Ижарага олувчи солиқ солиш мақсадларида капитал қўйилмаларни қандай ҳисобга олади (СБХ, 14-сон 2022 йил 5 апрель)

Функция недоступна

Материал чоп этилган санасига ҳақиқийдир*

ИЖАРАГА ОЛУВЧИ СОЛИҚ СОЛИШ

МАҚСАДЛАРИДА КАПИТАЛ ҚЎЙИЛМАЛАРНИ

ҚАНДАЙ ҲИСОБГА ОЛАДИ

29.12.2021 йилдаги ЎРҚ-741-сон Қонун билан Солиқ кодексига фойда солиғи бўйича солиқ солинадиган база ҳисоб-китобига амортизация қилинадиган активларнинг солиқ ҳисоби қисмида киритилган ўзгартиришлар (СК 306-310-м.) биноларни ижарага берувчилар ва ижарага олувчиларда кўплаб саволлар туғдирди. Янгиликларни "Norma" компанияси эксперти, солиқ маслаҳатчиси Татьяна БЕЛОУСОВА ва "Profi Training" бизнес-тренери Юлия ПАКИДИШЕВА (ACCA DipIFR, CAP) тушунтиришди:

- 2022 йил 1 январдан бошлаб ижарага олувчилар фойда солиғи бўйича солиқ солиш базасини ижарага олинган ёки ссуда шартномасига асосан олинган мол-мулкка капитал қўйилмалар суммасига амортизация ажратмалари ёрдамида камайтириш ҳуқуқига эгалар.

Ушбу нормани муайян мисолда кўриб чиқамиз. Корхона оператив ижара шартномаси асосида бинони ижарага олди, деб фараз қилайлик. Бироқ, фойдаланишдан олдин, ижарага олувчи ижарага берувчининг розилиги билан ушбу бинони реконструкция қилади.

Ижара шартномаси асосида олинган мол-мулкни

реконструкция қилиш харажатлари ҳисоби

Ишлаб чиқаришдаги асосий воситаларни барча турдаги таъмирлашга (жорий, ўртача, капитал тарзда), шунингдек уларни иш ҳолатида сақлаб туришга (техник кўрикдан ўтказиш ва ҳолатини яхшилашга оид харажатлар) доир харажатлар:

улар юзага келган ҳисобот даврида харажатлар сифатида эътироф этилади;

ижара объекти қийматини оширмайди (капиталлаштирилмайди).

Фақат келгусида қўшимча иқтисодий фойда келтирадиган харажатлар капиталлаштирилади, яъни:

ускунанинг унумдорлиги, фойдали ишлатиш муддати, қувватини ва ишлаб чиқариладиган маҳсулотлар ҳажмини оширади;

ишлаб чиқариш харажатлари ва ҳ.к.ни қисқартириш имконини беради.

Қоидага кўра, АВнинг технологик ёки хизмат мақсадининг ўзгариши, оғирликнинг ошиши ва сифатни янада яхшилашга доир бошқа сифатлар мақсадида қуриб битказиш, қўшимча жиҳозлаш, замонавийлаштириш ишларига харажатлар капиталлаштирилади. Шунингдек, реконструкция қ