Жисмоний ва юридик шахслар ҳамда давлат органлари ўртасидаги низоларни судгача ҳал қилиш бўйича апелляция кенгаши тўғрисида Низом (ЎзР Президентининг 17.06.2020 й. ПҚ-4754-сон қарорига илова)

Функция недоступна

Ўзбекистон Республикаси

Президентининг

2020 йил 17 июндаги

ПҚ-4754-сон қарорига

ИЛОВА

Жисмоний ва юридик шахслар ҳамда давлат

органлари ўртасидаги низоларни судгача ҳал

қилиш бўйича апелляция кенгаши тўғрисида

НИЗОМ

1-БОБ. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1. Ушбу Низом Жисмоний ва юридик шахслар ҳамда давлат органлари ўртасидаги низоларни судгача ҳал қилиш бўйича апелляция кенгашининг (кейинги ўринларда - Апелляция кенгаши) мақоми, асосий вазифалари, ҳуқуқ ва мажбуриятлари, шунингдек, фаолиятини ташкил этиш тартибини белгилайди.

2. Апелляция кенгаши тегишли давлат органи ҳузурида низоларни судгача ҳал қилиш мақсадида тузиладиган коллегиал-маслаҳат органи ҳисобланади.

Апелляция кенгаши аъзолари ўз фаолиятини жамоатчилик асосида амалга оширади.

3. Апелляция кенгаши ўз фаолиятини Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномалари, Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва қонунларига, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталарининг қарорларига, Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонлари, қарорлари ва фармойишларига, Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари ва фармойишларига, шунингдек, ушбу Низомга ва бошқа қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга оширади.

4. Апелляция кенгаши давлат органлари, бошқа ташкилотлар, мансабдор шахслар ва фуқаролардан мустақил равишда жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларини кўриб чиқади ва улар бўйича хулосалар тузади.

2-БОБ. АПЕЛЛЯЦИЯ КЕНГАШИНИНГ

АСОСИЙ ВАЗИФАЛАРИ

5. Қуйидагилар Апелляция кенгашининг асосий вазифалари ҳисобланади:

жисмоний ва юридик шахслар ҳамда давлат органлари ўртасида юзага келадиган низоларни судгача кўриб чиқиш ва хулоса қабул қилиш орқали уларни ҳал қилиш чораларини кўриш;

мурожаатни кўриб чиқишда қонун ҳужжатида турлича талқин этилиши мумкин бўлган нормалар аниқланган, у амалиётда нотўғри ёки зиддиятли тарзда қўлланилган тақдирда, уларни белгиланган тартибда расмий шарҳлашни ташкиллаштириш бўйича чораларни кўриш;

мурожаатни кўриб чиқишда аниқланган қонун ҳужжатларидаги бўшлиқларни бартараф этиш бўйича таклифлар киритиш.

6. Апелляция кенгаши мурожаатларни кўриб чиқишда:

тенг ҳуқуқлилик, холислик, қонунийлик, коллегиаллик ва ҳуқуқни қўллаш амалиётининг бирхиллигини таъминлаш;

мурожаат этувчиларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига риоя қилиш;

жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларида бартараф этиб бўлмайдиган барча қарама-қаршиликлар ва ноаниқликларни мурожаат этувчининг фойдасига талқин қилиш принципларига асосланади.

3-БОБ. АПЕЛЛЯЦИЯ КЕНГАШИНИНГ ҲУҚУҚ

ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

7. Апелляция кенгаши мурожаатни кўриб чиқишда қуйидаги ҳуқуқларга эга:

мурожаат этувчилар, шунингдек, бошқа манфаатдор шахслардан мурожаатни кўриб чиқиш учун зарур бўлган қўшимча материаллар ва маълумотларни сўраб олиш;

давлат органлари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, нодавлат нотижорат ташкилотларидан Апелляция кенгаши ваколатларига тааллуқли масалалар бўйича маълумотномалар, ахборот-таҳлилий материалларни белгиланган тартибда сўраш ва бепул олиш;

қўшимча экспертиза тайинлаш, уни ўтказиш учун мустақил эксперт ва маслаҳатчиларни жалб этиш;

мураккаб масалаларни ўз ичига олган мурожаатларни кўриб чиқиш учун Апелляция кенгаши аъзоларидан ишчи ва эксперт гуруҳлари ташкил этиш;

зарурат бўлганда, мурожаатларни кўриб чиқишда қатнашиш учун давлат органлари, илмий ва таълим муассасалари, нодавлат нотижорат ташкилотларидан мутахассислар ва экспертларни таклиф қилиш.

Апелляция кенгаши қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши мумкин.

8. Апелляция кенгаши мурожаатни кўриб чиқиш жараёнида қуйидагиларга мажбур:

қонун ҳужжатларига ва мазкур Низом талабларига қатъий риоя қилиш;

фуқароларнинг шаъни ва қадр-қимматини камситишга, уларнинг шахсий ҳаётига аралашувга йўл қўймаслиги;

мурожаатни кўриб чиқиш юзасидан қабул қилинган хулосалар ҳаққонийлигини ва асосланганлигини таъминлаши;

давлат органи фаолияти билан боғлиқ қонун ҳужжатларида белгиланган чекловларга амал қилиши;

давлат органи ва унинг мансабдор шахсларининг ўз ваколатлари доирасида амалга оширадиган фаолиятига аралашмаслиги;

давлат органи ва унинг мансабдор шахслари фаолият кўрсатиши учун тўсқинлик қилмаслиги;

мурожаатни кўриб чиқиш давомида олинган ахборотнинг, агар бундай ахборотни тарқатиш қонун билан чекланган бўлса, сир сақланишига риоя қилиши.

Апелляция кенгашига мурожаатни кўриб чиқиш жараёнида қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа мажбуриятлар ҳам юкланиши мумкин.

4-БОБ. АПЕЛЛЯЦИЯ КЕНГАШИ ФАОЛИЯТИНИ

ТАШКИЛ ЭТИШ ТАРТИБИ

9. Апелляция кенгашининг таркиби тегишли давлат органи раҳбарининг қарори билан икки ярим йил муддатга тасдиқланади.

Апелляция кенгаши 7 нафардан 11 нафаргача аъзолардан иборат таркибда тузилиши мумкин.

Апелляция кенгашининг таркибига унинг раиси, раис ўринбосари, котиби ва бошқа аъзолари киради.

Апелляция кенгаши аъзолигига амалий тажрибага ва обрў-эътиборга эга давлат органининг марказий аппарати таркибий бўлинмалари раҳбарлари ва ходимлари, шунингдек соҳада катта амалий тажриба ёки илмий салоҳиятга эга бўлган обрўли фуқаролар қабул қилинади.

Бунда, давлат органининг марказий аппарати таркибий бўлинмалари раҳбарлари ёки ходимлари ҳисобланмаган Апелляция кенгаши аъзолари жами Кенгаш аъзоларининг бешдан бир қисмидан ошиб кетмаслиги лозим.

Апелляция кенгаши раиси ва ўринбосари унинг аъзолари томонидан Апелляция кенгаши аъзолари орасидан яширин овоз бериш йўли билан сайланади.

10. Қуйидаги ҳолатларда Апелляция кенгашининг раиси, раис ўринбосари, котиби ва аъзолари унинг таркибидан чиқарилиши мумкин:

улар томонидан Апелляция кенгаши таркибидан чиқиш тўғрисида ариза берилганда;

улар ишлаётган ташкилот билан тузилган меҳнат шартномалари бекор қилинганда;

Апелляция кенгашининг мажлисларида мунтазам равишда иштирок этмаганда;

мазкур Низомнинг 8-бандида назарда тутилган мажбуриятларни бажармаганда;

уларга нисбатан чиқарилган суднинг айблов ҳукми қонуний кучга кирганда;

суднинг қонуний кучга кирган ҳал қилув қарори асосида улар муомалага лаёқатсиз, бедарак йўқолган ёки вафот этган деб топилганда;

вафот этганда.

11. Қуйидаги ҳолларда Апелляция кенгаши аъзоси Кенгаш кун тартибига киритилган масалалар юзасидан мажлисда иштирок этиши мумкин эмас ва рад қилиниши лозим, агар у:

ишнинг натижасидан шахсан, бевосита ёки билвосита манфаатдор бўлса ёхуд унинг холислиги ва беғаразлигига шубҳа туғдирадиган бошқа ҳолатлар мавжуд бўлса;

тараф ёки ишда иштирок этувчи бошқа шахсларнинг қариндоши бўлса.

12. Апелляция кенгашининг раиси:

Апелляция кенгаши фаолиятига раҳбарлик қилади ва Кенгаш зиммасига юклатилган вазифаларнинг бажарилиши учун шахсан жавоб беради;

Апелляция кенгашининг мажлисларини чақиради ва унда раислик қилади;

Апелляция кенгаши ваколатига тааллуқли масалаларни унинг кўриб чиқиши учун киритади;

давлат органлари, нодавлат нотижорат ташкилотлари ва халқаро ташкилотлар билан муносабатларда Апелляция кенгаши номидан иш кўради;

Апелляция кенгаши аъзолари ўртасида вазифаларни тақсимлайди;

Апелляция кенгаши номидан хулосаларни, мажлислар баённомаларини ва бошқа ҳужжатларни имзолайди;

Апелляция кенгаши мажлислари кун тартибини белгилайди, Апелляция кенгаши ва тарафларни чақиради;

Апелляция кенгаши томонидан қабул қилинган хулосаларнинг ижросини мониторинг қилади;

юкланган вазифаларнинг бажарилиши бўйича Апелляция кенгаши аъзолари ишини мувофиқлаштиради;

давлат органининг расмий веб-сайтида ва бошқа ресурсларда жойлаштириладиган Апелляция кенгашининг фаолияти тўғрисидаги маълумотлар мазмуни бўйича таклифлар киритади ва уни давлат органи раҳбари билан келишади;

Апелляция кенгаши томонидан қабул қилинган хулосалар низоларни ҳал қилишда инобатга олиниши юзасидан тегишли давлат органи раҳбари билан ҳамкорлик қилади;

Апелляция кенгаши ишининг самарадорлигини оширишга қаратилган бошқа ҳаракатларни бажаради.

13. Апелляция кенгашининг раиси бўлмаган тақдирда, унинг вазифаларини раис ўринбосари бажаради.

14. Апелляция кенгашининг котиби:

мурожаатларни қабул қилади ва рўйхатдан ўтказади;

Апелляция кенгашининг навбатдаги мажлисига барча зарур материаллар ўз вақтида тайёрланишини таъминлайди, давлат органи ходимларидан зарур ҳужжатлар ва маълумотларни сўраб олади;

кун тартибига мувофиқ Апелляция кенгаши мажлислари ўтказилишини ташкил этади;

Апелляция кенгаши мажлиси ўтказиладиган сана, жой ва таклиф этиладиган шахслар рўйхатини Апелляция кенгашининг раиси билан келишади;

Апелляция кенгашининг аъзоларини ва таклиф этилган шахсларни Апелляция кенгаши мажлиси ўтказиладиган жой, сана ва вақт ҳақида хабардор қилади;

кун тартибидаги масалаларни кўриб чиқиш учун зарур бўлган материалларни Апелляция кенгаши аъзоларига тарқатади;

Апелляция кенгаши хулосаларининг давлат органи томонидан инобатга олиниши ёки рад этилиши ҳолати устидан мониторинг олиб боради ҳамда унинг натижаларини Апелляция кенгаши мажлисида кўриб чиқиш бўйича таклифлар киритади;

Апелляция кенгаши мажлисининг хулосасини ва баённомасини расмийлаштиради ҳамда хулосанинг Апелляция кенгаши аъзолари ҳамда бошқа манфаатдор шахсларга жўнатилишини таъминлайди;

Апелляция кенгашининг фаолиятини услубий, ташкилий-ҳуқуқий ва ташкилий-техник жиҳатдан таъминлаш масалаларини ҳал қилади;

Апелляция кенгашининг самарали ишлашини таъминлаш бўйича бошқа ваколатларни амалга оширади.

15. Апелляция кенгашида жисмоний ва юридик шахсларнинг давлат органлари ёки мансабдор шахсларнинг ғайриқонуний хатти-ҳаракатлари (қарорлари) ёхуд ҳаракатсизлиги натижасида ўз ҳуқуқлари ва эркинликлари ҳамда қонун билан қўриқланадиган манфаатлари бузилганлиги ҳақидаги мурожаатлари мазкур Низомга иловада келтирилган схемага мувофиқ кўриб чиқилади.

Жисмоний ва юридик шахслар низоли масалани Апелляция кенгашида кўриб чиқиш учун ушбу Кенгаш тузилган давлат органига ёзма (электрон) тарзда мурожаат қилади.

Давлат органининг раҳбари (ёки унинг ўринбосарлари) томонидан мурожаат унинг муаллифини хабардор этган ҳолда у келиб тушган кундан бошлаб бир кун ичида кўриб чиқиш учун Апелляция кенгашига юборади.

Давлат органига келиб тушган такрорий мурожаатларда Апелляция кенгаши ваколатига кирадиган масалалар келтирилган бўлса, давлат органи раҳбари мазкур мурожаатни кўриб чиқиш учун Апелляция кенгашига ўз ташаббусига кўра ҳам жўнатиши мумкин.

Давлат органига келиб тушган такрорий мурожаат кўриб чиқиш учун Апелляция кенгашига жўнатилганҳолларда, бу ҳақда мурожаат этувчига дарҳол ёзма ёки электрон хабар юборилади.

16. Мурожаат Апелляция кенгашига келиб тушган кундан эътиборан ўн беш кун мобайнида, қўшимча ўрганиш ва (ёки) текшириш, қўшимча ҳужжатларни сўраб олиш талаб этилганда эса бир ойгача бўлган муддатда кўриб чиқилади.

Юзага келган низоли ҳолатни кўриб чиқиш учун текшириш ўтказиш, қўшимча материалларни сўраб олиш ёхуд бошқа чора-тадбирлар кўриш зарур бўлган ҳолларда, уларни кўриб чиқиш муддатлари Апелляция кенгашининг раиси томонидан, истисно тариқасида, кўпи билан бир ойга узайтирилиши мумкин, бу ҳақда мурожаат этувчига дарҳол ёзма ёки электрон хабар юборилади.

17. Апелляция кенгашининг аъзолари ўз мажлисларида кўриб чиқиладиган масалаларни муҳокама қилиш ва ҳал қилишда ўз ваколатини бошқа шахсларга ўтказиш ҳуқуқига эга эмас.

Апелляция кенгашининг аъзолари:

ўз зиммаларига юклатилган вазифаларни бажариш учун давлат органи томонидан ташкил этиладиган ҳайъат мажлисларида ва бошқа оммавий тадбирларда иштирок этади;

Апелляция кенгаши иш режаларининг лойиҳаларини тайёрлайди, уларни Апелляция кенгашида кўриб чиқиш учун киритади ва тасдиқланган иш режалари бажарилишини таъминлайди;

давлат органи фаолиятининг самарадорлигини ошириш бўйича таклифлар ва тавсияларни ишлаб чиқишда ҳамда амалга оширишда қатнашади;

Апелляция кенгашининг кун тартибига киритилган масалалар юзасидан таҳлилий материаллар тайёрлайди;

Апелляция кенгашининг ваколатига кирадиган масалалар билан боғлиқ мурожаатларни кўриб чиқади ва натижалари бўйича тегишли ҳужжатларни тайёрлайди;

Апелляция кенгашининг зиммасига юкланган вазифаларга мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга оширади.

18. Апелляция кенгаши мажлиси кун тартибининг лойиҳаси котиб томонидан Апелляция кенгаши аъзоларининг таклифлари ва Апелляция кенгаши раисининг топшириғи асосида шакллантирилади.

19. Апелляция кенгашининг мажлисини унинг раиси олиб боради. Раис иштирок эта олмаган ҳолатларда, мажлисни унинг ўринбосари олиб боради.

Апелляция кенгашининг мажлисида давлат органи раҳбари, унинг ўринбосарлари ва бошқа ходимлар иштирок этиши мумкин.

Апелляция кенгашининг мажлисларига бошқа давлат органлари, нодавлат нотижорат ташкилотлари, фуқаролик жамияти институтларининг вакиллари ҳамда мурожаат этувчи ёки унинг вакили таклиф этилиши мумкин.

20. Апелляция кенгашининг мажлиси, агар унда Апелляция кенгаши аъзоларининг камида учдан икки қисми (кворум) иштирок этган тақдирда ваколатли ҳисобланади.

Мажлисни ўтказиш учун кворум шаклланмаган тақдирда, Апелляция кенгашининг янги мажлиси ўтказиладиган сана эълон қилинади.

21. Апелляция кенгашининг хулосаси мажлисда иштирок этаётган Апелляция кенгаши аъзоларининг оддий кўпчилик овози билан қабул қилинади. Овозлар тенг бўлган ҳолларда Апелляция кенгаши раисининг овози ҳал қилувчи овоз ҳисобланади.

22. Апелляция кенгашининг мажлисида қабул қилинган қарор хулоса шаклида расмийлаштирилади. Апелляция кенгаши хулосаси мажлисда иштирок этган барча аъзолар томонидан имзоланади.

Хулосага қўшилмаган Апелляция кенгаши аъзоси хулосани имзолаб, ўзининг алоҳида фикрини ёзма шаклда тақдим қилади. Алоҳида фикр иш материалларига қўшиб қўйилади.

23. Апелляция кенгашининг мажлис баённомаси котиб томонидан имзоланади ва мажлисга раислик қилувчи томонидан тасдиқланади.

24. Апелляция кенгашининг хулосаси уч кун муддатда давлат органи раҳбарига кўриб чиқиш ва бошқа манфаатдор тарафларга маълумот учун юборилади.

Апелляция кенгашининг хулосаси тавсиявий тусга эга бўлиб, хулосани қабул қилиб олган давлат органи раҳбари ёки унинг ўринбосари уни инобатга олиши ёки ёзма асослантирилган тарзда рад этиши мумкин. Бунда, давлат органи раҳбари ёки унинг ўринбосари қабул қилинган қарор тўғрисида уч кун муддатда Апелляция кенгаши ва тарафларни ёзма ёки электрон тарзда хабардор қилади.

5-БОБ. ЯКУНЛОВЧИ ҚОИДАЛАР

25. Апелляция кенгашининг фаолиятини моддий-техник жиҳатдан таъминлаш у ташкил этилган тегишли давлат органининг ўз маблағлари, шунингдек, қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа манбалар ҳисобидан амалга оширилади.

26. Апелляция кенгашининг фаолияти мазкур Низомга ва бошқа қонун ҳужжатларига мувофиқ эканлиги у ташкил этилган тегишли давлат органининг раҳбари томонидан назорат қилинади.

Низомга

ИЛОВА

Жисмоний ва юридик шахслар ҳамда давлат

органлари ўртасидаги низоларни судгача ҳал

қилиш бўйича апелляция кенгашида

мурожаатларни кўриб чиқиш

СХЕМАСИ

  

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2020 йил 18 июнь

"Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами",

2020 йил 22 июнь, 24-сон, 262-модда