Умумий фойдаланиш телекоммуникация тармоғида телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш Қоидалари (АВ томонидан 15.03.2004 й. 1323-сон билан рўйхатга олинган Ўзбекистон Алоқа ва ахборотлаштириш агентлигининг 19.12.2003 й. 359-сонли буйруғи билан тасдиқланган)

Функция недоступна

Ўзбекистон Республикаси

Адлия вазирлигида

2004 йил 15 мартда 1323-сон

билан рўйхатга олинган

Ўзбекистон Алоқа ва

ахборотлаштириш агентлигининг

2003 йил 19 декабрдаги

359-сонли буйруғига

ИЛОВА

Умумий фойдаланиш телекоммуникация тармоғида

телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш

ҚОИДАЛАРИ

1-§. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1. Умумий фойдаланиш телекоммуникация тармоғида телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш қоидалари (бундан кейин матн бўйича - Қоидалар) Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодекси, Ўзбекистон Республикасининг "Алоқа тўғрисида", "Телекоммуникациялар тўғрисида", "Истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида", "Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг шартномавий-ҳуқуқий базаси тўғрисида"ги қонунларига мувофиқ ишлаб чиқилган ва Ўзбекистон Республикаси ҳудудида телекоммуникация операторлари, телекоммуникация хизматлари провайдерлари ва телекоммуникация алоқаси хизматларидан фойдаланувчилар ўртасидаги телефон алоқа хизматларини кўрсатиш муносабатларини тартибга солади.

2. Ушбу Қоидаларнинг амал қилиши идоравий телекоммуникация тармоқлари томонидан телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш, таксофонлардан телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш, шунингдек мобил радиотелефон алоқа тармоқлари, маълумотлар узатиш ва IP-телефония тармоқлари томонидан хизматлар кўрсатишга тааллуқли эмас.

3. Ушбу Қоидаларда қуйидаги тушунчалар қўлланилади:

абонент - телекоммуникациялар оператори ёки провайдери билан тузилган шартномага асосан телекоммуникациялар хизматларидан бевосита фойдаланувчи жисмоний ёки юридик шахс;

абонент линияси - телефон станциясидан абонентнинг телефон аппаратига борувчи, бутун узунлиги бўйича ўралган симлар жуфти;

абонент рақами - телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартномасини тузишда абонентга ажратиладиган рақам, телекоммуникациялар тармоғига уланган охирги (терминал) қурилма ушбу рақам бўйича идентификацияланади;

хизматларга абонент тўлов тизими - абонентнинг маълум (ҳисоб-китоб қилинадиган) вақт даври (ой, чорак, йил ва б.) учун тўловлари суммаси ҳақиқатда олинган хизматлар ҳажмига боғлиқ бўлмаган доимий миқдор ҳисобланадиган хизматларга ҳақ тўлаш тизими;

автоматик хизмат кўрсатиш тизими - телефон алоқаси хизматларидан фойдаланувчи томонидан чақирилаётган абонент рақамини мустақил териш йўли билан телефончининг ёрдамисиз ўрнатиладиган телефон боғланиш усули;

автоматик телефон станция (бундан кейин - АТС) - телефон боғланишларнинг автоматик равишда ўрнатилишини таъминловчи телефон станция;

тарификация бирлиги - телекоммуникация оператори томонидан танланган тарификация тизимига боғлиқ бўлган (яхлит минутлар ёки даврий импульслар бўйича ҳисобланади) телефон боғланиш давомийлиги (сўзлашув)нинг ҳақ тўланадиган бирлиги;

буюртма хизмат кўрсатиш тизими - олдиндан буюртма берган ҳолда телефончи ёрдамида телефон боғланишнинг ўрнатилиши;

АТС таъсир зонаси - ушбу телефон станцияси ёки подстанцияга киритилган магистрал, тақсимлаш тармоқларининг кабель (ҳаво) линиялари ва радиофойдалана олиш воситалари жойлаштирилган ҳамда ушбу ускуна ёрдамида телефонлаштирилиши мумкин бўлган ҳудуд;

телекоммуникация операторининг ишлаш зонаси - телекоммуникация оператори телефон алоқаси хизматларини кўрсатадиган ҳудуд;

конференц-алоқа - учта ва ундан ортиқ абонентга бир вақтда телефон орқали мулоқот қилиш имконини берувчи хизмат;

йирик авария - сиғими 100 ва ундан ортиқ линияга эга бўлган телефон кабели ёки сиғими 100 ва ундан ортиқ рақамли станция ускунасининг шикастланиши;

абонентнинг шахсий ҳисобварағи - абонент томонидан фойдаланиладиган алоқа хизматлари учун ҳақ тўлашга мўлжалланган, алоқа хизматларидан фойдаланишда абонент томонидан киритиладиган ва сарфланадиган пул маблағлари тўғрисидаги пул эквивалентида ифодаланган ахборотдан иборат бўлган телекоммуникация операторининг автоматлаштирилган ҳисоб-китоблар тизимидаги таҳлилий электрон ҳужжат;

маҳаллий телефон алоқа - битта аҳоли пункти ёки маъмурий туман доирасида жойлашган фойдаланувчилар ўртасидаги телефон боғланиш;

шаҳарлараро телефон алоқа - Ўзбекистон Республикасининг турли маъмурий туманлари (шаҳар таркибидаги туманлардан ташқари) ҳудудида жойлашган фойдаланувчилар ўртасидаги телефон боғланиш;

халқаро телефон алоқа - Ўзбекистон Республикаси ҳудудидаги телефон алоқаси хизматларидан фойдаланувчи ва бошқа давлат ҳудудидаги телефон алоқаси хизматларидан фойдаланувчи ўртасидаги телефон боғланиш;

зудлик билан хизмат кўрсатиш тизими - абонентдан буюртмани қабул қилгандан кейин телефончи ёрдамида зудлик билан телефон боғланишнинг ўрнатилиши;

хизматларга ҳақ тўлашнинг вақтбай тизими - маълум (ҳисоб-китоб қилинадиган) вақт даври учун абонент тўловлари суммаси ахборотни узатиш ва бошқа телефон алоқаси хизматларини олиш учун телефон тармоғи линиялари ва иншоотларидан фойдаланилган вақтга боғлиқ бўлган хизматларга ҳақ тўлаш тизими;

телефон алоқаси хизматларидан фойдаланувчи (бундан кейин - фойдаланувчи) - телефон алоқаси хизматларининг истеъмолчиси ҳисобланадиган жисмоний ёки юридик шахс;

телекоммуникациялар тармоғи - битта ёки бир нечта узатиш турларини: телефон, телеграф, факсимиль, маълумотлар узатиш ва ҳужжатли хабарларнинг бошқа турларини, телевизион ва радиоэшиттириш дастурларини трансляция қилишни таъминловчи телекоммуникациялар воситаларининг жами;

олдиндан ҳисоб-китоб тизими - ҳисоб-китоб тизими, бунда хизматлар фақат абонентнинг шахсий ҳисобварағида телекоммуникация операторининг тариф режаси билан белгиланган етарли маблағлар бўлганда тақдим этилади;

телефон тармоғи - аҳоли, муассасалар, ташкилотлар ва корхоналарнинг телефон алоқаси хизматларига бўлган эҳтиёжини таъминловчи АТС, коммутация узеллари, линиялари, каналлари, охирги (терминал) ускуналарининг жами;

телефон боғланиш - иккита телефон аппарати ёки охирги қурилмалар ўртасида алоқанинг ўрнатилиши;

телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартномасини тузиш техник имконияти (бундан кейин - Шартнома тузиш учун техник имконият) - АТСда Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги томонидан белгиланадиган технологик нормаларни ҳисобга олган ҳолда бўш рақамлар, абонент линияларининг мавжудлиги;

телефон алоқаси хизматлари - телекоммуникация оператори ва телекоммуникация хизматлари провайдерининг сўзлашувлар ва қўшимча хизматларни тақдим этишга доир фаолияти маҳсули.

4. Телефон алоқаси хизматлари телекоммуникация оператори, у томонидан ваколатланган шахс ёки телекоммуникация хизматлари провайдери (бундан кейин - телекоммуникация оператори) ва абонент ўртасида тузиладиган шартнома асосида кўрсатилади.

Томонларнинг шартнома бўйича ҳуқуқлари ва мажбуриятлари фақат қонун ҳужжатлари ва ушбу Қоидаларда белгиланган тартибда бошқа шахсларга берилиши мумкин.

5. Телефон алоқаси хизматлари қонун ҳужжатларида кўзда тутилган имтиёзлар ва афзалликларни ҳисобга олиб барча абонентлар учун хизмат кўрсатишнинг бир хил шароитларини таъминлаган ҳолда кўрсатилади.

6. Инсон ҳаёти хавфсизлиги, Ўзбекистон Республикасида мудофаа, хавфсизлик ва ҳуқуқий тартиботни муҳофаза қилиш соҳасидаги кечиктириб бўлмайдиган чора-тадбирларни ўтказишга тааллуқли хабарлар, шунингдек йирик авариялар, ҳалокатлар, эпидемиялар, эпизоотиялар, эпифитотиялар ва оммавий фалокатлар тўғрисидаги хабарлар мутлақ устуворликка эгадир.

Фавқулодда вазиятлар (ҳарбий ҳаракатлар, зилзилалар, сув тошқинлари, ёнғинлар, эпидемиялар ва бошқалар)да Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги алоқа, ахборотлаштириш ва телекоммуникация технологиялари соҳасидаги ваколатланган орган сифатида телекоммуникация тармоқлари ва воситаларидан устувор фойдаланиш ҳамда марказлаштирилган бошқариш, шунингдек уларнинг ишлашини чеклаш ёки тўхтатиб қўйиш ҳуқуқига эгадир.

7. Телефон алоқасидан фойдаланиш, маълумот-ахборот ва бошқа хизматларни олиш учун телекоммуникация тармоғига абонент қурилмалари, телефон аппаратлари уланади, шу жумладан рақамни автоматик аниқлаш функцияларига эга телефон аппаратлари, маълумотлар узатиш ва телематик хизматлар ускунаси (телефакс, телетекс, видеотекс ва б.), радиотелефон алоқа воситалари, автожавоббергичлар, сигнализация қурилмалари уланади.

Телекоммуникация тармоғига Миллий сертификатлаштириш органи (Ўзстандарт) томонидан аккредитация қилинган сертификатлаштириш органи томонидан берилган мувофиқлик сертификатига эга бўлмаган абонент қурилмасини улашга йўл қўйилмайди.

Абонент қурилмаси сифатида радиотелефонлар ёки бошқа радиоэлектрон воситалар (қуввати 10 мВт дан кўп бўлмаган симсиз телефонлар бундан мустасно) уланган ҳолда уларни эксплуатация қилиш учун Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигидан ёки у томонидан ваколатланган органдан рухсат олиш керак.

Абонент қурилмаси абонентлар томонидан ўз ҳисобларидан сотиб олиниши ва уларнинг мулки ҳисобланиши ёки телекоммуникация оператори томонидан шартнома шартларига мувофиқ ижарага берилиши мумкин. Кейинги ҳолатда абонент қурилмаси телекоммуникация операторининг мулки ҳисобланади, бунда абонент ушбу қурилма учун тўлиқ моддий жавобгар бўлади.

8. Умумий фойдаланиш тармоғидан кечаю кундуз фойдалана олиш таъминланади.

Фойдаланувчилар билан бевосита ўзаро ишлайдиган телекоммуникация операторлари таркибий бўлинмалари (телекоммуникация оператори томонидан ташкил қилинган маҳаллий телефон тармоқларининг абонент бўлимлари ва ривожланиш цехлари, шаҳарлараро телефон станцияларининг абонент участкалари, сўзлашув пунктлари ва жамоа бўлиб фойдаланиш пунктлари, таъмирлаш бюроси, маълумот хизматлари, сервис хизматлари, телекоммуникация хизматларига ҳақ тўлаш пунктлари)нинг иш режимлари телекоммуникация операторининг ўзи томонидан белгиланади.

2-§. ФОЙДАЛАНУВЧИЛАРГА КЎРСАТИЛАДИГАН

ТЕЛЕФОН АЛОҚА ХИЗМАТЛАРИ

9. Телекоммуникация оператори томонидан кўрсатиладиган телефон алоқаси хизматлари универсал (асосий) ва қўшимча хизматларга бўлинади.

Универсал телекоммуникация хизматлари рўйхати Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги томонидан белгиланади.

10. Телекоммуникация оператори томонидан фойдаланувчиларга кўрсатиладиган телефон алоқаси хизматлари рўйхати телекоммуникация операторига тегишли лицензия ҳамда телекоммуникация тармоқлари ва воситаларининг техник имкониятлари билан белгиланади.

11. Универсал телекоммуникация хизматларига тарифлар фойдаланувчилар манфаатларини ҳисобга олган ҳолда қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги томонидан тартибга солинади.

12. Телекоммуникация оператори томонидан қўшимча пулли ва бепул телефон алоқаси хизматлари кўрсатилиши мумкин.

13. Пулли қўшимча телефон алоқаси хизматлари қуйидагилар:

а) телефон аппаратлари ва бошқа абонент қурилмаларини қайта ўрнатиш, қайта улаш (улаш схемасини ўзгартириш);

б) параллел телефон аппаратларини ўрнатиш;

в) маҳаллий ва шаҳарлараро телекоммуникация тармоғининг алоқа каналларини ва физик занжирларини ижарага бериш;

г) маълумот-ахборот хизматлари (ушбу Қоидаларнинг 15-бандида кўрсатилган маълумотномаларни бериш қўшимча хизматлари бундан мустасно);

д) маълумотлар узатиш хизматлари ва телематик хизматлар (электрон почта, факсимиль хабарларни узатиш хизмати, ахборот ресурсларидан фойдалана олиш хизмати ва ш.к.)дан фойдаланиш имконияти;

е) телеграммаларни телефон орқали бериш;

ж) чақирилаётган абонентда рақамни автоматик аниқлаш функцияларига эга телефон аппарати бўлганда маҳаллий телекоммуникация тармоғининг чақираётган абонент рақамини аниқлаш, шунингдек абонент талабига кўра ҳисоб тафсилотларини бериш;

з) абонент илтимосига кўра абонент рақамини алмаштириш;

и) чақирилаётган шахсга хабар қилган ҳолда шаҳарлараро, халқаро телефон боғланиш;

к) бошқа шаҳар (аҳоли пункти)даги чақирилаётган абонентнинг телефон рақами тўғрисидаги маълумотномалар;

л) шартномада белгиланган вақтда телефон боғланишни тақдим этиш;

м) чақирилаётган шахс ҳисобидан шаҳарлараро телефон боғланиш;

н) телефонограммани узатган ҳолда абонент ўрнига сўзлашиш;

о) конференц-алоқа.

14. Телекоммуникация оператори барча абонентларга қарздорлиги сабабли телефон алоқаси хизматлари узиб қўйилганда ҳам фойдаланувчилар томонидан тенг равишда шошилинч тезкор хизматлардан фойдаланувчиларга кечаю кундуз бепул чақириш имкониятини таъминлаш.

Уларга қуйидагилар киради:

ёнғин ўчириш ёрдами;

ички ишлар органлари;

тез тиббий ёрдам;

газ тармоғининг авария хизмати;

Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг қутқарув хизмати.

15. Бепул қўшимча телефон алоқаси хизматлари қуйидагилар:

а) телефон тармоғининг таъмирлаш бюросини чақириш;

б) чақирилаётган аҳоли пунктининг шаҳарлараро коди тўғрисида маълумотнома;

в) чақирилаётган мамлакат ва чақирилаётган аҳоли пунктининг халқаро коди тўғрисида маълумотнома;

г) маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматлари учун тарифлар тўғрисида маълумотнома;

д) автоматик телефон алоқадан фойдаланиш тартиби тўғрисида маълумотнома;

е) шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишни буюртма қилиш учун буюртма бериш хизматларини чақириш индекслари тўғрисида маълумотнома.

16. Ушбу Қоидаларнинг 13, 15-бандларида кўрсатилган қўшимча телефон алоқаси хизматлари рўйхати Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг норматив ҳужжатларини ҳисобга олган ҳолда телекоммуникация операторига тегишли бўлган телекоммуникация тармоқлари ва воситаларининг техник имкониятларидан келиб чиқиб ўзгартирилиши ёки тўлдирилиши мумкин.

Ушбу Қоидаларнинг 15-бандида кўрсатилган бепул хизматлар рўйхати камайтирилиши мумкин эмас.

3-§. ТЕЛЕФОН АЛОҚАСИ ХИЗМАТЛАРИНИ

КЎРСАТИШ ШАРТНОМАСИНИ ТУЗИШ ВА

БЕКОР ҚИЛИШ ТАРТИБИ ҲАМДА ШАРТЛАРИ

17. Телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартномаси (бундан кейин - Шартнома)ни тузиш учун жисмоний шахслар телекоммуникация операторига ушбу Қоидаларнинг 1-иловасига мувофиқ бланкнинг намунавий шаклидаги ёзма аризани, юридик шахслар - ихтиёрий шаклдаги талабнома-хатни берадилар.

Жисмоний ва юридик шахслар аризани телекоммуникация оператори веб-сайтларининг интерактив хизматлари орқали юборишлари мумкин. Бунда электрон аризалар ёзма аризаларга тенглаштирилади ва белгиланган тартибда кўриб чиқилиши керак.

18. Шартномани тузиш тўғрисидаги ариза:

қонун ҳужжатларига мувофиқ ишга тўлиқ лаёқати бўлган, яшаш жойида мунтазам рўйхатда турадиган ёки ушбу турар жойнинг эгаси ёки ижарага олувчи ҳисобланадиган жисмоний шахс томонидан;

қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда давлат рўйхатидан ўтказилган юридик шахс, шунингдек унинг филиали ёки ваколатхонаси томонидан берилиши мумкин.

Ота-оналар, болаликка ёки васийликка олганларнинг ёзма розилиги билан ариза ўн олти ёшга тўлган шахс томонидан берилиши мумкин.

19. Ариза ушбу ҳудудда телекоммуникация тармоқлари хизматларини кўрсатиш лицензиясига эга исталган телекоммуникация операторига берилиши мумкин.

Фуқароларнинг аризалари икки нусхада тўлдирилади ва телекоммуникация оператори томонидан белгиланган тартибда рўйхатга олинади. Аризанинг биринчи нусхаси телекоммуникация операторида, иккинчи нусхаси - ариза берувчида бўлади.

Телекоммуникация оператори веб-сайтларининг интерактив хизматлари орқали юбориладиган электрон ариза битта нусхада тўлдирилади.

Телекоммуникация оператори фуқаронинг аризасини қабул қилишдан бош тортишга ҳақли эмас.

20. Ташкилотларда умумий фойдаланиш телекоммуникация тармоғига чиқа оладиган 8 дан ортиқ телефонларни ўрнатиш зарур бўлганда телекоммуникация оператори томонидан ариза берувчининг шахсий маблағлари ҳисобидан муассасавий-ишлаб чиқариш автоматик телефон станция операторининг тармоғига ва уловчи линияларга уланиш учун техник шартлар берилади.

21. Юридик шахснинг шартномани тузиш учун аризаси ёки талабнома-хати Шартномани тузиш учун техник имконият бўлганда, қуйидагилар мавжуд бўлганда белгиланган тартибда телекоммуникация оператори томонидан қондирилади:

жисмоний шахс учун - ариза берувчининг шахсини ҳамда кўрсатилган манзил бўйича доимий ёки вақтинча рўйхатда туришини (турган жойи бўйича ҳисобга олинганлигини) тасдиқловчи ҳужжат ёки турар жойга бўлган ҳуқуқни тасдиқловчи ҳужжат;

юридик шахс учун - юридик шахснинг эгалик ҳуқуқи ёки ижарага олиш ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжат ҳамда давлат рўйхатидан ўтганлиги тўғрисидаги гувоҳномаси.

Ариза рўйхатга олингандан кундан бошлаб 10 кун ичида телекоммуникация оператори қабул қилинган қарор тўғрисида ариза берувчига хабар қилиши керак.

22. Бир телекоммуникация операторининг ишлаш зонасидаги янги манзил бўйича ёки аввалги манзил бўйича янги шахс номига Шартнома тузилиши тўғрисидаги аризани қайта расмийлаштириш ҳуқуқига ариза берилган вақтда ариза берувчининг яшаш жойи бўйича белгиланган тартибда доимий ёки вақтинча рўйхатда турадиган (турган жойи бўйича ҳисобга олинган) ёки турар жойга ариза берувчи билан тенг эгалик ҳуқуқи бўлган шахслар эгадирлар.

Яшаш жойида доимий ёки вақтинча рўйхатга олинган (турар жойи бўйича ҳисобга олинган) ёки Шартномани тузиш учун аввал берилган ариза рўйхатга олингандан кейин турар жойга эгалик ҳуқуқи берилган шахслар кўрсатилган аризани ушбу ариза рўйхатга олинган сана бўйича қайта расмийлаштириш ҳуқуқига эгадирлар.

Кўрсатилган Шартномани янги шахс номига тузиш тўғрисидаги аризани қайта расмийлаштириш ариза берувчининг розилиги билан амалга оширилади, унинг кўчиб кетиши билан боғлиқ ҳолатлар бундан мустасно.

23. Ариза берувчи айнан битта телекоммуникация операторининг ишлаш зонасидан янги манзилга кўчганда унинг янги манзил бўйича навбати аввалги манзил бўйича қондирилмаган бўлса, Шартнома тузиш тўғрисидаги бирламчи аризаси телекоммуникация оператори томонидан қайд қилинган санаси бўйича ҳисобга олинади.

24. Шартнома оммавий ҳисобланади ва Шартномани тузиш техник имконияти бўлганда ва ушбу Қоидаларнинг 33-бандини ҳисобга олиб аризаларни бериш навбати тартибида тузилади.

Шартнома икки нусхада тузилади ва томонлар тарафидан имзоланади.

Шартнома томони сифатида намоён бўладиган ариза берувчи абонент мақомига эга бўлади.

Шартномани тузишда ажратилган абонент рақами телекоммуникация оператори маълумот хизматининг маълумотлар базасига киритилади. Абонентнинг аризасига кўра рақам оператор маълумот хизматининг маълумотлар базасидан чиқарилиши мумкин.

25. Абонент ва телекоммуникация оператори ўртасидаги шартнома муддатсиз ҳисобланади, агар Шартномада бошқаси белгиланмаган бўлса.

26. Жисмоний шахс билан Шартнома тузиш учун техник имкониятнинг йўқлиги кўрсатилган Шартномани тузиш учун техник имконият бўлган, аризани кечроқ берган бошқа жисмоний шахс билан Шартнома тузиш учун тўсиқ бўла олмайди.

27. Телефон алоқа кабелларида бўш абонент линияларининг йўқлиги Шартномани тузишга тўсқинлик қилса, етишмайдиган алоқа линияларини ўтказиш бўйича қурилиш ишлари ариза берувчининг маблағлари ҳисобидан (у рози бўлганда), шу жумладан телекоммуникация оператори томонидан берилган техник шартлар асосида пудрат шартномасини тузиш йўли орқали ўтказилиши мумкин.

28. Тўлиқ ёки қисман ариза берувчининг ҳисобидан қурилган телекоммуникация воситалари ва иншоотлари техник хизмат кўрсатиш, беғараз фойдаланиш ёки мулкига телекоммуникация операторига берилиши мумкин. Телекоммуникация воситалари ва иншоотларини бериш тартиби ва эксплуатация қилиш шартлари ариза берувчи ва телекоммуникация оператори ўртасидаги шартнома билан белгиланади.

Агар қурилган телекоммуникация воситалари ва иншоотлари техник хизмат кўрсатиш, фойдаланишга ёки мулкига берилмаган бўлса, у ҳолда уларни эксплуатация қилиш Ўзбекистон Республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг норматив ҳужжатларига мувофиқ абонент томонидан мустақил амалга оширилади.

29. Ариза берувчи 27-бандда кўрсатилган ишларни унинг ҳисобидан бажарилишига рози бўлганда, ариза берувчи телекоммуникация операторига техник шартларни олиш учун ариза беради. Техник шартларни бериш муддати 3 иш кунидан ошмаслиги керак.

Эксплуатация қилувчи ташкилотлар томонидан техник шартларнинг бажарилиши бепул амалга оширилади.

Техник шартларни сўралаётган параметрларда бериш имконияти бўлмаган ҳолларда телекоммуникация оператори 3 иш куни ичида асосланган рад жавоби ва рад этишнинг аниқ сабаблари ҳамда қонун ҳужжатларининг нормалари кўрсатилган ёзма жавобни тайёрлайди.

Ариза берувчи телекоммуникация операторидан ёки телекоммуникация воситалари ва иншоотларини лойиҳалаштириш лицензиясига эга бўлган бошқа ташкилотдан олинган техник шартлар асосида лойиҳа-смета ҳужжатларига буюртма бериш ҳуқуқига эга. Ариза берувчи лойиҳа-смета ҳужжатларининг мустақил экспертизасини ўтказиш ҳуқуқига эга.

30. Томонларнинг келишувига кўра ариза берувчига телефон тармоғидан фойдалана олиш ишнинг бир қисмини ёки ҳаммасини бажариш учун техник шартлар берилиши мумкин, бунда Шартномада қурилишдан ташқари ишлар учун тўлов кўзда тутилади. Қурилишдан ташқари ишлар учун тўлов телефон тармоғидан фойдалана олиш учун тўловда кўрсатилган нормадан ошадиган материаллар сарфланганда телефон тармоғидан фойдаланилганлик учун тўловдан ташқари ундирилади. Бу ишлар учун ҳақ ариза берувчи томонидан материалларнинг нархи ва бажарилган ишлар бўйича тўланади.

31. Телефон тармоғидан фойдалана олишни таъминлаш ишлари бажарилганидан кейин телекоммуникация оператори ариза берувчи билан шартнома тузади.

32. Телефон тармоғидан фойдалана олишни таъминлаш ишларини бажариш муддатлари техник имконият бўлганда ариза берилган кундан бошлаб 30 кунгача, техник имконият бўлмаганда, етишмайдиган алоқа линияларини ариза берувчининг ҳисобидан ўтказилишини ҳисобга олган ҳолда - пудрат шартномаси тузилган санадан бошлаб 180 кунгача бўлиши керак.

Тадбиркорлик субъектларини телефон тармоғидан фойдалана олишларини таъминлаш ишлари 10 кун давомида бажарилади.

33. Фуқаролар, мансабдор шахслар, ташкилотларнинг айрим тоифалари учун қонун ҳужжатларига мувофиқ телекоммуникация тармоғидан фойдаланишни таъминлаш навбати ва хизматлардан фойдаланиш тартиби қисмида устунликлар белгиланиши мумкин. Фуқаролар, мансабдор шахслар, ташкилотлар айрим тоифаларининг рўйхати Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади.

36. Шартномани тузиш учун техник имконият бўлганда Шартномада айнан битта манзил ёки турли манзиллар бўйича бир нечта абонент рақамларининг ажратилиши кўзда тутилиши мумкин.

37. Абонентга унинг илтимосига кўра абонент қурилмасини техник имконият бўлганда ва қўшимча ажратилган тармоқ ресурслари учун тўлов киритилганда бошқа таъсир зонасидаги АТСга улаш имконияти тақдим этилиши мумкин.

39. Абонент худди ўша АТСнинг таъсир зонасидаги янги турар жойга кўчиб ўтганда унинг аризасига кўра ва Шартномани тузиш учун техник имконият мавжуд бўлганда абонент кўчиб ўтган уй бўйича қондирилмаган аризалар, шу жумладан бундай Шартномани навбатдан ташқари тузиш имтиёзларига эга шахслардан олинган қондирилмаган аризалар бўлишидан қатъи назар аввал ажратилган абонент рақамидан фойдаланиб Шартнома қайта расмийлаштирилади.

Абонент АТС таъсир зонасидан ташқарида бўлган худди ўша телекоммуникация операторининг ишлаш зонасидаги янги яшаш жойига кўчганда унинг аризаси бўйича ва Шартномани тузиш учун техник имконият мавжуд бўлганда Шартнома янги абонент рақамини ажратган ҳолда қайта расмийлаштирилади.

Ушбу банднинг биринчи ва иккинчи хатбошиларида кўрсатилган Шартномаларни қайта расмийлаштириш собиқ абонент сифатидаги тариф бўйича бажарилиши керак.

Абонентнинг янги турар жойи бўйича кўрсатилган Шартномани бажариш Шартномасини тузиш учун техник имконият мавжуд бўлмаганда Шартнома бекор қилинади, телекоммуникация оператори томонидан абонентга ушбу Қоидаларнинг 2-иловасига мувофиқ маълумотнома берилади, ушбу маълумотнома кейинчалик янги яшаш жойи бўйича телефон тармоғидан собиқ абонент сифатидаги тариф бўйича фойдалана олиш тақдим этилиши учун ҳақ тўлашга асос бўлиб ҳисобланади. Унинг янги яшаш жойи бўйича навбати маълумотномада кўрсатилган телефонни топшириш санаси бўйича ҳисобга олинади.

41. Абонент кўчиб кетган ҳолда абонент кўчиб кетгунча унинг яшаш жойи бўйича белгиланган тартибда доимий ёки вақтинча рўйхатда турадиган (турар жойи бўйича ҳисобда турадиган) ёки турар жойга абонент билан тенг эгалик ҳуқуқига эга бўлган исталган шахс, шунингдек фамилияси, исми, отасининг исмини ўзгартирган абонентлар Шартномани қайта расмийлаштириш ҳуқуқига эгадирлар. Юридик шахс билан Шартномани қайта расмийлаштириш юридик шахснинг номи ва/ёки реквизитлари ўзгарган, қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда ворислик ҳуқуқи билан қайта ташкил қилинган (қўшилган, бирлаштирилган, ажратилган, ўзгартирилган) ҳолларда, шунингдек банк ёки юридик шахс ўзининг ташаббуси билан банк ва бошқа реквизитлари ўзгарган ҳолда амалга оширилади. Шартномани ўзгартириш ёки қайта расмийлаштириш тўғрисидаги келишув Шартномага ўхшаш шаклда бажарилади, агар қонун ҳужжатлари ёки Шартномадан бошқаси келиб чиқмаса.

42. Телефонлаштирилган турар жойга эгалик қилиш ҳуқуқи белгиланган тартибда ушбу турар жойда рўйхатга олинмаган ёки ушбу турар жойнинг абонент билан тенг мулкдорлари бўлмаган шахсларга ўтганда турар жойнинг собиқ эгаси бўлган абонент билан тузилган Шартнома бекор қилинади, янги мулк эгаси билан белгиланган тартибда Шартнома тузилади.

43. Телефонлаштирилган уй-жой жисмоний ёки юридик шахс томонидан юридик шахсга ижарага берилган ҳолда бир ой ичида ижарага берувчи билан Шартнома бекор қилинади ва ижарачи билан Шартнома тузилади, айни дамда ижарачи ҳар бир абонент рақами учун фойдаланганлиги учун ҳақ тўлайди.

Ушбу шартлар бажарилмаганда ижарага берувчининг телефони Шартномани бекор қилган ҳолда узиб қўйилади.

Ижара муддати ёки ижарага олиш шартномаси бекор қилинганда Шартнома тўлов тўламасдан ижарачининг номидан ижарага берувчининг номига қайта расмийлаштирилиши мумкин.

44. Телефонлаштирилган турар жой ижарага (иккиламчи ижарага) берилган ҳолда абонентнинг аризасига асосан Шартноманинг амал қилиш муддати ижарага (иккиламчи ижарага) бериш муддатига тўхтатиб турилиши мумкин. Бундай ҳолда телефонлаштирилган турар жойни ижарага (иккиламчи ижарага) олувчининг аризасига кўра у билан ижарага (иккиламчи ижарага) олиш муддатига Шартнома тузилиши мумкин.

45. Абонентнинг аризасига кўра абонент рақамини бронь қилган ва аризада кўрсатилган бутун вақт даври учун абонент тўловини тўлаган ҳолда абонент қурилмаси телекоммуникация тармоғидан вақтинча узиб қўйилади ёки автоматик шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқадан фойдаланиш чекловлари киритилади.

46. Абонент телекоммуникация оператори томонидан кўрсатилган хизматлар учун ушбу телекоммуникация оператори олдидаги қарздорлигини тўлаш шарти билан исталган вақтда Шартномани бажаришдан воз кечишга ҳақлидир.

47. Томонлардан бирининг талабига кўра Шартнома қонун ҳужжатларига мувофиқ бекор қилиниши мумкин.

48. Янги АТС ишга туширилиши ва маҳаллий телефон тармоқларини реконструкция қилиш муносабати билан абонент рақамларини алмаштириш абонентларга автоматик қўнғироқ қилиш ёки ёзма хабарнома билан уларни камида 10 кун олдин ҳамда ахборотни 15 кун олдин телекоммуникация операторининг расмий веб-сайтида олдиндан жойлаштириш йўли орқали бепул бажарилади. Абонент рақамларини алмаштиришда имкон қадар рақамнинг АТС индексини белгиловчи биринчи рақамлари ўзгартирилиши ва эски абонент рақамида фойдаланилган кейинги рақамлар сақланиши керак.

Абонент рақамлари оммавий ўзгартирилганда телекоммуникация оператори камида 30 кун олдин оммавий ахборот воситаларида ва ўзининг расмий веб-сайтида эълон қилиш йўли билан абонентларни бу ҳақда хабардор қилади.

Абонент рақамини алмаштириш Шартномага тегишли ўзгартиришларни киритиш йўли билан расмийлаштирилади.

49. Мини-АТС, шунингдек бир нечта фойдаланувчилар томонидан бир вақтда фойдаланиш имконини берадиган бошқа абонент қурилмалари техник шартларга мувофиқ абонент ва телекоммуникация оператори ўртасидаги Шартнома асосида телекоммуникация тармоғига уланади.

4-§. ШАҲАРЛАРАРО ВА ХАЛҚАРО ТЕЛЕФОН

АЛОҚАСИ ХИЗМАТЛАРИНИ КЎРСАТИШ

ХУСУСИЯТЛАРИ

50. Шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланиш автоматик хизмат кўрсатиш тизими, буюртма хизмат кўрсатиш тизими ва дарҳол хизмат кўрсатиш тизими бўйича амалга оширилиши мумкин.

51. Телекоммуникация оператори автоматик алоқа йўналишларининг борлиги, шаҳарлар кодлари тўғрисида ва автоматик телефон алоқадан фойдаланиш тартиби тўғрисида фойдаланувчиларни хабардор қилишга мажбур (оммавий ахборот воситалари, маълумот-ахборот хизматлари орқали, сўзлашув пунктларида).

52. Буюртма хизмат кўрсатиш тизимида чақираётган шахсга буюртмани қабул қилиш вақтида шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишга берилган буюртмани бажариш муддати хабар қилиниши керак.

Буюртма чақираётган шахснинг ихтиёрига кўра ёки буюртманинг амал қилиш муддати тугаши билан бекор қилиниши мумкин.

53. Буюртма бўйича шаҳарлараро телефон боғланиш тақдим этилиши керак бўлган вақт телекоммуникация оператори томонидан мустақил равишда белгиланади, аммо буюртма қабул қилинган пайтдан бошлаб ёки чақираётган шахс томонидан сўзлашув учун белгиланган вақтдан бошлаб бир соатдан ошмаслиги керак. Кўрсатилган вақт тугаши билан чақираётган шахснинг розилиги билан бажарилмаган буюртма ушбу Қоидаларнинг 54-бандига мувофиқ бошқа вақтга кўчирилади ёки бекор қилинади.

Буюртма бўйича халқаро телефон боғланиш тақдим этилиши мумкин бўлган вақт телекоммуникация оператори томонидан мустақил равишда белгиланади ва буюртмани қабул қилиш вақтида фойдаланувчига етказилади.

Чақираётган шахснинг талаби бўйича буюртма хизмат кўрсатиш тизимида шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишлар буюртма қабул қилинган вақтдан бошлаб 30 минут (шошилинч буюртма) ичида тақдим этилиши мумкин. Шошилинч буюртмалар қабул қилинадиган йўналишлар рўйхати телекоммуникация оператори томонидан белгиланади ва фойдаланувчилар эътиборига ҳавола қилинади.

54. Шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишга буюртма хизмат кўрсатиш тизимида буюртманинг амал қилиш муддати чиқувчи станция учун маҳаллий вақтнинг соат 08 да тугайди.

а) телефон аппаратидан телефон аппаратига телефон боғланишлар учун - буюртма берилган кундан кейинги кунга;

б) шахсий телефон боғланишлар ва конференц-алоқа учун - буюртма берилган кундан кейин иккинчи кунга.

Халқаро телефон боғланиш учун буюртманинг амал қилиш муддати яна 8 соатга узайтирилиши мумкин, агар бу тегишли станциялар ёки эксплуатация қилиш ва трафикнинг ўтиш вақтидаги фарқ сабабли зарур деб тан олинган бўлса.

55. Шаҳарлараро телефон алоқа технологик жараёнларида ягона ҳисобга олиш-ҳисобот (технологик) вақт - маҳаллий вақт қўлланилади.

Халқаро телефон алоқада ҳисобга олиш-ҳисобот вақти Миллий алоқа маъмуриятларининг халқаро келишувлари билан белгиланади.

56. Фойдаланувчиларга шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш техник имконияти бўлмаганда телекоммуникация оператори сўзлашувлар сони ва уларнинг давомийлигига чекловларни киритади, буюртма ва дарҳол хизмат кўрсатиш тизимида алоқа тўлиқ бўлмаганда - буюртмаларни қабул қилишни рад этади.

Шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматларига чекловлар киритилганлиги тўғрисида фойдаланувчи буюртмани қабул қилиш вақтида ёки буюртма ва дарҳол хизмат кўрсатиш тизимларида телефон боғланиш тақдим этилаётган вақтда хабардор қилиниши керак.

Телефон алоқадан фойдаланишда узоқ муддатли чекловлар юзага келган ҳолда телекоммуникация оператори бу ҳақда оммавий ахборот воситалари, маълумот хизматлари ёки телекоммуникация хизматларидан оммавий фойдаланиш пунктларида эълон беришдан фойдаланиб фойдаланувчиларни хабардор қилиш чораларини кўриши керак.

57. Буюртма хизмат кўрсатиш тизимида телефон боғланишни тақдим этиш навбати сўзлашув тоифасига, буюртманинг шошилинчлигига ва келиб тушиш вақтига боғлиқ.

58. Ўзбекистон Республикаси ҳудудида телефончи ёрдамида тақдим этиладиган шаҳарлараро телефон сўзлашувларнинг қуйидаги тоифалари белгиланган:

а) ҳар қандай навбатдан ташқари ва алоҳида пароллар;

б) ҳукуматга оид;

в) оддий.

59. "Ҳар қандай навбатдан ташқари" тоифаси бўйича сўзлашувлар фақат қонун ҳужжатларига мувофиқ, амалдаги оддий тариф бўйича ҳақ тўлаган ҳолда абонент томонидан кўрсатилган исталган телефон бўйича бундай сўзлашувларни олиб бориш ҳуқуқидан фойдаланадиган мансабдор шахсларга тақдим этилади. Абонентнинг талабига кўра сўзлашувлар алоқанинг ишлаш жадвалини бузган ва қуйи тоифадаги бўлиб ўтаётган сўзлашувни узиб қўйган ҳолда тақдим этилади.

60. "Ҳар қандай навбатдан ташқари" тоифасидаги буюртмалар билан бир қаторда "Фалокат" пароли бўйича сўзлашувларга буюртмалар бажарилади. Ушбу пароль бўйича сўзлашувлар амалдаги оддий тариф бўйича ҳақ тўлаган ҳолда фойдаланувчи томонидан кўрсатилган исталган телефондан, шунингдек сўзлашув пунктидан тақдим этилади. Ҳалокатга учраган денгиз, дарё ва ҳаво кемаларидан хабарларни узатиш учун шаҳарлараро телефон сўзлашувларга тўлов ундирилмайди.

61. Телекоммуникация операторларига шартнома асосида тўланган вақтинча амал қилувчи паролларни киритиш ҳуқуқи берилади. Пароллар бўйича буюртмалар оддий тоифадаги буюртмалардан олдин берилади.

62. "Ҳукуматга оид" тоифасидаги шаҳарлараро телефон сўзлашувлари "Ҳар қандай навбатдан ташқари" сўзлашувларидан кейин алоқанинг ишини бузмасдан ва бўлиб ўтаётган сўзлашувларни узиб қўймасдан амалдаги оддий тариф бўйича тақдим этилади. Сўзлашувлар фақат бундай сўзлашувларни олиб бориш ҳуқуқи берилган мансабдор шахсларга ва фақат рўйхатга олинган телефонлардан тақдим этилади.

63. Ҳеч бир бошланган сўзлашув телекоммуникация оператори томонидан узиб қўйилиши мумкин эмас, "Ҳар қандай навбатдан ташқари" тоифасидаги ва "Фалокат" пароли бўйича сўзлашувни тақдим этиш зарур бўлган ҳоллар бундан мустасно. Сўзлашув тугаганидан кейин фойдаланувчига узиб қўйилган сўзлашувни тугатиш имкони берилади.

64. Буюртма бўйича билдиришномали телефон боғланишлар сўзлашув учун белгиланган вақтни ҳисобга олиб. Сўзлашув учун белгиланган вақтни ҳисобга олган ҳолда тарифидан қатъи назар ушбу (буюртма) тоифадаги буюртмалар ичидан энг биринчи навбатда тақдим этилади.

65. Шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишга буюртмани қабул қилишда дарҳол хизмат кўрсатиш тизимида абонент телефон гўшагини қўймасдан, шу заҳоти, амалдаги оддий тариф бўйича чақирилаётган абонент билан телефон орқали боғланади.

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида дарҳол хизмат кўрсатиш тизими техник воситаларнинг тайёрлик даражасига қараб киритилади.

5-§. ТЕЛЕКОММУНИКАЦИЯ ОПЕРАТОРИНИНГ

ҲУҚУҚ ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

66. Телекоммуникация оператори қуйидаги ҳуқуқларга эга:

а) фойдаланувчиларга хизматлар кўрсатиш;

б) абонент қурилмасини телефон алоқа тармоғидан вақтинча узиб қўйиш йўли билан абонентнинг телефон алоқа тармоғидан фойдалана олишини тўхтатиб туриш:

белгиланган муддатларда маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўланмаганда, бу ҳақда абонентни узиб қўйишдан камида 5 кун олдин телефон, ёзма ёки электрон хабар билан E-mail ёки SMS орқали хабардор қилган ҳолда;

абонент томонидан телекоммуникация операторига тегишли телекоммуникация ускунаси нормал ишлашининг бузилишига олиб келиши мумкин бўлган абонент қурилмасини эксплуатация қилиш қоидалари бузилганда.

Абонентнинг телефон тармоғидан фойдаланишининг вақтинча тўхтатиб қўйилишига олиб келган бузилишлар бартараф этилгандан ва кўрсатилган хизматлар учун абонент томонидан тўлов киритилгандан, шунингдек абонент айби билан абонент қурилмаси ишламай турган вақт учун абонент тўлови киритилгандан кейин сутка давомида фойдаланишни тиклаш амалга оширилади. Бунда телефон алоқа тармоғидан фойдаланиш тикланганлиги учун тўлов ундирилмайди.

Агар абонент телефон алоқасидан фойдаланиш тўхтатиб қўйилгандан кейин 60 кун ичида телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўлаш бўйича қарздорлигини ёпмаса, телекоммуникация оператори Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексига мувофиқ бир томонлама тартибда Шартномани бекор қилиш ҳуқуқига эга. Бу ҳақда оператор абонентга мазкур банднинг "б" кичик банди иккинчи хатбошисида белгиланган усуллардан бири орқали камида 10 кун олдин хабар бериши керак;

в) фойдаланувчиларнинг айби билан телекоммуникация тармоқларида юз берган ҳодисалар натижасида унга етказилган зарар ўрнини қоплашга;

г) қонун ҳужжатларига мувофиқ юридик ва жисмоний шахсларнинг ноқонуний хатти-ҳаракатлари устидан шикоят қилишга;

д) маҳаллий телефон тармоғи абонентлари ва шаҳарлараро телефон алоқа кодларининг маълумотномасини нашр қилишга.

Телекоммуникация оператори қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши мумкин.

67. Телекоммуникация оператори абонент розилигисиз алоҳида тўлов эвазига кўрсатиладиган қўшимча хизматлар тақдим этилишини талаб қилиб туриб олишга ҳақли эмас.

68. Телекоммуникация оператори телекоммуникация воситалари ва иншоотларидан фойдаланиб у томонидан кўрсатилган, аммо айни дамда телефон алоқаси хизматлари бўлиб ҳисобланмаган хизматлар (масалан, қўриқлаш сигнализацияси, Интернет тармоғи хизматлари ва б.)га ҳақ тўланмаган ҳолда абонентнинг телекоммуникация тармоғидан фойдалана олишини тўхтатиб туришга ҳақли эмас.

69. Телекоммуникация оператори:

а) ўз фаолиятини лицензия шартлари ва ушбу Қоидаларга мувофиқ амалга оширишга;

б) кўрсатилаётган хизматларнинг белгиланган стандартлар, қоидалар ва нормаларга мувофиқ сифатини таъминлашга;

в) телекоммуникация тармоқлари бўйлаб узатиладиган телефон сўзлашувлари ва бошқа хабарларнинг сирини сақлашга;

г) фойдаланувчиларга телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартлари ва тартиби, шу жумладан хизматлар учун тарифлар ўзгарганлиги тўғрисидаги батафсил ахборотни тақдим этишга;

д) телекоммуникация тармоқларидан рухсатсиз фойдалана олиш ҳолатларига йўл қўймаслик чораларини кўришга;

е) абонентларга Шартнома бажарилмаганлиги ёки тегишли даражада бажарилмаганлиги, шунингдек хизматлар кўрсатилмаганлиги ёки тегишли бўлмаган сифатдаги хизматлар кўрсатилганлиги учун қонун ҳужжатларига мувофиқ зарар ўрнини тўлдиришга;

ж) Шартномада белгиланган муддатларда телефон алоқаси хизматларини кўрсатишга;

з) телефон алоқаси абонентнинг айби билан бузилмаган ҳолларда абонент томонидан таъмирлаш бюросига талабнома берилган вақтдан бошлаб талабнома ёпилган пайтгача абонент қурилмасининг бутун ишламаган вақти учун ҳар ойлик тўлов ҳисобланадиган барча телефон алоқаси хизматлари учун қайта ҳисоб-китоб қилишга;

и) буюртма бўйича шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқадан фойдаланганда ҳамда сўзлашувлар учун вақтбай тўлов тизими жорий қилинганда сўзлашувнинг минимал ҳақ тўланадиган давомийлигини абонентлар эътиборига етказишга;

к) абонентларни телефон тармоқларидаги йирик авариялар, уларни реконструкция қилиш тўғрисида ва ишларни тугатишнинг тахмин қилинган муддатлари тўғрисида оммавий ахборот воситаларида, шу жумладан ўзининг расмий веб-сайтида хабардор қилишга;

л) техник сабабларга кўра абонент рақамини алмаштириш тўғрисида камида 10 кун олдин абонентни тегишли тарзда хабардор қилишга;

м) маҳаллий телефон алоқаси хизматларининг нархини ҳисобга олиш тизимининг ўзгарганлиги тўғрисида оммавий ахборот воситаларида ва ўзининг расмий веб-сайтида камида уч ой олдин эълон қилиш;

н) оммавий ахборот воситаларида ва ўзининг расмий веб-сайтида янги тарифлар кучга киришидан камида 15 кун олдин универсал телефон алоқаси хизматларига тарифларни ўзгартириш тўғрисидаги қарорни нашр қилишга;

о) абонент қурилмасининг узилишига олиб келган бузилишлар бартараф этилгандан, телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўлаш қарздорлиги тугатилганда ва абонент айби билан абонент қурилмаси ишламаган вақти учун абонент тўлови киритилгандан кейин телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўланмаганлиги ёки абонент қурилмасини эксплуатация қилиш қоидалари бузилганлиги учун ўчирилган абонент қурилмасини бепул тармоққа улашга;

п) фойдаланувчи билан муомала қилиш этикасига риоя қилиш, телефон орқали сўзлашувда ўз лавозимини, фамилияси ёки шахсий рақамини (таъмирлаш бюроси оператори, буюртма ёки дарҳол хизмат, маълумот хизмати ва ҳ. телефончиси) айтишга;

р) ушбу Қоидаларни фойдаланувчилар эътиборига етказиш, шунингдек уларни ўз расмий веб-сайтида жойлаштиришга мажбур.

Телекоммуникация операторининг қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа мажбуриятлари ҳам бўлиши мумкин.

70. Телекоммуникация оператори томонидан тақдим этиладиган ахборотда:

а) телекоммуникация операторининг номи ва унинг таркибий бўлинмаларининг номи, улар жойлашган жой (почта манзили), боғланиш учун телефон рақамлари, расмий веб-сайти ва иш тартиби;

б) фойдаланувчиларга кўрсатиладиган универсал (асосий) ва қўшимча (пулли ва бепул) телефон алоқаси хизматлари рўйхати;

в) телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартлари ва тартиби;

г) телефон алоқаси хизматларини кўрсатишдаги чекловлар;

д) телефон алоқаси хизматлари учун тарифлар ва бу хизматларни кўрсатиш ҳамда ҳақ тўлашдаги имтиёзлар;

е) телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўлаш тартиби ва шакллари;

ж) янги АТСни эксплуатацияга киритиш муддатлари ва мавжуд АТСлар абонент сиғимини кўпайтириш;

з) шартномаларни тузиш тартиби, аризаларни қондириш муддатлари ва шартномаларни тузиш навбатининг ҳаракати;

и) телекоммуникация тармоқларида қўллашга рухсат берилган абонент қурилмаларининг рўйхати;

к) маълумот, шошилинч тезкор хизматлар ва таъмирлаш бюросининг телефон рақамлари;

л) фойдаланувчи ушбу Қоидалар билан танишиши мумкин бўлган жой тўғрисидаги ахборот.

Кўрсатилган ахборот шартномаларни тузишда оммавий ахборот воситалари, маълумот-ахборот хизматлари ёки телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш жойларида мижозлар билан ўзаро ишлар хизматлари орқали кўргазмали ва фойдаланиш қулай бўлган шаклда бепул абонентлар эътиборига етказилади.

Телекоммуникация оператори шахсан мурожаат қилганда ҳамда телефон орқали сўзлашганда фойдаланувчининг талабига кўра телефон алоқаси хизматлари учун пулли ҳисоб-китоблар билан боғлиқ ахборотни бепул тақдим этишга мажбур.

70-1. Телекоммуникация оператори ўз веб-сайтлари орқали тақдим этиладиган ахборотни ўз вақтида янгилашга мажбур.

6-§. АБОНЕНТЛАРНИНГ ҲУҚУҚЛАРИ

ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

72. Абонент қуйидаги ҳуқуқларга эга:

а) умумий фойдаланиш телекоммуникация тармоғида телефон алоқаси хизматларидан фойдаланиш;

б) ўз абонент қурилмасини ушбу Қоидалар ва қонун ҳужжатларида белгиланган шартлар ва тартибда тармоққа улаш;

в) ўрнатилган Қоидалар ва Шартномага мувофиқ телекоммуникация оператори томонидан ўз вақтида сифатли хизмат кўрсатилиши;

г) телекоммуникация оператори томонидан Шартномада келишилган шартлар бузилган ҳолда телефон алоқаси хизматларидан воз кечиш ва телекоммуникация оператори билан Шартномани бир томонлама бекор қилиш;

д) телефон алоқаси хизматлари кўрсатилмаганлиги ёки тегишли сифатга эга бўлган хизматлар кўрсатилмаслиги натижасида етказилган зарарни қоплашга, маънавий зарар ўрни тўлдирилиши;

е) қонун ҳужжатларида кўзда тутилган имтиёзлар ва афзалликлар берилишини талаб қилиш, имтиёзлар ҳуқуқини берувчи ҳужжатлар тақдим этилгандан бошлаб имтиёзлар ва афзалликлар амал қилади, шунингдек Шартномага тегишли ўзгартишлар ва қўшимчалар киритиш;

ж) абонентнинг айбисиз алоқа бўлмаган даврда таъмирлаш бюросида унинг талабномаси мавжуд бўлганида, шунингдек фойдаланувчининг аризасисиз қўшимча пулли хизматлар ва бошқалар тақдим қилинганда телефон алоқаси хизматлари учун тўловларни қайта ҳисоблашни ёки ушбу хизматлардан фойдаланганлик учун пул маблағларининг қайтарилишини талаб қилиш;

з) Шартномада кўзда тутилмаган ва абонент томонидан талаб қилинмаган хизматлар учун ҳақ тўлашни рад этиш;

и) агар хизматни кўрсатиш муддатларига риоя қилмасликка енгиб бўлмайдиган куч сабаб бўлган бўлса, телекоммуникация оператори билан келишиб хизматни бажаришнинг янги муддатини белгилаш, бу ҳақда хизматни бажариш учун белгиланган муддат тугагунига қадар абонентга хабар қилинади;

к) маҳаллий телефон алоқаси хизматлари учун вақтбай тўлов тизимидан фойдаланган ҳолда тўланган давр учун ҳисоб тақдим этилганда алоҳида тўлов эвазига бўлиб ўтган телефон боғланишлар расшифровкасини (ҳисобнинг батафсил тавсифини) талаб қилиш;

л) уларнинг ҳуқуқлари бузилганда ваколатланган давлат органларига ёки судга мурожаат қилиш.

м) белгиланган тартибда телекоммуникация операторининг веб-сайтларида рўйхатдан ўтиш ва тақдим этилаётган интерактив хизматлардан фойдаланиш.

Абонент қонун ҳужжатларида ва ушбу Қоидаларда кўзда тутилган бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши мумкин.

73. Абонент қуйидагиларга мажбур:

а) ушбу Қоидаларга риоя қилиш;

б) белгиланган стандартларга мувофиқлик тўғрисидаги сертификатга эга бўлган абонент қурилмасидан фойдаланиш;

в) унга тегишли бўлган абонент қурилмаси ёрдамида кўрсатиладиган маҳаллий, шаҳарлараро, халқаро телефон алоқаси хизматлари учун, телефон орқали узатилган телеграммалар учун ва бошқа телефон алоқаси хизматлари учун Шартномада белгиланган муддатларда ва тўлиқ ҳажмда тўловни тўлаш;

г) телекоммуникация тармоқлари иш сифатининг пасайишига ёки телекоммуникация тармоқларининг шикастланишига олиб келадиган ҳаракатларни бажармаслик;

д) телекоммуникация оператори билан тузилган Шартномага мувофиқ телефонлаштирилган турар-жойдан кўчиш, сотиш, алмаштириш, ижарага бериш, ижарага (иккиламчи ижарага) олиш, фамилия, турар-жой манзили, реквизитлари, корхона номининг ўзгариши, телефон алоқаси хизматларига тўлаш ва кўрсатиш бўйича имтиёзларни олиш ёки йўқотган ҳолларда бир ой муддат ичида телекоммуникация оператори билан Шартномани қайта расмийлаштириш ёки бекор қилиш.

е) абонент линиясини ва абонент қурилмасини ўз уйида яхши ҳолатда сақлаш;

ж) телефон алоқаси хизматини олиш учун фойдаланиладиган абонент қурилмасининг типини телекоммуникация операторига хабар қилиш.

Абонент қонун ҳужжатларида ва ушбу Қоидаларда кўзда тутилган бошқа мажбуриятларга ҳам эга бўлиши мумкин.

74. Якка тартибда фойдаланадиган телефонга эга абонент, шунингдек ташкилотлар (шу жумладан меҳмонхоналар, ётоқхоналар, санаторийлар, дам олиш уйлари, чет эл ваколатхоналари ва халқаро ташкилотлар)даги телефон эгалари уларнинг телефонларидан амалга оширилган маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишларга ҳақ тўлаш учун жавобгар бўлади.

7-§. ТЕЛЕФОН АЛОҚАСИ ХИЗМАТЛАРИНИНГ

ХУСУСИЯТЛАРИНИ ҲИСОБГА ОЛГАН

ҲОЛДА УЛАРГА ҲАҚ ТЎЛАШ

75. Телефон алоқаси хизматлари учун тарифлар қонун ҳужжатларига мувофиқ шакллантирилади ва тартибга солинади.

76. Қонун ҳужжатларига мувофиқ фуқароларнинг айрим тоифалари учун телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўлаш ва телефон алоқа тармоғидан фойдаланишни тақдим этиш бўйича имтиёзлар белгиланади. Кўрсатилган имтиёзлар шартномани тузишда абонентга ажратилган битта абонент рақамининг "Асосий абонент тўлови" хизмати учун тақдим этилади.

77. Телефон алоқа тармоғидан фойдаланишни тақдим этиш хизматининг нархига коммутация станциясидан абонентнинг телефон розеткасигача абонент линияларининг ташкил этилиши ҳисобга олинган станция ва линия ускунасининг нархи киради.

Телефон тармоғидан фойдаланишнинг тақдим этилиши тўловида охирги тақсимлаш қурилмасидан телефон розеткасигача бўлган шаҳар телефон тармоғида узунлиги 20 м дан кўп бўлмаган ва қишлоқ телефон тармоғида узунлиги 40 м дан кўп бўлмаган абонент линиясининг нархи ҳисобга олинган.

78. Олдин телекоммуникация тармоғининг абонентлари ҳисобланган, ҳақ тўламаганлик ёки кўчиб кетганлиги учун Шартнома бекор қилиниши натижасида эндиликда абонент бўлмаган шахслар ўн икки ой давомида техник имконият мавжуд бўлганда, фойдалана олиш тақдим этилиши учун тарифнинг 50 фоизи миқдорида тўловни тўлаган ҳолда ва Шартнома бекор қилинган вақтда абонент зиммасидаги қарздорликни тўлаш шарти билан аввалги манзил бўйича телекоммуникация оператори билан янги Шартномани тузиш ҳуқуқига эга.

79. Телефонлаштирилган турар жойга нисбатан эгалик қилиш ҳуқуқи белгиланган тартибда ушбу турар жойда рўйхатга олинмаган шахсларга ўтганда Шартнома тузилган ҳолда фойдалана олиш тақдим этилганлиги учун тўловлар қўлланилади.

80. Аввал абонентлар бўлмаган юридик ва жисмоний шахслар томонидан телефонлаштирилган хоналар банд қилинганда телефон станциясидан телефон розеткасигача абонент линиясини ташкил қилиш ишларининг нархига камайтирилган миқдорда фойдаланиш тақдим этилганлиги учун тўлов амалга оширилади.

81. Маҳаллий телефон боғланишлар хизматлар учун абонент тўлов тизимини ёки хизматлар учун вақтбай тўлов тизимини қўллаган ҳолда тўланади.

Маҳаллий телефон боғланишларни вақтбай ҳисобга олиш техник имконияти бўлмаганда хизматлар учун абонент тўлов тизимидан фойдаланилади.

Маҳаллий телефон боғланишларни вақтбай ҳисобга олинишини таъминлаш техник воситаларининг тайёр бўлишига қараб хизматлар учун вақтбай тўлов тизими киритилади.

Вақтбай тўлов тизимида телефондан фойдаланганлик учун тўлов миқдори телефон боғланишларнинг маълум давомийлиги учун белгиланган қайд қилинган катталикдан ва қайд қилинган катталикдан ташқари телефон боғланишнинг давомийлигига боғлиқ бўлган ўзгарувчан катталикдан ташкил топади.

82. Автоматик маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқадан фойдаланганлик учун хизматларга вақтбай тўлов тизимида абонент томонидан фақат унга тегишли бўлган абонент қурилмасидан чиқадиган телефон боғланишлар учун тўланади, чақирилаётган абонент ёки телекоммуникация операторининг ҳисобидан кўрсатиладиган хизматлар бундан мустасно.

83. Телефончи ёки автоматик усул билан тақдим этилган шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишларга телефон боғланишнинг давомийлигига боғлиқ ҳолда амалдаги тарифлар бўйича тўланади.

84. Шаҳарлараро ва телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шошилинчлигига боғлиқ ҳолда буюртма хизмат кўрсатиш тизимида тарифларнинг қуйидаги турлари қўлланилади:

оддий;

шошилинч.

Шошилинч буюртма бўйича шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишни тақдим этиш муддати бузилганда тўлов оддий буюртма бўйича амалдаги тариф бўйича амалга оширилади, бунда фойдаланувчига тўловдаги фарқ қайтарилади.

85. Маҳаллий (хизматларга вақтбай тўлов тизимида), шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишда телефон боғланишлар давомийлигини ҳисобга олиш телекоммуникация оператори томонидан қабул қилинган тарификация бирлигига мувофиқ юритилади.

86. Маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишларнинг тарификация бирлиги миқдори ва тўлиқ бўлмаган тарификация бирлигини тўлаш тартиби фойдаланилаётган коммутацион техниканинг техник имкониятларига боғлиқ ҳолда белгиланади. Бунда тарификация бирлиги 1 минутдан кўп бўлмаслиги керак.

87. Автоматик маҳаллий (хизматларга вақтбай тўлов тизимида), шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишдан фойдаланганда телефон боғланиш давомийлиги исталган шахс ёки абонент қурилмасининг жавоб бериш пайтидан чақираётган ёки чақирилаётган шахс ёки абонент қурилмасининг "отбой" вақтигача ҳисобланади.

Шаҳарлараро телефон боғланишлар давомийлиги 6 секунддан кам бўлганда ушбу боғланиш тарификация қилинмайди.

88. Жавоб сигнали чақирилаётган шахснинг жавобига тенглаштириладиган ва телефон боғланиш давомийлигини ҳисоблаш боши бўлиб хизмат қиладиган абонент қурилмасига қуйидагилар киради:

маълумотлар узатиш аппаратураси (модем ва б.);

факсимиль аппарати;

автожавоббергич билан таъминланган абонент қурилмаси;

рақамни автоматик аниқловчи телефон аппарати;

абонент йўқ бўлганда унинг ўрнига жавоб берадиган ва ахборот билан алмашишни таъминлайдиган (ёки имитация қиладиган) бошқа абонент қурилмаси.

89. Агар абонент линияси йўқ бўлган абонентлар хизматига ўтказилган ёки абонент бўлмаганда унинг ўрнига фойдаланиладиган (ва, эҳтимол, хабарларни ёзиб олувчи ёки маълумотлар билан алмашиш учун хизмат қиладиган) қурилма билан уланганда, бу хизмат ёки бу қурилмага абонентнинг илтимосига кўра у учун жавоб берадиган шахс сифатида қаралади. Бундай ҳолда телефон боғланиш ўрнатилади ва тўлов оддий тартибда ҳисобланади.

Абонент телекоммуникация оператори ёки провайдерининг Call-марказига қўнғироқ қилганда IVR (олдиндан ёзиб олинган овозли хабарлар тизими)ни эшитиш вақти ёки автоинформаторнинг аудио-хабарлари боғланишнинг тарификацияланадиган давомийлигига киритилмайди.

90. "Конференц-алоқа" хизматининг давомийлиги барча чақирилаётган шахслар чақираётган шахс билан телефон боғланиш ўрнатилгандан кейин ҳисобланади, чақираётган шахснинг "отбой" сигнали бошланиш пайтидан тугайди.

91. Боғланиш учун буюртма (телефончи орқали) шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланишлар тақдим этилганда тўланиши керак бўлган телефон боғланишнинг минимал давомийлиги белгиланади. Бунда минимал давомийликдан кам давом этган телефон боғланишга минимал давомийликдаги телефон боғланиш сифатида тўланади.

Телефон боғланишнинг кўрсатилган минимал давомийлиги 1 минутдан ошмаслиги керак.

92. Маҳаллий (хизматлар учун вақтбай тўлов тизимида), шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланиш учун тўлов телефон боғланиш ўрнатилишидан бошлаб жорий суткада амал қиладиган тариф бўйича амалга оширилади.

93. Чақираётган шахс у томонидан буюртма берилган олдинроқ ўрнатилган шаҳарлараро ёки халқаро телефон боғланишни рад этганда бундай телефон боғланиш тақдим этилган вақтда абонентдан боғланишга буюртма қилинган тариф бўйича сўзлашув минутининг нархи ва телефон боғланиш пайтига телефончи томонидан бажарилган хизматларнинг тўлиқ қиймати миқдорида тўлов ундирилади.

94. Агар чақирилаётган шахс билан билдиришномали шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланиш кўрсатилган манзил бўйича чақирилаётган шахснинг турмаслиги сабабли билдиришнома бу шахсга топширилмаганлиги ёки топшириш имконияти йўқлиги сабабли бўлиб ўтмаган бўлса, чақирилаётган шахсдан хизмат нархи миқдорида тўлов ундирилади.

Агар чақирилаётган шахс билан билдиришномали шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланиш чақирилаётган ёки чақираётган шахснинг сўзлашув пунктига келмаганлиги ёки чақирилаётган шахснинг кўрсатилган телефон рақами бўйича бўлмаганлиги сабабли телефон боғланиш учун тайинланган вақтдан кейин бир соат ичида бўлиб ўтмаса, тўлов хизматнинг нархи миқдорида ундирилади.

95. Агар билдиришнома телекоммуникация операторининг айби билан ёки ўз вақтида етказилмаган бўлса, шунингдек шаҳарлараро ва халқаро телефон боғланиш бунинг учун тайинланган вақтдан кейин бир соат ичида телекоммуникация оператори томонидан тақдим этилмаган бўлса, кўрсатилган хизмат учун тўлов ундирилмайди.

97. Агар чақираётган шахс шаҳарлараро ёки халқаро телефон боғланишга буюртма бераётганда чақирилаётган абонент қурилмасининг нотўғри абонент рақамини кўрсатган бўлса, у ҳолда у ушбу буюртма учун амалдаги тарифлар бўйича ўрнатилган телефон боғланишнинг ҳақиқий давомийлигига ҳақ тўлайди.

98. Буюртма хизмат кўрсатиш хизматида табиий офатлар (сув тошқинлари, вайрон қилувчи зилзилалар, ёнғинлар ва ҳ.) ҳолатида оддий тариф ундирилади.

99. Ўзбекистон Республикаси ҳудудидан чиқадиган барча халқаро телефон боғланишлар Ўзбекистон Республикасида тўланади, чақирилаётган шахс ҳисобидан тўланадиган халқаро телефон алоқаси хизматлари бундан мустасно.

Чақирилаётган шахс ҳисобидан телефон боғланишга буюртма қилинганда чақираётган шахсдан фақат қўшимча хизмат учун тўлов ундирилади.

100. Автоматик хизмат кўрсатиш тизими бўйича тақдим этилган маҳаллий (хизматлар учун вақтбай тўлов тизими), шаҳарлараро ёки халқаро телефон боғланишда абонентга ҳисобни тақдим этиш учун магнит ташувчи (магнит тасмалар, дисклар)га ёзилган қийматни ҳисоблаш аппаратурасининг маълумотлари, телефончи ёрдамида шаҳарлараро ёки халқаро телефон боғланиш тақдим этилганда - телефончи томонидан буюртма бланкига киритилган ёки автоматлаштирилган ҳисоб-китоблар тизимининг, шунингдек электрон коммутаторларнинг магнит ташувчилари (магнит тасмалар, дисклар)га ёзилган маълумотлар асос бўлиб ҳисобланади.

8-§. ТЕЛЕФОН АЛОҚАСИ ХИЗМАТЛАРИ УЧУН

АБОНЕНТЛАР БИЛАН ҲИСОБ-КИТОБЛАР

101. Телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўлаш шакли ва тартиби Шартномада белгиланади.

Маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматлари учун ҳисоб-китобларни бу хизматларни кўрсатган телекоммуникация оператори ёки Шартнома асосида улар томонидан ваколатланган шахс олиб боради.

Телефон алоқаси хизматлари учун барча тўловлар Ўзбекистон Республикаси миллий валютасида амалга оширилади.

Телефон алоқаси хизматлари учун ҳақ тўлаш воситаси сифатида пластик карточкалардан, шу жумладан олдиндан тўланган телефон карточкалари, кредит карточкалари ва бошқалар, шунингдек электрон тўлов воситаларидан фойдаланиш мумкин.

Телефон алоқаси хизматлари учун тўловларни қабул қилиш тўловларни қабул қилишга ваколатланган телекоммуникация оператори, почта алоқаси бўлимлари, банклар, электрон тўлов тизимлари томонидан амалга оширилади.

102. Телефон алоқаси хизматлари учун абонентга - юридик шахсга қуйидагилардан иборат ҳисоб тақдим этилади:

а) телекоммуникация операторининг номи, банк реквизитлари ва боғланиш учун телефон;

б) ҳисоб-китоб даври;

в) абонентнинг шахсий ҳисоб рақами;

г) шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматлари учун жисмоний шахсларга, шунингдек юридик шахсларга уларнинг талабига кўра қўшимча тўловларни ундирмасдан ҳисоб тақдим этилганда шаҳар коди, телефон боғланиш санаси ва унинг давомийлиги;

д) телефон боғланишларнинг умумий давомийлигини кўрсатган ҳолда ҳисоб-китоб даврида ўтказилган телефон боғланишларнинг умумий сони (маҳаллий телефон алоқаси хизматлари учун вақтбай тўлов тизимидан фойдаланилган ҳолда ҳисоб тақдим этилганда);

е) ҳар бир хизмат тури учун тўлашга тақдим этиладиган сумма;

ж) тўлаш учун тақдим этиладиган умумий сумма;

з) шахсий ҳисоб рақамидаги қолдиқ сумма;

и) ҳисоб тақдим этилган сана;

к) ҳисобни тўлаш муддати;

л) агар абонент белгиланган муддатда ҳисобни тўламаганда, телекоммуникация оператори кўрсатилган ҳисоб-китоб муддати тугаганидан кейин абонент қурилмасини ўчириш йўли билан абонентнинг телефон алоқа тармоғидан фойдаланишини вақтинча тўхтатиб қўйиш ҳуқуқига эга.

Абонент - жисмоний шахсга унинг талабига асосан ҳисоб-китоб қилинган хизматлар ва тўловлар тўғрисидаги ахборот тақдим этилади.

103. Маҳаллий, шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматлари учун тўлов нақд пул ва нақд бўлмаган тўловлар орқали амалга оширилади.

Телефон алоқа хизматлари учун тўлов қуйидагича амалга оширилади:

хизматлар кўрсатилганидан кейин;

олдиндан тўлов тўлаш билан;

шартномада белгиланган ёки ҳисобда кўрсатилган ҳисоб-китоб даври муддатига кечиктирилган тўлов тўлаш йўли билан.

104. Телекоммуникация оператори телефон алоқаси хизматлари учун ҳисоб-китоб даврини мустақил равишда белгилайди, бунда ҳисоб-китоб муддати бир ойдан ошмаслиги керак.

105. Маҳаллий телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш учун абонент тўлови Шартномага мувофиқ киритилади.

106. Тўлов хизматлар кўрсатиш вақтида амал қиладиган тарифлар бўйича амалга оширилади.

Тарифларни ўзгартириш тўғрисидаги ахборот эълон қилинган пайтдан бошлаб, янги тарифлар киритиладиган давр учун абонент тўлови ўзгартирилган тарифларга мувофиқ киритилади.

Абонент ўз хоҳишига кўра телефон алоқаси хизматларидан фойдаланиш учун 12 ойдан ортиқ бўлмаган муддатга, тариф ўзгарганда абонент тўлови суммасини қайта ҳисобламасдан олдиндан тўлаши мумкин.

Бунда, агар абонент, абонент тўловидан ташқари, бошқа шаҳар телефон алоқаси хизматларидан фойдаланса ёки бир ой мобайнида абонент тўловига киритилган сўзлашиш вақтининг лимитини сарфлаган бўлса, кўрсатилган хизматлар учун тўлов абонентнинг олдиндан тўлаган тўлови ҳисобидан амалга оширилади.

107. Ойлик телефон алоқаси хизматларини ҳисоб-китоб қилиш ҳисоб-китоб (жорий) ойининг биринчи саналарида амалга оширилади. Шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматларини ҳисоблаш, маҳаллий сўзлашувларни вақтбай ҳисобга олиш ва бошқа бир марталик тўловлар (масалан, пулли маълумотнома хизмати ва ҳ. к.) хизмат кўрсатишни тугатиш ва коммуникация ускунаси орқали маълумотларни қайта ишлаш факти бўйича амалга оширилади.

Олдиндан ҳисоб-китоб тизимида ҳар ойлик хизматлар бўйича ҳисоблаш фақат абонентнинг шахсий ҳисобварағида телекоммуникация операторининг тариф режаси билан белгиланган етарлича маблағлар бўлганда амалга оширилади. Абонентнинг шахсий ҳисобварағида етарлича маблағлар бўлмаганда, телекоммуникация оператори абонентни мазкур Қоидаларнинг 66-банди "б" кичик бандининг иккинчи хатбошисида берилган усуллардан бири орқали огоҳлантириб, абонентнинг телекоммуникация операторининг тармоғидан фойдаланишини вақтинча тўхтатиб туриш ҳуқуқига эга.

Ҳисоб-китоб тугагач, абонентларга барча хизматларнинг тўлови учун битта ҳисоб тақдим этилади. Ҳисобланган телефон алоқаси хизматлари учун тўлов ҳисоб-китобда кўрсатилган санадан кечиктирилмаган муддатда амалга оширилади.

Ҳисобларни тўлаш муддати ҳисоб тақдим этилгандан бошлаб 20 кундан ошмаслиги керак.

Агар 15 кунлик тўлов муддати тугаганидан кейин тўлов амалга оширилмаса, абонентларга мазкур Қоидаларнинг 66-банди "б" кичик бандининг иккинчи хатбошисида берилган усуллардан бири орқали кўрсатилган хизматлар учун ҳақ тўлаш зарурлиги тўғрисида хабар қилинади.

Хабар берилгандан сўнг абонент ҳисобланган хизматлар учун 5 кун ичида тўловни амалга оширмаса, телекоммуникация оператори абонент қурилмасини ўчириш йўли билан абонентнинг телефон алоқа тармоғидан фойдаланишини вақтинча тўхтатиб қўйиш ҳуқуқига эга.

Телекоммуникация оператори ва абонент ўртасида тўловни ундириш бўйича келишмовчиликлар юзага келган ҳолда, келишмовчиликлар суд тартибида ҳал этилади.

Телекоммуникация тармоғидан рухсатсиз фойдаланиш йўли орқали бегона шахслар томонидан телефон алоқаси хизматларидан фойдаланиш натижасида келиб чиқадиган келишмовчиликларда бажарилган сўзлашувларнинг кимга тегишлилигини аниқлаш учун белгиланган тартибда текширилиши керак. Текширув натижалари билан рози бўлмаса, абонент судга мурожаат қилиш ҳуқуқига эга.

108. Абонент олдиндан тўловни амалга оширганда олдиндан тўланган маблағлар ҳисобидан қўшимча кўрсатилган телефон алоқаси хизматларига ҳақ тўлашга йўл қўйилади. Кўрсатилган қўшимча телефон алоқаси хизматлари учун абонент билан ҳисоб-китоб қилиш тартиби Шартномада белгиланади.

9-§. СЎЗЛАШИШ ПУНКТЛАРИДАН ШАҲАРЛАРАРО,

ХАЛҚАРО ТЕЛЕФОН СЎЗЛАШУВЛАРНИ ТАҚДИМ

ЭТИШ ТАРТИБИ

109. Шаҳарлараро ва халқаро телефон сўзлашувлари нақд пул билан ва пластик карточкалар орқали сўзлашув пунктларидан тақдим этилади.

110. Боғланиш учун буюртма қилишда фойдаланувчи буюртма қилинаётган телефон сўзлашувининг давомийлиги ва буюртмада кўрсатилган қўшимча пулли хизматлар учун олдиндан тўлаши керак. Компьютер билан жиҳозланган сўзлашув пунктида телефон орқали сўзлашувдан кейин тўловни амалга оширишга йўл қўйилади. Олдиндан тўловни тасдиқлаш учун фойдаланувчига мажбурий тартибда буюртма бланкидан йиртиб олинадиган талон берилади.

111. Буюртма бланкидан йиртиб олинадиган талонда тақвим штемпелининг ёки талонни берган телекоммуникация оператори касса аппаратининг изи бўлиши керак.

112. Агар сўзлашув буюртмада кўрсатилган вақтдан кам давом этса ёки умуман бўлиб ўтмаган бўлса, фойдаланувчига пулнинг қолган қисми ёки бутун тўланган сумма қайтарилади. Ҳисоб-китоб қилиш учун фойдаланувчи йиртиб олинадиган талонни қайтариши керак.

Пулнинг қолган қисми берилганда йиртиб олинадиган талон фойдаланувчидан олиб қўйилади ва бу талон ўрнига ундан ундирилган сумма учун квитанция берилади. Квитанция ҳар бир сўзлашув учун бепул берилади.

10-§. ТОМОНЛАР ЖАВОБГАРЛИГИ

113. Телекоммуникация оператори шартнома мажбуриятларини бажармаганлиги ёки лозим даражада бажармаганлиги, телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш муддатларини ва шикастланишларни бартараф этиш муддатларини бузганлиги, телефон алоқаси хизматлари тўғрисидаги ва қонун ҳужжатлари ҳамда Шартномада кўзда тутилган тартибда ушбу хизматларнинг бажарувчиси тўғрисидаги ахборотнинг ишончлилиги учун жавобгар бўлади.

Ушбу Қоидаларнинг талабларини бузганликда айбдор шахслар қонун ҳужжатлари билан белгиланган тартибда жавобгар бўладилар.

114. Телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш муддатлари бузилганда абонент ўз танловига кўра:

а) телекоммуникация операторига шаҳарлараро ва халқаро телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш кераклиги давомида янги муддатни тайинлаш ва ушбу хизматнинг нархини пасайтиришни талаб қилиш;

б) Шартномани бекор қилиш ва зарарни қоплашни талаб қилиш ҳуқуқига эга.

115. Агар телекоммуникация оператори телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш жараёнида камчиликларга йўл қўйса, абонент ўз хоҳишига кўра:

а) телефон алоқаси хизматларининг камчиликларини бепул бартараф этиш;

б) телефон алоқаси хизматларини қайта тақдим этиш;

в) халқаро, шаҳарлараро ва маҳаллий телефон алоқаси хизматларининг нархларини камайтириш;

г) етказилган зарарларни қоплаш билан Шартномани бекор қилиш.

116. Телекоммуникация тармоғидаги шикастланишлар абонент талаблари тақдим этилган кундан бошлаб белгиланган муддат ичида телекоммуникация оператори томонидан бартараф этилиши керак. Телекоммуникациялар тармоғида шикастланишларни бартараф этиш муддатлари 20 кундан ортиқ бўлмаслиги керак, агар янада қисқа муддатлар Шартномада белгиланмаган бўлса.

Назорат муддатида шикастланишлар бартараф қилинмаган ҳолда, телекоммуникация оператори абонент талабига биноан унга назорат муддатидан ортиқ бўлган ҳар бир кун учун абонент тўлови нархидан 1 фоиз миқдорида пеня тўлайди, аммо абонент тўлови нархидан ортиқ эмас.

117. Ушбу Қоидалар ва Шартномада кўзда тутилган ўз мажбуриятларини бажармаган тақдирда, томонлар қонун ҳужжатларига мувофиқ бир-бирлари олдида жавобгар бўладилар.

118. Томонлар ўз мажбуриятларини бажармаган ҳолларда, Телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартномасини бекор қилиш тартиби ва шартлари абонент ва телекоммуникация оператори ўртасида тузиладиган Шартномада белгиланади.

119. Низоли масалалар суд тартибида ҳал этилади.

11-§. ЯКУНИЙ ҚОИДАЛАР

120. Ушбу Қоидалар Ўзбекистон Республикаси Монополиядан чиқариш ва рақобатни ривожлантириш давлат қўмитаси билан келишилган.

Қоидаларга

1-ИЛОВА

Телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш

шартномасини тузиш тўғрисида

АРИЗА

Ариза

6. Ариза берувчининг телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартномасини кўрсатиш имкониятини кўриб чиқиш тўғрисидаги илтимоси

Телекоммуникация операторининг хизматга оид қайдлари

Телекоммуникация операторининг ариза берувчи билан телефон алоқаси хизматларини кўрсатиш шартномасини тузиш имконияти тўғрисидаги қарори

Қоидаларга

2-ИЛОВА

МАЪЛУМОТНОМА

шу ҳақдаки, у ҳақиқатда ҳам телефон тармоғи абоненти бўлганлиги тўғрисида.

Раҳбар

Бош бухгалтер

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz)