ВСЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВО УЗБЕКИСТАНА
ЎзР Конунчилиги / Банклар. Кредитлаш. Валютани тартибга солиш / Хорижий кредитлар ва қарзлар / Умумий қоидалар /Давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзларни жалб қилиш тартиби тўғрисида Низом (ЎзР ВМ 09.03.2022 й. 107-сон қарорига 2-илова)
Полный текст документа доступен в платной версии. По вопросам звоните на короткий номер 1172
Вазирлар Маҳкамасининг
2022 йил 9 мартдаги
2-ИЛОВА
Давлат иштирокидаги корхоналар
томонидан ташқи қарзларни жалб қилиш
тартиби тўғрисида
НИЗОМ
1. Ушбу Низом Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари билан белгиланган давлат иштирокидаги корхоналар ва уларнинг таркибидаги ташкилотлар (кейинги ўринларда - давлат иштирокидаги корхоналар) томонидан ташқи қарзларни жалб қилиш тартибини белгилайди.
2. Ушбу Низомда қуйидаги тушунчалар қўлланилади:
давлат иштирокидаги корхонанинг ташқи қарзи - давлат иштирокидаги корхонанинг хориждан маблағ жалб қилиши натижасида юзага келган мажбуриятлари йиғиндиси;
ишчи орган - Молия вазирлиги;
лойиҳа - иқтисодий, ижтимоий ва бошқа фойда олиш учун ўзаро боғлиқ бўлган тадбирлар мажмуи;
лойиҳа бўйича ташаббускорлар - лойиҳа, қайта молиялаштириш ёки кредит линияни жалб қилиш бўйича таклифларни ишлаб чиқувчи ҳамда уни амалга оширувчи давлат иштирокидаги корхоналар;
лойиҳа концепцияси (паспорти) - лойиҳанинг номи, мазмуни, иштирокчилари, мақсади, амалга ошириш муддатлари, қиймати, молиялаштириш манбалари, лойиҳанинг техник-иқтисодий асослари мавжудлигини, самарадорлиги ва кутилаётган натижаларни ўз ичига олувчи ҳужжат;
Республика комиссияси - Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Давлат харидлари шаффофлигини таъминлаш ва самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида" 2021 йил 2 июлдаги ПҚ-5171-сон қарорига мувофиқ тузилган Давлат харидлари очиқ ва шаффоф амалга оширилишини таъминлаш бўйича республика комиссияси.
2-БОБ. ДАВЛАТ ИШТИРОКИДАГИ КОРХОНАЛАР
ТОМОНИДАН ТАШҚИ ҚАРЗЛАРНИ ЖАЛБ ҚИЛИШ
ВА ХАТАРЛАРНИ АНИҚЛАШ ТАРТИБИ
3. Давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзларни жалб қилиш корхонанинг молиявий ҳолати бўйича хатарлар даражасидан келиб чиқиб, ушбу низомга 1-иловадаги схемага мувофиқ Республика комиссияси рухсати билан ёки уни хабардор қилган ҳолда амалга оширилади.
4. Давлат иштирокидаги корхоналарнинг молиявий ҳолати бўйича хатарлар даражаси ушбу корхоналар томонидан тақдим этиладиган маълумотлардан келиб чиқиб, ушбу Низомга 2 ва 3-иловаларга асосан Давлат активларини бошқариш агентлигининг ахборот тизимида автоматик тарзда "паст хатарли", "ўрта хатарли" ва "юқори хатарли" деб тоифаланади.
Бунда, ушбу маълумотлар ёки уларнинг бир қисми Давлат активларини бошқариш агентлиги томонидан Давлат солиқ қўмитасидан идоралараро электрон ҳужжат айланиши воситасида олинади.
5. Давлат иштирокидаги корхоналарнинг молиявий ҳолати бўйича хатарлар даражаси тўғрисидаги маълумот корхоналардан Давлат активларини бошқариш агентлигининг ахборот тизимида очиладиган уларнинг шахсий кабинети орқали олинади.
6. Давлат иштирокидаги корхоналарнинг хатарлар даражаси 100 баллик рейтинг тизимида баҳоланади. Бунда, давлат иштирокидаги корхоналар рейтинг натижаси 60 баллдан паст бўлганда хатар даражаси - "юқори хатарли", 60 баллдан 80 баллгача бўлганда - "ўрта хатарли" ва 80 баллдан 100 баллгача бўлганда - "паст хатарли" деб тоифаланади.
7. Давлат иштирокидаги корхоналар томонидан:
хатар даражаси "юқори хатарли" бўлганда миқдоридан қатъи назар, "ўрта хатарли" бўлганда ташқи қарз миқдори 20 млн АҚШ долларидан ошган ҳолатда ташқи қарзлар Республика комиссияси рухсати асосида;
хатар даражаси "паст хатарли" бўлганда ташқи қарз миқдоридан қатъи назар, хатар даражаси "ўрта хатарли" бўлганда эса ташқи қарз миқдорининг 20 млн АҚШ доллари ва ундан кам бўлганда ташқи қарз Республика комиссиясини хабардор (бошқарув органи қарор қабул қилгандан сўнг 5 иш кунида) қилган ҳолда жалб қилинади.
8. Мазкур низомнинг 7-банди учинчи хатбошисига мувофиқ бўлган давлат иштирокидаги корхоналар жалб этиладиган ташқи қарз суммаси, уни жалб қилиш шартлари ва ишлатиш мақсадлари тўғрисидаги маълумотни уни жалб қилиш тўғрисида бошқарув органи қарор қабул қилинган санадан бошлаб 5 иш кунида кейинчалик Республика комиссиясини хабардор қилиш учун Ишчи органга тақдим этилади.
3-БОБ. ДАВЛАТ ИШТИРОКИДАГИ КОРХОНАЛАР
ТОМОНИДАН ТАШҚИ ҚАРЗНИ ЖАЛБ ҚИЛИШДА
РЕСПУБЛИКА КОМИССИЯСИ РУХСАТИНИ
ОЛИШ ТАРТИБИ
9. Мазкур низомнинг 7-банди иккинчи хатбошисига мувофиқ бўлган давлат иштирокидаги корхоналар ташқи қарзларни жалб қилишда Ишчи органга ташқи қарзларни жалб қилиш тўғрисида аризани қуйидаги ҳужжатларни илова қилган ҳолда тақдим этади:
ушбу Низомга 4-иловага мувофиқ лойиҳа концепцияси (паспорти);
ҳисобот йили якуни бўйича аудиторлик ташкилоти хулосаси нусхаси;
ташқи қарз маблағларини жалб қилиш тўғрисидаги тегишли бошқарув органининг қарори;
Ишчи орган сўровига мувофиқ корхонанинг молиявий ҳолатига боғлиқ бошқа маълумотлар (жумладан, молиявий моделлар).
10. Ишчи орган аризани кўриб чиқиб, кўриб чиқиш натижасига кўра:
а) ушбу низомнинг 9-бандида назарда тутилган ҳужжатлар тўлиқ бўлмаганда ёки қўшимча ҳужжатларни ўрганиш талаб этилганда бу тўғрисида 2 иш куни ичида давлат иштирокидаги корхонани хабардор қилади;
б) ҳужжатлар тўлиқ бўлганда 10 иш кунида тегишли ҳужжатларни Республика комиссиясига киритади.
11. Ишчи орган қуйидаги ҳолларда давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзларнинг жалб қилинишини Республика комиссиясига киритмаган ҳолда рад этиши мумкин:
охирги 12 ой давомида давлат иштирокидаги корхонанинг давлат томонидан кафолатланган ёки кафолатланмаган кредитлари бўйича ёки Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджети олдида муддати ўтган қарздорлиги мавжуд бўлса;
давлат иштирокидаги корхонанинг охирги ҳисобот йили учун молиявий ҳисоботининг ишончлилиги ва бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонунчилик талабларига мувофиқлиги тўғрисида аудиторлик хулосаси мавжуд бўлмаганда ёки салбий хулоса мавжуд бўлганда.
Ишчи орган давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзларнинг жалб қилинишини Республика комиссиясига киритмаган ҳолда рад этилганлиги тўғрисида давлат иштирокидаги корхонани хабардор қилади.
12. Давлат иштирокидаги корхоналар тўғрисидаги ташқи қарзни жалб қилиш билан боғлиқ ҳужжатлар, жумладан лойиҳа ва таҳлилий маълумотлар Ишчи орган томонидан Республика комиссиясига киритилади ва мажлис ўтказиладиган кун ҳақида давлат иштирокидаги корхоналар ва Республика комиссияси аъзоларини хабардор қилади.
13. Республика комиссияси ташқи қарзни жалб қилиш бўйича давлат иштирокидаги корхоналарнинг ҳужжатлари ва лойиҳаларини кўриб чиқиб, давлат иштирокидаги корхоналар томонидан жалб этиладиган маблағларни қайтармаслик хавфи юқори бўлганда ёки лойиҳанинг иқтисодий жиҳатдан мақсадга мувофиқ бўлмаганда ташқи қарзни жалб қилишни рад этиш тўғрисида қарор қабул қилади.
14. Республика комиссияси лойиҳаларни кўриб чиқишда қуйидаги устувор мақсадлардан келиб чиқиб ташқи қарзни жалб қилиш мақсадга мувофиқлиги тўғрисида қарор қабул қилиши мумкин:
ижтимоий-иқтисодий, стратегик аҳамияти ҳамда натижадорлиги ва ўз-ўзини оқлаши;
лойиҳаларнинг техник-иқтисодий асослари мавжудлиги;
ишлаб чиқариш ва ижтимоий инфратузилмани ривожлантириши;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзлар ҳисобидан молиялаштирилган лойиҳа ёки кредит линияларнинг натижалари.
15. Республика комиссияси давлат иштирокидаги корхоналар томонидан тақдим этилган ташқи қарз маблағлари ҳисобидан молиялаштириладиган лойиҳа ҳужжатларни кўриб чиқиб, рухсат бериш ёки рад этиш тўғрисида қарорни қабул қилади.
16. Республика комиссияси баёни Ишчи орган томонидан тайёрланади ва имзолангандан кейин 1 иш кунида давлат иштирокидаги корхоналарга етказилади.
17. Республика комиссияси лойиҳаларнинг умумий қийматига ўзгартириш киритиш ҳуқуқига эга.
4-БОБ. ТАШҚИ ҚАРЗНИ ЖАЛБ ҚИЛГАН ДАВЛАТ
ИШТИРОКИДАГИ КОРХОНАЛАР ФАОЛИЯТИ
ВА ҲОЛАТИНИ МОНИТОРИНГ ҚИЛИШ
18. Ташқи қарз жалб қилингандан сўнг давлат иштирокидаги корхоналар Ишчи органга ҳар чорак якуни билан 30 кун ичида, йил якунлари бўйича кейинги молия йилининг 25 февралига қадар қуйидаги ҳужжатларни тақдим этади:
лойиҳа доирасида ўтган давр мобайнида амалга оширилган ишларнинг натижадорлиги ва истиқболда амалга ошириладиган режалар бўйича маълумот;
жалб қилинган барча қарз битимлари, жумладан, ташқи ва ички қарзлари хорижий ва миллий валюталарда, асосий қарз (қолдиғи) ва фоиз тўловлари, шунингдек, муддати ўтган тўловлар кесимида маълумотлар ҳамда улар бўйича мажбуриятларнинг бажарилиши билан боғлиқ бўлган маълумотлар;
зарур ҳолларда Ишчи органининг сўрови асосида янги жалб қилинган ташқи қарз ҳисобидан молиялаштирилган лойиҳа самарадорлигининг мониторингини олиб бориш учун талаб этиладиган бошқа маълумотлар.
ВА ИШЧИ ОРГАННИНГ ВАЗИФАЛАРИ
19. Республика комиссияси қуйидаги вазифаларни бажаради:
ушбу Низомда белгиланган ҳолларда жалб қилинаётган ташқи қарз ҳисобидан молиялаштирилиши таклиф этилаётган лойиҳа ташаббускорларининг тақдимотларини кўриб чиқади;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзни жалб қилишни маъқуллаш ёки рад этиш бўйича қарорлар қабул қилади;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан молиялаштирилган лойиҳа натижадорлигини назорат қилади, тегишли корхоналарнинг бу борадаги ҳисоботларини эшитади;
ташқи қарзни жалб қилишнинг мақбул молиявий шартлари миқдорларини тасдиқлайди;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан жалб қилинаётган ташқи қарзга доир масалаларни ҳар чоракда камида бир марта кўриб чиқади.
20. Ишчи орган қуйидагилар вазифаларни бажаради:
давлат иштирокидаги корхоналардан ташқи қарз ҳисобидан молиялаштирилиши таклиф этилаётган лойиҳа бўйича тегишли маълумотларни ушбу Низом доирасида қабул қилиб олади;
ташқи қарзни жалб қилиш учун мурожаат қилган давлат иштирокидаги корхоналар ҳолатини таҳлил қилади ва тегишли таклиф ишлаб чиқади;
давлат иштирокидаги корхоналарнинг молиявий ҳолати бўйича хатарлар даражасини инобатга олган ҳолда улар томонидан ташқи қарзни жалб қилиш ҳажмларининг юқори миқдорини белгилаш бўйича таклифларни Республика комиссиясига киритади;
Республика комиссияси томонидан тасдиқланган ташқи қарзни жалб қилишнинг молиявий шартлари ва қарз юки юқори миқдорларини давлат иштирокидаги корхоналарга етказади;
Республика комиссияси кун тартибига давлат иштирокидаги корхоналарнинг ташқи қарз ҳисобидан молиялаштириладиган лойиҳага доир масалаларини кўриб чиқиш бўйича таклифлар киритади, иштирокчиларни йиғилиш ўтказиш куни ҳақида хабардор қилади, лойиҳа ташаббускорлари томонидан тақдимотлар ўтказилишини ташкил этади, мажлис баённомалари лойиҳасини тайёрлайди;
Республика комиссиясининг баённомаларини ижро этиш учун тегишли давлат иштирокидаги корхоналарга юборади, уларнинг бажарилишини назорат қилади ва Республика комиссиясига ҳар чоракда камида бир марта ахборот киритиб боради;
ҳар чоракда камида бир марта Республика комиссиясига қабул қилинган қарорларнинг ижроси бўйича ахборот тақдим этади;
ташқи қарз жалб қилишда давлат иштирокидаги корхоналар томонидан Республика комиссиясини хабардор қилиш учун тақдим этилган маълумотларни 10 иш кунида Республика комиссиясининг навбатдаги йиғилишига маълумот учун киритиб боради;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзни жалб қилиш бўйича Республика комиссияси рухсатини олиш учун тақдим этилган ҳужжатларни 15 иш кунида Республика комиссиясига киритади;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан жалб қилинган ташқи қарз ҳисобига молиялаштирилган лойиҳанинг натижадорлиги, уларнинг ўз-ўзини оқлаши бўйича таҳлиллар ҳамда ва мажбуриятларнинг бажарилиши билан боғлиқ бўлган бошқа маълумотлар тақдим этилгандан сўнг 10 иш кунида маълумотларни умумлаштирган ҳолда Республика комиссиясига ахборот киритади;
ташқи қарз жалб қилиш бўйича давлат иштирокидаги корхоналар учун турли халқаро кредит рейтинглар ва муддатлар кесимида халқаро молиявий бозорлар ҳолатидан келиб чиқиб АҚШ доллари, евро, йен, юань ва Россия рублида ташқи қарзни жалб қилишнинг мақбул молиявий шартлари тўғрисидаги маълумотларни ҳар ойда Республика комиссиясига тасдиқлаш учун киритади;
давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарз битимларининг молиявий шартлари (ковенантлари)га риоя этилишини мониторинг қилади ва Республика комиссиясига ҳар чоракда ахборот киритиб боради;
давлат иштирокидаги корхоналар бўйича хатарлар таҳлилини доимий янгилаб боради ва улар бўйича ягона маълумотлар базасини яратади.
21. Ташқи қарзлар ҳисобидан молиялаштириладиган лойиҳаларга ўзгартириш киритиш юқорида кўрсатиб ўтилган тартибда амалга оширилади.
22. Давлат иштирокидаги корхоналар ушбу Низомга мувофиқ уларнинг хатарлар даражасини ҳисоблашда фойдаланиладиган ҳисоботларни (маълумотларни) ҳар чорак якунлари бўйича кейинги ой давомида, йил якунлари бўйича кейинги молия йилининг 25 февралига қадар электрон рақамли имзо билан тасдиқлаган ҳолда Давлат активларини бошқариш агентлигининг махсус ахборот тизимида жойлаштириб боради.
23. Мазкур Низом талабларининг бузилишида айбдор бўлган шахслар қонунчилик ҳужжатларида белгиланган тартибда жавоб беради.
1-ИЛОВА
Давлат иштирокидаги корхоналар
томонидан ташқи қарзларни жалб қилиш
СХЕМАСИ
Босқичлар
|
Субъектлар
|
Тадбирлар
|
Муддатлар
|
|||
1-босқич Хатарлар даражасини аниқлаш |
Давлат иштирокидаги корхоналар, Давлат активларини бошқариш агентлиги |
Давлат иштирокидаги корхоналарнинг молиявий ҳолати бўйича хатарлар даражаси ушбу корхоналар томонидан тақдим этиладиган маълумотлардан келиб чиқиб, Давлат активларини бошқариш агентлигининг ахборот тизимида автоматик тарзда "паст хатарли", "ўрта хатарли" ва "юқори хатарли" деб тоифаланади.
|
ҳар чоракда чорак тугаганидан кейин бир ой ичида, йил якунлари бўйича кейинги молия йилининг 25 февралига қадар |
|||
2-босқич Ташқи қарзни жалб этиш тўғрисида хабардор қилиш |
Давлат иштирокидаги корхоналар (паст хатарли) |
1. Жалб этиладиган ташқи қарз суммаси, уни жалб қилиш шартлари ва ишлатиш мақсадлари тўғрисидаги маълумотни Молия вазирлигига (кейинги ўринларда Ишчи орган) Республика комиссиясини хабардор қилиш учун тақдим этиш.
|
бошқарув органи қарор қабул қилгандан сўнг 5 иш кунида |
|||
Молия вазирлиги |
2. Тақдим этилган ҳужжатларни кўриб чиқиш ва Республика комиссиясининг навбатдаги йиғилишига маълумот учун киритиш.
|
10 иш кунида |
||||
3-босқич Ташқи қарзни жалб этишга рухсат олиш |
Давлат иштирокидаги корхоналар (ўрта ва юқори хатарли) |
1. Ишчи органга ташқи қарзни жалб қилиш бўйича тегишли ҳужжатларни илова қилган ҳолда ариза тақдим этиш. |
ташқи қарз маблағларини жалб қилиш тўғрисидаги тегишли бошқарув органининг қарори қабул қилингандан сўнг
|
|||
Молия вазирлиги |
2. Аризани кўриб чиқиб, кўриб чиқиш натижасига кўра: а) ҳужжатлар тўлиқ бўлмаганда ёки қўшимча ҳужжатларни ўрганиш талаб этилганда бу тўғрисида давлат иштирокидаги корхонани хабардор қилиш; |
ҳужжатлар тақдим этилгандан сўнг 2 иш кунида |
||||
б) давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарзларнинг жалб қилинишини Республика комиссиясига киритмаган ҳолда рад этиш; в) ҳужжатлар тўпламини Республика комиссиясига киритиш.
|
ҳужжатлар тақдим этилгандан сўнг 10 иш кунида |
|||||
Республика комиссияси |
3. Ташқи қарзни жалб қилишга рухсат бериш ёки рад қилиш тўғрисида (қайтармаслик хавфи мавжуд бўлган ёки лойиҳа иқтисодий-ижтимоий жиҳатдан мақсадга мувофиқ бўлмаганда) қарор қабул қилиш.
|
Республика комиссиясининг навбатдаги йиғилишида (ҳар чоракда камида бир марта) |
||||
Молия вазирлиги |
4. Комиссия қарорини давлат иштирокидаги корхоналарга етказиш.
|
1 иш кунида |
||||
4-босқич Жалб қилинган ташқи қарз мониторинги |
Давлат иштирокидаги корхоналар |
1. Ташқи қарз жалб қилиш лойиҳаси доирасида ўтган давр мобайнида амалга оширилган ишларнинг натижадорлиги ҳамда мажбуриятларнинг бажарилиши билан боғлиқ бўлган бошқа маълумотларни Ишчи органга тақдим этиш.
|
ҳар чоракда чорак якунлангандан кейин 30 кун ичида, йил якунлари бўйича кейинги молия йилининг 25 февралига қадар |
|||
Молия вазирлиги |
2. Давлат иштирокидаги корхоналар томонидан ташқи қарз маблағларининг натижадорлиги ва улардан самарали фойдаланиш, лойиҳаларни ўз-ўзини оқлаши бўйича таҳлиллар ва уларнинг натижаси бўйича тақдим этилган маълумотларни умумлаштирган ҳолда Республика комиссиясига ахборот киритиш.
|
ҳар чоракда, маълумотлар тақдим этилгандан сўнг 10 иш кунида |
||||
Республика комиссияси |
3. Ташқи қарз маблағларидан фойдаланиш натижадорлигини кўриб чиқади ва бу борада тегишли давлат иштирокидаги корхонанинг ҳисоботини эшитади.
|
ҳисоботларнинг тақдим этилишига кўра |
2-ИЛОВА
Давлат иштирокидаги корхоналар
томонидан ташқи қарзларни жалб қилишда
хатарларни аниқлаш бўйича кўрсаткичларни
ҳисоблаш формулалари
Кўрсаткичлар |
Ҳисоблаш формуласи |
||
I. Ликвидлик кўрсаткичлари
|
|||
Жорий ликвидлик даражаси |
жорий активлар |
||
жорий мажбуриятлар |
|||
Тез ликвидлик даражаси |
(жорий активлар - товар моддий заҳиралар) |
||
жорий мажбуриятлар |
|||
Кунлик кредитор қарзлар айланмаси |
(мол етказиб берувчилар ва пудратчилар олдидаги қарздорлик*365) |
||
сотилган маҳсулот (товар, иш ва хизмат) ларнинг таннархи |
|||
Кунлик дебитор қарзлар айланмаси |
(харидор ва буюртмачиларнинг қарзи*365) |
||
(маҳсулот (товар, иш ва хизмат) ларни сотишдан соф тушум + асосий фаолиятнинг бошқа даромадлари) |
|||
II. Тўлов қобилияти кўрсаткичлари
|
|||
Қарз (мажбуриятлар)нинг капиталга нисбати |
жами мажбуриятлар* |
||
жами ўз маблағлари |
|||
Қарз (мажбуриятлар)нинг активларга нисбати |
жами мажбуриятлар* |
||
жами активлар |
|||
Мажбуриятларнинг EBITDAга нисбати |
жами мажбуриятлар |
||
(соф фойда (зарар) + фойда солиғи + фоизлар шаклидаги харажатлар + асосий воситалар эскириши ўзгариши + номоддий активлар амортизация суммаси ўзгариши) |
|||
EBITDAнинг қарз тўловларига нисбати |
(соф фойда (зарар) + фойда солиғи + фоизлар шаклидаги харажатлар + асосий воситалар эскириши ўзгариши + номоддий активлар амортизация суммаси ўзгариши) |
||
(фоизлар шаклидаги қарз харажатлар + қарзнинг асосий тўлови) |
|||
Фоиз харажатларининг қопланиши |
(соф фойда (зарар) + фойда солиғи + фоизлар шаклидаги харажатлар) |
||
фоизлар шаклидаги харажатлар |
|||
III. Даромадлик кўрсаткичлари
|
|||
Соф фойда маржаси % |
соф фойда (зарар) |
||
(маҳсулот (товар, иш ва хизмат) ларни сотишдан соф тушум + асосий фаолиятнинг бошқа даромадлари) |
|||
Операцион фойда маржаси % |
(соф фойда (зарар) + фойда солиғи + фоизлар шаклидаги харажатлар) |
||
(маҳсулот (товар, иш ва хизмат) ларни сотишдан соф тушум + асосий фаолиятнинг бошқа даромадлари) |
|||
Айланма маблағларнинг рентабеллиги % |
(соф фойда (зарар) + фойда солиғи + фоизлар шаклидаги харажатлар + асосий воситалар эскириши ўзгариши + номоддий активлар амортизация суммаси ўзгариши) |
||
(жорий активлар - жорий мажбуриятлар) |
|||
Активларнинг рентабеллиги % |
соф фойда (зарар) |
||
жами активлар |
|||
Капиталнинг рентабеллиги % |
соф фойда (зарар) |
||
жами ўз маблағлари |
|||
Харажатларнинг қопланиши |
(маҳсулот (товар, иш ва хизмат) ларни сотишдан соф тушум + асосий фаолиятнинг бошқа даромадлари) |
||
(сотилган маҳсулот(товар, иш ва хизмат)ларнинг таннархи + бошқа операцион харажатлар) |
|||
IV. Ташқи қарзга боғлиқ кўрсаткичлари
|
|||
Ташқи қарзнинг мажбуриятларга нисбати |
жами ташқи қарз* |
||
жами мажбуриятлар* |
|||
Хорижий валютадаги ташқи қарзнинг жами қарзга нисбати |
хорижий валютадаги ташқи қарз |
||
жами қарз |
|||
*) Жалб қилиниши кўзда тутилган ташқи қарзларни ҳам ўз ичига олади.
3-ИЛОВА
Давлат иштирокидаги корхоналар
томонидан ташқи қарзларни жалб қилишда
хатарларни баҳолаш тизими
Т/р |
Кўрсаткичлар |
Хатарларни баҳолаш тизими* |
|||||||
Юқори |
Ўрта |
Паст |
|||||||
Қиймати |
Балл |
Қиймати |
Балл |
Қиймати |
Балл |
Қиймати |
Балл |
||
I. |
Ликвидлик кўрсаткичлари |
||||||||
1.1. |
Жорий ликвидлик даражаси |
1,25 дан паст |
0 |
1,25 - 1,50 |
3,0 |
1,50 - 1,75 |
4,0 |
1,75 дан юқори |
5,0 |
1.2. |
Тез ликвидлик даражаси |
0,8 дан паст |
0 |
0,8 - 1,0 |
3,0 |
1,0 - 1,10 |
4,0 |
1,10 дан юқори |
5,0 |
1.3. |
Кунлик кредитор қарзлар айланмаси |
90 дан юқори |
0 |
60 - 90 |
1,2 |
60 - 45 |
1,6 |
45 дан паст |
2,0 |
1.4. |
Кунлик дебитор қарзлар айланмаси |
50 дан юқори |
0 |
40 - 50 |
1,2 |
40 - 35 |
1,6 |
35 дан паст |
2,0 |
II. |
Тўлов қобилияти кўрсаткичлари |
||||||||
2.1. |
Қарз (мажбуриятлар)нинг капиталга нисбати* |
1,50 дан юқори |
0 |
1,0 - 1,5 |
3,6 |
1,0 - 0,75 |
4,8 |
0,75 дан паст |
6,0 |
2.2. |
Қарз (мажбуриятлар)нинг активларга нисбати* |
0,75 дан юқори |
0 |
0,50 - 0,75 |
3,0 |
0,50 - 0,35 |
4,0 |
0,35 дан паст |
5,0 |
2.3. |
Қарз (мажбуриятлар)нинг EBITDAга нисбати |
3,0 дан юқори |
0 |
2,0 - 3,0 |
6,0 |
2,0 - 1,75 |
8,0 |
1,75 дан паст |
10,0 |
2.4. |
EBITDAнинг қарз тўловларига нисбати |
0,75 дан паст |
0 |
0,75 - 1,25 |
6,0 |
1,25 - 2,0 |
8,0 |
2,0 дан юқори |
10,0 |
2.5. |
Фоиз харажатларининг қопланиши |
1,20 дан паст |
0 |
1,2 - 1,5 |
3,0 |
1,5 - 1,75 |
4,0 |
1,75 дан юқори |
5,0 |
III. |
Даромадлилик кўрсаткичлари |
||||||||
3.1. |
Соф фойда маржаси % |
4,0 дан паст |
0 |
4,0 - 8,0 |
3,0 |
8,0 - 10,0 |
4,0 |
10,0 дан юқори |
5,0 |
3.2. |
Операцион фойда маржаси % |
5,0 дан паст |
0 |
5,0 - 10,0 |
3,0 |
10,0 - 12,5 |
4,0 |
12,5 дан юқори |
5,0 |
3.3. |
Айланма маблағларнинг рентабеллиги % |
10,0 дан паст |
0 |
10,0 - 15,0 |
3,0 |
15,0 - 17,5 |
4,0 |
17,5 дан юқори |
5,0 |
3.4. |
Активларнинг рентабеллиги % |
0,0 дан паст |
0 |
0,0 - 4,0 |
3,0 |
4,0 - 6,0 |
4,0 |
6,0 дан юқори |
5,0 |
3.5. |
Капиталнинг рентабеллиги % |
0,0 дан паст |
0 |
0,0 - 8,0 |
3,0 |
8,0 - 11,5 |
4,0 |
11,5 дан юқори |
5,0 |
3.6 |
Харажатлар қопланиши |
1,0 дан паст |
0 |
1,0 - 1,25 |
3,0 |
1,25 - 1,35 |
4,0 |
1,35 дан юқори |
5,0 |
IV. |
Ташқи қарзга боғлиқлик |
||||||||
4.1. |
Ташқи қарзнинг мажбуриятларга нисбати* |
0,4 дан юқори |
0 |
0,3 - 0,4 |
6,0 |
0,30 - 0,25 |
8,0 |
0,25 дан паст |
10,0 |
4.2. |
Хорижий валютадаги ташқи қарзнинг жами қарзга нисбати |
0,4 дан юқори |
0 |
0,3 - 0,4 |
6,0 |
0,3 - 0,2 |
8,0 |
0,2 дан паст |
10,0 |
Жами баллар |
0 |
60,0 |
80,0 |
100,0 |
|||||
Изоҳ:
*) Жалб қилиниши кўзда тутилган ташқи қарзларни ўз ичига олади.
Республика комиссияси ушбу хатарларни баҳолаш тизими кўрсаткичлари ва балларини ўзгартириши мумкин.
Давлат иштирокидаги корхоналарнинг хатарлар даражаси 100 баллик рейтинг тизимида баҳоланади.
Бунда, давлат иштирокидаги корхоналар рейтинг натижалари қуйидагича тоифаланади:
60 баллдан паст бўлганда хатар даражаси - "юқори хатарли";
60 баллдан 80 баллгача бўлганда - "ўрта хатарли";
80 баллдан 100 баллгача бўлганда - "паст хатарли".
4-ИЛОВА
Давлат иштирокидаги корхоналар
томонидан жалб қилинаётган ташқи қарз
лойиҳаларининг концепцияси
(паспорти) шакли
I. Лойиҳанинг тавсифи
Лойиҳанинг номи: |
|
|
|
Тармоқ номи: |
|
|
|
Лойиҳа тури: |
|
(Лойиҳа доирасида янгидан қуриш, реконструкция қилиш ва бошқа турдаги ишлар кўзда тутилган) |
|
Кредитор номи: |
|
(Кредитор ҳақида тўлиқ маълумот) |
|
Давлат иштирокидаги корхона: |
|
|
|
Лойиҳа амалга ошириладиган жой (вилоят, туман, шаҳар): |
|
II. Бошқарув органи хулосаси
Хулоса, давлат иштирокидаги корхоналарнинг молиявий кўрсаткичлари, кредиторлар танлови натижалари, ташқи аудит хулосаси, қарз жалб этиш бўйича топшириқ мавжудлиги, хатарлар таҳлили ҳақидаги батафсил маълумот ва тасдиқловчи ҳужжатлар илова қилинади. |
III. Лойиҳанинг молиявий-иқтисодий кўрсаткичлари бўйича маълумот
Қўшимча маълумотлар
|
||||||||||
1. |
а) |
Лойиҳанинг ТИА/ТИҲК мавжудлиги: Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, тасдиқловчи ҳужжатларни тақдим этинг. |
||||||||
2. |
б) |
Лойиҳа қуйидагилардан бирига киритилган бўлса: Инвестиция дастури Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармони ёки қарори/ Вазирлар Маҳкамаси қарори Бошқа Батафсил маълумотлар ҳамда тасдиқловчи ҳужжатларни тақдим этинг |
||||||||
3. |
а) |
Капитал қўйилмалар ва бошқа харажатлар суммаси (АҚШ долларида): |
б) |
Эксплуатация харажатлари миқдори (АҚШ долларида): |
в) Умумий харажатлар (АҚШ долларида): |
|||||
г) |
Давлат корхонасининг ташқи қарз юки ҳажми: -давлат кафолати остида ташқи қарзлари -давлат кафолатисиз ташқи қарз маблағлари |
д) |
Лойиҳанинг иқтисодий яшаш муддати: _____ йил Аниқ маълумот бўлмаса, оралиқ муддатни белгиланг: <10 10-30 >30 |
|||||||
4. |
Лойиҳалар бўйича хатарлар |
|||||||||
Хавф ёки хатарлар турлари |
Хатарларни олдини олиш чоралари |
|||||||||
Лойиҳага тегишли хавф хатарлар |
||||||||||
Дизайн ва технологияларнинг эскириш хавфи |
||||||||||
Яширин нуқсон хавфи |
||||||||||
Ер сотиб олиш ва кўчириш билан боғлиқ хатарлар |
||||||||||
Молиявий хатарлар |
||||||||||
Қурилиш билан боғлиқ хатар (аниқ бўлмаган) |
||||||||||
Қурилиш билан боғлиқ хатар (аниқ бўлган) |
||||||||||
Ишга тушириш билан боғлиқ хатарлар |
||||||||||
Лойиҳа шартномаси тузулганидан кейинги лойиҳага киритиладиган ўзгаришлар |
||||||||||
Солиқ билан боғлиқ хатарлар |
||||||||||
Тарифларнинг ўзгаришига боғлиқ хатарлар |
||||||||||
Қонунчилик ҳужжатларидаги ўзгаришларнинг лойиҳага салбий таъсири хатарлари |
||||||||||
Лицензия, рухсатномалар кечикиши ёки берилмаслиги хатарлари |
||||||||||
Сиёсий беқарорлик хатарлари |
||||||||||
Таъмирлаш ва реконструкция қилишга оид хатарлар |
||||||||||
Қарз маблағларини қайтарилмаслиги натижасида мулк мусодараси бўйича хатарлар |
||||||||||
Операцион хатарлар |
||||||||||
Экологик/ижтимоий хатар (эксплуатация билан боғлиқ) |
||||||||||
Оператив фаолият билан боғлиқ бўлган хатарлар |
||||||||||
Талаб билан боғлиқ хатарлар |
||||||||||
Бошқа |
||||||||||
5. |
Ташаббус кўрсатилган лойиҳа бўйича ташқи қарзларнинг жалб этилиши иқтисодий, ижтимоий ва инфратузилмавий вазифаларни/муаммоларни ҳал этишга қаратилганми? Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, фикрингизни батафсил асослаб беринг: |
|||||||||
6. |
Ташаббус кўрсатилган лойиҳа доирасида илғор бошқарув тажрибасини жорий этиш назарда тутилганми?: Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, фикрингизни батафсил асослаб беринг: |
|||||||||
7. |
Ташаббус кўрсатилган лойиҳа инновацион ёндашувни ўз ичига олганми ва тарафлар учун мақбул бўлган мутаносиб нафни таъминлаб бера оладими? Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, фикрингизни батафсил асослаб беринг: |
|||||||||
8. |
Ташаббус кўрсатилган лойиҳа доирасида автоматлаштирилган электрон ҳисоб-китоблар ва ҳисоботларни жорий этиш назарда тутилганми? Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, фикрингизни батафсил асослаб беринг: |
|||||||||
9. |
Лойиҳани амалга ошириш учун ер участкасига зарурат борми? Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, керакли ер участкаси майдонини кўрсатинг (га.): |
|||||||||
10. |
а) |
Лойиҳани амалга ошириш оқибатида ижтимоий муаммолар келиб чиқиш эҳтимоли мавжудми? Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, изоҳланг: Асослантириш учун тасдиқловчи ҳужжатларни тақдим этинг. |
||||||||
б) |
Лойиҳани амалга ошириш оқибатида экологик муаммолар вужудга келиш эҳтимоли мавжудми? Ҳа Йўқ Агар "Ҳа" жавобини белгилаган бўлсангиз, изоҳланг. Асослантириш учун тасдиқловчи ҳужжатларни тақдим этинг. |
|||||||||
11. |
Лойиҳани амалга оширилиши зарур бўлган қўшимча иш ҳамжларини кўрсатинг: Сув таъминоти объектларини қуриш Газ таъминоти объектларини қуриш Электр таъминоти қурилмаларига уланиш Кириш йўллари Транспорт боғланиши Бошқа |
|||||||||
Ушбу билан шуни маълум қиламанки, мазкур лойиҳанинг концепцияси шаклида келтирилган маълумотлар ва тақдим этилган тасдиқловчи барча ҳужжатлар ҳақиқий ва тўғри ҳамда Кузатув кенгаши (акциядорлар, таъсисчилар умумий йиғилиши, муассис) томонидан маъқулланган. |
||||||||||
Давлат иштирокидаги корхона (Биринчи раҳбар) |
||||||||||
(Ф.И.О., имзо, ташкилот муҳри) |
||||||||||
Изоҳ. Ишчи орган аризани 5 иш кунида кўриб чиқиб, ҳужжатлар тўлиқ бўлмаганда ёки қўшимча ҳужжатларни ўрганиш талаб этилганда бу тўғрисида 2 иш куни ичида давлат иштирокидаги корхонани хабардор қилади.
Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),
2022 йил 9 март
78-150-11-72 
Мобильная версия сайта