Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги вачиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўловларини қўллаш тартиби тўғрисида Низом (ЎзР ВМ 11.10.2018 й. 820-сон қарорига 1-илова)

Функция недоступна

Вазирлар Маҳкамасининг

2018 йил 11 октябрдаги

820-сон қарорига

1-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атроф табиий

муҳит ифлослантирилганлиги вачиқиндилар

жойлаштирилганлиги учун компенсация

тўловларини қўллаш тартиби тўғрисида

НИЗОМ

1-БОБ. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1. Мазкур Низом Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўловларини қўллаш тартибини белгилайди.

2. Ушбу Низомда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади:

компенсация тўловлари - атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва унга бошқа турдаги зарарли таъсирлар кўрсатилганлиги (ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш, чиқиндиларни жойлаштириш) учун тўловлар;

компенсация тўловларининг базавий миқдори - компенсация тўловлари атмосфера ҳавосига турғун ва кўчма манбалардан чиқариб ташланадиган бир тонна ёки бир килограмм ҳажмдаги ифлослантирувчи моддалар, сув объектларига ва жойларнинг рельефига, коммунал канализация тармоқларига оқизилган бир тонна ҳажмдаги ифлослантирувчи моддалар, жойлаштирилган бир тонна ҳажмдаги чиқиндиларга нисбатан базавий ҳисоблаш миқдорининг амалда белгиланган коэффициентларида белгиланади;

аванс компенсация тўловлари - компенсация тўловлари миқдорини босқичма-босқич тўлашни назарда тутувчи маблағларни киритиш;

ифлослантирувчи моддаларни авариявий чиқариб ташлаш ва оқизиш - хўжалик ва бошқа фаолиятни амалга ошириш жараёнида атмосферанинг ифлосланиши, сув объектларига ифлослантирувчи моддаларни оқизиш ёки атмосферага, ер усти қатламларига ва конларга қаттиқ, суюқ ва газсимон ифлослантирувчи моддаларнинг тарқалиши натижасида атроф муҳитнинг тўсатдан ифлосланиши ва кутилмаган ҳалокатли оқибатларга олиб келиши;

ифлослантирувчи моддаларнинг ялпи ташланмалари - ифлослантирувчи моддаларнинг ташланмалари (ажралмалари)ни чиқарувчи манбалардан атмосфера ҳавосига чиқариладиган ифлослантирувчи моддаларнинг ташланмалари ялпи миқдорининг технологик иш регламентида кўзда тутилганидан қисқа муддатли кескин оширилиши;

токсик чиқиндилар - улар билан ишлаш жараёнида ёхуд бевосита ёки билвосита муносабатга киришиш натижасида инсон организмида нафақат, ҳаётининг алоҳида даврларида, балки кейинги авлодлари организмида ҳам касалликлар келтириб чиқариши, шунингдек, атроф муҳитда салбий ўзгаришларни юзага келтириши мумкин бўлган таркибида зарарли моддалар мавжуд бўлган чиқиндилар;

нотоксик чиқиндилар - таркибида организмнинг физиологик функциялари бузилиши ва атроф муҳит учун салбий оқибатларни келтириб чиқаришга қодир моддалари бўлмаган чиқиндилар;

чиқиндиларни жойлаштириш - фаолият, чиқиндиларни сақлаш ҳамда кўмиб ташлаш билан боғлиқ амалиётлар комплекси.

2-БОБ. КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИНИНГ

ОБЪЕКТЛАРИ

3. Ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқава оқизишнинг норматив ва нормативдан ортиқча, авариявий ва ялпи ташланмалар, шунингдек, чиқиндиларни лимит бўйича ва лимитдан ташқари оқизишлар массаси компенсация тўловлари объекти ҳисобланади ва у ўз ичига қуйидагиларни олади:

турғун ва кўчма манбалардан ифлослантирувчи моддаларни атмосфера ҳавосига чиқариб ташлаш массаси;

ифлослантирувчи моддаларни сув объектларига ва жойларнинг рельефига оқизиш массаси;

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлаштириладиган заҳарли ва заҳарли бўлмаган чиқиндилар массаси;

юридик шахслар, шунингдек, юридик шахс бўлмасдан тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи жисмоний шахсларнинг коммунал канализация тармоқларига ифлослантирувчи моддаларнинг нормативдан ортиқча оқизилган массаси.

4. Қуйидагилар компенсация тўлови объектлари ҳисобланмайди:

а) махсус сақланаётган ва ҳар хил турдаги махсус жиҳозланган тўплаш жойларида жойлаштириладиган хомашё ресурслари разрядига тегишли бўлган балансдан ташқари рудалар;

б) вақтинча (олти ойгача) махсус ажратилган майдонларда жойлаштириладиган ва сўнгра иккиламчи хомашё сифатида фойдаланиладиган ишлаб чиқариш чиқиндилари;

в) техника экинлари ва ўсимликларини суғориш учун белгиланган тартибда фойдаланиладиган тозаланган оқава сувлар;

г) ажратилган ерда жойлаштириладиган, кон саноатининг кон юзини очишдаги ва қоришма жинслар;

д) конларнинг ишлатилган қатламларига қайтариладиган, шунингдек, қатламдаги босимни ушлаб туриш учун ҳайдаладиган ер ости йўлдош қатлам сувлари;

е) фойдали қазилмалар хомашё ресурслари сифатида махсус жиҳозланган чиқинди сақлаш шоҳобчаларида жойлаштирилган ва кейинчалик қайта ишланадиган кон қазиш саноати чиқиндилари;

ж) минерал ўғитлар ва иқтисодиёт тармоқлари учун маҳсулотлар ишлаб чиқариш учун хомашё ресурслари сифатида кейинчалик қайта ишланадиган ҳамда махсус жиҳозланган сақлаш жойлари (уюмлар)да жойлаштириладиган фосфорли ўғитлар (фосфогипс) ишлаб чиқариш чиқиндилари.

3-БОБ. КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИНИНГ

СУБЪЕКТЛАРИ

5. Қуйидагилар Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўловларининг субъектлари ҳисобланади:

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ифлослантирувчи моддаларни атроф табиий муҳитга чиқариб ташловчи, оқава оқизувчи ва чиқиндиларни жойлаштирувчи юридик шахслар;

юридик шахслар, шунингдек, юридик шахс бўлмасдан тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи ҳамда шаҳарлар ва бошқа аҳоли пунктлари коммунал канализация тармоқларига ифлослантирувчи моддаларни нормативдан ортиқча оқизувчи жисмоний шахслар.

Фақат Ўзбекистон Республикаси Давлат бюджети маблағларидан молиялаштириладиган ташкилотлар (кейинги ўринларда бюджет ташкилотлари деб аталади) Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўловларини тўловчи субъектлар ҳисобланмайдилар.

Бюджет ташкилотлари мазкур Низомга мувофиқ ўзларининг асосий фаолиятидан ташқари бўлган ва атроф табиий муҳитга салбий таъсир кўрсатиш билан боғлиқ бўлган бошқа фаолиятдан олинган даромад манбалари ҳисобидан компенсация тўловлари тўлайдилар.

4-БОБ. КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИНИ

ҲИСОБЛАШ ТАРТИБИ

6. Атроф табиий муҳитни ифлослантирувчи моддаларнинг норматив ва нормативдан ортиқча ташланмалари, чиқиндиларни белгиланган лимит ва лимитдан ортиқча жойлаштирганлик учун компенсация тўловлари миқдори фаолият турларига кўра компенсация тўловчи субъектлар томонидан атроф муҳитга таъсир кўрсатувчи биринчи ва иккинчи тоифага кирувчи (кейинги ўринларда I и II тоифага кирувчи компенсация тўловчи субъектлар деб аталади) субъектлар томонидан мазкур Низомнинг N 1, 2, 3 ва 4-иловаларига асосан компенсация тўловларининг белгиланган базавий ставкаларига мувофиқ, атроф табиий муҳитни ифлослантирувчи моддалар ташланмалари массаси, чиқиндиларнинг ҳосил бўлиши ва уларни жойлаштириш билан боғлиқ аниқ маълумотлар, шунингдек, қонун ҳужжатлари билан тасдиқланган экологик нормативларига асосланган ҳолда мустақил равишда белгиланади.

7. Атроф табиий муҳитни ифлослантирувчи ташланмалар, чиқиндиларни жойлаштиришнинг аниқ массаси I и II тоифага кирувчи компенсация тўловчи субъектлар томонидан, дастлабки ҳисоб-китоблар, шунингдек, давлат ва идораларнинг лабораториялари, I и II тоифага кирувчи компенсация тўловчи субъектларнинг ишлаб чиқариш лабораториялари ёки қонунчиликда белгиланган тартибда аккредитациядан ўтган аудиторлик ташкилотларининг лабораториялари томонидан амалга оширилган давлат, идоравий ва ишлаб чиқариш жамоат экологик назорати натижасида олинган тасдиқланган маълумотлардан келиб чиққан ҳолда аниқланади.

Юқорида қайд этилган лабораториялар томонидан компенсация тўловларини ҳисоблаш мақсадида аниқланган атроф табиий муҳитга чиқарилаётган ифлослантирувчи моддаларнинг ташланмалари, чиқиндиларнинг жойлаштирилиши массасига оид далиллар билан боғлиқ кўрсаткичлар ҳар хиллиги аниқланган тақдирда, давлат экологик назорати ёки атроф табиий муҳитни ифлослантирувчи манбалар мониторинги натижаларига оид маълумотлар қабул қилинади.

8. Атроф табиий муҳитни ифлослантирилганлик, чиқиндилар ҳосил бўлиши ва уларни жойлаштирганлик учун I ва II тоифага мансуб субъектлар томонидан тўланадиган компенсация тўловининг миқдори қуйидаги формула бўйича ҳисобланади:

П = (Mн * R * ЭКОИҲ) + (Mcн * R * ЭКОИҲ * Бк), бунда:

П - атроф муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндиларни жойлаштирганлик учун компенсация тўлови суммаси, сўмда;

Мн - атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни тасдиқланган экологик нормативлар доирасида жойлаштириш массаси, тонна ва килограммларда;

Мсн - ифлослантирувчи моддаларни тасдиқланган экологик нормативдан ортиқча ҳажмда атроф табиий муҳитга чиқариб ташлаш, оқизиш ва жойлаштириш, тонна ёки килограммларда;

R - атроф табиий муҳитга чиқарилган, оқизилган ифлослантирувчи моддалар ва жойлаштирилган чиқиндиларнинг бир тоннаси учун белгиланган базавий ҳисоблаш миқдорига нисбатан коэффициентлардаги базавий ставка;

БҲМ - базавий ҳисоблаш миқдори, сўмда;

Бк - ифлослантирувчи моддаларни атроф табиий муҳитга чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришда тасдиқланган экологик нормативлар ошириб юборилганлиги (камайтирилганлиги) учун бараварлик коэффициенти. Бараварлик коэффициенти (Бк) - атроф табиий муҳитга чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришда тасдиқланган экологик нормативлар (лимитлар) ошириб юборилганлиги (камайтирилганлиги)га қараб, дифференциялаштирилган ҳолда аниқланади.

Ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш, чиқиндиларни жойлаштиришнинг амалдаги массасини қисқартириш ҳисобига ифлослантирувчи моддаларни атроф табиий муҳитга чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштириш тасдиқланган экологик нормативлардан кам бўлган ҳолларда атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўлови суммаси қуйидаги формула бўйича аниқланади:

П = (Mф * R * ЭКОИҲ):Бк, бунда:

Мф - атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришнинг ҳақиқий массаси.

Бк қуйидаги боғлиқликда аниқланади.

      

        

Ифлослантирувчи моддаларнинг атроф табиий муҳитга чиқариб ташланиши, оқизилиши ва уларни жойлаштиришнинг тасдиқланган экологик нормативлари кўпайтирилганлиги учун бараварлик коэффициенти ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришнинг амалдаги массаси ҳар бир модда бўйича алоҳида тасдиқланган экологик нормативларга нисбати сифатида белгиланади.

Ифлослантирувчи моддалар атроф табиий муҳитга чиқариб ташланиши, оқизилиши ва уларни жойлаштиришга оид тасдиқланган экологик нормативлар камайтирилганлиги учун бараварлик коэффициенти ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришнинг амалдаги массаси ҳар бир модда бўйича алоҳида тасдиқланган нормативларга нисбати сифатида белгиланади.

9. Компенсация тўлови суммасини ҳисоблаш учун қуйидагилар қўлланилади:

атроф табиий муҳитга чиқариладиган ифлослантирувчи моддалар ташланмалари массасига доир аниқ маълумотлар;

атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни турларига кўра жойлаштиришнинг ҳисобини юритиш бўйича дастлабки маълумотлар;

компенсация тўловчи субъектлар томонидан табиатни муҳофаза қилиш соҳасида белгиланган шаклларга мувофиқ ҳар йили тақдим этиладиган давлат статистик ҳисоботлари асосидаги аниқ маълумотлар;

ифлослантирувчи манбаларда ускуна-жиҳозлар воситасида бажарилган экологик назорат, атроф муҳит мониторинги натижалари маълумотлари.

Ҳисобот даврида атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришнинг ҳақиқий массасини аниқлаш мумкин бўлмаса, уларнинг массаси ишлаб чиқаришнинг технологик регламенти бўйича кутилаётган йиллик массадан келиб чиқиб ҳисобланади.

10. Атроф табиий муҳитга таъсир кўрсатувчи фаолият турлари бўйича учинчи тоифага мансуб компенсация тўловчи субъектлар (кейинги ўринларда компенсация тўловчи субъектларнинг III тоифаси деб аталади) компенсация тўловларини мазкур Низомнинг 6-8-бандларида белгиланган тартибда ҳисоб-китоб қилишлари ёки тўловларни белгиланган миқдорда тўлашлари мумкин.

Бунда ушбу Низомнинг 23-бандида белгиланган ҳисоб-китоблар ўз вақтида тақдим этилмаган тақдирда, атроф табиий муҳитга тасдиқланган экологик нормативлар доирасида ёки нормативдан ортиқча миқдорда чиқариб ташланган, оқизилган ифлослантирувчи моддалар учун, чиқиндилар ва уларни жойлаштирганлик учун компенсация тўловчи субъектларнинг III ва IV тоифасига мансуб субъектлар йилига тегишли равишда базавий ҳисоблаш миқдорининг тўрт ва икки баравари миқдорида компенсация тўловлари тўлайдилар.

Бундай ҳолатда шаҳар ва бошқа аҳоли истиқомат жойларида коммунал канализация тармоқларига ифлослантирувчи моддаларни нормативдан ортиқча оқизганлик учун атроф табиий муҳитга таъсири бўйича фаолият турлари III ва IV тоифага мансуб компенсация тўловчи субъектларга мазкур Низомга мувофиқ белгиланган тартибда компенсация тўлови ҳисоб-китоби амалга оширилади.

11. Компенсация тўловчи субъектларда атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришнинг тасдиқланган экологик нормативлари мавжуд бўлмаган тақдирда ёки уларнинг амал қилиш муддати тамом бўлганда компенсация тўловлари фаолият турлари бўйича қуйидагича:

I ва II тоифага мансуб субъектларда - ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришнинг амалдаги тўлиқ массаси учун компенсация тўловларининг белгиланган миқдорларига 20 (йигирма) коэффициент қўлланган ҳолда;

III ва IV тоифага мансуб субъектларда - белгиланган миқдорларига 10 (ўн) коэффициент қўлланган ҳолда амалга оширилади.

12. III ва IV тоифага мансуб компенсация тўлови субъектларида атроф табиий муҳитни ифлослантирувчи манбаларда Давлат экология қўмитаси томонидан ёки давлат экологик назорати натижалари бўйича белгиланган миқдорлардан ортиқча ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш, оқизиш ва жойлаштиришнинг тасдиқланган экологик нормативидан ортиш ҳолатлари аниқланганда, компенсация тўлови суммаси қуйидаги формула бўйича аниқланади:

П = Mcн * R * ЭКОИХ * Бк.

13. Мотор ёнилғиси ёқилганда ифлослантирувчи моддаларни атмосфера ҳавосига нормативда чиқарилганлик учун компенсация тўлови ҳисоб-китоби мазкур Низомнинг 2-иловасига асосан, уларни турларга ажратмасдан ифлослантирувчи моддаларнинг тўлиқ массаси учун компенсация тўлови миқдорларига мувофиқ амалга оширилади, ифлослантирувчи моддаларнинг амалдаги массаси эса мазкур Низомнинг 3-иловасига мувофиқ қабул қилинади. Агар юридик шахснинг ёки экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш органларининг жиҳозлар ёрдамида инструментал усул билан ўлчаш асосида белгиланган нормативлардан ортиқ эканлиги аниқланса, у ҳолда ушбу масса учун нормативдан ортиқча чиқарганлик учун компенсация тўлови тўланади.

14. Кейинчалик қайта ишланмайдиган ва ҳар хил турдаги махсус жиҳозланган тўпланадиган жойларга жойлаштириладиган нормативдаги ва нормативдан ортиқча (лимитдан ортиқча) ишлаб чиқариш чиқиндилари учун компенсация тўлови мазкур Низомга мувофиқ амалга оширилади.

15. Ишлаб чиқариш оқава сувларини чуқур ер ости горизонтларига ҳайдаш йўли билан жойлаштирганлик учун компенсация тўловлари мазкур Низомга мувофиқ хавфлилик даражаси тўртинчи тоифага мансуб суюқ чиқиндилар бўйича амалга оширилади.

16. Кон саноатида фойдали қазилма конларининг юзасини очиш натижасида чиқарилган нотоксик тоғ жинслари массасини нормативда ва нормативдан ортиқча (лимитдан ортиқча) миқдорда вақтинча ажратилган майдонларга жойлаштирганлик учун компенсация тўловлари мазкур Низомга мувофиқ компенсация тўлови тўланади.

5-БОБ. АТРОФ ТАБИИЙ МУҲИТГА

ИФЛОСЛАНТИРУВЧИ МОДДАЛАРНИ АВАРИЯВИЙ

ВА ЯЛПИ ЧИҚАРИБ ТАШЛАШ, ЧИҚИНДИЛАР ҲОСИЛ

БЎЛИШИ ВА УЛАРНИ ЖОЙЛАШТИРИШ ҲОЛАТЛАРИДА

КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИНИ ҲИСОБЛАШ ТАРТИБИ

17. Атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддалар авариявий тарзда ялпи чиқариб ташланган, оқизилган ва жойлаштирилган ҳолатларда уларнинг миқдори инструментал усулда аниқланади.

Агар атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни авариявий тарзда ялпи чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштириш миқдорини инструментал усулда аниқлаш мумкин бўлмаса, уларнинг миқдори ишлаб чиқаришнинг технологик тартиб-қоидасидан келиб чиқиб ҳисоб-китоб усули билан аниқланади.

18. Ифлослантирувчи моддаларни атроф табиий муҳитга авариявий тарзда ялпи чиқариб ташлаш, оқизиш ва уларни жойлаштиришда компенсация тўловлари, ифлослантирувчи моддаларни авариявий ҳолда чиқариб ташлаш, оқизиш ва ноқонуний равишда чиқиндиларни жойлаштириш жараёни юзага келган пайтдан бошлаб у бартараф этилгунга қадар ўтган давр учун заҳарли моддаларнинг ҳамда чиқиндиларнинг ҳар бир тури учун белгиланган компенсация тўловларининг ўн баравари миқдорида тўланади.

19. Компенсация тўлови ҳисоб-китобидан аварияни бартараф этиш ва унинг оқибатлари даврида зарарсизлантириш ёки кейинчалик ишлаб чиқаришга жалб этиш учун корхонага қайтариладиган ифлослантирувчи моддалар массаси чиқариб ташланмайди.

20. Ифлослантирувчи моддалар сақланадиган, тўпланадиган ёки уларни ташувчи тизи

млардан, шу жумладан, авариявий ҳовузларнинг ажратилган чегаралари доирасида сув объектларига ёки жой рельефига ифлослантирувчи моддалар оқиб чиққан ҳолатларда, аммо сув ўтказмайдиган қопламага эга бўлмаган субъектларда, ифлослантирувчи моддалар массаси учун компенсация тўловлари сув объектларига, жой рельефига авариявий оқизиш сифатида тўланади.

21. Ифлослантирувчи моддаларни ялпи ташлаганлик, оқизганлик учун компенсация тўловлари, ифлослантирувчи моддаларни бараварига ташлаш, оқизиш содир этилган пайтдан бошлаб, у бартараф этилгунгача бўлган даврга, тасдиқланган экологик нормативларга мувофиқ ҳар бир модда бўйича компенсация тўловларининг белгиланган миқдорларига ўн баравар миқдорда тўланади.

22. Атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни авариявий, ялпи чиқариб ташлаш ва оқизиш, чиқиндиларни ноқонуний равишда жойлаштирганлик учун ҳисобланган суммани, авариявий, ялпи чиқариш ҳолатлари содир этилганда айбдор бўлган шахслардан қатъи назар, атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни ташлаш ва жойлаштириш объектлари тасарруфида бўлган компенсация тўлови субъектлари томонидан қопланади.

6-БОБ. КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВИ ҲИСОБ-КИТОБЛАРИНИ

РАСМИЙЛАШТИРИШ ВА УЛАРНИ КЕЛИШИШ

23. Атроф табиий муҳитни ифлослантирганлик, чиқиндиларни жойлаштирганлик учун компенсация тўлови суммалари ҳисоб-китоби I ва II тоифа, шунингдек, III ва IV тоифага мансуб компенсация тўловчи субъектларга ушбу Низомнинг 6 ва 7-иловаларига мувофиқ икки нусхада тузилади.

Ҳисоботнинг бир нусхаси компенсация тўловчи субъект жойлашган экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш ҳудудий органларига тақдим этилади. Текширилган ва келишилган ҳисоботнинг иккинчи нусхаси компенсация тўловчи субъектда қолади.

Ҳисоб-китобларни солиштириш ва келишиш учун компенсация тўловчи субъект жойлашган экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш ҳудудий органларига фаолият турлари бўйича қуйидагилар тақдим этилади:

I ва II тоифа - ҳар чоракда бир марта, ҳисобот чорагидан кейинги ойнинг 15-санасигача;

III ва IV тоифа - ҳар йилда бир марта, ҳисобот йилидан кейинги йилнинг 15 январигача.

Ҳисоб-китоблар компенсация тўловчи субъектлар томонидан ўзи мансуб бўлган ҳудудий органларга бевосита почта алоқа воситалари ёки электрон шаклда уларнинг келиб тушганлиги ҳақидаги хабарнома билан бирга тақдим этишлари мумкин.

Электрон шаклда тақдим этилган ҳужжатлар компенсация тўловчи субъектининг электрон рақамли имзоси билан тасдиқланади.

Ҳисоб-китоблар ҳисобот ойидан кейинги йилнинг 15 январигача тақдим этилмаган тақдирда III ва IV тоифадаги компенсация тўловчилар уларни ушбу Низом 10-бандининг иккинчи хатбошида белгиланган суммада тўлайдилар.

24. Ҳудудий органнинг масъул шахси компенсация тўловларининг ҳисоб-китоби тўғрилигини аниқлайди. Бу ҳолда, икки иш куни ичида:

текширилган ҳисоб-китобнинг бир нусхаси масъул шахснинг имзоси билан компенсация тўловчи субъектга қайтарилади;

компенсация тўловлари ҳисоб-китобларининг нотўғрилиги аниқланган ҳолатларда, масъул шахс уларни компенсация тўловчи субъектга асосли камчиликларни кўрсатган ҳолда такроран кўриб чиқиш учун қайтаради.

Компенсация тўловчи субъектлар аниқланган камчиликларни икки иш куни ичида бартараф қилиб, компенсация тўлови ҳисоб-китобларини қайта кўриб чиқиш ва келишиш учун тақдим этади.

25. Ҳисоб-китобларда кўрсатилган компенсация тўлови суммалари, муайян давр учун ҳақиқатда ҳисобланган, тўланган аванс компенсация тўловлари суммалари билан солиштирилади.

Ҳисобланган ва тўланган компенсация тўловлари ўртасида фарқ аниқланган ҳолатларда, камомад миқдори ҳисоб-китоблар тасдиқланган санадан эътиборан ўн кун муддатда компенсация тўловчи субъектлар томонидан қўшимча равишда тўланади.

Ортиқча тўланган компенсация тўловлари тўланган компенсация тўлови бўйича қарздорликни (пеня ва ҳоказо) қоплаш ёки келгусида тўланадиган тўловлар учун аванс компенсация тўлови сифатида ҳисобланади.

26. Экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш ҳудудий органлари билан келишилган компенсация тўлови ҳисоб-китоблари компенсация тўловчи субъектларни келишилган ҳисоб-китобларда кўрсатилган маълумотларнинг ҳаққонийлиги учун жавобгарликдан озод этмайди.

Компенсация тўлови субъектлари фаолиятида давлат экологик назорати амалга оширилганда ва келишилган компенсация тўловини нотўғри ҳисоблаш ҳолати аниқланганда, охирги текширув санасидан (уч календарь йилдан ортиқ бўлмаган муддат) қайта ҳисоб-китоб қилинади, келишилади, шунингдек, ушбу Низомга мувофиқ пеня ҳисобланган ҳолда тўлов ундирилади.

7-БОБ. КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИНИ

АМАЛГА ОШИРИШ ТАРТИБИ

ВА МУДДАТЛАРИ

27. I ва II тоифага мансуб компенсация тўловчи субъектлар ҳар чоракда атроф табиий муҳитни ифлослантирилганлик, чиқиндилар ҳосил бўлиши ва уларни жойлаштирганлик учун ҳисобот давридан кейинги ойнинг 25-санасигача аванс компенсация тўловини амалга оширадилар.

Аванс компенсация тўловлари олдинги чорак маълумотлари бўйича ифлослантирувчи моддалар атроф табиий муҳитга чиқариб ташланиши, оқизилиши ва чиқиндилар жойлаштирилишининг норматив ва нормативдан ортиқча амалдаги ўртача ойлик массасидан келиб чиққан ҳолда ҳисобланади.

Тегишли чорак учун ҳисоблаб чиқилган компенсация тўлови суммаси базавий ҳисоблаш миқдорининг 10 бараваридан кам бўлган тақдирда компенсация тўлови ҳар чоракда бир марта, ҳисобот чорагидан кейинги ойнинг 15-санасигача амалга оширилади. Бу ҳолатда ифлослантирувчи моддаларни атроф табиий муҳитга норматив бўйича ва нормативдан ортиқ чиқариш, оқизиш ва чиқиндиларни Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлаштириш ҳисоб-китоби молиявий ҳисоб-китобни тақдим этиш учун белгиланган муддатларда, йилига бир марта экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш органлари билан келишилади.

28. III ва IV тоифага мансуб компенсация тўлови тўловчи субъектлар атроф табиий муҳитни ифлослантирганлик ва чиқиндиларни жойлаштирганлик учун компенсация тўловларини йилига бир марта, ҳисобот давридан кейинги йилнинг 25 январигача тўлайдилар.

29. Компенсация тўлови субъектлари компенсация тўловларини атроф табиий муҳитни ифлослантирувчи моддаларни чиқариб ташлаш ва оқизиш, чиқиндилар ҳосил бўлган ва жойлаштирилган жой бўйича тўлайдилар.

30. Атроф табиий муҳитни ифлослантирганлик, чиқиндиларни жойлаштирганлик учун компенсация тўловлари, компенсация тўлови субъектлари томонидан ғазначилик ҳудудий органларининг тегишли транзит ҳисоб рақамига юборилади, сўнгра Ўзбекистон Республикаси Давлат экология қўмитасининг (кейинги ўринларда Давлат экология қўмитаси деб аталади) Экология, атроф муҳит муҳофазаси ва чиқинди билан боғлиқ ишларни амалга ошириш жамғармасига ўтказилади.

31. Маблағлар ўз вақтида ўтказилмаган тақдирда муддати ўтказиб юборилган ҳар бир кун учун компенсация тўлови бўйича қарздорлик суммасининг 0,1 фоизи миқдорида, бироқ қарздорлик умумий суммасининг 50 (эллик) фоизидан ортиқ бўлмаган миқдорда пеня ундирилади.

8-БОБ. КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИ

СУБЪЕКТЛАРИНИНГ КОМПЕНСАЦИЯ

ТЎЛОВЛАРИ БЎЙИЧА ҲУҚУҚ ВА

МАЖБУРИЯТЛАРИ

32. Компенсация тўловлари субъектлари қуйидаги ҳуқуқларга эга:

Давлат экология қўмитаси ёки унинг ҳудудий органларида компенсация тўловларини ҳисоблаш ва тўлаш масалалари бўйича бепул зарур маслаҳат ва услубий ёрдам олиш;

ортиқча тўланган компенсация тўловлари ёки ундирилган пеняларни ушбу Низомга мувофиқ келгуси давр ҳисобига ўтказиш;

қонун ҳужжатларда белгиланган тартибда Давлат экология қўмитаси ва унинг ҳудудий органлари қарорлари, уларнинг мансабдор шахслари ҳаракатлари юзасидан шикоят қилиш.

Компенсация тўловлари субъектлари қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлишлари мумкин.

33. Компенсация тўловлари субъектлари қуйидагиларга мажбур:

атроф табиий муҳитга ифлослантирувчи моддаларни ташлаганлик, чиқарганлик учун компенсация тўловларини ўз вақтида ҳисоблаш ва тўлаш;

ушбу Низомга мувофиқ компенсация тўловлари ҳисоб-китоби суммаларини экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш ҳудудий органларига келишиш учун тақдим этиш;

компенсация тўловлари ҳисоб-китоби маълумотларининг ҳаққонийлигини таъминлаш, компенсация тўловларини ҳисоб-китоб қилишда йўл қўйилган хатоларни ўз вақтида бартараф этиш;

ушбу Низом талабларига риоя қилиш.

Компенсация тўловлари субъектлари қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа мажбуриятларга ҳам эга бўлиши мумкин.

34. Компенсация тўловлари субъекти қайта ташкил этилганда компенсация тўловлари бўйича ҳуқуқ ва мажбуриятлари унинг ҳуқуқий ворисига ўтади.

35. Атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўловларини тўлаш тўловчиларни ушбу чиқиндиларни ташлаганлик, оқоваларни оқизганлик ва чиқиндиларни жойлаштирганлик туфайли етказилган зарарни тўлаш мажбуриятидан озод қилмайди.

10-БОБ. ДАВЛАТ ЭКОЛОГИЯ ҚЎМИТАСИ

ВА УНИНГ ҲУДУДИЙ ОРГАНЛАРИНИНГ

КОМПЕНСАЦИЯ ТЎЛОВЛАРИ БЎЙИЧА

ҲУҚУҚ ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

36. Давлат экология қўмитаси ва унинг ҳудудий органлари қуйидаги ҳуқуқларга эга:

ушбу Низомда белгиланган шакллар бўйича компенсация тўлови субъектларидан компенсация тўлови ҳисобларини сўраш;

жойлашган жойидан қатъи назар атроф табиий муҳитга салбий таъсир кўрсатувчи манбаларни, шу жумладан ишлаб чиқариш бинолари, объектлар, кўчма манбалар, ҳудудларни кўздан кечириш, шунингдек, компенсация тўлови субъектларига тегишли бўлган, атроф табиий муҳитга салбий таъсир кўрсатувчи ташламаларни жойлаштириш жойларини қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда хатловдан ўтказиш;

компенсация тўлови субъектларининг ахборотидан фойдаланган ҳолда чиқиндилар массасини ҳисоблаш усули билан аниқлаш;

компенсация тўлови субъектларидан компенсация тўловларини ҳисоблашда аниқланган камчиликларни бартараф этиш ва керакли маълумотларни талаб қилиш, ҳисоб-китобларни тасдиқлайдиган маълумотлар, компенсация тўловларини ҳисоблашда аниқланган камчиликларнинг бартараф этилишини назорат қилиш;

тўловлар бўйича қарзларни, шунингдек, пеняларни қонунда белгиланган тартибда ундириш;

атроф табиий муҳитни ифлослантирганлик ва чиқиндиларни жойлаштирганлик учун компенсация тўловларининг тўғри ҳисоб-китоб қилиниши текшириш учун малакали мутахассислар ва экспертларни жалб этиш;

компенсация тўловларини ундириш билан боғлиқ бўлган даъволарни суд органларига тақдим этиш.

Давлат экология қўмитаси ва унинг ҳудудий органлари компенсация тўловларини ҳисоблаш ва тўлаш бўйича қонунга мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши мумкин.

37. Давлат экология қўмитаси ва унинг ҳудудий органлари қуйидагиларни амалга оширишга мажбур:

компенсация тўлови субъектларига компенсация тўловини ҳисоб-китоб қилиш масалалари бўйича маслаҳат ва тегишли услубий ёрдамлар кўрсатиш;

компенсация тўлови субъектлари бўйича тасдиқланган экологик нормативларга асосан йиллик маълумотлар базасини янгилаб бориш;

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атроф табиий муҳитни ифлослантирганлик ва чиқиндиларни жойлаштирганлик учун компенсация тўловларини ҳисоб-китоб қилиш ва ундириш соҳасидаги талаблар, қоидалар ва бошқа масалалар юзасидан компенсация тўлови субъектларининг сўровига асосан уларни бепул хабардор қилиш;

Давлат экология қўмитаси ва унинг ҳудудий органлари компенсация тўловларини ҳисоб-китоб қилиш ва ундириш бўйича қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа мажбуриятларга ҳам эга бўлиши мумкин.

11-БОБ. ЯКУНЛОВЧИ ҚОИДАЛАР

38. Ушбу Низомнинг тўғри қўлланишини назорат қилиш экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш органлари томонидан Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга оширилади.

39. Атроф табиий муҳит ифлослантирилганлиги ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун компенсация тўловлари соҳасида пайдо бўладиган низолар қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ҳал этилади.

Низомга

1-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атмосфера

ҳавосига ифлослантирувчи моддаларни чиқариб

ташлаганлик учун компенсация тўловларининг

БАЗАВИЙ СТАВКАСИ

          

  

Низомга

2-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида атмосфера

ҳавосига 1 тонна мотор ёқилғиси ёқилганда ифлослантирувчи

моддаларни чиқариб ташлаганлик учун компенсация тўловлари

миқдорининг базавий ставкаси (шахсий транспортдан ташқари)

      

Низомга

3-ИЛОВА

Бир тонна мотор ёқилғисини ёқишда чиқариб

ташланадиган ифлослантирувчи моддалар

МАССАСИ

   

     

Низомга

4-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида сув объектлари,

жой рельефи ва коммунал-канализация тармоқларига

ифлослантирувчи моддаларни ташлаганлик учун

компенсация тўловлари миқдорининг

БАЗАВИЙ СТАВКАСИ

    

     

Изоҳ.

Ихтисослаштирилган коммунал хизмат кўрсатиш корхоналари бўйича белгиланган ставкаларга нисбатан 0,2 коэффициенти қўлланилади.

Коммунал-маиший оқоваларни тозалаш вазифаларини бажарадиган корхоналар томонидан аҳолидан қабул қилиб олинадиган коммунал-маиший оқовалар учун белгиланган ставкаларга нисбатан 0,5 коэффициент қўлланилади.

Низомга

5-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида

чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун

компенсация тўловлари миқдорининг

БАЗАВИЙ СТАВКАСИ

      

  

Низомга

6-ИЛОВА

Юридик шахснинг штампи

(тўловчининг)

Экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш бўйича ҳудудий орган

Солиқ тўловчининг идентификация рақами _____________________________________________

Ҳисоб-китоб учун масъул шахс _________________________________________________________

Компенсация тўловлари субъектининг манзили, телефон рақами _______________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________

  

Атроф табиий муҳит ифлосланлантирилганлиги

ва чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун атроф-муҳитга

таъсир кўрсатиш____ тоифасига тааллуқли фаолият

турлари бўйича компенсация тўловлари субъектлари

учун 20__ йил ___чорагида компенсация тўловлари

ҳисоб-китоби

     

М.Ў.

    

20_____ йил "____" ________

Низомга

7-ИЛОВА

Юридик шахснинг штампи

(тўловчининг)

Экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш бўйича ҳудудий орган

Солиқ тўловчининг идентификация рақами _________________________________________________

Ҳисоб-китоб учун масъул шахс ____________________________________________________________

Компенсация тўловлари субъектининг манзили, телефон рақами _______________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________

  

Атроф табиий муҳит ифлосланлантирилганлиги ва

чиқиндилар жойлаштирилганлиги учун атроф-муҳитга

таъсир кўрсатиш ____ тоифасига тааллуқли фаолият турлари

бўйича компенсация тўловлари субъектлари учун

20____ йилда компенсация тўловлари

ҳисоб-китоби

  

  

   

М.Ў.

    

20_____ йил "____" ________

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2018 йил 12 октябрь