Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 13.05.2020 й. 282-сон "Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш маркази фаолиятини такомиллаштириш, қишлоқ хўжалиги ўсимликлари турларининг Миллий генбанкини яратиш тўғрисида"ги Қарори

Функция недоступна

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ

ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИНИНГ

ҚАРОРИ

13.05.2020 й.

N 282

ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ ЭКИНЛАРИ

НАВЛАРИНИ СИНАШ МАРКАЗИ ФАОЛИЯТИНИ

ТАКОМИЛЛАШТИРИШ, ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ

ЎСИМЛИКЛАРИ ТУРЛАРИНИНГ МИЛЛИЙ

ГЕНБАНКИНИ ЯРАТИШ ТЎҒРИСИДА

Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Қишлоқ хўжалигида ер ва сув ресурсларидан самарали фойдаланиш чора-тадбирлари тўғрисида" 2019 йил 17 июндаги ПФ-5742-сон Фармонига ҳамда "Ўзбекистон Республикаси қишлоқ хўжалигини ривожлантиришнинг 2020-2030 йилларга мўлжалланган стратегиясида белгиланган вазифаларни 2020 йилда амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида" 2020 йил 28 январдаги ПҚ-4575-сон қарорига мувофиқ қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш соҳасида кўрсатиладиган хизматларни такомиллаштириш, шунингдек, ўсимликларнинг генетик ресурслари бўйича халқаро стандартларни инобатга олган ҳолда маҳаллий ва хорижий қишлоқ хўжалиги ўсимликлари турларини генетик банкларда сақлаш ва муҳофаза қилиш технологиясини жорий қилиш учун Миллий генбанкни яратиш мақсадида Вазирлар Маҳкамаси ҚАРОР ҚИЛАДИ:

1. Қуйидагилар қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш хизматлари тизимини ислоҳ қилишнинг асосий йўналишлари этиб белгилансин:

қишлоқ хўжалиги экинлари, мевали ва манзарали кўчатларнинг (кейинги ўринларда - қишлоқ хўжалиги экинлари) навлари ва дурагайлари синовини халқаро стандартлар даражасига етказиш, қишлоқ хўжалиги экинлари навларининг синови соҳасида кўрсатиладиган хизматларни такомиллаштириш;

қишлоқ хўжалиги экинлари селекция ютуқларининг патентга лаёқатлилигини экспертизадан ўтказиш;

қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш ишларига ресурс тежовчи ва инновацион технологияларни жорий этиш;

қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш станциялари ва участкаларига ажратилган ер ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш;

қишлоқ хўжалиги экинлари навлари сифат таҳлилларини ўтказувчи лабораториялар ҳамда қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш станциялари ва участкаларининг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш, соҳага юқори малакали кадрларни жалб қилиш учун қулай шарт-шароитлар яратиш;

соҳага алоқадор халқаро ташкилотлар билан ўзаро ҳамкорликни йўлга қўйиш.

2. Қуйидагилар Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш марказининг (кейинги ўринларда - Марказ) асосий вазифалари этиб белгилансин:

маҳаллий ва хорижий мамлакатларда яратилган қишлоқ хўжалиги экинлари навлари ва дурагайлари синовини амалга ошириш;

қишлоқ хўжалиги экинлари янги навлари бўйича селекция ютуқларининг патентга лаёқатлилигини экспертизадан ўтказиш;

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида экиш учун тавсия қилинган қишлоқ хўжалиги экинларининг давлат реестрини юритиш;

қишлоқ хўжалиги экинлари навлари синовини ўтказиш ишларини илмий-методик жиҳатдан ўтказилишини таъминлаш;

қишлоқ хўжалиги экинлари навларининг синовини ва селекция ютуқларининг патентга лаёқатлилигини экспертизадан ўтказиш борасида халқаро ҳамкорликни кенгайтириш ва ўзаро тажриба алмашишни йўлга қўйиш;

қишлоқ хўжалиги экинлари навлари синовини ва селекция ютуқларининг патентга лаёқатлилигини экспертизадан ўтказиш тизимида кадрлар малакасини ошириш.

3. Қуйидагилар:

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш марказининг тузилмаси 1-иловага мувофиқ;

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш марказининг Қорақалпоғистон Республикаси ва вилоятлардаги қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш станциялари, участкалари ва лабораторияларининг рўйхати ҳамда ходимларининг чекланган сони 1а-иловага мувофиқ;

Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш соҳасида кўрсатиладиган хизматларни такомиллаштириш ва қишлоқ хўжалиги ўсимликлари турларининг Миллий генбанкини яратиш бўйича чора-тадбирлар дастури 2-иловага мувофиқ тасдиқлансин.

Ўзбекистон Республикаси қишлоқ хўжалиги вазирига, зарур ҳолларда, Марказ тузилмасига бошқарув ходимларининг чекланган сони ва меҳнатга ҳақ тўлаш фонди доирасида ўзгартириш киритиш ҳуқуқи берилсин.

4. Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ва Инновацион ривожланиш вазирлигининг:

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалиги ва озиқ-овқат таъминоти илмий-ишлаб чиқариш маркази ҳузуридаги Ўсимликшунослик илмий-тадқиқот институтининг негизида Ўсимликлар генетик ресурслари илмий-тадқиқот институтини (кейинги ўринларда - Институт) ташкил этиш;

Институтнинг ноёб илмий объекти "Қишлоқ хўжалиги экинлари генетик ресурслари генбанки"ни миллий аҳамиятга эга генбанк деб тан олиш ва унга "Қишлоқ хўжалиги экинлари генетик ресурслари Миллий генбанки" (кейинги ўринларда - Миллий генбанк) мақомини бериш тўғрисидаги таклифлари маъқуллансин.

5. Белгилансинки, Ўрмон хўжалиги давлат қўмитаси томонидан минтақаларнинг тупроқ-иқлим шароитларини ҳисобга олган ҳолда барча районлаштирилган манзарали, доривор, техник ва озуқабоп ўсимликларнинг рўйхати Ўзбекистон Республикаси ҳудудида экишга тавсия этилган қишлоқ хўжалиги экинларининг давлат реестрида юритилади;

юридик ва жисмоний шахсларнинг талабига асосан, қишлоқ хўжалиги экинларининг маҳаллий ва хорижий навлари фарқланиши, турдошлиги ҳамда генетик (нав) жиҳатдан софлиги бўйича синовлар ўтказилиши ва натижаси юзасидан Марказ томонидан хулосалар тақдим қилинади;

генетик модификация организмлари (ГМО) бўлган ёки ген муҳандислик йўли билан яратилган ўсимликлар навларининг тезкор таҳлилини ўтказиш ва рўйхатини шакллантириш, шунингдек, истеъмолчилар талаби асосида генетик модификация организмлари бўлган ёки ген муҳандислик йўли билан яратилган ўсимликлар навлари тўғрисида хабардор қилиш Марказ томонидан амалга оширилади;

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида экишга тавсия этилган қишлоқ хўжалиги экинларининг давлат реестрига киритилган, патентланган ҳамда Марказ томонидан эталон ва андоза (стандарт) нав сифатида танланган навлар уруғларини Миллий генбанкка белгиланган миқдорда тақдим этиш қишлоқ хўжалиги экинлари навлари оригинаторлари, муаллифлари ва уларни импорт қилувчи субъектлар зиммасига юклатилади;

Институт республикада қишлоқ хўжалиги экинлари генофондини сақлаш, бойитиш, ўрганиш ва ундан самарали фойдаланиш соҳасидаги давлат илмий муассасаси ҳисобланади.

6. Институт:

Миллий генбанкдан қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши ва селекциясида самарали фойдаланиш, уруғларни ўрта ва узоқ муддатга кафолатли сақланишини таъминлаш мақсадида Бирлашган Миллатларнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ташкилоти (ФАО) комиссияси томонидан ўсимликлар генетик ресурслари генбанклари учун ишлаб чиқилган халқаро стандартларга тўлиқ риоя қилинишини таъминласин;

қишлоқ хўжалиги экинлари генофондини бойитиш, экин турлари систематикаси (қардошлик муносабатлари) ва филогенияси (организмларнинг ривожланиш жараёни) бўйича илмий изланишларни олиб бориш ҳамда селекция учун бирламчи материалларни танлаб олиш самарадорлигини ошириш мақсадида республика ҳудудларига ва қўшни давлатларга илмий экспедициялар ташкил этсин;

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги билан келишган ҳолда институт ходимларининг чекланган сонини қайта тақсимлаш чораларини кўрсин.

7. Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги, Қурилиш вазирлиги, Иқтисодиёт ва саноат вазирлиги, Молия вазирлиги, Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги, Тошкент вилоят ҳокимлигининг Институт Миллий генбанк фаолиятининг самарадорлигини ошириш ва қишлоқ хўжалиги экинларининг генетик ресурсларини сақлаш шароитларини яхшилаш учун янги замонавий ва халқаро талабларга жавоб берадиган бинони институт ҳудудида халқаро молия институтларининг имтиёзли ресурслари ва грант маблағларини жалб этиш ҳисобидан қуриш тўғрисидаги таклифига розилик берилсин.

8. Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши ва вилоятлар ҳокимликлари икки ой муддатда экин ер майдони мавжуд бўлмаган қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш станциялари ва участкаларига (кейинги ўринларда - нав синаш станциялари ва участкалари) тупроқ унумдорлиги юқори бўлган қишлоқ хўжалиги учун мўлжалланган суғориладиган ерлардан 3-иловага мувофиқ ер майдонлари ажратилишини таъминласин.

9. Белгилаб қўйилсинки:

нав синаш станциялари ва участкаларига ажратилган ер майдонлари мақбуллаштирилмайди, шунингдек, ушбу ер майдонларига қишлоқ хўжалиги экинлари Марказ томонидан тузилган тақсимотга асосан мустақил жойлаштирилади ва алмашлаб экиш тизими жорий қилинади;

нав синаш станциялари ва участкаларининг ер майдонларини солиқ солишдан озод этилган ер участкалари ҳисобланади.

10. Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги Инновацион ривожланиш вазирлиги билан биргаликда қишлоқ хўжалиги экинларининг серҳосил, тез пишар, касаллик ва зараркунанда хашоратларга чидамли бўлган маҳаллий навларни яратиш, уларнинг уруғчилигини йўлга қўйиш, ишлаб чиқаришга жорий қилиш бўйича давлат илмий дастурлари доирасида бажариладиган лойиҳаларга танлов асосида ҳар йили маблағлар ажратиб борилишини таъминласин.

11. Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги Инновацион ривожланиш вазирлиги ва Интеллектуал мулк агентлиги билан биргаликда 2020 йил 15 сентябрга қадар:

"Ўсимликларнинг янги навларини муҳофаза қилиш бўйича халқаро иттифоқ" (UPOV) услубий қўлланмасини давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги маблағлар ҳисобидан давлат тилига таржима қилсин ва нашрга тайёрласин;

Қишлоқ хўжалиги вазирлиги тизимига кирадиган илмий-тадқиқот муассасалари томонидан амалга оширилган илмий тадқиқотлар асосида ишлаб чиқилган янги инновацион ишланмалар бўйича маълумотлар базасини шакллантирсин ва тизимли равишда янгилаб борилишини таъминласин.

12. Марказ ва унинг тизимидаги нав синаш станциялари, участкалари ҳамда лабораторияларнинг моддий-техника базасини мустаҳкамлаш, соҳа ходимларининг малакасини ошириш ва қайта тайёрлаш, шунингдек, ходимларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш билан боғлиқ харажатлар қуйидаги манбалар ҳисобидан қопланишига розилик берилсин:

қишлоқ хўжалиги экинлари янги навлари бўйича селекция ютуқларининг патент божлари ва тўловлари;

қишлоқ хўжалиги экинлари навларининг синовини ўтказиш бўйича кўрсатилган хизматлардан олинадиган даромадлар;

қишлоқ хўжалиги экинлари уруғлари учун белгиланган тартибда тўланадиган устама ҳақлардан олинадиган ўтказмалар;

Марказ таркибига кирувчи нав синаш станциялари ва участкалари тушумининг 2 фоизли ажратмалари;

қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш бўйича босма ахборот материалларини реализация қилишдан тушадиган тушумлар;

Марказнинг бўш турган маблағларини тижорат банклари депозитларига жойлаштиришдан олинадиган даромадлар;

халқаро ташкилотлар ва молия институтлари, хорижий ташкилотларнинг грантлари;

юридик ва жисмоний шахсларнинг ҳомийлик хайриялари;

қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа манбалар.

13. Марказ:

Ўзбекистон Республикаси Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги билан биргаликда ҳисобига Ўзбекистон Республикаси ҳудудида экиш учун тавсия қилинган қишлоқ хўжалиги экинларининг давлат реестрига киритилган навлари тўғрисидаги маълумотларни 2021 йил 1 февралдан бошлаб ўз веб-сайтида эълон қилиб борилишини таъминласин;

ривожланган хорижий давлатлар тажрибасидан келиб чиққан ҳолда 2022 йил 1 мартдан бошлаб нав синаш станциялари ва участкаларида синалаётган қишлоқ хўжалиги экинларининг навлари ва дурагайларини электрон кодлаштириш тизимини жорий этилишини таъминласин.

14. Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Агросаноат мажмуи устидан назорат қилиш инспекцияси, Ўсимликлар карантини ва ҳимояси агентлиги, Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Божхона қўмитаси билан биргаликда мувофиқлик сертификати мавжуд бўлмаган уруғлар ва кўчатларнинг импорти ва реализация қилиниши устидан назоратни кучайтирсин.

15. Белгилаб қўйилсинки, Ўзбекистон Республикаси Божхона кодексининг 297-моддасига ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг "Инвестиция лойиҳаларини тасдиқлаш ва амалга ошириш мониторинги механизмларини такомиллаштириш, мурувват ёрдами юкларини ва техник кўмаклашиш маблағларини ҳисобга олиш ва назорат қилиш чора-тадбирлари тўғрисида" 2005 йил 15 ноябрдаги 251-сон қарорига мувофиқ олий таълим ва илмий-тадқиқот муассасалари томонидан халқаро ташкилотлар грантлари доирасида четдан олиб келинадиган қишлоқ хўжалиги техникалари, агрегатлари, механизмлари, эҳтиёт қисмлари ва ўқув-лаборатория жиҳозлари белгиланган тартибда шакллантириладиган рўйхат бўйича божхона тўловларидан (божхона йиғимларидан ташқари) озод этилади.

16. Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги:

бир ой муддатда Марказга юкланган вазифалар тўлиқ бажарилишини таъминлаш мақсадида Марказнинг марказий аппаратини, қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш станциялари, участкалари ва лабораторияларни зарур назарий билим ва амалий кўникмаларга эга бўлган юқори малакали мутахассислар билан тўлдирсин;

икки ой муддатда Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш марказининг уставини;

уч ой муддатда Молия вазирлиги билан келишган ҳолда қишлоқ хўжалиги экинлари навларининг синовини ўтказиш соҳасида Марказ томонидан кўрсатиладиган хизматлар учун тўловлар миқдорини тасдиқласин;

қишлоқ хўжалиги экинларининг навлари ва дурагайларини синовини амалга оширишда инновацион технологияларни жорий этиш, электрон кодлаштириш тизимини яратиш, давлат реестрини юритиш, қишлоқ хўжалиги экинлари навлари синовини ўтказиш ишларини илмий-методик жиҳатдан таъминлаш, республика ҳудудларига ва қўшни давлатларга илмий экспедициялар ташкил этиш учун халқаро ташкилотлар ва молия институтлари, хорижий ҳукумат ташкилотларининг маблағлари ва грантларини жалб қилиш чораларини кўрсин;

масъул вазирликлар, идоралар ва ташкилотлар билан биргаликда мазкур қарор билан тасдиқланган чора-тадбирлар дастурида назарда тутилган тадбирларни ўз вақтида ва сифатли амалга оширсин.

17. Мазкур қарорнинг бажарилишини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг аграр ва озиқ-овқат соҳаларини ривожлантириш масалалари бўйича ўринбосари У.И. Барноев ва Ўзбекистон Республикаси қишлоқ хўжалиги вазири Ж.А. Ходжаев зиммасига юклансин.

Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири                                     А. Арипов

Вазирлар Маҳкамасининг

2019 йил 13 майдаги

282-сон қарорига

1-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги

вазирлиги  ҳузуридаги  Қишлоқ  хўжалиги

экинлари навларини синаш марказининг

ТУЗИЛМАСИ

Бошқарув ходимларининг чекланган сони - 29 нафар.

Техник ва хизмат кўрсатувчи ходимлар сони белгиланган меъёрларга мувофиқ аниқланади.

Қоракалпоғистон Республикаси ва вилоятлардаги қишлоқ хўжалиги экинлари навларини синаш станциялари, участкалари ва Тошкент шаҳридаги лабораториялар ходимларининг чекланган сони - 172 нафар.

Вазирлар Маҳкамасининг

2020 йил 13 майдаги

282-сон қарорига

1а-ИЛОВА

Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги

вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалиги экинлари

навларини синаш марказининг Қорақалпоғистон

Республикаси ва вилоятлардаги қишлоқ хўжалиги

экинлари навларини синаш станциялари, участкалари

ва лабораторияларининг рўйхати ҳамда

ходимларининг чекланган сони

            

Вазирлар Маҳкамасининг

2019 йил 13 майдаги

282-сон қарорига

2-ИЛОВА

Қишлоқ хўжалиги экинлари навларини

синаш соҳасида кўрсатиладиган хизматларни

такомиллаштириш ва қишлоқ хўжалиги ўсимликлари

турларининг Миллий генбанкини яратиш бўйича

ЧОРА-ТАДБИРЛАР ДАСТУРИ

            

Вазирлар Маҳкамасининг

2019 йил 13 майдаги

282-сон қарорига

3-ИЛОВА

Экин ер майдони мавжуд бўлмаган қишлоқ хўжалиги

экинлари навларини синаш участкаларига

ажратиладиган ер майдонлари

РЎЙХАТИ

          

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2020 йил 14 май