МҲХС бўйича ҳисоб ва солиқлар: ўзига хос жиҳатларни аниқлаштирамиз (СБХ, 15-сон 2021 йил 13 апрель)

Функция недоступна

Материал чоп этилган санасига ҳақиқийдир*

МҲХС БЎЙИЧА ҲИСОБ ВА СОЛИҚЛАР:

ЎЗИГА ХОС ЖИҲАТЛАРНИ

АНИҚЛАШТИРАМИЗ

Курсдаги фарқлар МҲХС ҳисоби ва солиқ солишга қандай таъсир кўрсатади? БҲМС бўйича ҳисобни юритиш шарт эмас деган фикр мавжуд. Курсдаги фарқларни МҲХСда белгилангани каби ҳисобга олиш ва олинган маълумот асосида - "Солиқ кодексининг қоидаларига мувофиқ келадиган қисмида" солиқ ҳисоботини шакллантириш лозим. Мазкур фикрнинг маъносидан БҲМС бўйича курсдаги фарқлар ҳеч кимга керак эмаслиги, қўшимча ҳисоб-китобларни амалга оширмай, ҳаммасини МҲХС қоидалари бўйича ҳисоблаб чиқариш зарурлиги келиб чиқади. Бу аслида шундайми, аниқлаштиришга ҳаракат қиламиз.

Жуда оддий вазиятни оламиз: компания 17 000 АҚШ доллари суммасига хизматлар кўрсатиш учун экспорт шартномасини тузади. Шартномада АҚШ долларида тўлов назарда тутилган, бунда экспорт қилувчи ишлар бажарилгунга қадар 2 000 ва 5 000 АҚШ доллари миқдорида бўнак олади. Якуний ҳисоб-китоб хизматлар бажарилгандан кейин 10 000 АҚШ долларини ташкил этади.

21-сон МҲХС (IAS) "Валюта курсларидаги ўзгаришларнинг таъсири"да белгиланишича, функционал валютадан фарқ қиладиган ҳар қандай валюта ҳисобот тузишда чет эл валютаси ҳисобланади. Функционал валютани эса сизнинг компаниянгиз фаолиятни амалга оширадиган асосий иқтисодий муҳит валютаси сифатида белгилаш лозим.

Миллий қонунчиликда муомаладаги ҳамда чет давлат (чет давлатлар гуруҳлари) ҳудудида нақд тўловнинг қонуний воситаси бўлган пул белгилари чет эл валютаси деб тан олинади. Шунингдек - муомаладан чиқарилаётган ёки муомаладан чиқарилган, аммо алмаштирилиши лозим бўлган пул белгилари, чет давлатларнинг (чет давлатлар гуруҳларининг) пул бирликларида ҳамда халқаро пул бирликларида ёки ҳисоб-китоб бирликларида банк ҳисобварақларида ва омонатларида турган маблағлар ("Валютани тартибга солиш тўғрисида"ги Қонун