Биз яшайдиган уй

Функция недоступна

БИЗ ЯШАЙДИГАН УЙ

БУЙРУҚ ҚОНУНЛАРДАН УСТУНМИ? АДЛИЯ

ВАЗИРЛИГИ ҲУҚУҚИЙ БАҲО БЕРСИН

Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг буйруғи билан 2024 йил 1 майдан бошлаб республикада умумий мол-мулкни сақлаш, ундан фойдаланиш ва уни таъмирлаш ҳамда кўп квартирали уйга туташ ер участкасини ободонлаштириш учун мажбурий бадалларнинг ёки тўловларнинг энг кам миқдори жорий қилинган. Кўп қаватли уйда яшовчилар бундан норози бўлишяпти. Улар минимал тарифларнинг жорий этилишини амалдаги қонунчилик ва ККУдаги турар жой эгаларининг ҳуқуқларини бузиш деб ҳисоблашмоқда. Вазирлик бунга эътироз билдирмоқда - у Президентнинг "Кўп квартирали уйларни бошқаришни янада самарали ташкил қилиш чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарорида (15.08.2023 йилдаги ПҚ-278-сон) белгиланган вазифани бажарган холос. Бадал ва тўловларнинг энг кам миқдорлари айнан шу ҳужжатга мувофиқ ишлаб чиқилган ва жорий этилган.

МИНИМАЛ ТАРИФЛАР ДЕБИТОРЛИК ҚАРЗИ

МУАММОСИНИ ҲАЛ ҚИЛА ОЛМАЙДИ

Вазирликнинг тушунтиришича, минимал тарифларнинг жорий этилиши мажбурий чорадир. Жой мулкдорларининг умумий мол-мулкни сақлаш бўйича бадаллар ва тўловлар юзасидан дебиторлик қарзи 207 млрд сўмни ташкил қилади. Уйда яшовчилар уй учун зарур бўлган ишларни бажаришга тўлов қилишни хоҳлашмаяпти. Шу боисдан мажбурий минимум ишлаб чиқилган, у кўп қаватли уйларнинг техник ҳолатини қўллаб-қувватлаш учун харажатларни қоплаб туради. Бироқ янги тарифларнинг жорий этилиши қарздорликнинг қисқаришига хизмат қилишига ишониш қийин. Тўловни ўз вақтида тўлаганлар шундай қилишда давом этадилар, тўлов юкламаси ортиб бораверади. Тўловни тўламай юрганлар, илгаригидек, бошқаларнинг ҳисобига яшашда давом этадилар. Тўловни тўламайдиганлар билан курашишнинг бошқа чораларини жорий қилиш керак.

ҲУҚУҚИЙ ЖИҲАТДАН ТАРТИБГА СОЛИНМАГАНЛИК

Квартира эгаларининг норозиликлари Вазирликнинг бадаллар ва тўловларнинг энг кам миқдорини жорий қилиш тўғрисидаги буйруғи амалдаги қонунчилик нормаларига ҳуқуқий жиҳатдан мувофиқланмаганлиги ортидан юзага келмоқда. Аввало идоравий ҳужжат Уй-жой кодексига (УЖК), "Кўп квартирали уйларни бошқариш тўғрисида"ги Қонунга (Қонун), "Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисида"ги Қонунга зиддир. Вазирликнинг буйруғи, ушбу Вазирликка бадаллар ва тўловларнинг энг кам миқдорини ишлаб чиқиш вазифасини юклаган Президентнинг қарори сингари, ҳуқуқий мақоми бўйича УЖК ва Қонундан юқори эмас, уларда бошқача қоида назарда тутилган.  

Қонуннинг 4-моддасида кўп квартирали уйларни бошқаришнинг асосий принциплари белгиланган. Улар жумласида ўзини ўзи бошқариш ва молиявий жиҳатдан мустақиллик бор. Бироқ буйруқ тартибида минимал тарифларнинг жорий қилиниши Қонун билан кафолатланган ККУни бошқариш асосларининг мустаҳкамлигини шубҳа остида қолдиради. Бу ҳолатда ўзини ўзи бошқариш ва молиявий жиҳатдан мустақ