Темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисаларни таснифлаш, хизмат текширувини олиб бориш ва ҳисобга олиш тартиби тўғрисидаги Низом (АВ томонидан 27.07.2022 й. 3376-сон билан рўйхатга олинган ички ишлар вазирининг 09.06.2022 й. 7-сон буйруғи билан тасдиқланган)

Функция недоступна

Ўзбекистон Республикаси

Адлия вазирлигида

2022 йил 27 июлда 3376-сон

билан рўйхатга олинган

Ўзбекистон Республикаси

транспорт вазирининг

2022 йил 9 июндаги

7-сон буйруғига

ИЛОВА

Темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг

бузилиши билан боғлиқ ҳодисаларни таснифлаш,

хизмат текширувини олиб бориш ва ҳисобга

олиш тартиби тўғрисидаги

НИЗОМ

Мазкур Низом темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисаларни таснифлаш, хизмат текширувини олиб бориш ва ҳисобга олиш тартибини белгилайди.

1-БОБ. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

1. Ушбу Низомда қуйидаги асосий тушунчалардан фойдаланилади:

ҳаракатдаги темир йўл таркиби (бундан буён матнда ҳаракатдаги таркиб деб юритилади) - локомотивлар, юк ва йўловчи ташувчи вагонлар, мотор-вагонли ва махсус ўзиюрар машиналар;

темир йўл транспорти ва метрополитен ҳодисалари -ҳаракатдаги таркибнинг бошқа ҳаракатдаги таркиб билан тўқнашиши, унинг темир йўл изидан чиқиши, шикастланиши, инфратузилма ва (ёки) ташилаётган юкларга зарар етиши, шунингдек фавқулодда вазиятлар, ноқонуний аралашув ва таҳдидлар таъсирида келиб чиқиши мумкин бўлган ҳодисалар;

темир йўл транспорти субъекти - ҳаракатдаги таркиб ва (ёки) инфратузилма объектларининг мулкдори ёки вақтинча эгалик қилувчи ва фойдаланувчилар;

поезд - гуруҳланган вагонларнинг боши ва охири белгиланган (кўринадиган ва товушли) ишораларга эга бўлган битта ёки бир нечта ишлаб турган локомотив ёки моторли вагонлар билан уланиб тузилган, шунингдек бекатлар оралиғига жўнатиладиган вагонсиз локомотивлар, моторли вагонлар ва махсус ўзиюрар ҳаракатдаги таркиб;

поездлар ҳаракати - поезднинг бир пунктдан иккинчи пунктгача йўл давомида амалга оширадиган технологик жараёнлари (операциялари) йиғиндиси;

манёвр - ҳаракатдаги таркибнинг юк ва йўловчи ташиш билан боғлиқ бўлмаган ҳаракатлари;

бекатлар оралиғи - темир йўл инфратузилмасининг туташ бекатлари, разъезд, қувиб ўтиш пунктлари ёки йўл постлари билан чегараланган қисми;

рельс синиши - рельс ёки стрелкали ўтказгич (рамали рельс, контррельс ва бошқалар) ёхуд уларнинг элементларида ёриқлар (магистрал ёриқлар) пайдо бўлиши ва уларнинг бирлашиб кетиши натижасида икки ва ундан ортиқ бўлакларга бўлиниши, парчаланиши ва емирилиши;

ҳаракатдаги таркибнинг тўқнашуви - юк ёки йўловчилар ташиш поездлари билан бошқа поездлар, ҳаракатдаги таркиб ёки автотранспорт воситаларининг тўқнашуви оқибатида локомотивларни ва ҳаракатдаги таркибни капитал таъмирлаш талаб этиладиган даражада, вагонларни эса жорий, депо ёки капитал таъмирлаш талаб этиладиган даражада шикастланиши;

ҳаракат давомида юкнинг қулаши (сочилиб ёки бузилиб кетиши) - ҳаракатдаги таркибнинг маҳкамлаш қисмлари носозлиги, юк ортишнинг техник шартлари бузилиши натижасида юк маҳкамлаш воситаларининг ўз хусусиятини йўқотиши, шунингдек юкнинг жойидан қўзғалиши оқибатида темир йўлга юк ёки унинг қисмлари қулаши (сочилиб ёки бузилиб кетиши) ҳамда белгиланган юк ортиш габарит меъёрларидан чиқиши;

поезддаги махсус улагич ускуналарнинг ўз-ўзидан ажралиб кетиши - ҳаракатланиш давомида поезд автоулагич жиҳозларининг техник носозлик сабабли ажралиб кетиши;

ҳаракатдаги таркибнинг издан чиқиши - ҳаракатдаги таркибнинг ақалли битта ғилдирак жуфтлиги ёки ғилдирагининг рельс изидан чиқиб кетиши;

поездни банд йўлга қабул қилиш - бекатга кириб келаётган поезд ёки ҳаракатдаги таркибнинг (локомотивнинг ақалли бир қисми) кириш (маршрут) светофоридан, таклиф қилиш ишорасидан ёки поезд машинистига берилган рухсат асосида бекатнинг поезд ёки ҳаракатдаги таркиб билан банд бўлган йўлга тайёрланган йўналиш бўйича ҳаракатланиши;

поездни банд бўлган бекатлар оралиғига жўнатиш - поездни чиқиш светофорининг рухсат этиш ишорасида ёки машинист олган рухсат асосида поезд ёки ҳаракатдаги таркиб билан банд бўлган бекатлар оралиғига тайёрланган йўналиш бўйича ҳаракатланиши;

поездни тайёр бўлмаган йўналиш бўйича жўнатиш - олинган рухсат асосида поезд ёки ҳаракатдаги таркибнинг чиқиш светофоридан (чегараловчи устундан) бекатлар оралиғига тайёрланмаган йўналиш бўйича ҳаракатланиши ёхуд ҳаракатдаги таркибнинг (электр энергияси асосида ҳаракатланувчи) электрлаштирилмаган бекатлар оралиғига жўнатилиши;

поездни тайёр бўлмаган йўналиш бўйича қабул қилиш - бекат кириш светофорининг рухсат этиш ишорасида ёки таклиф қилиш ишорасида ёхуд поезд машинисти олган рухсат асосида бўш йўлга ёки ҳаракатдаги таркибни (электр энергияси асосида ҳаракатланувчи) контакт тармоғи мавжуд бўлмаган йўлга тайёрланмаган йўналиш бўйича ҳаракатланиши;

поездни тақиқловчи ишорадан ўтиб кетиши - поезднинг (локомотивнинг ақалли бир қисми) кириш, чиқиш, маршрут ёки манёвр светофорларининг тақиқловчи ишорасидан, светофор бўлмаган йўлда эса чегара устунидан ўтиб кетиши;

поезд ёки ҳаракатдаги таркиб остида стрелкали ўтказгични ўтказиш - сигналлаштириш қурилмалари носозлиги туфайли ёки бекат навбатчисининг (бошқарув панелидаги бошқа ходим) хатоси туфайли стрелкали ўтказгични поезд ёки ҳаракатдаги таркиб остида ўтказиш ҳолатлари;

ҳаракатдаги таркибнинг ўрта балкаси узилиши - вагоннинг шкворень, ўрта ёки четки балкалар орасидаги пайванд чокларининг йиртилиши;

поезднинг охирги кранлари берк ҳолатда жўнатилиши - бекатлар оралиғига жўнатилган поезд таркибидаги локомотив ёки вагон ва улар ўртасидаги охирги кранларни берк ҳолатда жўнатиш;

техник носозликлар сабабли, ҳаракатланиш йўлидаги йўловчи поездидан вагоннинг узиб қолдирилиши - ҳаракат даврида йўловчи поездидан вагоннинг техник носозлик сабабли ажратиб қолиниши, шунингдек электропоездлардан секциялар узиб қолиниши ёки дизель поездидан вагоннинг узиб қолиниши ҳолати;

йўловчилар ташиш поездида локомотив бузилиши оқибатида ёрдамчи локомотивнинг талаб қилиниши - йўловчи поездлар (электропоездлар) йўналиши бўйича ҳаракатланиш даврида техник носозликлар сабабли ёрдамчи локомотивни талаб қилиш ҳолатлари;

иш жараёни вақтида поездлар ҳаракати учун хавфли бўлган жойларнинг ишоралар билан тўсилмаслиги - темир йўлларда, контакт тармоғида, сигналлаштириш қурилмаларида техник ва тижорат ҳамда бошқа турдаги текшириш ишларини олиб бориш вақтида ақалли битта тўсиқ ишорасининг мавжуд эмаслиги, шунингдек барча хавфли ҳудудлардаги темир йўлларда иш жараёни вақтида тўсиш ишоралари билан тўсилмаслик ҳолатлари;

поездлар ҳаракати учун хавфли бўлган жой - бекатлар оралиғида ва бекатда ҳаракат учун ҳар қандай тўсиқ (тўхташни талаб этадиган жой), шунингдек тезликни камайтириш ёки тўхташни талаб қиладиган ҳаракат учун хавфли бўлган жой;

поездлар ҳаракати хавфсизлигига масъул бўлган темир йўл ходимларининг айби билан поезднинг автотранспорт воситаси ёки бошқа ўзиюрар машина билан тўқнашиши - умумий фойдаланишдаги темир йўллар ва идораларга қарашли шохобча темир йўллари ходимларининг айби билан (темир йўл кесишмаларида ишламай қолган ишоралар, тўсиқлар ва бошқа техник носозликлар ёки темир йўл масъул ходимларининг нотўғри хатти-ҳаракатлари туфайли) содир бўлган ҳаракатдаги таркибнинг автотранспорт воситаси ёки бошқа ўзиюрар машина билан тўқнашуви;

бекатда тақиқловчи ишорадан ўтиб кетиш ҳолатини юзага келтирган рухсат ишораси тақиқловчи ишорага алмашиб қолиши - бекатларда сигналлаштириш қурилмаларининг носозлиги, электр таъминотидаги узилишлар, бошқарув пультида хатоликка йўл қўйилиши ва бошқа носозликлар сабабли светофорларнинг рухсат берувчи ишорасидан тақиқланган ишорага ўтиши натижасида поезднинг, манёвр ҳаракатдаги таркиб ёки локомотивнинг ўзи тақиқловчи ишорадан ўтиб кетиши;

ҳаракатдаги таркибнинг қурилма, механизмлар, жиҳозлар ва бегона предметлар устига юриб келиб урилиши - ҳаракатдаги таркибнинг бегона предметлар, мосламалар, механизмлар, қурилмалар ва ускуналарни темир йўл изларида туриб қолиши оқибатида уларга келиб урилиши, шунингдек мазкур қурилма ва ускуналарни иншоотларга яқинлашиш габарити ёхуд ҳаракатдаги таркиб габаритидан ташқарига чиқиши сабабли уларга келиб урилиши оқибатида рельс изидан чиқиши;

стрелкали ўтказгич кесилиши - ҳаракатланиш ёки сўзлашувлар регламентининг бузилиши, тайёрланган ҳаракат йўналиши стрелкали ўтказгичнинг ҳолатига номувофиқлиги ёки носозлиги сабабли ғилдирак жуфтлиги ёки ғилдирак ўркачини (гребень) рамали рельс ва остряг орасига кириши оқибатида стрелкали ўтказгичнинг шикастланиши;

тезликни автоматик ҳолда тартибга солувчи автоматик локомотив сигнализацияси (АЛС-АРС) - поездни бошқариш кабинасига сигнал кўрсаткичларини узатилиши, йўлнинг бўшлиги ва поезд ҳаракат тезлигини узлуксиз назорат қилувчи, тезлик ошиб кетган тақдирда унинг автомат тарзда камайтирилишини таъминловчи воситалар тизими.

2-БОБ. ТЕМИР ЙЎЛ ТРАНСПОРТИДА ҲАРАКАТ

ВА ТАШИШЛАР ХАВФСИЗЛИГИ ТАЛАБЛАРИНИНГ

БУЗИЛИШИ БИЛАН БОҒЛИҚ ҲОДИСАЛАРНИ

ТАСНИФЛАШ

2. Темир йўл транспортида ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар қуйидагича таснифланади:

поездлар ҳалокати;

авария;

ишдаги алоҳида ҳодисалар;

ишдаги ҳодисалар;

бошқа ҳодисалар.

3. Ҳаракатдаги таркибнинг тўқнашуви, бекатлар ва уларнинг оралиғида, таъмирлаш, эпикировка пунктларида, корхона ва ташкилотларда поездларни тузиш ёки уларни шайлаш, манёвр ва бошқа ҳаракатлар жараёнида ҳаракатдаги таркибнинг темир йўл изидан чиқиши натижасида ёнғин, портлаш содир бўлиши ҳамда уларнинг яроқсиз ҳолга келиши, шунингдек темир йўл платформаларида, бекатларида ва темир йўл ёқаси яқинида жойлашган биноларда бўлган инсонларни ҳалок бўлиши ва (ёки) оғир тан жароҳат олиши ёҳуд ҳалокат жойига туташ ҳудудларни ташилаётган ўта заҳарли моддалар билан зарарланиши оқибатида:

бир ва ундан ортиқ инсоннинг ҳалок бўлиши;

беш ва ундан ортиқ кишининг (инсоннинг) соғлиғига жиддий шикаст етиши;

фавқулодда вазиятларда ўн ва ундан ортиқ кишининг (инсоннинг) жароҳатланиши;

ҳаракатдаги таркибни ҳисобдан чиқариш даражасида шикастланиши;

юз ва ундан ортиқ инсоннинг ҳаёт фаолияти шароитлари бузилиши поездлар ҳалокати сифатида баҳоланади.

4. Ҳаракатдаги таркибнинг тўқнашуви, бекатлар ва уларнинг оралиғида, таъмирлаш-шайлаш пунктларида, корхона ва ташкилотларда поездларни тузиш ёки уларни шайлаш, манёвр ва бошқа ҳаракатларни амалга ошириш жараёнида темир йўл изидан чиқиши оқибатида ҳаракатдаги таркибда ёнғин, портлаш содир бўлиши ва уларнинг носоз ҳолга келиши ҳамда мазкур Низомнинг 3-бандида кўрсатилган оқибатларга эга бўлмаган ҳолатлар натижасида:

беш кишидан кам бўлган инсонларнинг соғлигига жиддий шикаст етиши;

фавқулодда вазиятларда ўн кишидан кам бўлган инсонлар жароҳатланиши;

юз кишидан кам бўлган инсонларнинг ҳаёт фаолияти шароитлари бузилиши;

ҳаракатдаги таркибнинг ҳолатини тиклаш учун мукаммал (капитал) таъмирлаш даражасида шикастланиши авария сифатида баҳоланади.

5. Ҳаракатдаги таркибнинг ҳаракатланиши вақтида авария рўй беришига олиб келиши мумкин бўлган ва (ёки) бунинг оқибатида ҳаракатдаги таркибнинг капитал таъмирлаш (тиклаш) даражасида шикастланиши ҳамда темир йўл ҳаракати хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳолатлар ишдаги алоҳида ҳодисалар сифатида баҳоланади.

Бунда, ишдаги алоҳида ҳодисаларга қуйидагилар киради:

юк ёки йўловчи ташиш поездлари мазкур Низомнинг 3 ва 4-бандларида кўрсатилган оқибатларсиз ҳаракатдаги таркибнинг тўқнашиши ҳамда бекатлар ва уларнинг оралиғида ҳаракатдаги таркибнинг темир йўл изидан чиқиши;

поездни банд йўлга қабул қилиш;

поездни банд бўлган бекатлар оралиғига жўнатиш;

поездни тайёр бўлмаган йўналиш бўйича жўнатиш;

поездни тайёр бўлмаган йўналиш бўйича қабул қилиш;

поездни тақиқловчи ишорадан ўтиб кетиши;

поезд ёки ҳаракатдаги таркиб остида стрелкали ўтказгични ўтказиш;

темир йўлнинг ҳаракатдаги таркиби поездни қабул қилиш, жўнатиш йўналишига ёки бекат оралиғига кетиб қолиши;

ҳаракат давомида юкнинг қулаши (сочилиб ёки бузилиб кетиши);

ғилдирак жуфтлиги ўқи, ўқ бўйни ҳамда ғилдирак синиши;

вагон аравачасининг ён рама ёки рессор уст балкаси синиши;

ҳаракатдаги таркибнинг ўрта балкаси узилиши;

техник носозликлар сабабли, ҳаракатланиш йўлидаги йўловчи поездидан вагоннинг узиб қолдирилиши;

поезднинг охирги кранлари берк ҳолатда жўнатилиши;

йўловчилар ташиш поездида локомотив бузилиши оқибатида ёрдамчи локомотивнинг талаб қилиниши;

ҳаракатланиш йўлида иш жараёни вақтида поездлар ҳаракати учун хавфли бўлган жойлар ишоралар билан тўсилмаса ёхуд хавфли жойларда поезд ҳаракатланиш тезлигини камайтириш ёки тўхташ зарурлиги тўғрисида поезд машинистига огоҳлантириш берилмаслиги;

пол усти светофорида тақиқловчи ишора ўрнига рухсат ишораси янглиш пайдо бўлиши ёки секинлашиш (тўхташ) ишораси ўрнига рухсат ишораси пайдо бўлиши;

поездлар ҳаракати хавфсизлигига масъул бўлган темир йўл ходимларининг айби билан поезднинг автотранспорт воситаси ёки бошқа ўзиюрар машина билан тўқнашиши;

бекатда тақиқловчи ишорадан ўтиб кетиш ҳолатини юзага келтирган рухсат ишораси тақиқловчи ишорага алмашиб қолиши;

ҳаракатдаги таркиб остида рельс синиши;

инфратузилма иншоотларининг конструкциялари яхлитлиги бузилиши оқибатида бекатлар оралиғидаги темир йўлларнинг ақалли биттасида бир соат ёки ундан ортиқ вақт давомида поездлар ҳаракати тўлиқ тўхташи;

ҳаракатдаги таркибнинг техник носозлиги туфайли йўловчи поездини жўнатиш бекатларидан жўнатилиши бекор қилиниши ёки бекатлар оралиғи ёхуд оралиқ бекатларида йўловчилар поезддан туширилиши.

6. Ҳаракатдаги таркибнинг ҳаракатланиш вақтида содир бўлган, ишдаги алоҳида ҳодисаларга олиб келмаган темир йўл ҳаракати ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳолатлар ишдаги ҳодисалар сифатида баҳоланади.

Бунда, ишдаги ҳодисаларга қуйидагилар киради:

букса қизиб кетиши ёки бошқа техник носозликлар сабабли ҳаракатланаётган юк ташиш поездидан вагоннинг узиб қолдирилиши;

поезддаги махсус улагич ускуналарнинг ўз-ўзидан ажралиб кетиши;

стрелкали ўтказгич кесилиши;

юк ортиш қоидаларини ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигига таҳдид солиш даражасида бузилиши оқибатида оралиқ бекатда поезддан вагоннинг узиб қолдирилиши;

ҳаракатдаги таркибнинг махсус улагич ускуналарининг синиб узилиши;

ҳаракатдаги таркиб деталларининг йўлга тушиб қолиши;

манёврларда, шайлашда ва бошқа қисқа ҳаракатларда ҳаракатдаги таркибнинг мазкур Низомнинг 3 ва 4-бандларида кўрсатилган оқибатларсиз издан чиқиши;

манёврларда, шайлашда ва бошқа қисқа ҳаракатларда ҳаракатдаги таркиб мазкур Низомнинг 3 ва 4-бандларида кўрсатилган оқибатларсиз бошқа поездлар ёки ҳаракатдаги таркиб билан тўқнашса, оқибатда локомотивлар жорий таъмир даражасида ёки вагонларни узиб олган ҳолда жорий таъмирлаш ёхуд ҳаракатдаги таркибни капитал таъмирлаш даражасида шикастланиши;

ҳаракатдаги таркибнинг қурилма, механизмлар, жиҳозлар ва бегона предметлар устига юриб келиб урилиши;

бекатлар оралиғи йўлларининг бирида ёки бекатда ҳаракат графигида белгиланган вақтдан йўловчилар ташиш поездининг бир соатдан кўпроқ, бошқа поездларнинг эса, уч соатдан кўпроқ ушланиб қолишига сабаб бўлувчи йўл, ҳаракатдаги таркиб, сигналлаштириш ва алоқа қурилмаларининг ҳамда бошқа техник воситаларнинг носозликлари юзага келиши;

бекатлар оралиғи йўлларининг бирида ёки бекатда ҳаракат графигида белгиланган вақтдан йўловчилар ташиш поездининг икки соатдан кўпроқ, бошқа поездларнинг эса, уч соатдан кўпроқ ушланиб қолишига сабаб бўлувчи электр тармоғи ва таъминоти қурилмаларининг носозликлари юзага келиши.

7. Темир йўл транспортида ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигини бузилиши енгиб бўлмайдиган куч, яъни фавқулодда ва муайян шароитларда олдини олиб бўлмайдиган вазиятлар (табиий офатлар, гидрометеорологик ва геологик хавфли ҳодисалар билан боғлиқ фавқулодда вазиятлар) ёки учинчи томон таъсирида содир бўлган ҳолатлар (темир йўл транспорти ходимларининг иш фаолияти билан боғлиқ бўлмаган ҳолатдаги темир йўл кесишмаларида содир бўлган тўқнашувлар, темир йўл изларига бегона шахслар томонидан буюмлар қўйилиши ёки қолдирилиши) бошқа ҳодисалар сифатида баҳоланади.

3-БОБ. МЕТРОПОЛИТЕНДА ҲАРАКАТ ВА

ТАШИШЛАР ХАВФСИЗЛИГИ ТАЛАБЛАРИНИНГ

БУЗИЛИШИ БИЛАН БОҒЛИҚ ҲОДИСАЛАРНИ

ТАСНИФЛАШ

8. Метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар қуйидагича таснифланади:

поездлар ҳалокати;

авария;

ишдаги алоҳида ҳодисалар;

ишдаги ҳодисалар;

бошқа ҳодисалар.

9. Поездларнинг бошқа поездлар ёки ҳаракатдаги таркиб билан тўқнашуви, бекатлар ва уларнинг оралиғидаги асосий йўлларда поездларнинг ҳаракатдаги таркибини темир йўл изидан чиқиши натижасида:

инсонлар ҳалок бўлиши ва (ёки) оғир тан жароҳати олиши;

ҳаракатдаги таркибнинг инвентар паркидан чиқариш даражасида шикастланиши;

бекатлар оралиғида беш соат ёки ундан ортиқ вақт давомида поездлар ҳаракати тўлиқ тўхташи поездлар ҳалокати сифатида баҳоланади.

10. Қуйидагилар авария сифатида баҳоланади:

а) поездларнинг бошқа поездлар ёки ҳаракатдаги таркиб билан тўқнашуви, бекатлар ва бекатлар оралиғидаги асосий йўлларда поездлар ёки ҳаракатдаги таркибни темир йўл изидан чиқиши ҳамда мазкур Низомнинг 9-бандида кўрсатилган оқибатларга эга бўлмаган ҳолатлар;

б) манёвр ва бошқа ҳаракатларни амалга ошириш жараёнида ҳаракатдаги таркиб тўқнашуви ва темир йўл изидан чиқиши оқибатида инсонлар ҳалок бўлиши ва (ёки) оғир тан жароҳати олиши, ҳаракатдаги таркибнинг инвентар рўйхатидан чиқариш даражасида шикастланиши ҳамда бекатлар оралиғида беш соат ёки ундан ортиқ вақт давомида поездлар ҳаракати тўлиқ тўхташи;

в) ҳаракат хавфсизлиги қоидаларига риоя қилинмаганлиги сабабли юзага келган хавфли техноген тусдаги вазиятлар (ёнғин, сув тошқини, иншоотлар ва қурилмаларнинг носозлиги) оқибатида бекатлар оралиғида беш соат ёки ундан ортиқ вақт давомида поездлар ҳаракати тўлиқ тўхташи.

11. Манёвр ва бошқа ҳаракатларни амалга ошириш жараёнида ҳаракатдаги таркибнинг тўқнашуви ва темир йўл изидан чиқиши ҳамда ушбу Низомнинг 10-бандида кўрсатилган оқибатларга эга бўлмаган ҳолатлар ишдаги алоҳида ҳодисалар сифатида баҳоланади.

Бунда, ишдаги алоҳида ҳодисаларга қуйидагилар киради:

поездни тайёр бўлмаган йўналиш бўйича жўнатиш;

поездни тайёр бўлмаган йўналиш бўйича қабул қилиш;

поезд ёки ҳаракатдаги таркиб остидан стрелкали ўтказгични ўтказиш;

поездни тақиқловчи ишорадан ўтиб кетиши;

ҳаракатдаги таркибни рухсат этилмасдан ортга ҳаракатланиши;

поезддаги махсус улагич ускуналарнинг ўз-ўзидан ажралиб кетиши;

иш жараёни вақтида поездлар ҳаракати учун хавфли бўлган жойларнинг ишоралар билан тўсилмаслиги;

светофор ишораси, автоматлашган локомотив сигнали кўрсаткичи ёки поезд компьютери мониторида тақиқловчи ишора ўрнига рухсат ишораси янглиш пайдо бўлиши;

ҳаракатдаги таркибнинг рухсат этилмаган (ўз-ўзидан ёки таъсир кучи остида) ҳаракатланиши;

ҳаракатдаги таркиб тўсиқ ва берк таянчларга урилиши;

стрелкали ўтказгич кесилиши;

поезднинг ғилдирак жуфтлиги сиқилиб қолиши;

ҳаракатдаги таркиб деталларининг темир йўл изига тушиб қолиши;

ҳаракатдаги таркиб габарити ва унинг қурилмалар ва иншоотларга яқинлашиш габаритлари бузилиши;

ҳаракатдаги таркиб, темир йўл, контакт рельси, электр таъминот, сигналлаштириш, марказлаштириш ва блакировкалаш (СМБ) қурилмалари, алоқа, туннель иншоотлари, электромеханика ва бошқа қурилмаларининг носозлиги, шунингдек хизмат кўрсатувчи ходимларнинг нотўғри ҳаракатлари сабабли юзага келган хавфли техноген тусдаги вазиятлар (ёнғин ва сув тошқини) оқибатида бекатлар оралиғининг бир йўлида 30 дақиқа ёки ундан ортиқ вақт давомида поездлар ҳаракатининг тўхташи;

ҳаракат хавфсизлигини таъминловчи ускуналарни, шунингдек тезликни автоматик ҳолда тартибга солувчи автоматик локомотив сигнализациясини (АЛС-АРС) ўз-ўзидан ўчиши;

бекатдаги платформанинг қарама-қарши томонидан поезднинг суриладиган эшиклари очилиши;

йўловчи платформасидан ташқарида поезднинг суриладиган эшиклари очилиши;

ҳаракатдаги таркибни жойлаштиришда ёки техник носозликлар сабабли уни маҳкамлашнинг имконияти бўлмаганда тормозлаш воситалари (тўхтаб туриш ва тормоз бошмоқлари) билан маҳкамланмаслиги;

поезд ёки ҳаракатдаги таркиб остида рельс синиши.

12. Қуйидагилар ишдаги ҳодисалар сифатида баҳоланади:

туннеллар ва эстакадаларда ҳаракатдаги таркиб келиб урилиши мумкин бўлган ускуналар, мосламалар ва бошқа ашёларни тунги ишлардан сўнг маҳкамламасдан қолдириш;

йўловчиларни вагондан бекатда туширмаслик;

йўловчиларни вагонлардан (вагонларга) туширмасдан (чиқармасдан) "Биринчи (бош) вагон тўхташ жойи" огоҳлантирувчи белгисидан ҳаракатдаги таркибнинг ўтиб кетиши;

ҳаракатдаги таркибнинг носозлиги сабабли бекатда йўловчиларни вагонлардан туширишни амалга оширилиши;

хўжалик поездига ёрдамчи поезд тайинланиши ва унга уланиши;

носозлик (нотўғри ҳаракат) сабабли светофорнинг рухсат этувчи ишораси тўсатдан тақиқловчи ишорасига ўтиб қолиши;

йўловчи поездларининг ҳаракатланиши пайтида тезликни автоматик ҳолда тартибга солувчи автоматик локомотив сигнализацияси (АЛС-АРС) сигнал частоталари узатилишини рухсатсиз тўхтатилиши;

диспетчерлик алоқа турлари ва поезд радиоалоқасининг бир соатдан ортиқ вақт давомида носозлиги;

метрополитен ходимлари айби билан поездлар ҳаракат жадвали бузилиши билан боғлиқ бошқа барча қоидабузарликлар оқибатида бир ва ундан ортиқ поездлар ҳаракатининг бекор қилиниши;

хўжалик поездлари фойдаланган ҳолда хўжалик ишларини бажариш учун берилган талабнома метрополитеннинг соҳа бўйича хўжаликлари томонидан бажарилмаслиги.

13. Метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигини бузилиши енгиб бўлмайдиган куч, яъни фавқулодда ва муайян шароитларда олдини олиб бўлмайдиган вазиятлар (табиий офатлар, гидрометеорологик ва геологик хавфли ҳодисалар билан боғлиқ фавқулодда вазиятлар) ёки учинчи томон таъсирида содир бўлган ҳолатлар (темир йўл изларига бегона шахслар томонидан буюмлар ташланиши) бошқа ҳодисалар сифатида баҳоланади.

4-БОБ. ХИЗМАТ ТЕКШИРУВИНИ

ОЛИБ БОРИШ

14. Темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат хавфсизлиги бузилишлари бўйича барча ҳодисаларни ҳамда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишларининг сабаблари, оқибатлари ва ушбу ҳодисаларда айбдор бўлган шахсларни аниқлаш, шунингдек келгусида ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишлари келиб чиқишини олдини олиш мақсадида хизмат текшируви ўтказилади.

15. Ҳудудида ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар содир бўлган темир йўл транспорти субъектлари ёки метрополитен масъул ходимлари мавжуд алоқа воситаси (телефон, телеграф ва бошқа алоқа воситалари) орқали Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Темир йўлларда юк ва йўловчилар ташиш хавфсизлигини назорат қилиш инспекцияси ва унинг ҳудудий филиаллари (бундан буён матнда "Ўзтемирйўлназорат" инспекцияси деб юритилади), Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизмати, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги (автотранспорт воситалари билан боғлиқ ҳодисаларда), Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг ҳудудий бошқармалари, маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органларини ҳамда ҳаракатдаги таркиб ва юк манфаатдори ёки тегишли эгалари содир бўлган ҳодиса ҳақида дарҳол хабардор қилишлари лозим.

16. Мазкур Низомнинг 3, 4, 9 ва 10-бандларида кўрсатилган ҳодисалар тўғрисида маълумотлар олинганда дарҳол Ўзбекистон Республикаси транспорт вазирининг хизмат текшируви ўтказиш тўғрисидаги буйруғи билан авария ва ҳалокатларни текшириш бўйича комиссия (бундан буён матнда вазирлик комиссияси деб юритилади) тузилади.

Содир бўлган ҳодиса кўламидан келиб чиқиб, комиссия таркибига вазирлик ва идораларнинг вакиллари, темир йўл транспорти субъекти ёки метрополитен вакиллари ҳамда соҳага алоқадор бошқа мутахассислар киритилиши мумкин.

Темир йўл транспортида ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши билан боғлиқ ҳодисаларнинг хизмат текширувини олиб боришда вазирлик комиссияси ишига Ўзбекистон Республикаси транспорт вазирининг соҳага масъул ўринбосари раҳбарлик қилади.

17. Мазкур Низомнинг 5, 6, 7-бандларида кўрсатилган ҳодисалар содир бўлганда, дарҳол темир йўл транспорти субъекти бошлиғининг буйруғи билан хизмат текширувини ўтказиш бўйича комиссия (бундан буён матнда темир йўл транспорти субъекти комиссияси деб юритилади) тузилади. Темир йўл транспорти субъекти комиссиясига "Ўзтемирйўлназорат" инспекцияси, ҳаракатдаги таркиб ва юкнинг мулкдорлари, шу жумладан ташувчи ҳамда вазирлик ва идораларнинг вакилларини таклиф қилинади.

Метрополитенда ушбу Низомнинг 11, 12 ва 13-бандларида кўрсатилган ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги қоидалари бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар содир бўлганда, дарҳол "Тошкент метрополитени" ДУК бошлиғининг буйруғи билан "Ўзтемирйўлназорат" инспекциясини ҳамда вазирлик ва идораларнинг вакилларини таклиф қилган ҳолда хизмат текшируви ўтказиш бўйича комиссия (бундан буён матнда метрополитен комиссияси деб юритилади) тузилади.

18. Вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссиялари ўз ваколати доирасида хизмат текширувини ташкил қилиш ҳамда якуний хулоса бериш юзасидан қарорлар қабул қилади.

19. Қуйидагилар вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссиясининг асосий вазифалари ҳисобланади:

жойига чиққан ҳолда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишларининг юзага келиш ҳолатлари ва сабабларини ўрганиш;

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишларининг оқибатларини бартараф этиш бўйича зарур чоралар кўриш;

жабрланган шахсларга тегишли ёрдам кўрсатиш, темир йўл транспорти (метрополитен) ҳаракатини тиклаш;

ҳаракатдаги таркибнинг, темир йўл транспорти ёки метрополитен инфратузилмаси объектларининг амалдаги ҳолатини темир йўл транспорти ёки метрополитендан фойдаланишни, шунингдек ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигини тартибга солувчи техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатлар талабларига мувофиқлигини баҳолаш;

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишларини келтириб чиқарган ёки уларнинг юзага келишига сабаб бўлган темир йўл транспорти (умумий фойдаланишдаги темир йўллар ва идораларга қарашли темир йўл шохобча йўллар) ёки метрополитенда ишлаётган ходимларнинг ҳаракатларини (ҳаракатсизлигини) баҳолаш;

текширув материалларини ушбу Низом талабларига мувофиқ расмийлаштириш ҳамда мазкур материаллар нусхаларини ўн беш иш кунидан кўп бўлмаган муддатда Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ва "Ўзтемирйўлназорат" инспекциясига тақдим этиш.

20. Темир йўл транспорти ёки метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар содир бўлган жойда вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси томонидан:

тезликни ўлчаш тасмаси, хотира модули ёки ҳаракатдаги таркибни ҳаракат параметрларини қайд этиш кассетаси, поезднинг натур варағи, поездни тормозлар билан таъминланганлиги тўғрисидаги маълумотнома, ҳаракат тезлигини чеклаш тўғрисидаги огоҳлантиришлар ва локомотив, мотор вагонли ҳаракат таркибининг борт журнали олинади (сақланиб қолган бўлса);

ҳаракатланиш йўлининг бузилган жойи ва ҳаракатдаги таркибнинг жойлашиши, километр ва пикет устунига боғлаган ҳолда унинг рельсдан чиқиш излари, ҳаракатдаги таркибнинг издан чиқиши бошланган ва тўхтаган жойи кўрсатилган схема чизилади;

темир йўл транспорти ёки метрополитенга тегишли инфратузилма объектлари ҳамда ҳаракатдаги таркибнинг шикастланиши ва оқибатлари, аниқланган бегона предметлар, ҳаракатдаги таркибнинг деталь ва узеллари жойлашишининг умумий кўриниши фотосуратга туширилади, темир йўл транспорти ёки метрополитен инфратузилмаси ва ҳаракатдаги таркибга етган талофат оқибатлари видеотасвирга туширилади;

темир йўл транспорти ёки метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги қоидаларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар бўйича ҳаракатдаги таркиб ва инфратузилма объектларининг техник ҳолати тўғрисида дастлабки техник хулоса тузилади;

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишларига дахлдор ва ушбу ҳодисага гувоҳ бўлган шахслар аниқланади;

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишига алоқадор бўлган ходимларнинг ёзма шаклдаги тушунтириш хатлари жамланади (зарурат туғилса аудио ва видео ёзувлардан фойдаланган ҳолда), шунингдек ҳодиса сабабларини аниқлашда фойдаланиш мумкин бўлган ҳодиса гувоҳлари ва бошқа шахслардан маълумотлар тўпланади;

сўзлашув регламентларини қайд этиш мосламалари, видеокузатув тизимларининг ёзувлари, буксанинг қизишига қарши тизимнинг ва бошқа хавфсизлик тизимларининг ишлаш натижалари тегишли ҳужжатлар асосида таҳлил қилинади;

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги қоидаларининг бузилишлари билан боғлиқ ҳодиса содир бўлган вақтдаги об-ҳаво шароитлари қайд қилинади.

21. Темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги талабларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодиса сабабларини тезкорлик билан аниқлаштириш мақсадида вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси таркибига комиссия раислари томонидан қўшимча аъзолар жалб қилиниши мумкин.

22. Вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси ўзларининг зиммасига юклатилган барча вазифаларнинг тўлиқ ва ўз вақтида бажарилиши, хизмат текшируви натижаларининг тўғри расмийлаштирилиши, хулосаларнинг асослилиги ҳамда материалларнинг сифати учун масъул ҳисобланади.

23. Темир йўл транспорти субъекти ҳамда метрополитен ходимлари текширувнинг бутун даври давомида, ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги қоидаларининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар сабабларини аниқлашда муҳим аҳамият касб этиши мумкин бўлган ҳужжатлар, темир йўлнинг юқори қурилмаси элементлари, ҳаракатдаги таркиб деталлари ва бошқа предметларни сақлаши шарт.

Кўрсатиб ўтилган ҳужжатлар, деталлар ва буюмларни тадқиқот ва бошқа синовлар учун юбориш тўғрисидаги қарорлар ва уларни сақлаш муддатлари ушбу Низомда назарда тутилган комиссиялар томонидан белгиланади.

24. Хизмат текширувини ўтказиш муддати ўн беш иш кунидан ортиқ бўлмаслиги керак.

5-БОБ. ХИЗМАТ ТЕКШИРУВИ НАТИЖАЛАРИНИ

РАСМИЙЛАШТИРИШ

25. Темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши билан боғлиқ бўлган ҳодиса жойининг бирламчи кўриги натижаси ҳамда ҳодисанинг келиб чиқиши сабабларини аниқлаш учун аҳамиятга эга бўлиши мумкин бўлган тафсилотлар юзасидан вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссиясининг барча аъзолари томонидан имзоланадиган дастлабки техник хулоса тузилади.

26. Хизмат текшируви натижаларига кўра поездлар ҳалокати ва авариялар бўйича мазкур Низомнинг 1-иловасига мувофиқ, ишдаги алоҳида ҳодисалар ва ишдаги ҳодисалар бўйича мазкур Низомнинг 2-иловасига мувофиқ шаклда далолатнома тузилади.

27. Темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисалар бўйича хизмат текшируви вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси аъзолари томонидан текширув далолатномаси имзоланган кундан якунланган ҳисобланади.

28. Вазирлик комиссиясининг раиси ёки унинг вазифасини бажарувчи шахс ушбу Низомнинг 3, 4, 9 ва 10-бандлари, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссиясининг раиси (унинг ўринбосари) эса ушбу Низомнинг 5, 6, 7, 11, 12 ва 13-бандларида кўрсатилган ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигининг бузилиши билан боғлиқ бўлган ҳодисаларнинг хизмат текширувини амалга оширишда узоқ тадқиқотлар, синовлар, махсус экспертизалар ўтказиш талаб этилса, текширувни ўтказиш ва дастлабки техник хулосани тузиш муддатини ўн беш иш кунидан ошмаган муддатга узайтириши мумкин.

Хизмат текширувини ўтказиш ва дастлабки техник хулосани тузиш муддатини узайтиришга узоқ муддатли тадқиқотлар, синовлар ва махсус экспертизаларни ўтказиш зарурлиги тўғрисида вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси аъзолари томонидан имзоланган далолатнома ёки комиссия аъзоларидан бирининг ёзма аризаси асос бўлади.

Хизмат текшируви муддатларини узайтириш вазирлик комиссияси раисининг ёзма розилиги асосида амалга оширилади, темир йўл транспорти ҳамда метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигининг бузилиши билан боғлиқ ҳодисаларнинг хизмат текшируви эса темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси раисининг розилиги асосида узайтирилади.

29. Хизмат текшируви натижалари бўйича вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси томонидан барча материалларни ўз ичига олган тўртта асл нусхада йиғмажилд шакллантирилади.

30. Йиғмажилдда қуйидаги ҳужжатлар бўлиши шарт:

хизмат текшируви йиғмажилдига киритиладиган ҳужжатлар рўйхати;

темир йўл транспортида ёки метрополитендаги авария ва ҳалокатларнинг хизмат текширувини ўтказиш тўғрисидаги Ўзбекистон Республикаси транспорт вазирининг буйруғи;

темир йўл транспортида ишдаги алоҳида ҳодиса, ишдаги ҳодиса ёки бошқа ҳодисалар юзасидан хизмат текшируви ўтказиш тўғрисидаги темир йўл транспорти субъектининг буйруғи;

метрополитенда ишдаги алоҳида ҳодиса ёки ишдаги ҳодисалар юзасидан хизмат текшируви ўтказиш тўғрисида "Тошкент метрополитени" ДУКнинг буйруғи;

тегишли хизмат текшируви далолатномаси;

вазирлик комиссияси, темир йўл транспорти субъекти комиссияси ва метрополитен комиссияси томонидан тузилган темир йўл транспорти ҳодисаларининг келиб чиқиш сабаблари кўрсатилган дастлабки техник хулоса;

мазкур Низомнинг 3-иловасига мувофиқ шаклдаги жабрланган шахслар ҳақидаги маълумотлар ва дастлабки ташхислар;

мазкур Низомнинг 4 ва (ёки) 5-иловаларига мувофиқ шаклдаги умумий фойдаланишдаги темир йўллар ёки идораларга ёхуд метрополитенга тегишли ҳаракатдаги таркибнинг шикастланганлиги (носозлиги) тўғрисида далолатнома;

умумий фойдаланишдаги темир йўллар ёки идораларга қарашли шохобча йўллари ёхуд метрополитеннинг техник қурилмалари, объектлари ҳамда ҳаракатдаги таркибнинг ҳаракат хавфсизлиги бузилишида юзага келган сақланиш меъёрларидан чекинишлар ва шикастланишлар кўрсатилган схемалар (фото, видеотасвир ва бошқа воситаларда тасвирга туширилган ҳаракат хавфсизлиги бузилиши сабабларини тасдиқловчи материаллар асосида);

темир йўл транспортида ҳаракат хавфсизлиги бузилишига дахлдор бўлган ҳаракатдаги таркибининг тезликни ўлчаш тасмаси, хотира модули ёки ҳаракат параметрларини қайд этиш кассетаси таҳлили натижалари;

метрополитенда поездлар ҳаракати параметрларини қайд этиш тизимидаги маълумотларни сақлаш мосламасининг таҳлили натижалари;

мазкур Низомнинг 6-иловасига мувофиқ шаклдаги умумий фойдаланишдаги темир йўллар ёки идораларга қарашли шохобча темир йўллари ёхуд метрополитен объектларининг техник ҳолати ва ишлаши тўғрисида далолатнома;

поездларнинг натур варақлари;

ўтказилган махсус текширув ва синовларнинг натижалари (агар ўтказилган бўлса);

ҳодиса рўй берган участкадаги поездлар ҳаракати жадвалининг белгиланган тартибда тасдиқланган нусхаси;

ҳаракат хавфсизлиги бузилиши содир бўлгунга қадар умумий фойдаланишдаги темир йўллар ёки идораларга қарашли шохобча темир йўллари ёхуд метрополитен объектларидан ҳамда ҳаракатдаги таркибдан фойдаланиш бўйича ҳисобот ва ҳисобга олиш шаклларидан кўчирмалар;

метеорологик маълумотномалар;

маҳаллий йўриқномалардан кўчирмалар ёки нусхалар;

юкнинг шикастланганлиги ёки йўқолганлиги тўғрисида маълумотнома;

юкларнинг йўқолиши, техник жиҳозларга, темир йўл ҳаракатдаги таркибига, инфратузилмасига, сигналлаштириш қурилмаларига ва электр таъминотига, алоқа воситаларига етказилган путур, шунингдек, авария оқибатларини бартараф этиш харажатларини ўз ичига олган моддий зарарлар тўғрисидаги маълумотлар;

темир йўл транспортида ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши туфайли темир йўл субъектига етказилган умумий моддий зарарлар тўғрисидаги маълумотнома;

метрополитенда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши туфайли "Тошкент метрополитени" ДУКга етказилган умумий моддий зарарлар тўғрисидаги маълумотнома;

ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишига дахлдор бўлган ҳамда ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги учун масъул бўлган темир йўл ёки метрополитен ходимлари ҳақидаги тегишли маълумотлар, уларнинг тушунтиришлари, меҳнат ва дам олиш режими, техник фойдаланиш қоидалари, техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатлар ва лавозим йўриқномаларини билиш даражаси юзасидан ўтказилган охирги синов маълумотлари, тиббий кўрик хулосаси.

31. Йиғмажилднинг асл нусхалари Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигига, "Ўзтемирйўлназорат" инспекциясига, "Тошкент метрополитени" ДУКга ва темир йўл транспорти субъектига берилади.

Мазкур йиғмажилднинг асл нусхалари "Ўзтемирйўлназорат" инспекцияси томонидан авария ва ҳалокатларда доимий, ишдаги алоҳида ҳодисалар, ишдаги ҳодисалар ва бошқа ҳодисаларда ўн беш йил давомида сақланади.

32. Текширув материаллари, экспертиза ва текширув материаллари асосида темир йўл транспорти субъекти ёки "Тошкент метрополитени" ДУК томонидан ҳаракат хавфсизлигининг бузилиши билан боғлиқ йўл қўйилган ҳодисаларнинг қайта такрорланмаслигини олдини олиш бўйича чора-тадбирлар режаси ишлаб чиқилади ва амалга оширилади.

Чора-тадбирлар режаси ҳисоботи ўттиз иш кунидан ошмаган муддатда тегишлилиги бўйича Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳамда "Ўзтемирйўлназорат" инспекциясига тақдим этилади.

6-БОБ. ҲАРАКАТ ВА ТАШИШЛАР ХАВФСИЗЛИГИ

БУЗИЛИШЛАРИНИ ҲИСОБГА ОЛИШ

33. Поездлар ҳалокати ёки аварияларнинг ҳар бир ҳодисаси бўйича темир йўл транспорти субъекти ёки "Тошкент метрополитени" ДУК томонидан мазкур Низомнинг 7-иловасига мувофиқ шаклда поездлар ҳалокати ёки аварияларни ҳисобга олиш карточкаси бир нусхада тўлдирилади ва сақланади.

Ушбу карточка маълумотлари темир йўл транспорти субъекти ёки "Тошкент метрополитени" ДУКнинг поездлар ҳаракати ва ташишлар хавфсизлигини таъминлаш бўйича масъул ходимлари томонидан Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигига ўн беш иш куни ичида тақдим этилади.

34. Ҳар бир ишдаги алоҳида ҳодиса, ишдаги ҳодиса ва бошқа ҳодисалар бўйича зарур маълумотлар темир йўл транспорти субъекти ёки "Тошкент метрополитени" ДУК ҳамда "Ўзтемирйўлназорат" инспекцияси масъул ходимлари томонидан мазкур Низомнинг 8-иловасига мувофиқ шаклдаги ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишларини ҳисобга олиш электрон ёки қоғоз шаклдаги журналга киритилади.

35. Темир йўл транспортида ёки метрополитендаги поездлар ҳалокати ва авариялар тўғрисидаги маълумотлар темир йўл субъекти ёки "Тошкент метрополитени" ДУК томонидан мазкур Низомнинг 9-иловасига мувофиқ шаклда Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигига, ишдаги алоҳида ҳодиса, ишдаги ҳодисалар ва бошқа ҳодисалар тўғрисидаги маълумотлар эса мазкур Низомнинг 10-иловасига мувофиқ шаклда "Ўзтемирйўлназорат" инспекциясига тақдим этилади.

8-БОБ. ЯКУНИЙ ҚОИДА

36. Мазкур Низом талаблари бузилишида айбдор бўлган шахслар қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ жавобгарликка тортилади.

Низомга

1-ИЛОВА

Поездлар ҳалокати ёки авариялар бўйича

ўтказилган хизмат текшируви тўғрисида

ДАЛОЛАТНОМА

Комиссия томонидан ўтказилган хизмат текшируви давомида қуйидагилар аниқланди:

I. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши жиҳатлари

II. Назорат маълумотлари

1. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши натижасида шикастланган поезд тўғрисида маълумот:

2. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишининг оқибатлари

3. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши тавсифи (тўлдирилсин, кераксизи ўчирилсин):

асосий йўллар сони ____ та, кўтарилиш (пастлашиш) ____ минглик (%0); ____ метр узунликдаги майдонча; ____ метр радиусдаги эгри йўл, ____ метр узунликдаги тўғри йўл, ____ метр чуқурликдаги ўйиқ, баландликдаги кўтарма, сигналлаштириш, алоқа воситалари ________________________________________________.

4. Куннинг вақти ва об-ҳаво шароитлари:

5. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишида ҳаракатдаги таркиб жойлашиши (схема ва фотосурат илова қилинади).

6. Йўлнинг юқори кўтармасида _____________________________ турдаги рельс, __________________________турдаги бириктиргичлар; ________________________турдаги балласт, ______________ та ёғоч, _________ та темир бетон шпаллар бир километр масофада жойлашган.

_________________________________________________ аниқланди.

8. Ҳаракатдаги таркибнинг юриш қисмини кўрикдан ўтказишда

_________________________________________________ аниқланди.

_________________________________________________ аниқланди.

10. Йўл ҳамда поезд ишораларининг жойлашиши, кўриниши ва ҳолати

11. Поезд машинистига бекат навбатчиси томонидан берилган огоҳлантириш:

12. Поезд ҳаракатининг белгиланган ва амалдаги тезлиги:

13. Поезд таркиби тузилишида йўл қўйилган камчиликлар:

14. Поезднинг тормозлар билан таъминланганлик ҳолати:

15. Поезд таркибида амалдаги тормоз ўқларининг жойлашиш схемаси (илова қилинади).

16. Автотормозларнинг аниқланган носозликлари:

17. Локомотив (электропоезд) ва вагонлардаги тормоз колодкаларнинг ҳолати:

18. Автотормоз енглари ва чекка кранларнинг ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши жойидаги ҳолати:

19. Локомотив (электропоезд) автотормозларидан қўлланилганлиги:

20. Локомотив (электропоезд) бош резервуаридаги ҳаво босими: ________кг/см2.

21. Автотормозларнинг синовдан ўтказилганлиги:

22. Локомотивда (электропоезд) бошқарув дастаги, реверс, машинист крани ва машинистнинг ёрдамчи тормозининг ҳолати

23. Машинист томонидан поездни тўхтатиш учун кўрилган чоралар:

24. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишида аҳамиятли бўлган локомотивдаги (электропоезд) носозликлар:

25. Машинистга берилган ишоралар:

26. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши сабабларини аниқлашга аҳамиятли бўлган қўшимча маълумотлар:

27. Комиссия келгунига қадар ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши оқибатида шикастланишларни бартараф этиш ҳолатлари:

28. Тиклаш поезди келгунга қадар ҳаракатни тиклаш бўйича кўрилган чоралар:

29. Жабрланганларга кўрсатилган ёрдам:

30. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишини тиклаш воситалари

Изоҳ: 3-устундаги тиклаш воситалари қуйидаги қисқартмалар билан кўрсатилади: локомотив, дала-авария командаси (ДАК), тиклаш поезди (ТП), ёнғин поезди (ЁП), катта қувватли кран (Т).

31. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишини тиклаш вақтида қуйидаги ишчи кучларидан фойдаланилди:

32. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши оқибатида шикастланган ҳаракатдаги таркибни тўлиқ йиғиш вақти:

33. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши оқибатида сочилиб кетган юкни тўлиқ йиғиш вақти:

34. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишига дахлдор бўлган темир йўл транспорти (метрополитен) ходимларининг иш ва дам олиш вақти:

Изоҳ: темир йўл транспортида (метрополитен) ҳаракат ва ташишлари хавфсизлигини таъминлаш бўйича техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатлар ижроси бузилишига йўл қўйган темир йўл транспорти (метрополитен) ходимлари тўғрисидаги маълумотлар мазкур далолатномага илова тарзида киритилади. Фамилияси, исми ва отасининг исми, лавозимга қабул қилинган вақти, темир йўл транспортидаги (метрополитен) иш стажи, юк ва йўловчилар ташиш хавфсизлигини таъминлашга қаратилган техник жиҳатдан тартибга солиш соҳасидаги норматив ҳужжатларни билиши юзасидан синов (қачон) ўтказилганлиги кўрсатилиши, хизмати юзасидан интизомий жазо чоралари ва рағбатлантиришлар (тавсифнома) илова қилиниши лозим.

III. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши ва ташишлар хавфсизлигини таъминлашга қаратилган норматив-техник ҳужжатларга риоя қилинмаганлик сабаблари

35. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши ва норматив-техник ҳужжатларга риоя қилинмаганлик сабабларининг қисқача тавсифи

36. Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши жойида комиссия томонидан ҳаракат ва ташишлар хавфсизлигининг бузилишини аниқлашда аҳамиятли бўлган предметлар ва ҳужжатлар:

37. Далолатномага қуйидагилар илова қилинади:

Низомга

2-ИЛОВА

Ишдаги алоҳида ҳодисалар, ишдаги ҳодисалар ва

(ёки) бошқа ҳодисалар бўйича ўтказилган хизмат

текшируви натижалари юзасидан

ДАЛОЛАТНОМА

Ушбу далолатнома 20___ йил "_____" __________________ куни

        

20 ___ йил "___" _________ куни, соат _________да _______________

Куннинг вақти ва об-ҳаво шароитлари: ______________________

Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилииши келтириб чиқарган оқибатлар:

Изоҳ: далолатномага ҳаракатдаги таркиб ва темир йўлнинг шикастланиш даражаси ҳақидаги тегишли ҳужжатлар илова қилинади.

Темир йўлда (метрополитен) ташишлар хавфсизлигини таъминлашга қаратилган нормати-техник ҳужжатлар бузилишига йўл қўйган темир йўл ходимлари тўғрисида маълумотлар:

Ҳаракат хавфсизлиги бузилиши сабаблари тўғрисида хулоса:

Низомга

3-ИЛОВА

Жабрланган шахслар ҳақидаги маълумотлар ва дастлабки

ТАШХИСЛАР

Низомга

4-ИЛОВА

Вагон (лар) шикастланганлиги тўғрисида

ДАЛОЛАТНОМА

Ушбу далолатнома 20 ___ йил "___" _________ куни, соат ________________________

       

Низомга

5-ИЛОВА

Локомотивнинг (электропоезд)

шикастланганлиги (носозлиги) тўғрисида

ДАЛОЛАТНОМА

Ушбу далолатнома ____________ русумли, __________ рақамли, _______________ секция рақамли локомотив (электропоезд) бўйича 20___ йил "___" ___________ куни соат _______ да ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши содир бўлганлиги тўғрисида тузилди.

Шикастланган ускунанинг номи

Ишлаб чиқарувчи завод: _________________________________

Шикастланган ускунанинг қисмларга ажратилиб охирги таъмирланганлиги тўғрисида маълумотлар:

Ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилиши оқибатида шикастланганлик ҳақидаги маълумотлар:

Ускунанинг шикастланиш сабаблари тўғрисида техник хулоса:

Шикастланишларнинг олдини олиш ва бартараф этиш бўйича чоралар:

Низомга

6-ИЛОВА

Умумий фойдаланишдаги темир йўллар ёки идораларга

қарашли шохобча темир йўллари ёҳуд метрополитен

объектларининг техник ҳолати ва ишлаши тўғрисида

ДАЛОЛАТНОМА

Ушбу далолатнома ҳаракат ва ташишлар хавфсизлиги бузилишига дахлдор бўлган умумий фойдаланишдаги темир йўллар (идораларга қарашли темир йўл шохобча йўллари, метрополитен) объектларининг техник ҳолати ва ишлаши ҳақида тузилди ва қуйидагилар аниқланди:

Низомга

7-ИЛОВА

ПОЕЗДЛАР ҲАЛОКАТИ ВА АВАРИЯЛАРНИ

ҲИСОБГА ОЛИШ КАРТОЧКАСИ

Низомга

8-ИЛОВА

ҲАРАКАТ ВА ТАШИШЛАР ХАВФСИЗЛИГИ

БУЗИЛИШЛАРИ ҲОЛАТЛАРИНИ ҲИСОБГА

ОЛИШ ЖУРНАЛИ

Низомга

9-ИЛОВА

20__ йилнинг _______ ойи ва ўтган _____ ой давомида

    

поездлар ҳалокати ва авариялар бўйича маълумотлар

Изоҳ: мазкур маълумотлар ҳар ойнинг 10-санасигача тақдим этилади.

Низомга

10-ИЛОВА

20__ йилнинг _______ ойи ва ўтган _____ ой давомида

__________________ йилларда йўл қўйилган ҳаракат

хавфсизлиги бузилишлари бўйича

МАЪЛУМОТНОМА

Изоҳ: мазкур маълумотлар ҳар ойнинг 10-санасигача тақдим этилади.

Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2022 йил 27 июль