Ўзбекистон Республикасининг 22.07.2022 й. ЎРҚ-784-сон "Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тўғрисида"ги Қонуни (Қонунчилик палатаси томонидан 28.12.2021 й. қабул қилинган, Сенат томонидан 28.04.2022 й. маъқулланган)

Функция недоступна

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ

ҚОНУНИ

22.07.2022 й.

N ЎРҚ-784

ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ВА ОҚОВА

СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ ЮБОРИШ ТЎҒРИСИДА

Қонунчилик палатаси томонидан 2021 йил 28 декабрда қабул қилинган

Сенат томонидан 2022 йил 28 апрелда маъқулланган

1-БОБ. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1-модда. Ушбу Қонуннинг мақсади ва қўлланилиш соҳаси

Ушбу Қонуннинг мақсади ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги муносабатларни тартибга солишдан иборат.

Ушбу Қонуннинг амал қилиши ичимлик сувини қадоқланган тарзда, товар белгисидан ва хизмат кўрсатиш белгисидан фойдаланган ҳолда ишлаб чиқаришга ҳамда реализация қилишга нисбатан татбиқ этилмайди.

2-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш тўғрисидаги қонунчилик

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тўғрисидаги қонунчилик ушбу Қонун ва бошқа қонунчилик ҳужжатларидан иборатдир.

Агар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномасида Ўзбекистон Республикасининг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тўғрисидаги қонунчилигида назарда тутилганидан бошқача қоидалар белгиланган бўлса, халқаро шартнома қоидалари қўлланилади.

3-модда. Асосий тушунчалар

Ушбу Қонунда қуйидаги асосий тушунчалар қўлланилади:

истеъмолчи - ичимлик суви таъминоти ташкилоти билан тузилган шартномага мувофиқ ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлардан фойдаланувчи жисмоний ёки юридик шахс;

ичимлик суви - организмнинг ичимлик сувига бўлган талабини, шунингдек санитарияга оид эҳтиёжларни қаноатлантириш учун санитария қоидалари, нормаларига ва гигиена нормативларига, давлат стандартларига мувофиқ тайёрланган, инсон соғлиғи учун хавфсиз бўлган сув;

ичимлик суви иншооти - ичимлик суви таъминоти ташкилотининг тасарруфида бўлган, сув объектидан сув олиш ва уни ичимлик суви сифатида тайёрлаш учун технологияларни ўз ичига олган иншоот;

ичимлик суви таъминоти - ичимлик сувини ичимлик суви таъминоти тармоқлари орқали ва (ёки) транспортда истеъмолчиларга етказиб бериш;

ичимлик суви таъминоти ташкилоти - фаолиятининг асосий тури истеъмолчиларга ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатишдан иборат бўлган ҳамда махсус ваколатли давлат органи томонидан ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг реестрига киритилган юридик шахс;

ишлаб чиқариш оқова сувлари - товарлар ишлаб чиқариш ёки хизматлар кўрсатиш жараёнида ҳосил бўладиган оқова сувлар;

коммунал-экологик норматив - ишлаб чиқариш оқова сувларини оқизиб юборишнинг истеъмолчилар учун йўл қўйиладиган энг юқори кўрсаткичларини тартибга солувчи ҳужжат;

локал тозалаш иншооти - оқова сувларни оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига оқизиб юборишдан олдин дастлабки зарарсизлантириш ва тозалаш учун мўлжалланган иншоот;

маиший оқова сувлар - инсоннинг ҳаёт фаолияти жараёнида ҳосил бўладиган оқова сувлар;

оқова сувлар - сувни истеъмол қилиш ва (ёки) ундан фойдаланиш натижасида ҳосил бўладиган ҳамда оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқлари орқали оқизиб юбориладиган сув;

оқова сувларни тозалаш иншооти - ичимлик суви таъминоти ташкилотининг тасарруфида бўлган, оқова сувларни қабул қилиш ва уларни белгиланган талабларга мувофиқ зарарсизлантирган тарзда сув объектларига оқизиб юбориш учун мўлжалланган иншоот;

оқова сувларни чиқариб юбориш - оқова сувларни ичимлик суви таъминоти ташкилотининг тасарруфида бўлган оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига қабул қилиш ва уларни оқова сувларни тозалаш иншоотларига чиқариб юбориш;

техник шарт - жисмоний ва юридик шахсларни ичимлик суви таъминоти ҳамда (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига улаш учун улар томонидан ижро этилиши лозим бўлган тадбирлар рўйхатини ўз ичига олган ҳужжат.

4-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги асосий принциплар

Қонунийлик, очиқлик ва шаффофлик, истеъмолчилар ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларининг устуворлиги, замонавий ахборот технологияларини жорий этиш ва ривожлантириш ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги асосий принциплардир.

5-модда. Ичимлик суви таъминоти хизматларига доир кафолатлар

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида истеъмолчиларнинг белгиланган сифатдаги ичимлик суви билан истеъмол нормалари доирасида таъминланиши кафолатланади.

Ичимлик сувининг истеъмол нормаларини белгилаш қонунчиликда белгиланган тартибда, умумэътироф этилган стандартлар ва таснифларга мувофиқ амалга оширилади.

6-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги давлат-хусусий шериклик

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги давлат-хусусий шериклик "Давлат-хусусий шериклик тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига мувофиқ амалга оширилади.

2-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ВА

ОҚОВА СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ ЮБОРИШ

СОҲАСИНИ ТАРТИБГА СОЛИШ

7-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги давлат сиёсатининг

асосий йўналишлари

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги давлат сиёсатининг асосий йўналишлари қуйидагилардан иборат:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларининг хавфсиз ҳамда ишончли ишлашини таъминлаш;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги давлат дастурлари ва бошқа дастурларни ишлаб чиқиш ва амалга ошириш;

замонавий ахборот-коммуникация технологияларини ва автоматлаштирилган рақамлаштириш тизимларини жорий этиш;

ресурсларни тежайдиган технологиялар жорий этилишини қўллаб-қувватлаш;

истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича сифатли хизматлар кўрсатиш;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларини модернизация қилиш ҳамда ичимлик суви таъминоти ташкилотларини техник жиҳатдан қайта жиҳозлаш мақсадида инвестицияларни жалб этиш;

соғлом рақобат муҳитини яратиш ва давлат-хусусий шерикликни ривожлантириш;

норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг тўлиқ ва ўз вақтида ижро этилиши устидан назорат ҳамда мониторингни амалга ошириш;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматларнинг ҳисобга олинишини ташкил этиш;

техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатлар талабларининг бажарилишини таъминлаш;

халқаро ҳамкорликни ривожлантириш.

8-модда. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб

юбориш соҳасидаги ваколатлари

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида ягона давлат сиёсати амалга оширилишини таъминлайди;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасини ривожлантиришнинг асосий йўналишларини белгилайди;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги давлат дастурларини тасдиқлайди ҳамда уларнинг амалга оширилишини ташкил этади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида ўз ваколатлари доирасида норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар қабул қилади;

давлат бошқаруви органларининг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги фаолиятини мувофиқлаштиради.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.

9-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги махсус ваколатли

давлат органи ҳамда унинг ваколатлари

Ўзбекистон Республикаси Уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш вазирлиги ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги махсус ваколатли давлат органидир (бундан буён матнда махсус ваколатли давлат органи деб юритилади).

Махсус ваколатли давлат органи:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги ягона давлат сиёсатини амалга оширади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги дастурлар, стратегиялар ҳамда концепцияларни ишлаб чиқади ва амалга оширади;

аҳолининг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар билан қамраб олинишини мониторинг қилиш учун янгилаб бориладиган электрон базани доимий асосда юритади;

аҳоли пунктларини ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар билан таъминлаш учун давлат ижтимоий буюртмаларини беради;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатилишида хусусий секторнинг иштирокини кенгайтириш, шу жумладан давлат-хусусий шериклик асосида кенгайтириш чораларини кўради;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларини ишлаб чиқади ҳамда уларни ўз ваколатлари доирасида қабул қилади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги тариф сиёсатини шакллантиришга кўмаклашади;

Ўзбекистон Республикасидаги ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларини ривожлантиришнинг бош схемаси ишлаб чиқилишини таъминлайди;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги илмий тадқиқотларни ташкил этади ҳамда мувофиқлаштиради;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида кадрларга бўлган эҳтиёжни таҳлил қилади ҳамда уларни тайёрлашда иштирок этади;

ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг реестрини юритади ва уни ўзининг расмий веб-сайтида жойлаштиради, улар фаолияти самарадорлигининг асосий мезонларини белгилайдива баҳолайди;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳаларнинг амалга оширилишини давлат капитал маблағлари ҳамда давлат кафолатлари остида жалб этилган чет эл инвестициялари ҳисобидан таъминлайди;

ичимлик суви ва оқова сувларни тозалаш иншоотларини технологик аудитдан ўтказишни ташкил этади ҳамда сувни тежаш бўйича зарур чораларни белгилайди;

ичимлик суви таъминоти ташкилотлари учун сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишини ва йўқотилишини ҳисоб-китобқилиш тартибини, шунингдек уларнинг йўл қўйиладиган нормаларини (лимитларини) белгилайди;

ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан ижро этилиши мажбурий бўлган ҳужжатларни ўз ваколатлари доирасида қабул қилади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш объектларини қуриш ҳамда реконструкция қилишга доир аниқ йўналтирилган дастурларни ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларини ривожлантириш режалари асосида шакллантиради;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш объектларини қуриш ҳамда реконструкция қилишга доир аниқ йўналтирилган рўйхатларни ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар билан таъминланишини истиқболли прогноз қилиш мақсадида мувофиқлаштиради;

халқаро молия институтлари ҳамда халқаро давлат молия институтлари иштирокида амалга ошириладиган ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳалар бўйича лойиҳаолди ҳамда лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқиш, келишиб олиш ва тасдиқлаш чораларини кўради, шунингдек лойиҳаларни молиялаштиришни амалга оширади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳаларнинг рўёбга чиқарилиши мониторингини маҳаллий давлат ҳокимияти вакиллик органлари билан ҳамкорликда амалга оширади.

Махсус ваколатли давлат органи ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.

10-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги давлат назорати органи

ҳамда унинг ваколатлари

Ўзбекистон Республикаси Уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш вазирлиги ҳузуридаги Ичимлик сувидан фойдаланишни назорат қилиш инспекцияси ҳамда унинг ҳудудий инспекциялари ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида давлат назоратини амалга оширувчи органдир (бундан буён матнда давлат назорати органи деб юритилади).

Давлат назорати органи:

ичимлик сувини самарали ишлаб чиқариш, етказиб бериш, реализация қилиш, ичимлик сувидан оқилона фойдаланиш, шунингдек оқова сувларни чиқариб юбориш ва тозалаш бўйича хизматлар соҳасида техник жиҳатдан тартибга солиш тўғрисидаги қонунчилик ҳамда норматив ҳужжатлар талабларига риоя этилиши устидан давлат назоратини амалга оширади;

ичимлик суви иншоотларини ва оқова сувларни тозалаш иншоотларини технологик аудитдан ўтказади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларига уланишда техник шартлар талабларига риоя этилиши устидан давлат назоратини амалга оширади, шунингдек ушбу тармоқларга ўзбошимчалик билан уланишнинг олдини олиш бўйича чоралар кўради;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатиш чоғида ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларидаги ва бошқа иншоотлардаги авариялар бартараф этилишини, улар юзага келишининг олдини олиш бўйича ишлаб чиқилган тадбирларнинг амалга оширилишини назорат қилади;

сув объектларидан сув олишдан то истеъмолчиларга реализация қилишга қадар бўлган барча жараёнларда сувнинг технологик жиҳатдан сарфланиши ва йўқотилишининг йўл қўйиладиган нормаларига риоя этилишини назорат қилади;

ер ости сувлари қудуқларининг ҳолати ва улардан фойдаланиш шартларига риоя этилиши устидан давлат назоратини амалга оширади;

истеъмолчиларнинг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар билан қамраб олиниши устидан давлат назоратини амалга оширади;

ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан истеъмолчиларга етказиб берилаётган ичимлик сувининг сифати ва белгиланган талабларга мувофиқлиги устидан давлат назоратини амалга оширади;

ичимлик суви таъминоти ташкилотларига ҳамда истеъмолчиларга ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида аниқланган қоидабузарликларни бартараф этиш юзасидан бажарилиши мажбурий бўлган кўрсатмалар беради;

оқова сувларни чиқариб юбориш тармоғига нормадан юқори даражада ифлослантирилган оқова сувларни оқизиб юборганлик учун компенсация тўловларини қонунчиликда белгиланган тартибда ҳисоб-китоб қилади ҳамда жисмоний ва юридик шахслардан ундиради;

ичимлик сувини олишнинг белгиланган лимитларига риоя этилишини назорат қилади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни қонунчиликда белгиланган тартибда юритади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш объектларида, шу жумладан ер ости сувлари қудуқларида қурилиш-монтаж ишлари (реконструкция қилиш) устидан назорат олиб боради, лойиҳа-смета ҳужжатларини таҳлил қилади.

Давлат назорати органи ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.

11-модда. Маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб

юбориш соҳасидаги ваколатлари

Маҳаллий давлат ҳокимияти органлари:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги давлат сиёсатини амалга оширишда иштирок этади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасини ривожлантиришга қаратилган ҳудудий дастурларни ишлаб чиқади ҳамда тасдиқлайди;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатилишига хусусий секторни жалб этишга кўмаклашади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳаларнинг рўёбга чиқарилиши мониторингини амалга оширади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифларни тасдиқлайди.

Маҳаллий давлат ҳокимияти органлари ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.

12-модда. Фуқароларнинг, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш

органларининг, нодавлат нотижорат ташкилотларининг

ҳамда фуқаролик жамияти бошқа институтларининг

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб

юбориш соҳасидаги тадбирларда иштирок этиши

Фуқаролар, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, нодавлат нотижорат ташкилотлари ҳамда фуқаролик жамиятининг бошқа институтлари:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги дастурларни ишлаб чиқиш ҳамда амалга оширишда иштирок этади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида давлат органлари ҳамда бошқа ташкилотлар билан ҳамкорлик қилади;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тўғрисидаги қонунчиликнинг ижро этилиши устидан жамоатчилик назоратини амалга оширади.

Фуқаролар, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, нодавлат нотижорат ташкилотлари ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтлари қонунчиликка мувофиқ ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги бошқа тадбирларда ҳам иштирок этиши мумкин.

3-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ТАШКИЛОТЛАРИ,

УЛАРНИНГ АСОСИЙ ВАЗИФАЛАРИ, ҲУҚУҚЛАРИ

ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

13-модда. Ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг

ташкилий-ҳуқуқий шакли

Агар қонунчиликда бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, ҳар қандай ташкилий-ҳуқуқий шаклдаги ташкилотлар ичимлик суви таъминоти ташкилоти сифатида фаолиятни амалга ошириши мумкин.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг реестри ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг рўйхатини ўз ичига олади ва махсус ваколатли давлат органининг расмий веб-сайтига жойлаштирилади.

14-модда. Ичимлик суви таъминоти ташкилотини бошқариш

Ичимлик суви таъминоти ташкилотини бошқариш унинг таъсис ҳужжатларига ва ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан қабул қилинган бошқа ҳужжатларга мувофиқ амалга оширилади.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарорларига мувофиқ ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг фаолиятини мувофиқлаштириш ҳамда бошқариш учун жавоб берадиган ташкилот белгиланиши мумкин.

15-модда. Ичимлик суви таъминоти

ташкилотларининг асосий вазифалари

Ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг асосий вазифалари қуйидагилардан иборат:

ичимлик сувини тайёрлаш, шунингдек истеъмолчиларни ичимлик суви билан шартнома асосида узлуксиз ва бир маромда таъминлаш;

истеъмолчиларга шартнома асосида оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатиш;

оқова сувларни қабул қилиш ва уларни қонунчилик талабларига мувофиқ тозалаш;

ичимлик ва оқова сув қувурлари ҳамда иншоотларидан самарали фойдаланиш, уларни соз ҳолатда сақлаш, авариялар ва носозликларни ўз вақтида бартараф этиш;

сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишинива йўқотилишини замонавий ахборот-коммуникация технологияларини, шу жумладан истеъмол қилинаётган сувнинг ва кўрсатилаётган хизматларнинг ҳажмини ҳисобга олишнинг автоматлаштирилган тизимларини жорий этиш ҳисобидан камайтириш;

ичимлик сувини тайёрлашда ичимлик суви иншоотлари электр энергияси билан таъминланиши учун зарур чоралар кўриш;

замонавий сувни ҳисобга олиш асбобларини ва энергияни тежайдиган насос ускуналарини ўрнатиш;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатганлик учун тўловларни ўз вақтида йиғиш;

ичимлик суви ташкилотининг молиявий-иқтисодий жиҳатдан барқарорлигини таъминлаш бўйича амалий чоралар кўриш;

ичимлик суви таъминотини ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасини ривожлантиришга, аҳолини ушбу соҳадаги хизматлар билан қамраб олишни кенгайтиришга қаратилган дастурлар, стратегиялар ҳамда концепцияларни ишлаб чиқишда иштирок этиш;

оқова сувларни тозалаш иншоотларидаги оқова сувларни ифлослантирувчи моддалар йўл қўйиладиган энг юқори нормага етказилгунига қадар тозалашни ташкил этиш;

ичимлик сувининг етказиб берилиши ва ундан фойдаланилиши мониторингини амалга ошириш;

сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишига ва йўқотилишига доир йиғма ҳисоботни ишлаб чиқиш ҳамда махсус ваколатли давлат органига тақдим этиш;

юридик шахсларга ичимлик сувини етказиб бериш учун лимитлар белгилаш.

16-модда. Ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг

ҳуқуқлари ва мажбуриятлари

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари қуйидаги ҳуқуқларга эга:

1) ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатишни қуйидаги ҳолларда истеъмолчини камида беш календарь кун олдин хабардор қилган ҳолда тўлиқ ёки қисман тўхтатиш:

юридик шахсларнинг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқлари, қурилмалари ҳамда иншоотлари техник жиҳатдан яроқсиз ҳолга келганда, ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан аниқланган техник камчиликлар бартараф этилмаганда;

кўрсатилган ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун истеъмолчиларнинг қарздорлиги мавжуд бўлганда;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқлари, ичимлик суви ва оқова сувларни тозалаш иншоотлари режали таъмирланаётганда, уларга профилактик жиҳатдан хизмат кўрсатилаётганда, шунингдек янги истеъмолчилар уланаётганда;

2) ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатишни қуйидаги ҳолларда истеъмолчини огоҳлантирмасдан тўлиқ ёки қисман тўхтатиш:

табиий офатлар чоғида;

электр энергиясини етказиб бериш ичимлик суви таъминоти ташкилоти фаолияти билан боғлиқ бўлмаган ҳолда тўхтатиб турилганда;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларида, шунингдек ичимлик суви ва оқова сувларни тозалаш иншоотларида авария бўлганда;

ёнғин ўчоғига ичимлик суви етказиб беришни кўпайтириш зарур бўлганда;

ичимлик суви таъминоти ташкилотлари тасарруфида бўлган ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига жисмоний ҳамда юридик шахсларнинг ўзбошимчалик билан уланганлиги аниқланганда;

3) оқова сувларни чиқариб юбориш жойларини, шунингдек истеъмолчиларга бериладиган ичимлик сувини ҳисобга олиш жойларини ҳар ойда камида бир марта инвентаризациядан ўтказиш;

4) ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатиш қоидаларининг бузилишлари тўғрисида давлат назорати органини ёзма ёки электрон шаклда хабардор қилиш.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматларнинг узлуксизлигини ва хавфсизлигини таъминлаши;

оқова сувларни тозалашни амалга ошириши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқлари, шунингдек ичимлик суви ва оқова сувларни тозалаш иншоотлари техник ҳолатининг мунтазам мониторингини олиб бориши;

ичимлик суви таъминоти тармоқларидаги ва ичимлик суви иншоотларидаги ичимлик суви сифатининг мониторингини олиб бориши;

истеъмолчиларга етказилган зарарнинг ўрнини қонунчиликда белгиланган тартибда қоплаши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларида таъмирлаш ишлари натижасида шикаст етказилган объектларни ҳамда бошқа иншоотларни тиклаши;

ичимлик суви таъминоти тизимидаги давомийлиги 12 соатдан кўп бўлган режали узиб қўйишларни ёки тўхталишларни бартараф этиш чоғида аҳолини транспортда ичимлик суви билан таъминлаши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимида авариялар аниқланган кундан эътиборан бир сутка ичида уларнинг сабаблари, хизматлар чекланадиган муддатлар, шунингдек кўрсатилаётган хизматлар сифатининг ўзгариши сабаблари ҳақида истеъмолчиларни хабардор қилиши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифлар ҳамда махсус устамалар ўзгариши тўғрисида ушбу ўзгаришлар жорий этилишидан ўн беш календарь кун олдин истеъмолчиларни оммавий ахборот воситалари орқали ва ўз расмий веб-сайтида хабардор қилиши;

сув таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатишнинг режалаштирилаётган тўхтатилиши ҳақида истеъмолчиларни беш календарь кун олдин хабардор қилиши;

биринчи навбатда жисмоний шахсларнинг, озиқ-овқат саноати корхоналарининг ва тиббиёт ташкилотларининг ичимлик сувига бўлган эҳтиёжлари таъминланишини амалга ошириши;

давлат назорати органи томонидан назорат тадбирларини ўтказишга кўмаклашиши;

ичимлик суви таъминоти истеъмолчиларига кўрсатилаётган хизматлар ва оқова сувларни чиқариб юбориш ҳажмини, сувни ҳисобга олиш асбобларининг ҳамда ёнғин гидрантларининг ҳолатини ойига камида бир марта ўрганиши;

давлат назорати органини ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига ўзбошимча уланишнинг аниқланган ҳоллари тўғрисида хабардор қилиши;

махсус ваколатли давлат органининг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги топшириқлари бажарилишини таъминлаши шарт.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари қонунчиликка мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши ва уларнинг зиммасида бошқа мажбуриятлар ҳам бўлиши мумкин.

17-модда. Ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг жавобгарлиги

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари:

қонунчиликка ҳамда шартнома шартларига мувофиқ ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича истеъмолчиларга сифатли хизматлар кўрсатмаганлик;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига белгиланган тартибда уланиш учун техник шартларни истеъмолчиларга ўз вақтида тақдим этмаганлик;

истеъмолчиларни сувни ҳисобга олиш асбобларини белгиланган муддатларда текширувдан ўтказиш ҳақида огоҳлантирмаганлик;

истеъмолчининг ҳаётига, соғлиғига ҳамда мол-мулкига моддий ва маънавий зарар етказганлик;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларининг техник ҳолати учун ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг фойдаланишга доир жавобгарлиги чегаралари доирасидаги аварияларни ўз вақтида бартараф этмаганлик;

қонунчиликка ва шартнома шартларига мувофиқ ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг зиммасига юклатилган бошқа мажбуриятларни бажармаганлик учун жавобгар бўлади.

4-БОБ. ИСТЕЪМОЛЧИЛАРНИНГ ҲУҚУҚЛАРИ

ВА МАЖБУРИЯТЛАРИ

18-модда. Истеъмолчиларнинг ҳуқуқлари

Истеъмолчилар қуйидаги ҳуқуқларга эга:

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматларнинг узлуксиз ва хавфсиз кўрсатилишини, шунингдек ўз ҳаёти, соғлиғи ва мол-мулкига хавф туғдирмайдиган сифатга ва миқдорга эга бўлган ичимлик суви берилишини шартнома шартларига мувофиқ талаб қилиш;

ичимлик суви таъминоти ташкилоти шартномада кўрсатилган ўз мажбуриятларини бажармаган тақдирда, жарималар (пенялар) ва бошқа тўловлар тўланишини қонунчиликка мувофиқ талаб қилиш;

асоссиз равишда ундирилган тўловларнинг қайтарилишини ичимлик суви таъминоти ташкилотидан талаб қилиш;

ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тегишли тўловларни тўлиқ тўлаган ҳолда шартномани бир томонлама тартибда бекор қилиш;

ичимлик сувининг сифати тўғрисидаги ахборотни ҳамда ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича кўрсатилган хизматлар учун қарздорлик ҳақидаги маълумотларни ичимлик суви таъминоти ташкилотидан бепул олиш.

Истеъмолчилар қонунчиликка мувофиқ бошқа ҳуқуқларга ҳам эга бўлиши мумкин.

19-модда. Истеъмолчиларнинг мажбуриятлари

Истеъмолчилар:

ичимлик сувидан оқилона ва тежамкорлик билан фойдаланиши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тўловни ўз вақтида амалга ошириши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатганлик учун тарифлар ошган тақдирда, олдиндан тўланган тўловнинг қайта ҳисоб-китобини амалга ошириши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларидаги, иншоотлардаги авариялар ёки шикастланишлар, ичимлик сувини ҳисобга олиш асбобларидаги ва уларнинг пломбаларидаги шикастланишлар тўғрисида ичимлик суви таъминоти ташкилотини хабардор қилиши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларидаги техник ҳолат учун истеъмолчиларнинг фойдаланишга доир жавобгарлиги чегаралари доирасидаги аварияларни ўз вақтида бартараф этиши;

сувни ҳисобга олиш асбобларининг аниқ кўрсаткичларини ичимлик суви таъминоти ташкилотларига ўз вақтида тақдим этиши;

ишлаб чиқариш оқова сувларидаги ифлослантирувчи моддаларнинг локал тозалаш иншоотларида белгиланган нормативларга қадар тозаланишини таъминлаши;

ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлардан фойдаланиш учун рухсат этилган нуқталарга уланиши шарт.

Истеъмолчиларнинг зиммасида қонунчиликка мувофиқ бошқа мажбуриятлар ҳам бўлиши мумкин.

5-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ МАНБАЛАРИНИ

ТАНЛАШ ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ. ИЧИМЛИК СУВИ

ВА ОҚОВА СУВЛАРНИ ТОЗАЛАШ ИНШООТЛАРИНИНГ

САНИТАРИЯ-МУҲОФАЗА ЗОНАЛАРИ

20-модда. Ичимлик суви таъминоти манбалари

Санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативларига, давлат стандартларига мувофиқ бўлган сув объектлари биринчи навбатда ичимлик суви таъминоти эҳтиёжлари учун фойдаланишга берилади.

Ер ости сувлари захиралари кам бўлган тақдирда, улар техник-иқтисодий асосга мувофиқ ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан сунъий равишда тўлдирилиши керак.

21-модда. Сув объектларидан ичимлик суви

таъминоти эҳтиёжлари учун фойдаланиш

Ичимлик суви таъминоти эҳтиёжлари учун биринчи навбатда ер усти сув объектларидан, кейин эса ер ости сув объектларидан Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитаси, Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги, Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг ичимлик суви манбаларининг етарлилиги тўғрисидаги ҳамда Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлигининг улар санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативларига, давлат стандартларига мувофиқлиги тўғрисидаги хулосаларига мувофиқ фойдаланилади.

22-модда. Ичимлик суви ва оқова сувларни тозалаш

иншоотларининг санитария-муҳофаза зоналари

Ичимлик суви ва оқова сувларни тозалаш иншоотларининг, ичимлик суви учун сув олиш жойларининг санитария-муҳофаза зоналарини аниқлаш тартиби Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларининг муҳофаза қилинадиган зоналари шаҳарсозлик нормалари ва қоидаларига мувофиқ белгиланади.

Ичимлик суви учун сув олиш, ер усти ҳамда ер ости манбалари жойларида жойлашган санитария-муҳофаза зоналарида ичимлик суви таъминотига тааллуқли бўлмаган хўжалик фаолиятини амалга оширишга ҳамда саноат ва фуқаролик объектларини (бинолар ва иншоотларни) қуришга йўл қўйилмайди.

6-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИНИ ТАЙЁРЛАШ ВА ЕТКАЗИБ БЕРИШ

23-модда. Ичимлик суви иншоотларининг тоифалари

Ичимлик суви иншоотларининг тури ва схемасини танлаш жойнинг ва сув объектларининг геологик, гидрогеологик ва санитария шарт-шароитларидан келиб чиққан ҳолда амалга оширилади.

Ичимлик суви иншоотлари сув таъминоти даражаси бўйича қуйидаги тоифаларга бўлинади:

I тоифа - хизмат кўрсатиладиган аҳоли сони 50 мингдан ортиқ;

II тоифа - хизмат кўрсатиладиган аҳоли сони 5 мингдан 50 минггача;

III тоифа - хизмат кўрсатиладиган аҳоли сони 5 минггача.

24-модда. Ичимлик суви иншоотларида ичимлик

сувини тайёрлашнинг технологик босқичлари

Ичимлик сувини тайёрлаш сув объектидаги сувнинг сифати, ичимлик суви иншоотининг қуввати ва унинг географик жойлашуви ҳисобга олинган ҳолда амалга оширилади.

Ер усти сув объектларидан олинадиган ичимлик сувини тайёрлашнинг технологик босқичлари қуйидагиларни ўз ичига олади:

сув лойқалигини тиндиришни;

сувни сизотлашни ҳамда зарарсизлантиришни;

санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативлари, давлат стандартлари талабларига мувофиқ ичимлик сувини тайёрлашни (ишлаб чиқаришни).

Ер ости сув объектларидан олинадиган ичимлик сувини тайёрлашнинг технологик босқичлари қуйидагиларни ўз ичига олади:

сувни тортиб чиқаришни;

сувни зарарсизлантиришни;

санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативлари, давлат стандартлари талабларига мувофиқ ичимлик сувини тайёрлашни (ишлаб чиқаришни).

25-модда. Ичимлик сувининг сифати

Ичимлик суви эпидемиологик, радиациявий ва кимёвий жиҳатдан хавфсиз бўлиши керак.

Сув объектларидан олинадиган сувнинг ва тайёрланган ичимлик сувининг таркибига доир талаблар, шунингдек таҳлил ўтказиш муддатлари ҳамда таҳлилларнинг турлари давлат стандартларига мувофиқ белгиланади.

Ичимлик суви сифатининг таҳлили ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг лабораторияларида амалга оширилади. Ичимлик суви таъминоти ташкилотларида лабораториялар мавжуд бўлмаган тақдирда, ичимлик суви сифатининг таҳлили шартнома асосида Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлигининг ёки давлат назорати органининг лабораторияларида амалга оширилади.

Ичимлик сувининг сифати устидан давлат назорати Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ва давлат назорати органи томонидан амалга оширилади.

26-модда. Лабораториялар ваколатларини тасдиқлаш

Ичимлик суви сифатининг таҳлили ўтказиладиган лабораторияларнинг малакалилиги ваколатли давлат органи томонидан белгиланган тартибда тасдиқланган бўлиши керак.

27-модда. Ичимлик сувини етказиб бериш

Ичимлик суви истеъмолчиларнинг эҳтиёжлари учун ичимлик суви таъминоти тармоқлари ёки транспортда етказиб берилиши мумкин.

Ичимлик суви таъминоти тизимлари масофадан маълумот узатувчи замонавий ҳисобга олиш асбоблари ва манометрлар билан жиҳозланади ҳамда ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан диспетчерлик хизматлари орқали бошқарилади.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари авариялар ва носозликларнинг олдини олиш мақсадида ичимлик суви таъминоти тармоқлари, иншоотлари ва ускуналарини мунтазам равишда техник текширувдан ўтказади.

28-модда. Ичимлик суви таъминоти

хизматларини кўрсатиш чегаралари

Ичимлик суви таъминоти ташкилоти ичимлик суви таъминоти тармоғининг истеъмолчига тегишли ҳудудга кирган қисмига (кўп қаватли уйларнинг кирувчи қисмига) қадар жавобгар бўлади ва мазкур чегарага қадар хизматлар кўрсатади.

Кўп квартирали уйни бошқариш органи ичимлик суви таъминоти тармоғининг кўп квартирали уйларга кирган қисмидан то истеъмолчига тегишли ҳудудга қадар жавобгар бўлади ва унга хизмат кўрсатилишини таъминлайди.

Истеъмолчилар ўзига тегишли ҳудуддаги ичимлик суви таъминоти тармоғи учун жавобгар бўлади.

7-БОБ. ОҚОВА СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ

ЮБОРИШ ВА ТОЗАЛАШ

29-модда. Оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларидан

ва оқова сувларни тозалаш иншоотларидан фойдаланиш

Оқова сувлар истеъмолчилардан оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқлари орқали ичимлик суви таъминоти ташкилотларининг оқова сувларни тозалаш иншоотларига кейинчалик зарарсизлантириш ва тозалаш учун узлуксиз тарзда етказиб берилади.

Маиший ва ишлаб чиқариш оқова сувлари оқова сувларни тозалаш иншоотлари томонидан қабул қилинади, экологик нормалар ва қоидаларга мувофиқ тозаланади ва улардан хавфсиз фойдаланилиши таъминланади.

30-модда. Оқова сувларни чиқариб юбориш

бўйича хизматлар кўрсатиш чегаралари

Ичимлик суви таъминоти ташкилоти оқова сувларни чиқариб юбориш тармоғининг истеъмолчига тегишли ҳудудга кирган қисмига (кўп қаватли уйларнинг кирувчи қисмига) қадар жавобгар бўлади ва мазкур чегарага қадар хизматлар кўрсатади.

Кўп квартирали уйни бошқариш органи кўп квартирали уйда оқова сувларни чиқариб юбориш тармоғи учун жавобгар бўлади ва унга хизмат кўрсатилишини таъминлайди.

Истеъмолчилар ўзига тегишли ҳудуддаги оқова сувларни чиқариб юбориш тармоғи учун жавобгар бўлади.

31-модда. Ишлаб чиқариш оқова сувларини

қабул қилиш хусусиятлари

Коммунал-экологик норматив ишлаб чиқариш оқова сувларини оқизиб юборувчи юридик шахслар ваякка тартибдаги тадбиркорлар томонидан ишлаб чиқилади ҳамда ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан тасдиқланади.

Белгиланган нормадан юқори даражада ифлосланган ишлаб чиқариш оқова сувларини оқизиб юборувчи юридик шахслар ҳамда якка тартибдаги тадбиркорлар оқова сувларни локал тозалаш иншоотларида бирламчи тозалаш ишларини бажариши керак.

Янги истеъмолчиларни, шу жумладан мавжуд истеъмолчиларнинг янгитдан ишга тушириладиган, товарларни ишлаб чиқариш (хизматлар кўрсатиш) жараёнида белгиланган нормадан юқори даражада ифлосланган оқова сувларни ҳосил қилувчи объектларини оқова сувлар тармоқларига улашга фақат оқова сувларнинг белгиланган нормага қадар тозаланишини таъминлайдиган локал тозалаш иншоотлари мавжуд бўлган тақдирда йўл қўйилади.

32-модда. Белгиланган нормадан юқори даражада

ифлосланган оқова сувларни оқизиб юборганлик

учун компенсация тўловлари

Оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига белгиланган нормадан юқори даражада ифлосланган оқова сувларни оқизаётган жисмоний ва юридик шахслар қонунчиликда белгиланган тартибда компенсация тўловларини амалга оширади.

8-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ВА ОҚОВА

СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ ЮБОРИШ СОҲАСИДАГИ

ЛОЙИҲАЛАРНИ АМАЛГА ОШИРИШ

33-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова

сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳалар

Молиялаштиришнинг барча манбалари ҳисобидан аҳолига ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатишни кенгайтириш ҳамда такомиллаштириш юзасидан лойиҳа таклифлари махсус ваколатли давлат органи томонидан шакллантирилади ва тегишинча Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси, халқ депутатлари вилоятлар ҳамда Тошкент шаҳар Кенгашлари муҳокамасига киритилади.

Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесидаги, халқ депутатлари вилоятлар ҳамда Тошкент шаҳар Кенгашларидаги муҳокама якунлари бўйича маъқулланган ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳалар тегишли дастурлар асосида амалга оширилади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги лойиҳаларда мажбурий тартибда:

ичимлик ва оқова сув қувурларини уй хўжаликларигача ўтказиш ва сувни ҳисобга олиш асбобларини ўрнатиш назарда тутилади;

ичимлик суви таъминоти объектларининг атроф муҳитга, шунингдек қўшни ҳудудлардаги мавжуд ва режалаштирилаётган ичимлик суви таъминоти объектларига таъсири ҳисобга олинади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича битта объектни қуриш ва реконструкция қилишни турли манбалардан, шунингдек қонунчиликда назарда тутилган бошқа ҳолларда молиялаштиришга йўл қўйилмайди, бундан халқаро молия институтлари иштирокидаги лойиҳалар мустасно.

34-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасида давлат ижтимоий буюртмаси

Давлат ижтимоий буюртмаси доирасида ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги ижтимоий лойиҳаларни амалга ошириш марказлаштирилган ичимлик суви таъминоти мавжуд бўлмаган туманларда ташкил этилади.

Нодавлат нотижорат ташкилотлари ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтлари томонидан давлат ижтимоий буюртмаси доирасида ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги ижтимоий лойиҳаларни рўёбга чиқариш ижрочини танлов асосида аниқлаш йўли билан амалга оширилади, танлов ҳақидаги эълон оммавий ахборот воситаларига, шу жумладан электрон оммавий ахборот воситаларига жойлаштирилади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги ижтимоий лойиҳалар нодавлат нотижорат ташкилотларига ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтларига давлат ижтимоий буюртмасини бериш орқали махсус ваколатли давлат органи томонидан амалга оширилади.

9-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ВА

ОҚОВА СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ ЮБОРИШ

БЎЙИЧА ХИЗМАТЛАР КЎРСАТИШ

35-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб

юбориш соҳасидаги истеъмолчиларнинг гуруҳлари

Ичимлик сувига ва оқова сувларни чиқариб юборишга бўлган эҳтиёжга кўра истеъмолчилар қуйидаги гуруҳларга ажратилади:

биринчи гуруҳ - жисмоний шахслар;

иккинчи гуруҳ - идоравий уй-жой фонди ва ётоқхоналар, бюджет ташкилотлари, диний ташкилотлар, элчихоналар, дипломатик ваколатхоналар ҳамда уларга тенглаштирилган, Ўзбекистон Республикасида аккредитация қилинган халқаро ташкилотлар, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари, кўп квартирали уйни бошқарувчи ташкилотлар, уй-жой мулкдорларининг ширкатлари, ичимлик суви таъминоти ташкилотлари ва иссиқлик таъминоти ташкилотлари;

учинчи гуруҳ - биринчи ва иккинчи гуруҳларга кирмайдиган юридик шахслар.

36-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш тармоқларига жисмоний

ва юридик шахсларни улаш

Жисмоний ва юридик шахсларнинг ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига уланиши улаш нуқтаси орқали амалга оширилади.

Ичимлик сувининг миқдори ва босими, шунингдек оқова сувларни қабул қилиш сиғими етарли бўлганда, жисмоний ва юридик шахслар ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан тақдим этилган техник шартлар асосида уланиши мумкин.

Тақдим этилган техник шартлар асосида жисмоний ва юридик шахслар томонидан тайёрланган ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига уланиш лойиҳалари ичимлик суви таъминоти ташкилотлари билан келишиб олинади.

37-модда. Ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова

сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар

кўрсатиш учун шартнома

Ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатиш истеъмолчи билан тузиладиган шартномага мувофиқ амалга оширилади.

Шартномада ичимлик сувининг босими, сифати, оқова сувларни чиқариб юбориш қуввати, тарафларнинг ҳуқуқлари, мажбуриятлари ва жавобгарлиги, ҳисоб-китоблар ва тўловлар тартиби, низоларни ҳал этиш тартиби, енгиб бўлмас куч ҳолатлари ҳамда шартноманинг амал қилиш муддати кўрсатилган бўлиши керак.

Тарафларнинг келишувига кўра шартномага бошқа шартлар ҳам киритилиши мумкин.

Жисмоний шахслар билан тузиладиган шартнома муддатсиздир.

38-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб

юбориш бўйича хизматлар кўрсатишга доир тақиқлар

Қуйидаги ҳолларда ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар кўрсатиш ва улардан фойдаланиш тақиқланади:

шартнома тузмасдан;

ушбу Қонуннинг 36-моддасида белгиланган ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига улаш тартибининг бузилиши бартараф этилгунга қадар.

10-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИНИ

ТРАНСПОРТДА ЕТКАЗИБ БЕРИШ

39-модда. Ичимлик сувини транспортда етказиб бериш тартиби

Ичимлик суви жисмоний ва юридик шахсларга ичимлик суви таъминоти ташкилотлари ёки мазкур соҳада фаолиятни амалга оширувчи хўжалик юритувчи субъектлар томонидан транспортда етказиб берилиши мумкин.

Ичимлик суви қуйидаги ҳолларда транспортда етказиб берилади:

ичимлик суви таъминоти ташкилотининг тармоқлари мавжуд бўлмаган ҳудудларга;

ичимлик суви қувурларидаги ва ичимлик суви таъминоти тармоқларининг бошқа иншоотларидаги авариялар чоғида;

ичимлик суви таъминоти тармоқларида таъмирлаш-тиклаш ишлари амалга оширилаётганда;

фавқулодда вазиятларда;

қонунчиликда назарда тутилган бошқа ҳолларда.

Ичимлик сувини транспортда етказиб бериш санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативларига, давлат стандартларига мувофиқ амалга оширилади.

40-модда. Ичимлик сувини транспортда

етказиб беришга доир асосий талаблар

Ичимлик сувини ичимлик суви таъминоти ташкилотлари бўлмаган хўжалик юритувчи субъектлар томонидан транспортда етказиб бериш учун транспорт воситаси санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативларига мувофиқ бўлиши, транспортда ўрнатилган идиш эса камида бир куб метр сув сиғимига эга бўлиши керак.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан транспортда сув етказиб бериш бўйича транспорт хизматларини кўрсатганлик учун тарифлар ва тўлов тартибга солинадиган ҳамда шаффоф бўлиши керак.

Ичимлик сувини транспортда ушбу модда талабларига риоя этмаган ҳолда етказиб бериш тақиқланади.

41-модда. Ичимлик сувини етказиб берадиган транспорт

воситаларига қўйиладиган асосий талаблар

Ичимлик сувини етказиб берадиган транспорт воситалари соғлиқни сақлаш органларида уларнинг санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативларига мувофиқлиги жиҳатидан ҳар ўн беш кунда камида бир марта текширилиши лозим.

Ҳайдовчилар ва ичимлик сувини тайёрлашда бевосита иштирок этувчи хизмат кўрсатувчилар Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан белгиланган талабларга мувофиқ тиббий кўрикдан ўтиши керак.

11-БОБ. СУВНИНГ ЙЎҚОТИЛИШИ

42-модда. Сувнинг технологик эҳтиёжлар

учун сарфланиши ва йўқотилиши

Ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан ичимлик сувини тайёрлаш ва ишлаб чиқариш жараёнида сувнинг технологик эҳтиёжлар учун сарфланиши ва йўқотилиши сувнинг технологик жиҳатдан сарфланиши, ичимлик суви таъминоти тармоқларидаги ҳисобга олинмаган йўқотишлар ҳамда ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан ўз эҳтиёжлари учун ичимлик суви сарфланишидан таркиб топади.

43-модда. Сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишини

ва йўқотилишини ҳисоб-китоб қилиш тартиби

Сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишини ва йўқотилишини ҳисоб-китоб қилиш тартиби махсус ваколатли давлат органи томонидан белгиланади.

Сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишини ва йўқотилишини ҳисоб-китоб қилиш қуйидагиларни ўз ичига олади:

ичимлик суви иншоотларидаги технологик эҳтиёжлар учун сарфланишни;

сувнинг ичимлик суви таъминоти тармоқларини таъмирлаш, бутловчи ва эҳтиёт қисмларни таъмирлаш ва (ёки) алмаштириш чоғида сарфланишини;

ичимлик сувининг янги ётқизилган ичимлик суви таъминоти тармоқларини улаш учун сарфланишини;

сувнинг, шу жумладан ичимлик сувининг ичимлик суви таъминоти тизимидаги авариялар ва носозликлар ҳамда уларни бартараф этиш бўйича тадбирлар натижасида йўқотилишини;

носозликлар натижасида ичимлик суви таъминоти тармоғидан ичимлик сувининг йўқотилишини;

ичимлик сувининг ёнғинни ўчириш эҳтиёжлари (ёнғинни ўчириш, ўт ўчиришга қарши гидрантларни текшириш, ёнғин-тактик машқлар ва машғулотлар) учун йўқотилишини;

ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан ўз эҳтиёжлари учун ичимлик суви сарфланишини.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари сувни ўз эҳтиёжлари учун сарфлашда сувни ҳисобга олиш асбобларидан мажбурий тартибда фойдаланиши керак.

44-модда. Сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишига

ва йўқотилишига оид ҳисобот ҳамда нормалаштириш

Сувнинг технологик жиҳатдан сарфланишига ва йўқотилишига оид ҳисобот ҳар йили ичимлик суви таъминоти ташкилоти томонидан тузилади ҳамда ҳисобот йилидан кейинги 1 мартдан кечикмай махсус ваколатли давлат органига тақдим этилади.

Махсус ваколатли давлат органи ичимлик суви таъминоти ташкилотлари учун қуйидагиларни инобатга олган ҳолда сувнинг жорий йил учун технологик жиҳатдан сарфланиши ва йўқотилиши нормаларини (лимитларини) 1 апрелдан кечиктирмай белгилайди:

ичимлик суви таъминоти ташкилотининг аввалги йил учун сувнинг технологик харажатлари ва йўқотишлари ҳақидаги ҳисоботини;

ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан хизмат кўрсатиладиган ҳудудларда ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасида амалга оширилаётган лойиҳаларни ва жорий этилаётган объектларини.

12-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ВА ОҚОВА

СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ ЮБОРИШ БЎЙИЧА

ХИЗМАТЛАР УЧУН ТАРИФЛАР

45-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифларни

шакллантириш (қайта кўриб чиқиш)

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар, шу жумладан ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан ичимлик сувини транспортда етказиб бериш учун тарифларни қонунчиликда белгиланган тартибда ишлаб чиқади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифлар маҳсулот таннархига киритилган харажатлар, жорий харажатлар, молиявий харажатлар, солиқлар (сувнинг технологик жиҳатдан нормативдан юқори даражада сарфланганлиги ва йўқотилганлиги учун солиқлардан ташқари) ва бошқа мажбурий тўловлар, шунингдек соф фойда суммасидан шакллантирилади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифларни шакллантиришда ичимлик суви таъминоти ташкилотларини ривожлантириш ва модернизация қилиш учун харажатлар ҳисобга олинади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар, шу жумладан транспорт хизматлари учун тарифлар даражасига таъсир кўрсатадиган омиллар кескин ўзгарган тақдирда, тарифларни ўзгартириш бўйича таклифлар лойиҳаси тегишли маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органи томонидан Ягона интерактив давлат хизматлари порталида жамоатчилик муҳокамаси учун жойлаштирилади.

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари жамоатчилик муҳокамаси тугаганидан кейин ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифларни қайта кўриб чиқиш ташаббуси билан ҳудудий монополияга қарши курашиш ва молия органларига мурожаат қилади.

Ҳудудий монополияга қарши курашиш ва молия органлари тарифларни қайта кўриб чиқиш ҳақидаги таклифлар олинган кундан эътиборан ўн кунлик муддатда ичимлик суви таъминоти ташкилотига ушбу таклифларни рад этиш, қайта кўриб чиқиш ёки қабул қилиш тўғрисидаги ўз хулосаларини тақдим этади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун тарифлар бюджет параметрлари тасдиқланганидан кейин бир йил давомида қайта кўриб чиқилиши натижасида бюджет ташкилотлари учун зарур бўлган қўшимча маблағлар Ўзбекистон Республикасининг республика бюджетидан, Қорақалпоғистон Республикасининг республика бюджетидан, вилоятлар ва Тошкент шаҳрининг маҳаллий бюджетларидан ажратилади.

46-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун

тарифларни тасдиқлаш

Ичимлик суви таъминоти ташкилотлари ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматларга, шу жумладан транспортда ичимлик сувини етказиб беришга оид тарифларни ўзгартиришга доир таклифларни Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесига, халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар Кенгашларига ушбу Қонун 45-моддасининг олтинчи қисмида кўрсатилган ташкилотларнинг хулосаларини илова қилган ҳолда киритади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун ўзгартирилган тарифларни тасдиқлаш тўғрисидаги масала тегишинча Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесида, халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар Кенгашлари томонидан кўриб чиқилади.

47-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун

тарифларни амалга киритиш

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш бўйича хизматлар учун Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси, халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар Кенгашлари томонидан тасдиқланган тарифлар оммавий ахборот воситаларида эълон қилингандан кейин ўн беш кун ўтгач кучга киради.

13-БОБ. ИЧИМЛИК СУВИ ТАЪМИНОТИ ВА ОҚОВА

СУВЛАРНИ ЧИҚАРИБ ЮБОРИШ ТИЗИМЛАРИДА

КЎРСАТИЛГАН ХИЗМАТЛАРНИ ҲИСОБГА ОЛИШ

48-модда. Ичимлик сувининг ва оқова сувларнинг ҳисобини юритиш

Ичимлик сувининг ҳисоби ўрнатилган сувни ҳисобга олиш асбоби кўрсаткичлари асосида ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан юритилади.

Сувни ҳисобга олиш асбоби мавжуд бўлмаган тақдирда, аҳоли учун сарфланган ичимлик сувининг ҳисоби белгиланган истеъмол нормалари асосида, юридик шахслар учун эса ичимлик суви таъминоти тармоқларининг (ичимлик суви қувурининг) ўтказиш қобилияти бўйича юритилади.

Маиший оқова сувлар миқдори олинган ичимлик сувининг миқдорига тенг равишда қабул қилинади.

Ишлаб чиқариш оқова сувларининг ҳисоби товарларни ишлаб чиқариш (хизматлар кўрсатиш) чоғида сарфланган ичимлик сувининг (товарга айлантирилган, буғланган ва бошқа технологик жараёнларда йўқотилган ичимлик суви) миқдорини ушбу мақсадлар учун олинган сувнинг миқдоридан чиқариб ташлаш йўли билан аниқланади.

Маиший ва ишлаб чиқариш оқова сувларининг миқдорини аниқлашда суғоришга, қурилишга ва ҳудудни ободонлаштиришга сарфланадиган сувнинг миқдори ҳисобга олинмайди.

49-модда. Оқова сувларнинг қўшимча чиқариб

юборилиш миқдорини ҳисоб-китоб қилиш

Сув марказлаштирилган иссиқ сув таъминоти ва бошқа сув объектларидан шахсий эҳтиёжлар учун сарфланганда, оқова сувлар миқдори:

марказлаштирилган иссиқ сувни ҳисобга олиш асбобининг кўрсаткичлари бўйича, ҳисобга олиш асбоби мавжуд бўлмаган тақдирда - иссиқ сув истеъмоли нормалари бўйича;

сув бошқа сув объектларидан олинганда - ҳисобга олиш асбоби кўрсаткичлари бўйича, ҳисобга олиш асбоби мавжуд бўлмаган тақдирда - ушбу сув объектларининг қуввати бўйича аниқланади.

Агар ҳақиқатда оқизиб юборилган оқова сувларнинг миқдори оқова сувларнинг ҳисоб-китоб қилинган миқдоридан кам бўлса, оқова сувлар миқдори истеъмолчи томонидан тақдим этилган тасдиқловчи ҳужжатларга мувофиқ қайта ҳисобланади.

50-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш тармоқларига ўзбошимчалик билан

уланганлик учун тўлов миқдорини ҳисоб-китоб қилиш

Жисмоний ва юридик шахсларнинг ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига ушбу Қонуннинг 36-моддасида белгиланган тартибни бузган ҳолда уланиши ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига ўзбошимчалик билан уланиш деб топилади.

Ичимлик суви таъминоти ва (ёки) оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига ўзбошимчалик билан уланиб олинган тақдирда, истеъмол қилинган ичимлик сувининг ва (ёки) чиқариб юборилган оқова сувларнинг миқдори юридик шахслар учун ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларининг (ичимлик ва (ёки) оқова сув қувурининг) ўтказиш қобилиятидан келиб чиққан ҳолда, жисмоний шахслар учун эса ичимлик сувини истеъмол қилиш нормаларидан келиб чиққан ҳолда ҳисоб-китоб қилинади. Бунда ичимлик суви қувурида сув мавжуд бўлганлиги, истеъмолчининг ҳисоб-китоб қилинган ичимлик суви миқдоридан фойдаланиш ва уни оқова сувларни чиқариб юбориш тармоғига оқизиб юбориш мумкинлиги факти инобатга олинади.

14-БОБ. ЯКУНЛОВЧИ ҚОИДАЛАР

51-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги халқаро ҳамкорлик

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги халқаро ҳамкорлик Ўзбекистон Республикасининг қонунчилигига ва халқаро шартномаларига мувофиқ амалга оширилади.

52-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш соҳасидаги етказилган зиён

ҳамда зарарнинг ўрнини қоплаш

Ичимлик сувининг санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативларига, давлат стандартларига мувофиқ эмаслиги натижасида жисмоний шахсларнинг соғлиғига етказилган зиённинг ўрни қонунчиликка мувофиқ ичимлик суви таъминоти ташкилотлари томонидан тўлиқ ҳажмда қопланади.

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тизимларидан фойдаланиш қоидаларига жисмоний ва юридик шахслар томонидан риоя этмаганлик, шу жумладан ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тармоқларига, иншоотларга шикаст етказганлик, таъмирлаш-тиклаш ишларини амалга оширишга монелик қилганлик, сув объектларини ифлослантирганлик натижасида етказилган зарарнинг ўрни айбдор шахслар томонидан қонунчиликда белгиланган тартибда тўлиқ ҳажмда қопланиши лозим.

53-модда. Низоларни ҳал этиш

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш соҳасидаги низолар қонунчиликда белгиланган тартибда ҳал этилади.

54-модда. Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни

чиқариб юбориш тўғрисидаги қонунчиликни

бузганлик учун жавобгарлик

Ичимлик суви таъминоти ва оқова сувларни чиқариб юбориш тўғрисидаги қонунчиликни бузганликда айбдор шахслар белгиланган тартибда жавобгар бўлади.

55-модда. Ушбу Қонуннинг ижросини, етказилишини,

моҳияти ва аҳамияти тушунтирилишини таъминлаш

Ўзбекистон Республикаси Уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш вазирлиги ҳамда бошқа манфаатдор ташкилотлар ушбу Қонуннинг ижросини, ижрочиларга етказилишини ҳамда моҳияти ва аҳамияти аҳоли ўртасида тушунтирилишини таъминласин.

56-модда. Қонунчиликни ушбу Қонунга мувофиқлаштириш

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси:

ҳукумат қарорларини ушбу Қонунга мувофиқлаштирсин;

давлат бошқаруви органлари ушбу Қонунга зид бўлган ўз норматив-ҳуқуқий ҳужжатларини қайта кўриб чиқишлари ва бекор қилишларини таъминласин.

57-модда. Ушбу Қонуннинг кучга кириши

Ушбу Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан уч ой ўтгач кучга киради.

Ўзбекистон Республикасининг Президенти                               Ш. Мирзиёев

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2022 йил 23 июль