кунлик)

25 °С юқори

бўлмаган

хароратда


Сақлаш

шароитлари


Стерилизация

режимлари

(вақти ва

ҳарорати)


Изоҳ


1

2


3

4

5

2.1. Ичиш учун мўлжалланган эритмалар

1.

Тозаланган сув


30


120 °С 8 дақ.


2.

Глюкозанинг 5%, 10%, 25% ли эритмалари


30


120 °С 8 дақ.

Стабилизаторсиз тайёрланади


3.

Глюкозанинг

5% - 100 мл эритмаси

Аскорбин кислотаси 1 г


5

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

Янги қайнатилган тозаланган сувда тайёрланади.

Қадоқлаш жараёнида эритма идишнинг юқори қисмигача тўлдирилади.


4.

Глюкозанинг 10%, 20% - 100 мл эритмалари

Глютамин кислотаси 1 г


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


5.

Дибазолнинг 0,01% ли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.


6.

Димедролнинг 0,02% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.

Димедрол эритмаси фақат 0,02 концентрациясида ва 10 мл дан қадоқланади. Туғруқхона шароитида димедрол эритмаси қўлланилишида унинг МНС таъсири ва интоксикацияни ривожланишини кучайтириш эҳтимоли юқорилиги инобатга олинади.


7.

Калий ацетатнинг 0,5% ли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.


8.

Калий йодиднинг 0,5% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

Эритма қадоқланишида 20 мл дан ошмаслиги лозим.


9.

Кальций глюконатнинг 1%, 3%, 5% ли эритмалари


7


120 °С 8 дақ.

Қайноқ сувда эритилади.


10.

Кальций лактатнинг 3%, 5% ли эритмалари


30


120 °С 8 дақ.

Дори воситаси намлик даражаси ҳисобга олиб тайёрланади.


11.

Кальций хлориднинг

3% ли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.

Эритмалар тайёрланишида 10 - 50 % концентрациядан фойдаланиш мақсадга мувофиқ.


12.

Аскорбин кислотасининг 1% ли эритмаси


5

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

Янги қайнатилган тозаланган сувда тайёрланади. Қадоқлаш жараёнида эритма идишнинг юқори қисмигача тўлдирилади.


13.

Глютамин кислотасининг 1% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


14.

Никотин кислотасининг 0,05% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


15.

Хлорид кислотасининг 1% ли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.

Хлорид кислотасининг барча концентрациясидаги эритмалари

8,2 - 8,4% суюлтирилган хлорид кислотасидан тайёрланади. У ҳолда эритманинг концентрацияси 100 % деб ҳисобланади.


16.

Кофеин натрий бензоатнинг 1% ли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.


17.

Эритма: Кофеин натрий бензоат 0,25 г ёки 0,5 г.

Натрий бромид 0,5 г ёки 1 г

Тозаланган сув 100 мл гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


18.

Эритма:Лимон кислотаси 1 г, Натрий гидроцитрат 5 г, Тозаланган сув 100 мл гача


30


120 °С 8 дақ.


19.

Магний сульфатнинг 5%, 10% ли эритмалари


30


120 °С 8 дақ.


20.

Натрий бромиднинг 1% ли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.


21.

Натрий хлориднинг 0,9% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


22.

Эритма: Новокаин 0,5 г, 0,1 м хлорид кислота эритмасининг - 0,3 мл,

Тозаланган сув 100 мл гача


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.


23.

Пиридоксин гидрохлориднинг 0,2% ли эритмаси


30


120 °С


24.

Эуфиллиннинг 0,05%, 0,5% ли эритмалари


15


120 °С 8 дақ.


2.2. Суюқ эритмалар ва сиртқи ишлатилиш учун мўлжалланган мойлар

25.

Бриллиант кўкининг 1% спиртли эритмаси


2 йил



Очилган флакон белгиланган яроқлилик муддатигача ишлатилади.


26.

Калий перманганатнинг

5% ли эритмаси


2

Ёруғлик тушмайдиган жойда


Асептик шароитда тайёрланади


Эритма стерилланган тозаланган сувда тайёрланади ва стерилланган идишларга қуйилади.


27.

Колларголнинг 2% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда



Асептик шароитда тайёрланади


Эритма стерилланган тозаланган сувда тайёрланади ва стерилланган идишларга қуйилади.


28.

Натрия тетраборатнинг 10% глицеринли эритмаси


30


120 °С 8 дақ.


29.

Перекис водороднинг 3% ли эритмаси


15

Ёруғлик тушмайдиган жойда

Асептик шароитда тайёрланади

Эритма стерилланган тозаланган сувда тайёрланади ва стерилланган идишларга қуйилади. Полиэтилен қопқоқлар билан бураб ёпиладиган қопқоқлар билан беркитилади.


30.

Фурацилин 0,02 г,

Натрий хлорид 0,9 % ёки 10% эритмалари 100 мл гача


30


120 °С 30 дақ.


31.

Этакридин лактатнинг

0,1% ли эритмаси


30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 30 дақ.


32.

Шафтоли мойи


30

Салқин ва ёруғлик тушмайдиган жойда


180 °С 30 дақ.

Мой 50 мл ҳажмдаги қон учун мўлжалланган шиша идишларга стерилланади, ИР-21 маркали резина қопқоқлар билан сиқиб беркитилади. 25 П маркали резина қопқоқлар (қизил рангдаги) тавсия этилмайди.


33.

Зайтун мойи


30

Салқин ва ёруғлик тушмайдиган жойда


180 °С 30 дақ.


34.

Кунгабоқар мойи


30

Салқин ва ёруғлик тушмайдиган жойда


180 °С 30 дақ.


35.

Вазелин мойи


30

Салқин ва ёруғлик тушмайдиган жойда




2.3. Кукунлар

36.

Димедрол 0,005 г,

Сахароза 0,2 г


30

Махсус қоғозларда (вощанных) ва қоғоз қутиларида қуруқ ва ёруғлик тушмайдиган жойда сақланади


Асептик шароитида тайёрланади.



37.

Эуфиллин 0,003 г,

Сахароза 0,2 г


20


Асептик шароитида тайёрланади.


Эуфиллин қўшилган кукунларга сахарозани глюкозага алмаштириш тақиқланади.


Кўз томчилари ва офталмологик эритмалар, кўз томчиларини

тайёрлашда қўлланиладиган концентратлар, кўз суртмалари

3-жадвал

Т/р

Номи


Яроқлилик муддати

(кунлик)


Сақлаш

шароитлари


Стерилизация

режимлари

(вақти ва

ҳарорати)


Изоҳ

25 °С дан

юқори

бўлмаган

ҳароратда


3 - 5 °С

ҳароратда


1


2

3

4

5

6

3.1. Кўз томчилари ва офталмологик эритмалар

1.

Атропин сульфатнинг

0,25%, 0,5%, 1% ли эритмалари

Таркиби: Атропин сульфат

0,025 г, 0,05 г, 0,1 г,

Натрий хлорид 0,088 г, 0,085 г, 0,08 г,

Тозаланган сув 10 мл гача



30


100 °С 30 дақ.


2.

Гоматропин гидробромиднинг 0,5%, 1% ли эритмалари

Таркиби: Гоматропин гидробромид 0,05 г, 0,1 г,

Натрий хлорид 0,082 г, 0,074 г

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


3.

Дикаиннинг 0,25%, 0,5%, 1% ли эритмалари

Таркиби: Дикаин 0,025 г, 0,05 г, 0,1 г,

Натрий хлорид 0,085 г, 0,081 г, 0,072 г Тозаланган сув 10 мл



30


100 °С 30 дақ.


4.

Дикаиннинг 0,5%, 1%, 2%,

3% ли эритмалари

Таркиби: Дикаин 0,05 г, 0,1 г, 0,2 г, 0,3 г,

Натрий хлорид 0,081 г, 0,072 г, 0,053 г, 0,035 г,

Натрий тиосульфат 0,005 г,

Тозаланган сув 10 мл гача


120

0,5%-90

1%-30


120 °С 8 дақ.

Дикаин эритмаси 0,5% стабилизаторсиз тайёрланади.

Дикаин эритмасини 2% и 3% музлаткичда сақлаш мумкин эмас


5.

Дикаин 0,05 г,

Рух сульфат 0,05 г,

Бор кислотасининг

2%-10 мл эритмаси


30

30


120 °С 8 дақ.


6.

Дикаин 0,05 г,

Рух сульфат 0,05 г,

Резорцин 0,05 г,

Бор кислотасининг

2% - 10 мл эритмаси


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

Резорцинни дикаин, бор кислотаси, цинк сульфат қўшилган эритмасига

Стерилизация қилиниб, совутилгандан сўнг асептик шароитида резорцин қўшилади


7.

Димедрол 0,02 г,

Бор кислотасининг

2% - 10 мл эритмаси



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


8.

Калий йодиднинг 3% ли эритмаси


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


9.

Кальций хлориднинг 3% ли эритмаси


30



120 °С 8 дақ.


10.

Аскорбин кислотаси 0,02 г,

Натрий хлорид 0,086 г,

Янги қайнатилган тозаланган сувда 10 мл


2

7

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.



11.

Колларголнинг 2%, 3% ли эритмалари

Таркиби : Колларгол 0,2 г, 0,3 г,

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


Асептик шароитида


Эритмани чўкмалардан тозаланган қоғоз фильтр орқали фильтрлаш мумкин


12.

Левомицетин 0,2% ли эритмаси

Таркиби : Левомицетин 0,02 г.

Натрий хлорид 0,09 г.

Тозаланган сув 10 мл


7

7

Ёруғлик тушмайдиган жойда

100 °С 30 дақ.


13.

Левомицетин 0,01 г.

Бор кислотасининг 2% эритмаси - 10 мл


7

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


14.

Левомицетин 0,02 г.

Рух сульфат 0,03 г.

Резорцин 0,05 г;

Бор кислотасининг 2% - 10 мл эритмаси



15

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

Левомецитин, бор кислотаси ва рух сульфат сақловчи эритма стерилизация қилиниб, совитилгандан сўнг, асептик шароитида резорцин қўшилади


15.

Мезотон 0,02 г.

Бор кислотасининг

2% - 10 мл эритмаси


7

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


16.

Мезатоннинг 1%, 2% ли эритмалари

Таркиби : Мезатон 0,1 г, 0,2 г.

Натрий хлорид 0,062 г, 0,034 г.

Тозаланган сув 10 мл



7

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


17.

Мезатоннинг 1% ли эритмаси

Таркиби : Мезатон 0,1 г.

Натрий хлорид 0,056 г.

Натрий метабисульфит 0,01 г.

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


18.

Натрий гидрокарбонат 0,05 г.

Натрий тетраборат 0,05 г.

Натрий хлорид 0,04 г.

Тозаланган сув 10 мл


30

30


120 °С 8 дақ.


19.

Натрий йодиднинг

3% ли эритмаси


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


20.

Натрий йодид 0,4 г.

Кальций хлорид 0,4 г.

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


21.

Новокаиннинг 1% ли эритмаси

Таркиби : Новокаин 0,1 г.

Натрий хлорид 0,072 г.

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


22.

Новокаин 0,05 г,

Рух сульфат 0,02 г,

Резорцин 0,1 г,

Бор кислотасининг

1% - 10 мл эритмаси


10

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

Новокаин, бор кислотаси ва рух сульфат сақловчи эритма стерилизация қилиниб, совитилгандан сўнг, асептик шароитида резорцин қўшилади


23.

Новокаин 0,05 г,

Рух сульфат 0,02,

Резорцин 0,1 г,

Бор кислотаси 0,1 г,

Адреналин гидрохлориднинг 0,1% ли эритмаси - 10 томчи,

Тозаланган сув 10 мл


10

20

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

Новокаин, бор кислотаси ва рух сульфат сақловчи эритма стерилизация қилиниб, совитилгандан сўнг, асептик шароитида резорцин қўшилади


24.

Пилокарпин гидрохлориднинг 1%, 2%, 4%, 6% ли эритмалари

Таркиби: Пилокарпин гидрохлорид 0,1 г, 0,2 г, 0,4 г, 0,6 г,

Натрий хлорид 0,068 г, 0,046 г,

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


25.

Пилокарпин гидрохлорид 0,1 г,

Бор кислотасининг 2% эритмаси - 10 мл



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


26.

Пилокарпин гидрохлорид 0,1 г.

Адреналин гидрохлориднинг 0,1% - 10 мл эритмаси


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


27.

Рибофлавиннинг 0,02% ли эритмаси

Таркиби : Рибофлавин 0,002 г.

Натрий хлорид 0,09 г.

Тозаланган сув 10 мл


90

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


28.

Рибофлавин 0,001 г.

Аскорбин кислотаси 0,03 г.

Бор кислотаси 0,2 г.

Янги қайнатилган тозаланган сув 10 мл


2

7

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


29.

Рибофлавин 0,002 г.

Аскорбин кислотаси 0,02 г.

Глюкоза 0,2 г.

Натрий хлорид 0,05 г.

Янги қайнатилган тозаланган сув 10 мл


2

7

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


30.

Рибофлавин 0,002 г.

Натрий хлорид 0,09 г.

Цитралнинг 0,01% ли эритмаси - 10 мл


2

5

Ёруғлик тушмайдиган жойда

120 °С 8 дақ.

Рибофлавин, натрий хлорид сақловчи эритма стерилизация қилиниб, совутилгандан сўнг, асептик шароитида цитрал эритмаси қўшилади


31.

Рибофлавин 0,002 г.

Калий йодид 0,2 г.

Глюкоза 0,2 г.

Трилон Б 0,003 г.

Тозаланган сув 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


32.

Рибофлавин 0,002 г.

Калий йодид 0,2 г.

Глюкоза 0,2 г.

Трилон Б 0,003 г.

Метилцеллюлозанинг

1% ли эритмаси - 10 мл


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


33.

Рибофлавин 0,002 г.

Аскорбин кислотаси 0,02 г.

Глюкоза 0,2 г.

Натрий метабисульфит 0,03 г.

Трилон Б 0,003 г.

Тозаланган сув 10 мл


7

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


34.

Рибофлавин 0,002 г.

Аскорбин кислотаси 0,02 г.

Глюкоза 0,2 г.

Натрий метабисульфит 0,01 г.

Трилон Б 0,003 г.

Метилцеллюлозанинг

1% ли эритмаси - 10 мл


7

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


35.

Скополамин гидробромиднинг 0,1%, 0,25% ли эритмалари

Таркиби : Скополамин гидробромид 0,01 г, 0,025 г,

Натрий хлорид 0,09 г, 0,087 г,

Тозаланган сув 10 мл



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


36.

Сульфацил-натрий эритмаси

Таркиби : 20% ли Сульфацил-натрий 2 г, Натрий метабисульфит 0,05 г,

0,1 м Натрий ишқори эритмаси 0,18 мл

Тозаланган сув 10 мл гача



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


37.

Сульфацил-натрийнинг

10%, 20%, 30% ли эритмалари

Таркиби : Сульфацил-натрий 1 г, 2 г, 3 г, Натрий тиосульфат 0,015 г,

Хлорид кислота эритмаси 1 м - 0,035 мл

Тозаланган сув 10 мл гача


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

Эритмани янги туғилган чақалоқлар кўзига инстиллация учун қўллаш мумкин


38.

Физостигмин салицилатнинг 0,25% ли эритмаси

Таркиби :

Физостигмин салицилат 0,025 г.

Никотин кислотаси 0,003 г.

Натрий метабисульфит 0,003 г.

Натрий хлорид 0,08 г.

Тозаланган сув 10 мл гача


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


39.

Фурацилиннинг 0,02% ли эритмаси

Таркиби : Фурацилин 0,002 г,

Натрий хлорид 0,085 г,

Тозаланган сув 10 мл гача


30

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


40.

Рух сульфат 0,025 г,

Бор кислотасининг

2% ли эритмаси - 10 мл


30



120 °С 8 дақ.


41.

Рух сульфат 0,03 г,

Новокаин 0,1 г,

Бор кислотасининг

2% ли эритмаси - 10 мл



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


42.

Рух сульфат 0,025 г,

Димедрол 0,03 г,

Бор кислотасининг

2% ли эритмаси - 10 мл



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


43.

Цитралнинг 0,01% ли эритмаси - 10 мл,

Натрий хлорид 0,09 г


2

5

Ёруғлик тушмайдиган жойда



Натрий хлориднинг

0, 9% стерил эритмасида асептик шароитда тайёрланди


44.

Офтальмологик тузли эритма,

Таркиби : Натрий хлорид 5,30 г,

Калий хлорид 0,75 г,

Кальций хлорид (сувсиз) 0,48 г,

Натрий ацетат (сувсиз) 3,90 г,

Глюкоза (сувсиз) 0,80 г,

Суюлтирилган хлорид кислотаси (8%) 0,05 мл,

Тозаланган сув 1 литргача


30


Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.

Кўзнинг микрохирургик операцияларда қўлланилади


45.

Тузли офтальмологик эритмаси (магний хлорид билан)

Таркиби : Натрий хлорид 5,30 г,

Калий хлорид 0,75 г,

Кальций хлорид (сувсиз) 0,48 г,

Натрий ацетат (сувсиз) 3,90 г,

Глюкоза (сувсиз ) 0,80 г,

Магний хлорид (сувсиз) 0,30 г, Суюлтирилган хлорид кислотаси (8%)

0,05 мл,

Тозаланган сув 1 литргача


30



120 °С 8 дақ.

Кўз микрохирургик операцияларда ишлатилади


3.2. Кўз томчиларини тайёрлашда қўлланиладиган концентратлар

46.

Калий йодиднинг 20% ли эритмаси


30


Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


47.

Аскорбин кислотасининг 2%, 5%, 10% ли эритмалари


5

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.

Янги қайнатилган тозаланган сувда тайёрланади.

Қадоқлаш жараёнида эритма идишнинг юқори қисмигача тўлдирилади


48.

Бор кислотасининг 4% ли эритмаси


30



120 °С 8 дақ.


49.

Натрий тиосульфатнинг

1% ли эритмаси


30



100 °С 30 дақ.



50.

Рибофлавиннинг 0,02% ли эритмаси


90

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


120 °С 8 дақ.


51.

Рибофлавин 0,02 г,

Аскорбин кислотаси 2 г ёки 10 г,

Янги қайнатилган

тозаланган сув 100 мл гача


5

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда

100 °С 30 дақ.

Янги қайнатилган тозаланган сувда тайёрланади. Қадоқлаш жараёнида эритма идишнинг юқори қисмигача тўлдирилади


52.

Рибофлавин 0,02 г,

Борат кислотаси 4 г,

Тозаланган сув 100 мл гача


30


Ёруғлик тушмайдиган жойда


100 °С 30 дақ.


53.

Рибофлавин 0,02 г,

Никотин кислотаси 0,1 г,

Тозаланган сув 100 мл гача


30



100 °С 30 дақ.


54.

Рух сульфатнинг 1%,

2% ли эритмаси


30



120 °С 8 дақ.


55.

Цитралнинг 0,02% ли эритмаси



2

Ёруғлик тушмайдиган жойда



Асептик шароитда стерилланган, тозаланган сувда тайёрланади


3.3. Кўз суртмалари

56.

Кўз суртмалари учун асос* 100 г,

Таркиби: Ланолин сувсиз 10 г, Вазелин кўз суртмалар учун 90 г


2

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда



57.

Пилокарпин суртмаси 1%, 2%,

Таркиби: Пилокарпин гидрохлорид 0,1 г, 0,2 г,

Кўз суртма асоси 10 г



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


Асептик шароитда тайёрланади



58.

Тиамин суртмаси 0,5%, 1%

Таркиби: Тиамин бромид

0,05, 0,1 г,

Кўз суртма асоси 10 г



30

Ёруғлик тушмайдиган жойда


Асептик шароитда тайёрланади



59.

Танин суртмаси 1%, 5%


20



Асептик шароитда тайёрланади


Танинни оз миқдордаги сувда эритилади ва стерил асос (вазелин) билан аралаштирилади


       

Изоҳ: *) кўз суртмалари учун асосни тайёрлаш учун сувсиз ланолин ва вазелиннинг кўз суртмалари учун мўлжалланган турини чинни идишга солиб аралаштирилади, сув хаммомида қиздириш йўли билан олинади. Эритилган асос бир неча қават докадан ўтказилиб, стерилланган қуруқ шиша идишларга қадоқланади, пергамент қоғоз билан ўралиб, суртма ҳажмидан келиб чиқиб, ҳаво стерилизаторида 180 °С да 30 - 40 дақиқа ёки 200 °С да 15 - 20 дақиқа стерилизация қилинади.



Бошқа турдаги дори воситалари


4-жадвал

Т/р

Дори воситасининг

номи


Яроқлилик муддати

(кунлик)


Сақлаш

шароитлари


Стерилизация

режимлари

(ҳарорати,

вақти)


Изоҳ


25 °С дан

юқори

бўлмаган

ҳароратда


3 - 5 °С

ҳароратда


1

2


3

4

5

6

4.1. Микстуралар ва ичиш учун мўлжалланган суюқ эритмалар

1.

Микстура Таркиби :

Валерианна илдизи ва

илдизпояси 10 г,

Ялпиз барглари 4 г - 200 мл,

Натрий бромид 3 г,

Кофеин натрий бензоат 0,4 г,

Магний сульфат 0,8 г



10

Ёруғлик тушмайдиган жойда




2.

Термопсис ўти дамламаси

0,6 г - 200 мл

Натрий гидрокарбонат ва

Натрий бензоат 4 г дан



10

Ёруғлик тушмайдиган жойда




3.

Хлорид кислотанинг 1% - 100 мл, эритмаси Пепсин 2 г



10

Ёруғлик тушмайдиган жойда




4.

Хлорид кислотанинг 1 %, 2% ли эритмалари


10





5.

Калий йодиднинг 0,25% ли эритмаси


10


Қўнғир шиша идишда, ёруғлик тушмайдиган жойда




6.

Новокаиннинг 0,25 %, 0,5% ли эритмалари


10


Қўнғир шиша идишда, ёруғлик тушмайдиган жойда




7.

Магния сульфатнинг

10%, 25%, 33%,

50% ли эритмалари


15





8.

Кальция хлориднинг

5%, 10% ли эритмалари


10





9.

Рингер эритмаси

Таркиби: Натрий хлорид 0,9 г, Натрий гидрокарбанат

Калий хлорид ва

Кальций хлорид 0,02 г дан, Тозаланган сув 100 мл гача


5

10




10.

Ялпизли сув (мятная вода)


15-20





11.

Укропли сув


30





4.2. Микстура ва суюқликлар тайёрлаш учун концентратлар

12.

Аммоний хлориднинг

20% ли эритмаси


15





13.

Гексаметилентетраминнинг 10%, 20%, 40% ли эритмалари


20





14.

Глюкозанинг 10%, 50% ли эритмалари


4

10




15.

Калий бромиднинг

20% ли эритмаси


20


Ёруғлик тушмайдиган жойда




16.

Калий йодиднинг 20% ли

эритмаси


15


Ёруғлик тушмайдиган жойда




17.

Кальций хлориднинг 20% ли эритмаси


10





18.

Кальций хлориднинг 50% ли эритмаси


30





19.

Хлорид кислотасининг

10% ли эритмаси


30





20.

Кофеин натрий бензоатнинг 5% ли эритмаси


7

15




21.

Кофеина натрий бензоатнинг 20% ли эритмаси


20





22.

Натрия бензоатнинг

10% ли эритмаси


20





23.

Натрий бромиднинг 20% ли эритмаси


20


Ёруғлик тушмайдиган жойда




24.

Натрий гидрокарбонатнинг 5 % ли эритмаси


4

10

Ёруғлик тушмайдиган жойда




25.

Натрий салицилатнинг

40 % ли эритмаси


20


Ёруғлик тушмайдиган жойда




4.3. Сиртқи қўллаш учун суюқ дори воситалари ва бурун томчилари

26.

Бор кислотасининг 2% - 10 мл эритмаси

Адреналин гидрохлорид эритмаси 0,1% - 10 томчи


10

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда




27.

Колларголнинг 3% ли эритмаси


30


Ёруғлик тушмайдиган жойда




28.

Протарголнинг 2% ли эритмаси


30


Ёруғлик тушмайдиган жойда




29.

0,25% Люголнинг глицеринли эритмаси

Таркиби : Йод 0,25 г.

Калий йодид 0,5 г.

Глицерин 98,5 г.

Тозаланган сув 0,75 мл


30


Қўнғир шиша идишда, ёруғлик тушмайдиган жойда




30.

20 % Натрий тетраборатнинг глицеринли эритмаси

Таркиби : Натрий тетраборат 20 г, Глицерин 80 г


30





31.

Водород пероксиднинг

3% ли эритмаси

Водород пероксид (27,5 - 40%) - 7,5 дан 11 гача (6,8 - 9,9 мл))

Водород пероксиднинг соф миқдори эътиборга олинади.

Натрий бензоат 0,05 г,

Тозаланган сув 100 мл гача



2 йил

Салқин ва ёруғлик тушмайдиган жойда




32.

Фурацилиннинг 0,02% ли эритмаси


20


Ёруғлик тушмайдиган жойда




4.4.Сиртқи қўллаш учун мўлжалланган эритмалар, бурун томчилари,

кукунлар ва суртмаларни тайёрлаш учун ярим тайёр маҳсулотлар

33.

Димедролнинг 1% ли эритмаси


20


Ёруғлик тушмайдиган жойда




34.

Бор кислотасининг 2% ли эритмаси


15

30




35.

Натрий тиосульфатнинг 60% ли эритмаси


15





36.

Натрий хлориднинг 0,9% ли эритмаси


7

15




37.

Этакридин лактатнинг 0,2%, 0,1%, 0,05%, 0,02% ли эритмалари


15





38.

Рух оксиди ва

Талк тенг миқдорда


30





39.

Ксероформ сепиладиган кукуни (присыпка) (чақалоқлар учун)


15


Асептик шароитда тайёрланади


180 °С 30 мин.

Сепиладиган кукун сақланадиган идишлар оғзи очиқ ҳолда хаво стерилизаторларида стерилизация қилинади, Асептик шароитда шиша идишларга стерил тиқинлар билан беркитилади.


40.

Фурацилиннинг 0,2 % ли суртмаси

Таркиби : Фурацилин 0,2 г,

Вазелин мойи 0,6 г,

Вазелин 99,2 г


2

30

Ёруғлик тушмайдиган жойда




41.

Ланолин сувли,

Вазелин тенг миқдорда

Таркиби : Ланолин (сувсиз) 168 г, Вазелин 240 г,

Тозаланган сув 72 мл


15


Ёруғлик тушмайдиган жойда




42.

Ланолин сувли

Таркиби: Ланолин сувсиз 70 г, Тозаланган сув 30 г


15


Ёруғлик тушмайдиган жойда




43.

Ланолин сувсиз,

Кунгабоқар мойи

Тозаланган сув тенг миқдорда


5


Ёруғлик тушмайдиган жойда




              





Низомга

2-ИЛОВА



Дорихоналарда дори воситаларини тайёрлашда

йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


рН кўрсаткични аниқлаш


1-жадвал

Аниқлаш усули


рН бирликларининг аниқланишида йўл

қўйиладиган оғишнинг энг юқори меъёри


рН 1-2 оралиғида


рН 0,3 - 0,7 оралиғида

Потенциометрик усули


0,6

0,05

Индикатор қоғози билан


1

0,3

Изоҳ: рН кўрсаткичи аниқлашда тозаланган ёки инъекция учун сувга солиштирилади.



Оғирлик-ҳажм усулида тайёрланадиган суюқ дори воситалари

таркибидаги алоҳида ўлчаб олинган қуруқ дори моддаларининг

оғирлигида йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


2-жадвал

Кўрсатилган оғирлиги, г


Оғиш меъёри, %


0,02 гача


+ 20

0,02 дан 0,1 гача


+ 15

0,1 дан 0,2 гача


+ 10

0,2 дан 0,5 гача


+ 8

0,5 дан 0,8 гача


+ 7

0,8 дан 1,0 гача


+ 6

1,0 дан 2,0 гача


+ 5

2,0 дан 5,0 гача


+ 4

5,0 дан юқори


+ 3

Оғирлик усули билан тайёрланадиган суюқ дори турларининг

умумий оғирлигида йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


3-жадвал

Кўрсатилган оғирлиги, г


Оғиш меъёри, %


10,0 гача


+ 10

10,0 дан 20,0 гача


+ 8

20,0 дан 50,0 гача


+ 5

50,0 дан 150,0 гача


+ 3

150,0 дан 200,0 гача


+ 2

200,0 дан юқори


+ 1

Оғирлик усулида тайёрланадиган суюқ дори турлари ва суртмалар

таркибидаги алоҳида ўлчаб олинган қуруқ дори моддаларининг

оғирлигида йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


4-жадвал

Кўрсатилган оғирлиги, г


Оғиш меъёри, %


0,1 гача


+ 20

0,1 дан 0,2 гача


+ 15

0,2 дан 0,3 гача


+ 12

0,3 дан 0,5 гача


+ 10

0,5 дан 0,8 гача


+ 8

0,8 дан 1,0 гача


+ 7

1,0 дан 2,0 гача


+ 6

2,0 дан 10,0 гача


+ 5

10,0 дан юқори


+ 3

Оғирлик-ҳажм усули билан суюқ дори турлари тайёрланганда

уларнинг умумий ҳажмида йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


5-жадвал

Кўрсатилган ҳажми, мл


Оғиш меъёри, %


10 гача


+ 10

10 дан 20 гача


+ 8

20 дан 50 гача


+ 4

50 дан 150 гача


+ 3

150 дан 200 гача


+ 2

200 дан юқори


+ 1

              

Изоҳ: мазкур оғиш меъёрлари суюқ дори турлари концентратлардан ёки қуруқ дори моддалардан тайёрланган бўлишидан қатъи назар қўлланилади.



Концентрланган эритмаларда йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


6-жадвал

Дори воситалари таркиби (%)


Оғиш меъёри (белгиланган % дан)


20 % гача


+ 2% кўп эмас

20 % дан юқори


+ 1% кўп эмас

Суртмаларнинг умумий оғирлигида йўл

қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


7-жадвал

Кўрсатилган оғирлиги, г


Оғиш меъёри, %


5,0 гача


+ 15

5,0 дан 10,0 гача


+ 10

10,0 дан 20,0 гача


+ 8

20,0 дан 30,0 гача


+ 7

30,0 дан 50,0 гача


+ 5

50,0 дан 100,0 гача


+ 3

100,0 дан юқори


+ 2

Кукун дори моддаларнинг алоҳида ўлчаб олинган

оғирлигида йўл қўйилиши мумкин бўлган оғиш

МЕЪЁРЛАРИ


8-жадвал

Кўрсатилган оғирлиги, г


Оғиш меъёри, %


0,1 гача


+ 15

0,1 дан 0,3 гача


+ 10

0,3 дан 1,0 гача


+ 5

1,0 дан 10,0 гача


+ 3

10,0 дан 100,0 гача


+ 3

100,0 дан 250,0 гача


+ 2

250,0 дан юқори


+ 0,3

              





Низомга

3-ИЛОВА



Суюқ дори воситалари ва ёрдамчи моддаларнинг зичлик

КЎРСАТКИЧЛАРИ


Т/р

Дори воситасининг номи


Зичлиги,

г/куб.см (г/мл)


1.

Бензилбензоат


1,048

2.

Валидол


0,894 - 0,907

3.

Винилин (Шостаковский бальзами)


0,903 - 0,921

4.

Глицерин


1,223 - 1,233

5.

Қайин қатрони (дёготь)


0,925 - 0,950

6.

Димексид


1,101

7.

Буров суюқлиги


1,036 - 1,040

8.

Суюлтирилган хлорид кислота (8,2 - 8,4%)


1,038 - 1,039

9.

Хлорид кислотаси (24,8 - 25,2%)


1,122 - 1,124

10.

Суюлтирилган сирка кислотаси (29,5 - 30,5%)


1,038 - 1,039

11.

Сирка кислотаси (98%)


1,055

12.

Вазелин мойи


0,875 - 0,890

13.

Канакунжут мойи (касторовое масло)


0,948 - 0,968

14.

Бодом мойи (миндальное масло)


0,913 - 0,918

15.

Қалампирялпиз мойи (масло мяты перечной)


0,900 - 0,910

16.

Шафтоли мойи (персиковое масло)


0,914 - 0,920

17.

Кунгабоқар мойи (подсолнечное масло)


0,920 - 0,930

18.

Тозаланган терпентин мойи (скипидар)


0,855 - 0,863

19.

Эвкалипт мойи


0,910 - 0,930

20.

Метилсалицилат


1,178 - 1,185

21.

Валериана настойкаси


0,920

22.

Далачой (Зверобой) настойкаси


0,970

23.

Марваридгул (Ландыш) настойкаси


0,910

24.

Аччиқ қалампир (струч. перец) настойкаси


0,858

25.

Эрмон ўти (Полынь) настойкаси


0,910

26.

Арслонқуйруқ (Пустырник) настойкаси


0,910

27.

Эвкалипт настойкаси


0,910

28.

Новшадил арпабодиён (Нашатырно-анисов.) томчиси


0,875

29.

Пергидроль (27,5 - 30,0%)


1,096 - 1,105

30.

Полиэтиленгликоль 400 (полиэтиленоксид)


1,125

31.

Аммиак суюқлиги (9,5 - 10,5%)


0,956 - 0,959

32.

Қўрғошин ацетатнинг (Ацетат свинца основной) суюқлиги


1,223 - 1,228

33.

Треска балиғининг мойи


0,917 - 0,927

34.

Шакар қиёми (сироп)


1,301 - 1,313

35.

Гулхайри (Алтей) қиёми


1,322 - 1,327

36.

Камфора спирти 10%


0,884 - 0,888

37.

Этил спирти 40%


0,949 - 0,9512

38.

Этил спирти 70%


0,885 - 0,887

39.

Этил спирти 90%


0,827 - 0,831

40.

Этил спирти 95%


0,809 - 0,813

41.

Формалин


1,078 - 1,093

42.

Хлороформ


1,474 - 1,483

43.

Тиббиёт эфири


0,714 - 0,717

      





Низомга

4-ИЛОВА



Дори воситаларининг ҳажм ошиш

КОЭФФИЦИЕНТИ

Т/р

Дори воситасининг номи


Сувли

эритмалар,

мл/г


Спиртли эритмалар


Сувли

суспензия-

лар, мл/г


мл/г


спиртнинг

концентра-

цияси, %


1.

Амизил


0,80

0,89

70


2.

Аминокапрон кислотаси


0,79




3.

Аммоний хлорид


0,72




4.

Ацетилсалицил кислота



0,72

90


5.

Анальгин


0,68

0,67

30


6.

Анестезин



0,85

70, 90, 96


7.

Антипирин


0,85

0,88

70


8.

Аскорбин кислотаси


0,61




9.

Барбамил


0,76




10.

Барбитал



0,77

70


11.

Барбитал-натрий


0,64




12.

Бензилпенициллин натрийли тузи


0,68




13.

Борат кислота


0,68

0,65

70, 90, 96


14.

Бромкамфора



0,80

70


15.

Висмут гидроксинитрат





0,19

16.

Гексаметилентетрамин


0,78

0,79

70, 90


17.

Глюкоза (сувсиз)


0,64




18.

Глюкоза (10% намлик билан)


0,69




19.

Глютамин кислотаси


0,62




20.

Дибазол


0,82

0,86

30


21.

Дикаин


0,86




22.

Димедрол


0,86

0,87

70, 90, 96


23.

Желатин


0,75




24.

Желатоза


0,73




25.

Изониазид


0,72




26.

Йод



0,22

70, 90, 96


27.

Йод (калий йодид эритмасида)


0,23




28.

Калий бромид


0,27

0,36

70


29.

Калий йодид


0,25




30.

Калий перманганат


0,36




31.

Калий хлорид


0,37




32.

Кальций глицерофосфат





0,46

33.

Кальций глюконат


0,50




34.

Кальций лактат


0,67




35.

Кальций карбонат





0,38

36.

Кальций хлорид


0,58




37.

Камфора



1,03

70, 90, 96


38.

Карбамид


0,73




39.

Колларгол


0,61




40.

Крахмал


0,68



0,67

41.

Кофеин-натрий бензоат


0,65




42.

Кумуш ацетат


0,18




43.

Левомицетин



0,66

70, 90, 96


44.

Лимон кислотаси


0,62




45.

Магний сульфат


0,50




46.

Магний оксид





0,34

47.

Мезатон


0,77




48.

Ментол



1,10

70, 90, 96


49.

Метилурацил





0,69*

50.

Метилцеллюлоза


0,61




51.

Натрий ацетат


0,71




52.

Натрий ацетат (сувсиз)


0,52




53.

Натрий бензоат


0,60




54.

Натрий бромид


0,26

0,30

70


55.

Натрий йодид


0,38




56.

Натрий гидрокарбонат


0,30




57.

Натрий гидроцитрат


0,46




58.

Натрий нитрат


0,38




59.

Натрий нитрит


0,37




60.

Натрий нуклеинат


0,55




61.

Натрий пара-аминосалицилат


0,64




62.

Натрий салицилат


0,59




63.

Натрий сульфат (крис. ҳолида)


0,53




64.

Натрий тетраборат


0,47




65.

Натрий тиосульфат


0,51




66.

Натрий хлорид


0,33




67.

Натрий цитрат


0,48




68.

Новокаин


0,81

0,81

70, 90


69.

Новокаинамид


0,83




70.

Норсульфазол


0,65




71.

Норсульфазол-натрий


0,71




72.

Олтингугурт





0,48**

73.

Осарсол





0,59

74.

Осарсол (натрий гидрокарбонат эритмасида)






75.

Оқгил (белая глина)





0,39

76.

Папаверин гидрохлорид


0,77

0,81

30


77.

Пепсин


0,61




78.

Пилокарпин гидрохлорид


0,77




79.

Пиридоксин гидрохлорид


0,71




80.

Поливинилпирролидон


0,81




81.

Поливинил


0,77




82.

Проторгол


0,64




83.

Резорцин


0,79

0,77

70, 90, 96


84.

Рух сульфат (кристалл ҳолида)


0,41




85.

Рух оксиди





0,21

86.

Салицил кислота



0,77

70, 90, 96


87.

Сахароза


0,63




88.

Спазмолитин


0,86




89.

Стандарт қуруқ адонис экстракти (концентрати) 1:1


0,60




90.

Стандарт қуруқ гулхайри экстракти (концентрати) 1:1


0,61

0,61

12


91.

Стрептоцид





0,60

92.

Стрептомицин сульфат


0,58




93.

Эрувчан стрептоцид


0,54




94.

Сульгин





0,65

95.

Сульфадимезин





0,68

96.

Сульфацил-натрий


0,62

0,65

70


97.

Тальк





0,34

98.

Танин


0,65

0,60

70, 90, 96


99.

Тиамин бромид


0,61




100.

Тримекаин


0,89




101.

Тимол



1,01

70, 90, 96


102.

Уросульфан





0,66

103.

Кристал фенол


0,90




104.

Фетанол


0,79




105.

Фталазол





0,65

106.

Хинин гидрохлорид


0,81




107.

Хлоралгидрат


0,76

0,59

70, 90, 96


108.

Хлорамин Б


0,61




109.

Холин хлорид


0,89




110.

Эритромицин



0,84

70


111.

Этазол





0,65

112.

Этазол натрий


0,66




113.

Этилморфин гидрохлорид


0,76




114.

Эуфиллин


0,70

0,71

12


115.

Эфедрин гидрохлорид


0,84




116.

Қўрғошин ацетат


0,30




                

Изоҳ: ҳажм ошиш коэффициенти 1 г дори ёки ёрдамчи модда 20 °С ҳароратда эритилганда эритманинг ҳажми неча мл га кўпайишини кўрсатади (мл/г).


*) - 30% спиртдаги суспензия.

**) - 70, 90, 96 % спиртдаги суспензия.






Низомга

5-ИЛОВА



Дорихона муассасаларида бюретка ёрдамида

ўлчаш учун тавсия этилган концентрланган

эритма ва суюқ дори воситаларининг

РЎЙХАТИ

Т/р

Эритма ва суюқ дори

воситасининг номи


Концентрацияси,

%


Яроқлилик муддати

(кунлик)


25 °С


3 - 5 °С


1.

Аммоний хлорид


20

15


2.

Барбитал-натрий


10

10


3.

Гексаметилентетрамин*


10, 20, 40

4

10

4.

Сувсиз глюкоза


5

2


5.

Сувсиз глюкоза


10, 20, 40, 50

4

10

6.

Калий бромид*


20

20


7.

Калий йодид*


20

15


8.

Кальций хлорид


5, 10, 20

10


9.

Кальций хлорид


50

30


10.

Аскорбин кислотаси*


5

5


11.

Хлорид кислотаси


10 (1 : 10)

30


12.

Кофеин - натрий бензоати


5

7

15

13.

Кофеин - натрий бензоати


20

20


14.

Магний сульфат


10, 25, 50

15


15.

Натрий бензоат


10

20


16.

Натрий бромид*


20

20


17.

Натрий гидрокарбонат


5

4

10

18.

Натрий салицилат*


40

20


19.

Хлоралгидрат*


10

5


20.

Хлоралгидрат*


20

15


21.

Валериана экстракти (концентрати)*


1 : 2



22.

Адонис экстракти (концентрати)*


1 : 2



23.

Арслонқуйруқ экстракти (концентрати)*


1 : 2



24.

Тозаланган сув



3


25.

Ялпизли сув (мятная вода)



15, 20


26.

Укроп суви



30


         

Изоҳ: *) ёруғлик тушмайдиган жойда сақланади.



1 литр концентрланган эритмани тайёрлаш

учун айрим дори воситаларининг

КЎРСАТКИЧЛАРИ

Т/р

Дори воситасининг

номи

Концентра-

цияси, %


Зичлиги

г/мл


Миқдори


дори

воситаси (г)


тозланган

сув (мл)


1.

Аммоний хлорид


20

1,055

200,0

855

2.

Барбитал натрий


10

1,035

100,0

935

3.

Гексаметилентетрамин


10

1,021

100,0

921

4.

Гексаметилентетрамин


20

1,042

200,0

842

5.

Гексаметилентетрамин


40

1,088

400,0

688

6.

Глюкоза (сувсиз)


5

1,018

50,0

968

7.

Глюкоза (сувсиз)


10

1,034

100,0

934

8.

Глюкоза (сувсиз)


20

1,068

200,0

868

9.

Глюкоза (сувсиз)


40

1,150

400,0

749

10.

Глюкоза (сувсиз)


50

1,186

500,0

685

11.

Калий бромид


20

1,144

200,0

944

12.

Калий йодид


20

1,148

200,0

848

13.

Кальций глюконат


10

1,044

100,0

944

14.

Кальций хлорид


5

1,020

50,0

970

15.

Кальций хлорид


10

1,041

100,0

941

16.

Кальций хлорид


20

1,078

200,0

878

17.

Кальций хлорид


50

1,207

500,0

707

18.

Аскорбин кислотаси


5

1,018

50,0

968

19.

Борат кислотаси


3

1,008

30,0

978

20.

Борат кислотаси


4

1,010

40,0

970

21.

Кофеин натрий бензоат


10

1,034

100,0

934

22.

Кофеин натрий бензоат


20

1,073

200,0

873

23.

Магний сульфат


10

1,048

100,0

948

24.

Магний сульфат


20

1,093

200,0

893

25.

Магний сульфат


25

1,116

250,0

866

26.

Магний сульфат


50

1,221

500,0

721

27.

Натрий бензоат


10

1,038

100,0

938

28.

Натрий бромид


20

1,149

200,0

949

29.

Натрий гидрокарбонат


5

1,033

50,0

988

30.

Натрий салицилат


10

1,030

100,0

940

31.

Натрий салицилат


20

1,083

200,0

883

32.

Натрий салицилат


40

1,160

400,0

760

33.

Сульфацил натрий


20

1,072

200,0

872

34.

Сульфацил натрий


30

1,108

300,0

808

35.

Хлоралгидрат


20

1,086

200,0

886

      





Низомга

6-ИЛОВА



Хушбўй сувлар тайёрланишида қўйиладиган

ТАЛАБЛАР

Т/р

Таркиби


Тайёрланиш услуби


1.

Укроп суви 0,005% (сақланиши 30 кундан ошмаслиги керак)

Арпабодиён мойи 0,05 г

Тозаланган сув 1 л гача


Асептик шароитда белгиланган мой миқдори сув билан эригунга қадар 1 дақиқа давомида тўхтовсиз аралаштирилади.

2.

Ялпиз суви 0,044% (сақланиши 15 кундан ошмаслиги керак)

Қалампирялпиз мойи 0,44 г

Тозаланган сув 1 л гача


       





Низомга

7-ИЛОВА



СПИРТЛИ ЭРИТМАЛАР

Турли хил ҳажм концентрациядаги этил спиртининг

(мл ) 95% этил спиртининг қанча миқдорига

(г ) тўғри келиши (+20 °С да)


1-жадвал

Ҳажм


5

10

15

20

25

30

40

50

100

Спирт миқдори

% ҳажмда


95


4,06

8,11

12,17

16,23

20,29

24,34

32,46

40,57

81,14

90


3,84

7,69

11,53

15,37

19,22

23,06

30,75

30,44

76,07

80


3,42

6,83

10,25

13,66

17,08

20,50

27,33

34,16

68,32

70


2,99

5,98

8,97

11,95

14,94

17,93

23,91

29,89

59,77

60


2,56

5,13

7,69

10,26

12,82

15,38

20,51

25,64

51,28

50


2,14

4,27

6,41

8,54

10,68

12,81

17,08

21,35

42,70

40


1,71

3,41

5,12

6,83

8,53

10,24

13,65

17,07

34,13

30


1,28

2,56

3,84

5,12

6,40

7,68

10,24

12,30

25,60

20


0,85

1,70

2,56

3,41

4,26

5,11

6,82

8,52

17,04

Турли хил ҳажм концентрациядаги этил спиртининг

(мл ) 96% этил спиртининг қанча миқдорига

(г) тўғри келиши (+20 °С да)


2-жадвал

Ҳажм


5

10

15

20

25

30

40

50

100

Спирт миқдори

% ҳажмда


96


4,04

8,08

12,11

16,15

20,19

24,23

32,30

40,38

80,75

90


3,79

7,57

11,36

15,14

18,93

22,71

30,28

37,86

75,71

80


3,37

6,73

10,09

13,46

16,82

20,19

26,92

33,65

67,29

70


2,95

5,89

8,83

11,78

14,72

17,67

23,56

29,45

58,89

60


2,52

5,05

7,57

10,09

12,62

15,14

20,18

25,23

50,46

50


2,10

4,20

6,31

8,41

10,51

12,61

16,82

21,02

42,04

40


1,68

3,37

5,05

6,73

8,42

10,10

13,46

16,83

33,66

30


1,26

2,52

3,78

5,04

6,30

7,56

10,08

12,61

25,21

20


0,84

1,68

2,53

3,37

4,21

5,03

6,74

8,42

16,84

Стандарт спиртли эритмаларни тайёрлаш


3-жадвал

Т/р

Спиртли эритмалар


Таркиби


1.

Бор кислотаси 3%


Бор кислотаси 30 г, этил спирти 70 % 1000 мл гача


2.

Салицил кислотаси 1% ва 2%


Салицил кислотаси 10 г ёки 20 г, этил спирти 70% 1000 мл гача


3.

Левомицетин 0,25%; 1%; 3%; 5%


Левомицетин 0,25; 1; 3 ёки 5 г, этил спирти 70% 100 мл гача


4.

Фурацилин 1:1500 (0,067%)


Фурацилин 1 г, этил спирти 70% 1500 мл гача


96,1 - 96,7%% концентрацияли этил спиртидан

1 кг 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 95, 96 концентрацияли этил

спирти тайёрлаш учун керак бўладиган сув ва этил

спиртининг (г) миқдори (20 °С)


4-жадвал

Олинган

спиртнинг

қуввати, %


30%


40%


50%


60%


70%


сув


спирт


сув


спирт


сув


спирт


сув


спирт


сув


спирт


96,1


738

262

646

354

548

452

446

554

17

983

96,2


739

261

646

354

549

451

447

553

18

982

96,3


739

261

647

353

550

450

447

553

20

980

96,4


739

261

647

353

551

449

448

552

21

979

96,5


740

260

648

352

551

449

449

551

23

977

96,6


740

260

648

352

552

448

450

550

24

976

96,7


741

259

649

351

553

447

451

549

26

974

96,8


741

259

650

350

553

447

452

548

27

973

96,9


741

259

650

350

554

446

453

547

29

971

(4-жадвалнинг давоми)

Олинган

спиртнинг

қуввати, %


80%


90%


95%


96%


сув


спирт


сув


спирт


сув


спирт


сув


спирт


96,1


336

664

218

782

88

912

2

998

96,2


337

663

219

781

90

910

3

997

96,3


338

662

221

779

91

909

5

995

96,4


339

661

222

778

93

907

7

994

96,5


340

660

222

777

94

906

8

992

96,6


341

659

224

776

96

904

9

991

96,7


342

658

225

775

97

903

11

989

96,8


343

657

226

773

98

902

12

988

96,9


344

656

228

772

100

900

14

986

         





Низомга

8-ИЛОВА



20 °С даги ± 5% оғиш меъёри билан 1 грамм ҳамда

1 миллилитрдаги томчилар миқдори, суюқ дори

воситаларининг 1 томчисининг оғирлиги

Т/р

Суюқ дори воситалар номи


Томчилар миқдори


1 томчи

оғирлиги,

мг


1 г да


1 мл да


1.

Адонизид


35

34

29

2.

Дўлананинг (боярышник) суюқ экстракти


53

52

19

3.

Валериана настойкаси


56

51

18

4.

Валидол


54

48

19

5.

Тозаланган сув


20

20

50

6.

Йоднинг 5% спиртли эритмаси


49

48

20

7.

Белладонна настойкаси


46

44

22

8.

Кордиамин


29

29

34

9.

Марваридгул настойкаси


56

50

18

10.

Қалампирялпиз мойи


51

47

20

11.

Қалампирялпиз настойкаси


61

52

16

12.

Эрмон ўти (полынь) настойкаси


56

51

18

13.

Арслонқуйруқ настойкаси


56

51

18

14.

Новшадил арпабодиён(нашатырно-анисовые) томчиси


56

49

18

15.

Нитроглицериннинг 1% эритмаси


65

53

15

16.

Ретинол ацетатнинг мойли эритмаси


45

41

22

17.

Суюлтирилган хлорид кислотаси


20

21

50

18.

Тиббиёт эфири


87

62

11

         





Низомга

9-ИЛОВА



Стерил эритмалар сифатини назорат қилишда

қўлланиладиган назорат шартлари ва техникаси


1. Назоратни ўтказиш

2. Назорат шартлари

3. Назорат техникаси



1. НАЗОРАТНИ ЎТКАЗИШ


1. Дорихоналарда тайёрланган стерил эритмалар механик аралашмалар йўқлиги жиҳатидан визуал назоратдан ўтказилади.


2. Механик аралашмалар деганда ҳаракатланадиган эримайдиган ёт моддалар назарда тутилади, эритмаларда тасодифий равишда учрайдиган газ кўпикчалари бундан мустасно.


3. Стерил эритмалар тайёрланиш жараёнида бирламчи ва иккиламчи назоратдан ўтказилади.

Бирламчи назорат эритма фильтрланганидан ва қадоқланганидан кейин амалга оширилади. Бунда эритма солинган ҳар бир шиша идиш (флакон) кўздан кечирилади.

Механик аралашмалар аниқланган тақдирда, эритма қайтадан фильтрланади, қайта кўздан кечирилади, маркаланади ва стерилизация қилинади.


4. Стерилизация босқичидан ўтган ёки стерил шароитларда тайёрланган эритмалар солинган шиша идишларнинг (флаконларнинг) барчаси уларни расмийлаштириш ва ўраб-жойлашдан олдин иккиламчи назоратдан ўтказилиши керак.



2. НАЗОРАТ ШАРТЛАРИ


5. Шиша идишларни (флаконларни) кўздан кечириш учун қуёш нурлари тўғридан-тўғри тушишидан сақланган, махсус жиҳозланган иш ўрни бўлиши керак. Ушбу жойда эритмаларни механик аралашмалар йўқлиги нуқтаи назаридан назорат қилиш ускунаси (УК-2) ёки бошқа ускуна ўрнатилади.


6. Нурнинг кўзга тушишини истисно этадиган тарзда ёритилган оқ-қора экрандан фойдаланишга йўл қўйилади.


7. Эритмаларни назорат қилиш 60 ваттли жилосиз электр лампа ёки 20 ваттли кундузги ёруғлик лампаси билан ёритилган қора ва оқ фонларда оддий кўз билан кўздан кечириш орқали амалга оширилади.

Рангли эритмалар учун тегишли бўлган 100 ва 30 ваттли лампалардан фойдаланилади.


8. Кўздан қаралаётган объектгача бўлган масофаси 25 см бўлиши, нур йўналишига нисбатан кўздан кечириш оптик ўқининг бурчаги масофаси 90 см атрофида бўлиши керак.

Кўриш чизиғи бош вертикал ҳолатда бўлганида пастга йўналтирилган бўлиши керак.



3. НАЗОРАТ ТЕХНИКАСИ


9. Шиша идишнинг (флаконнинг) ҳажмига қараб, бир вақтнинг ўзида биттадан бештагачаси кўздан кечирилади.


10. Шиша идишлар (флаконлар) битта ёки иккала қўлга бўғзидан ушлаб олинади, назорат зонасига киритилади, оҳиста ҳаракат билан "ости устига" тўнтарилади ва қора ҳамда оқ фонларда кўздан кечирилади, сўнг оҳиста ҳаракат билан, силкитмасдан "усти остига" дастлабки ҳолатига ағдарилади ва яна қора ва оқ фонларда кўздан кечирилади.


11. Назорат қилиш муддати тегишлича:

100 мл сиғимли битта шиша идиш (флакон) учун - 20 сониягача;

50 мл сиғимли иккита шиша идиш (флакон) учун - 10 сония;

50 мл сиғимли иккитадан бештагача шиша идиш (флакон) учун - 8 сонияни ташкил қилади.

Кўрсатилган назорат муддати ёрдамчи операцияларга сарфланган вақтни ўз ичига олмайди.


12. Стерилизациядан кейин яроқсиз деб топилган шиша идишлар (флаконлар) ажратилади ва махсус идишга жойланади.



Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2018 йил 3 апрель


"Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами",

2018 йил 9 апрель, 14-сон, 283-модда





















































Время: 0.2094
по регистрации МЮ строгое соответствие
  • Все
  • действующие
  • утратившие силу
  • Русский
  • Ўзбекча
  • Оба языка
  • любая дата
  • точная дата
  • период
  • -

Свернуть поиск