2024 йил учун қонунчиликдаги янгиликлар

Функция недоступна

2024 ЙИЛ УЧУН ҚОНУНЧИЛИКДАГИ ЯНГИЛИКЛАР

2024 йил 1 июлдан бошлаб:

Фуқароларга бепул бирламчи юридик ёрдам кўрсатишнинг қуйидаги тартиби жорий қилинади:

- Адлия вазирлиги томонидан "Мадад" ННТ билан ҳамкорликда республиканинг барча туман ва шаҳарларидаги давлат хизматлари марказларида "Мадад" ННТнинг ҳуқуқий маслаҳат бюролари босқичма-босқич ташкил қилинади;

- ҳуқуқий маслаҳат бюролари томонидан аҳолига бепул ҳуқуқий маслаҳатлар берилади, шунингдек низоларни судгача ва суд орқали ҳал этишда зарур бўладиган процессуал ҳужжатларни тайёрлашда кўмаклашилади;

- Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси ҳузуридаги Нодавлат нотижорат ташкилотларини ва фуқаролик жамиятининг бошқа институтларини қўллаб-қувватлаш жамоат фонди ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси, халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар Кенгашлари ҳузуридаги жамоат фондлари ҳисобидан "Мадад" ННТнинг асосланган ҳисоб-китобларига мувофиқ ҳуқуқий маслаҳат бюролари фаолиятини молиялаштириш учун давлат субсидиялари ажратиб борилади;

- ташкил этиладиган ҳуқуқий маслаҳат бюроларини зарур компьютер техникалари ва мебель билан жиҳозлаш Адлия органлари ва муассасаларини ривожлантириш жамғармаси маблағлари ҳисобидан амалга оширилади.

Шундай тартиб ўрнатилиб, унга мувофиқ:

- Mobile-ID тизимида фуқароларни идентификация қилиш уларнинг хоҳишига кўра ID-карта ва хорижга чиқиш биометрик паспортини давлат хизматлари марказлари орқали расмийлаштириш жараёнида композит шаклда амалга оширилади;

- корхоналар, муассасалар ва ташкилотлардан архив ҳужжатлари ўрнатилган тартибда йўқ қилинишида, уларнинг электрон нусхаларини талаб этиш амалиёти бекор қилинади;

- аввал давлат рўйхатидан ўтказилган (давлат рўйхатидан ўтказилганлиги тўғрисида гувоҳнома берилган ёки ҳуқуқни белгиловчи ҳужжатга устхат ёзиш йўли билан тасдиқланган) ва ҳозир ҳам амалда бўлган кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқлар тўғрисидаги маълумотларни электрон тарзда давлат реестрига киритиш ва бу ҳақида давлат реестридан кўчирма бериш бепул амалга оширилади;

- нотурар жойларни бошқа шахсга ўтказишга оид битимларни расмийлаштириш битим томонлари давлат хизматлари марказига келган ва уларнинг шахси марказ ходими томонидан аниқлаштирилган ҳолда амалга оширилади ҳамда расмийлаштирилган битим бир вақтнинг ўзида давлат рўйхатидан ўтказиш учун кадастр органларига юборилади;

Электрон ҳисоблаш машиналари учун дастур ва маълумотлар базаларини рўйхатдан ўтказишга доир талабномаларни давлат хизматлари марказлари ва Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали топшириш имконияти яратилади.

Интеллектуал мулк объекти рўйхатдан ўтказилганлигини тасдиқловчи QR-код билан муҳофазаланган электрон ҳужжат бериш тартиби жорий этилади.

(2024 йил 24 майдаги ПФ-80-сон "Маъмурий ислоҳотлар доирасида адлия органлари ва муассасаларининг масъулиятини янада ошириш ҳамда ихчам бошқарув тизимини шакллантириш тўғрисида"ги Президент Фармони)

Нуфузли халқаро брендлар билан ишлаб чиқаришни бошлаётган корхоналарга:

- халқаро стандартларни жорий этиш ва экологик сертификатлаш харажатларини қоплаб бериш тартиби жорий қилинади;

- нуфузли халқаро брендлар остида ишлаб чиқариладиган маҳсулотлар учун зарур бўлган барча хомашёлар маҳаллийлаштириш даражасини камида 60 фоизга етказиш шарти билан божхона божидан озод этилади;

- нуфузли халқаро брендлардан жалб қилинган технолог, дизайнер, маркетолог каби мутахассислардан Ўзбекистон Республикаси ҳудудида меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини берувчи тасдиқнома берилганлиги учун тўловлар ундирилиши бекор қилинади.

Давлат улуши 50 фоиз ва ундан юқори бўлган йирик солиқ тўловчилар корпоратив ижтимоий масъулият (CSR) ҳамда экологик, ижтимоий ва корпоратив бошқарув (ESG) ҳолати тўғрисида ҳар йили 1 июлга қадар ҳисоботни жамоатчиликка ошкор этиш амалиёти йўлга қўйилади.

(2024 йил 21 февралдаги ПФ-37-сон "Ўзбекистон - 2030" стратегиясини "Ёшлар ва бизнесни қўллаб-қувватлаш йили"да амалга оширишга оид давлат дастури тўғрисида"ги Президент Фармони)

Белгиланишича:

- вазирлик ва идоралар томонидан ишлаб чиқиладиган барча аҳоли пунктларининг шаҳарсозлик ҳужжатлари ва объектларнинг лойиҳа ҳужжатлари, шунингдек, уларни келишиш ва ўзгартиришлар тўғрисидаги маълумотларни Шаҳарсозлик геоахборот тизимига мажбурий жойлаштириш тартиби жорий этилади;

- ер майдонларини ажратиш ва аукцион орқали сотиш фақат улар жойлашган ҳудудлар тўғрисидаги маълумотлар Шаҳарсозлик геоахборот тизимига киритилгандан сўнг амалга оширилади;

- объектларни қуриш ва реконструкция қилиш учун рухсатнома бериш, архитектура-режалаштириш топшириғини олиш ва лойиҳа ҳужжатларини келишиш фақат ушбу объектлар жойлашган ҳудудлар тўғрисидаги маълумотлар Шаҳарсозлик геоахборот тизимига киритилгандан сўнг амалга оширилади;

- лойиҳалаштирилаётган объектлар ер участкасининг топографик хариталари ва қурилиши тугалланган объектларнинг ижроий топографик хариталарини мажбурий равишда бажариш ҳамда уларни Шаҳарсозлик геоахборот тизими маълумотлар базасига киритиш тартиби жорий этилади. Бунда, топографик тасвирларнинг амалдаги меъёрий ҳужжатларга мослигини текшириш ва топографик маълумотлар базасини юритиш ишлари Қурилишда муҳандислик қидирувлари, геоахборот ва шаҳарсозлик кадастри илмий-текшириш институти томонидан амалга оширилади;

- аҳоли пунктларининг шаҳарсозлик ҳужжатлари ишлаб чиқилганда лойиҳалаш ташкилоти билан якуний ҳисоб-китоблар фақат ушбу шаҳарсозлик ҳужжатлари Шаҳарсозлик геоахборот тизимига киритилгандан сўнг амалга оширилади.

(2023 йил 11 сентябрдаги ПҚ-299-сон "Шаҳарсозлик фаолияти соҳасида давлат бошқаруви тизимини янада такомиллаштириш ҳамда 2023-2027 йилларда аҳоли пунктларининг шаҳарсозлик ҳужжатларини ишлаб чиқиш дастурларини тасдиқлаш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Президент қарори)

Белгиланишича, давлат иштирокидаги йирик корхоналарда:

- корпоратив бошқарув тизимини такомиллаштириш, жумладан бошқарув органлари фаолияти самарадорлигини янада ошириш учун кузатув кенгашига бўйсунадиган корпоратив котибият ташкил этилади;

- корпоратив бошқарувнинг янгиланган қоидалари ва ахлоқ кодекси жорий этилади;

- кузатув кенгашининг баённомаларини масофадан ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда электрон овоз бериш бюллетенлари орқали расмийлаштириш имконияти яратилади.

(2024 йил 19 апрелдаги ПҚ-163-сон "Давлат иштирокидаги йирик корхоналарни трансформация қилиш ва хусусийлаштириш жараёнларини жадаллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Президент қарори)

Белгиланишича, Ўзбекистон Республикасининг дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасалари ходимлари учун белгиланган пенсияни ҳисоблаб чиқариш, вояга етмаган фарзандларининг умумтаълим муассасаларида таҳсил олиши билан боғлиқ тўловларни қоплаб бериш (умумтаълим муассасалари пулли бўлганда), шунингдек, уларга моддий ёрдам кўрсатиш ва рағбатлантириш тартиби Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги ҳузуридаги Ташқи меҳнат миграцияси агентлигининг хориждаги ваколатхоналари ходимлари ва вакилларига нисбатан ҳам татбиқ этилади.

Белгиланишича, хусусий бандлик агентликларига хорижда меҳнат фаолиятини амалга ошириш истагида бўлган шахсларга Ўзбекистон Республикасининг ташқарисида ишга жойлаштириш бўйича хизматлар кўрсатганлик учун ҳақ ундиришга рухсат этилади. Бунда:

хорижда меҳнат фаолиятини амалга ошириш истагида бўлган фуқаролар томонидан тўланадиган маблағлар тижорат банкларида очилган махсус ҳисобварақда сақланади;

махсус ҳисобварақда сақланган маблағлар хусусий бандлик агентлиги томонидан шартнома мажбуриятлари тўлиқ бажарилганидан сўнг хусусий бандлик агентлигининг асосий ҳисобварағига ўтказилади.

(2024 йил 4 апрелдаги ПФ-59-сон "Меҳнат миграцияси жараёнларини такомиллаштириш ҳамда хорижда вақтинча меҳнат фаолиятини амалга ошираётган шахсларни қўллаб-қувватлашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги Президент Фармони)

Нукус, Бухоро, Жиззах, Навоий, Гулистон, Термиз, Фарғона шаҳарлари, шунингдек Тошкент вилоятида мунтазам шаҳар автобус йўналишларида чекланган тарифлар бўйича йўловчилар ташишни брутто-шартнома асосида ташкил этиш ва молиялаштириш тизими жорий этилади.

(2024 йил 25 мартдаги ПҚ-139-сон "Жамоат транспортини молиялаштириш тизимини такомиллаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги Президент қарори)

Белгиланишича:

- дори воситалари ва тиббий буюмларни тайёрловчи, улгуржи ҳамда чакана реализация қилувчи ташкилотлар аҳолини сифати, хавфсизлиги ва самарадорлиги кафолатланган дори воситалари ва тиббий буюмлар билан таъминлаш учун масъул бўлган ташкилот сифатида эътироф этилади ҳамда уларга нисбатан давлат назоратини амалга оширишнинг алоҳида қоидалари белгиланади;

- дори воситаларидан фойдаланиш билан боғлиқ потенциал хавф-хатарларни тезкор аниқлаш ва уларга жавоб беришга қаратилган, халқаро стандартлар талаблари асосида қуйидагиларни назарда тутувчи фармакологик назорат тизими ташкил этилади:

"Зарур фармакологик назорат амалиёти - GVP" стандартини жорий этиш;

Соғлиқни сақлаш вазирлигида тиббиёт тизимининг барча бўғинларидан дори воситаларининг ножўя таъсирлари тўғрисидаги маълумотларни йиғиш ҳамда таҳлил қилиш имконини берувчи электрон ахборот тизимини яратиш;

- дори воситаларини тиббиёт амалиётида қўллашга рухсат этишда уларнинг хавфсизлигини назорат қилиш тизими жорий этилади. Бунда, Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан фармакологик назорат таҳлили натижалари асосида инсон саломатлигига зарар етказиш хавфи юқори бўлган моддалар рўйхати шакллантирилади.

Шундай тартиб ўрнатилиб, унга мувофиқ:

- дори воситалари ва тиббий буюмларни тайёрловчи, улгуржи ҳамда чакана реализация қилувчи ташкилотларда уларга берилган лицензия талабларига риоя этилишини бир йилда кўпи билан бир маротаба ваколатли органни хабардор этиш орқали назорат қилиш тартиби жорий этилади (жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларига асосан амалга ошириладиган назорат тадбирлари бундан мустасно);

- дори воситалари ва биологик фаол қўшимчаларни телерадиоканаллар орқали реклама қилиш учун ишлаб чиқилган контент Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан берилган хулоса асосида эфирга узатилади;

- янги ташкил этиладиган дори воситалари ва тиббий буюмлар сақланадиган божхона омборлари ва эркин омборлар мажбурий равишда "Зарур сақлаш амалиёти - GSP" талабларига мувофиқ ташкил этилади.

(2024 йил 23 январдаги ПФ-20-сон "Фармацевтика соҳасини тартибга солиш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида"ги Президент Фармони)

Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги Ўзбекистон техник жиҳатдан тартибга солиш агентлиги билан биргаликда ишлаб чиқарувчилар ва импорт қилувчилар томонидан қайта ишланиши тўғрисидаги маълумот кўрсатилиши мажбурий бўлган товарларнинг рўйхати ва уларнинг белгиларини тасдиқлаб боради.

Шундай тартиб ўрнатилиб, унга мувофиқ:

- қаттиқ маиший чиқиндиларни тўплаш ва олиб чиқиб кетиш бўйича юридик шахслар ва якка тартибдаги тадбиркорларга кўрсатиладиган хизматлар оммавий оферта асосида амалга оширилади. Бунда оферта шартномаси фақатгина фаолияти давомида алоҳида кўчмас мулкдан фойдаланадиган юридик шахслар ёки якка тартибдаги тадбиркорлар билан мазкур кўчмас мулк жойлашган ҳудудга бириктирилган санитар тозалаш корхонаси ўртасида тузилади;

- Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар халқ депутатлари Кенгашлари юридик шахслар ва якка тартибдаги тадбиркорлар учун уларнинг фаолият турлари ва хусусиятларидан келиб чиқиб, чиқинди тўплаш меъёрларини тасдиқлайди ҳамда оммавий офертадаги тўлов суммалари ушбу меъёрларга асосланган ҳолда белгиланади;

- шартномалар тузилиши қуйидаги ҳолатларда мажбурий ҳисобланмайди:

юридик шахс ёки якка тартибдаги тадбиркор фаолият олиб борадиган ҳудудда санитар тозалаш корхоналари фаолияти йўлга қўйилмаганда;

юридик шахс ёки якка тартибдаги тадбиркор фаолият олиб борадиган ҳудудда ўрнатилган меъёрларга мувофиқ маиший чиқиндиларни йиғиш майдончалари (контейнер ёки махсус чиқиндиларни сақлаш жойлари) жойлаштирилмаган тақдирда, бунда маиший чиқиндиларни йиғиш майдончаларини (контейнер ёки махсус чиқиндиларни сақлаш жойлари) жойлаштириш меъёр ва тартиблари Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади;

юридик шахс ёки якка тартибдаги тадбиркорда қаттиқ маиший чиқиндиларни олиб чиқиш учун мўлжалланган махсус автотранспорт воситаси мавжуд бўлганда ҳамда у билан чиқинди полигони ўртасида қаттиқ маиший чиқиндиларни жойлаштириш ва утилизация қилиш бўйича шартномалар тузилганда;

- шартномаларни оммавий оферта учун махсус платформага жойлаштириб бориш санитар тозалаш корхоналари зиммасига юклатилади.

(2024 йил 4 январдаги ПФ-5-сон "Чиқиндиларни бошқариш тизимини такомиллаштириш ва уларнинг экологик вазиятга салбий таъсирини камайтириш бўйича чора-тадбирлар тўғрисида"ги Президент Фармони)

Утилизация йиғими тўланадиган пневматик резина шиналар ва покришкаларнинг рўйхати ва утилизация йиғими миқдорлари тасдиқланди.

(2023 йил 29 декабрдаги ПҚ-422-сон "Ўзбекистон Республикасининг "2024 йил учун Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджети тўғрисида"ги Қонуни ижросини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Президент қарори)

Белгиланишича:

- тўлов тизими операторлари ва тўлов ташкилотлари фақат акциядорлик жамияти шаклида ташкил этилиши ва фаолият кўрсатиши бўйича талаблар киритилади;

- тўлов тизими операторлари ва тўлов ташкилотлари устав капиталининг энг кам миқдори тўлов тизими операторлари учун 50 млрд сўмни, тўлов ташкилотлари учун 10 млрд сўмни ташкил этади.

(2023 йил 30 ноябрдаги ПҚ-381-сон "Рақамли маҳсулотлар (хизматлар) истеъмолчилари ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва рақамли технологиялар воситасида содир этиладиган ҳуқуқбузарликларга қарши курашишни кучайтириш чоралари тўғрисида"ги Президент қарори)

Шундай тартиб ўрнатилиб, унга кўра онкологик, гематологик ва иммунологик касалликларга чалинган 18 ёшдан 21 ёшгача бўлган (21 ёш ҳам киради) беморлар Болалар онкологияси, гематологияси ва иммунологияси илмий-амалий тиббиёт марказида, Болалар миллий тиббиёт маркази, Қорақалпоғистон Республикаси ва вилоятлар болалар кўп тармоқли тиббиёт марказларининг болалар гематологияси ва онкологияси бўлимларида, шунингдек, улар вояга етгунларига қадар ушбу касаллик бўйича тиббий ёрдам кўрсатган бошқа тиббиёт ташкилотларида бепул даволанишни давом эттиради.

(2024 йил 21 майдаги ПҚ-183-сон "Онкологик, гематологик ва иммунологик касалликларга чалинган болаларга тиббий ёрдам кўрсатишни янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Президент қарори)

Давлат буюртмачиларига электрон кооперация биржаси порталида рўйхатдан ўтган, ходимлари умумий сонининг камида 50 фоизи ушбу ташкилотда камида олти ойдан буён меҳнат фаолиятини олиб бораётган ногиронлиги бўлган шахслардан иборат ва ногиронлиги бўлган шахслар меҳнатига ҳақ тўлаш фонди умумий меҳнатга ҳақ тўлаш фондининг камида 50 фоизини ташкил этадиган юридик шахслар ва ногиронлиги бўлган якка тартибдаги тадбиркорлар билан улар томонидан ишлаб чиқарилган товарларни ёки кўрсатиладиган хизматларни харид қилиш бўйича тўғридан-тўғри шартномалар тузишга рухсат берилади.

(2024 йил 7 майдаги ПФ-75-сон "Ижтимоий ҳимояга доир қонунчилик такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикаси Президентининг айрим ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек, баъзиларини ўз кучини йўқотган деб топиш тўғрисида"ги Президент Фармони)

Шундай тартиб ўрнатилиб, унга мувофиқ давлат дастурлари доирасида:

- объектларнинг смета қиймати "Қурилиш ресурслари миллий классификатори" электрон платформаси маълумотлари асосида шакллантирилади;

- автомобиль йўллари ва йўл иншоотларини қуриш, реконструкция қилиш ва таъмирлашда қиймати 10 миллиард сўмдан ортиқ бўлган лойиҳалар бўйича жалб қилинадиган ёрдамчи пудрат ташкилотлари рўйхатга олинади.

(2024 йил 29 апрелдаги ПҚ-165-сон "Ижтимоий ва ишлаб чиқариш инфратузилмасини ривожлантириш бўйича давлат дастурларини шакллантириш ва амалга ошириш жараёнларини самарали ташкил этишнинг қўшимча чоралари тўғрисида"ги Президент қарори)

Белгиланишича, янги қурилиши режалаштирилаётган хавфлилик омили III-IV тоифа бўлган объектларга бино ва иншоотларнинг юк кўтарувчи конструкцияларини автоматик мониторинг қилиш ускунасини ўрнатиш мажбурий ҳисобланади.

Бино ва иншоотларнинг юк кўтарувчи конструкцияларини автоматик мониторинг қилиш ускуналаридан олинадиган маълумотларнинг ягона базасини юритиш орқали мониторинг қилиш тартиби жорий этилади.

Шундай тартиб ўрнатилиб, унга мувофиқ:

- МСК-64 шкаласи бўйича 5 ва ундан юқори баллик ер силкиниши содир бўлганда бино ва иншоотларнинг ҳолати бўйича юк кўтарувчи конструкцияларни автоматик мониторинг қилиш ускуналаридан олинган маълумотлар тезкор равишда таҳлил қилинади;

- бино ва иншоотларда аниқланган хавф бўйича зудлик билан Ўзбекистон Республикаси аҳолиси ва ҳудудининг сейсмик хавфсизлигини таъминлаш тадбирларини мувофиқлаштириш бўйича республика кенгашига ахборот киритилади;

Янги қурилаётган объектларнинг хавф-хатар тоифасини ҳамда қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги соҳасида ҳудудий инспекторларнинг иш тажрибасини инобатга олган ҳолда давлат назоратини амалга ошириш ишлари ташкил этилади.

(2024 йил 17 апрелдаги ПҚ-161-сон "Бино ва иншоотларнинг зилзилабардошлигини ошириш ҳамда сейсмик хавфни мониторинг қилиш фаолиятини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Президент қарори)

Кўчмас мулк бўйича кадастр муҳандиси институти уй-жой фондига оид кўчмас мулк объектларига нисбатан республиканинг барча ҳудудларида жорий этилади.

(Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 22 августдаги 411-сон "Давлат томонидан тартибга солинадиган соҳаларга хусусий секторни кенг жалб этиш доирасида кадастр соҳасида давлат хизматларини кўрсатиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарори)

Барча хўжалик юритувчи субъектлар учун товар-транспорт юк хатларини электрон шаклда расмийлаштириш, сақлаш ва уларнинг ҳисобини юритиш тизми мажбурий тартибда жорий этилади.

(Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 21 декабрдаги 673-сон "Солиқ маъмуриятчилигида замонавий ахборот-коммуникация технологияларини қўллашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарори)

Белгиланишича, юридик шахсларга етказиб бериладиган электр энергияси ва табиий газ учун тўловлар 100 фоиз олдиндан амалга оширилади.

(Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 16 апрелдаги 204-сон "Ёқилғи-энергетика соҳасида бозор механизмларини жорий этишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарори)

Йўл бўйида жойлашган мактаблар олдида, камида тўрт тасмали йўллардаги пиёдалар ўтиш жойларида, йўл-транспорт ҳодисалари ўчоқларида, темир йўл кесишмаларида махсус автоматлаштирилган фото ва видео қайд этиш дастурий-техник воситалари Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг "Хавфсиз шаҳар"