Умная подшивка
Моҳир тахлам / Бухгалтерия ҳисоби. Аудит / Таъсисчилар билан ҳисоб-китоблар /МЧЖнинг чиқиб кетаётган муассисига улушининг ҳақиқий қийматини тўлаш тартиби (СБХ, 13-сон 2020 йил 31 март)
Полный текст документа доступен в платной версии. По вопросам звоните на короткий номер 1172
Материал чоп этилган санасига ҳақиқийдир*
МЧЖнинг ЧИҚИБ КЕТАЁТГАН МУАССИСИГА
УЛУШИНИНГ ҲАҚИҚИЙ ҚИЙМАТИНИ
ТЎЛАШ ТАРТИБИ
Тўлаш тартиби
МЧЖ муассиси жамият иштирокчилари таркибидан чиқиб кетаётганда жамият:
q унга улушининг ҳақиқий қийматини тўлаши;
q ёки унинг розилиги билан улушга тенг қийматдаги мол-мулкни бериши шарт ("Масъулияти чекланган ҳамда қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида"ги Қонуннинг 22-моддаси 5-қисми).
Чиқиб кетаётган муассисга улушининг ҳақиқий қийматини тўлаш - бу корхонанинг ҳуқуқи эмас, балки мажбурияти.
МЧЖ улушнинг ҳақиқий қийматини тўламаган ёки уни берилиши лозим бўлган миқдорда кам тўлаган тақдирда, у даромад олган ҳисобланади ва уни фойда солиғи ёки айланмадан олинадиган солиқ бўйича солиқ базасига киритади (СК 297-м. 3-қ., 463-м.).
Улушнинг ҳақиқий қиймати улуш жамиятга ўтган пайтдан эътиборан 1 йил мобайнида, агар жамият уставида бундан камроқ муддат назарда тутилмаган бўлса, тўланиши лозим (Қонуннинг 22-моддаси 9-қисми).
Улуш қиймати ҳисоб-китоби
Улушнинг ҳақиқий қийматини чиқиб кетаётган муассиснинг устав фондидаги улушида корхонанинг соф активлари сифатида аниқланг (Қонуннинг 14-моддаси 4-қисми).
Соф активларни қуйидаги формула бўйича ҳисобланг (АВ томонидан 7.04.2004 йилда 1335-сон билан рўйхатдан ўтказилган 14-сон БҲМСнинг 10-банди):
Соф активлар =Узоқ муддатли ва жорий активлар - Узоқ муддатли ва жорий мажбуриятлар = Баланснинг 400-сатри - Баланснинг 770-сатри
Бошқа формула:
Соф активлар = Хусусий капитал = Баланснинг 480-сатри
Чиқилиб кетаётган муассис улушининг ҳақиқий қиймати қуйидагича аниқланади:
Улушнинг ҳақиқий қиймати = Соф активлар х Муассиснинг устав капиталидаги улуши
МИСОЛ. МЧЖ иштирокчиси улушининг ҳақиқий қиймати ҳисоб-китоби
МЧЖ устав фонди 150 000 минг сўмни, жамият таркибидан чиқаётган муассис - Ўзбекистон резидентининг улуши эса - 45 000 минг сўмни (30%) ташкил этади.
Муассис 2020 йил апрель ойида МЧЖ иштирокчилари таркибидан чиқиши тўғрисида ариза топширган. Жамият иштирокчиларининг умумий йиғилиши томонидан 2020 йил январь-март ойлари учун бухгалтерия ҳисоботига асосан улушнинг ҳақиқий қийматини тўлашга қарор қилинди.
2020 йил 1 апрель ҳолатига кўра бухгалтерия баланси:
Актив |
Пассив |
||
I бўлим |
Сумма (минг сўм) |
I бўлим |
Сумма (минг сўм) |
Асосий воситалар
|
32 300 |
Устав капитали |
150 000 |
Узоқ муддатли инвестициялар
|
2 200 |
Захира капитал |
5 600 |
Узоқ муддатли кечиктирилган харажатлар
|
8 000 |
Тақсимланмаган фойда |
39 300 |
I бўлим бўйича жами (130-сатр)
|
42 500 |
I бўлим бўйича жами (480-сатр) |
194 900 |
II бўлим
|
II бўлим |
||
Товар-моддий захиралар
|
67 200 |
Узоқ муддатли мажбуриятлар |