Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси (ЎзР 22.09.1994 й. 2012-XII-сон Қонуни билан тасдиқланган) | Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси | Конституциялар ва кодекслар | ЎзР КонунчилигиМаълумотлар тизими «Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси (ЎзР 22.09.1994 й. 2012-XII-сон Қонуни билан тасдиқланган)»

Ўзбекистон Республикасининг жиноят тўғрисидаги қонунчилиги Конституция ва халқаро ҳуқуқнинг умум эътироф этган нормаларига асосланган бўлиб, ушбу Кодексдан иборатдир. (ЎзР 21.04.2021 й. ЎРҚ-683-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

2-модда. Кодекснинг вазифалари

Жиноят кодексининг вазифалари шахсни, унинг ҳуқуқ ва эркинликларини, жамият ва давлат манфаатларини, мулкни, табиий муҳитни, тинчликни, инсоният хавфсизлигини жиноий тажовузлардан қўриқлаш, шунингдек жиноятларнинг олдини олиш, фуқароларни республика Конституцияси ва қонунларига риоя қилиш руҳида тарбиялашдан иборатдир.

Ана шу вазифаларни амалга ошириш учун Кодекс жавобгарликнинг асослари ва принципларини, қандай ижтимоий хавфли қилмишлар жиноят эканлигини аниқлайди, ижтимоий хавфли қилмишлар содир этган шахсларга нисбатан қўлланилиши мумкин бўлган жазо ва бошқа ҳуқуқий таъсир чораларини белгилайди.

Қаранг: ЖК*нинг 3-10-моддалари, Умумий қисмининг III-X, XV, XVII боблари, Махсус қисмининг I-XXIV боблари

3-модда. Кодекснинг принциплари

Жиноят кодекси қонунийлик, фуқароларнинг қонун олдида тенглиги, демократизм, инсонпарварлик, одиллик, айб учун жавобгарлик, жавобгарликнинг муқаррарлиги принципларига асосланади.

Қаранг: ЖКнинг 4-10-моддалари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 1-банди

4-модда. Қонунийлик принципи

Содир этилган қилмишнинг жиноийлиги, жазога сазоворлиги ва бошқа ҳуқуқий оқибатлари фақат Жиноят кодекси билан белгиланади.

Ҳеч ким суднинг ҳукми бўлмай туриб жиноят содир қилишда айбли деб топилиши ва қонунга хилоф равишда жазога тортилиши мумкин эмас. Жиноят содир этишда айбдор деб топилган шахс қонунда белгиланган ҳуқуқлардан фойдаланади ва мажбуриятларни бажаради.

Қаранг: Конституция 26-моддасининг биринчи қисми; ЖПКнинг 23-моддаси; ЖИКнинг 2-боби

5-модда. Фуқароларнинг қонун олдида тенглиги принципи

(ЎзР 20.09.2024 й. ЎРҚ-963-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

Жиноят содир этган шахслар жинси, ирқи, миллати, тили, дини, эътиқоди, ижтимоий келиб чиқиши, ижтимоий мавқеидан қатъи назар, бир хил ҳуқуқ ва мажбуриятларга эга бўлиб, қонун олдида тенгдирлар.

Қаранг: Конституция 18-моддасининг биринчи қисми

6-модда. Демократизм принципи

Жамоат бирлашмалари, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари ёки жамоалар жиноят содир этган шахслар ахлоқини тузатиш ишига қонунда назарда тутилган ҳолларда жалб қилинишлари мумкин.

Қаранг: "Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари тўғрисида"ги Қонун (Янги таҳрири) 13-моддаси учинчи қисмининг йигирма бешинчи хатбоши

7-модда. Инсонпарварлик принципи

Жазо ва бошқа ҳуқуқий таъсир чоралари жисмоний азоб бериш ёки инсон қадр-қимматини камситиш мақсадини кўзламайди.

Қаранг: Конституция 26-моддасининг иккинчи қисми; ЖПКнинг 17-моддаси

Жиноят содир этган шахсга нисбатан у ахлоқан тузалиши ва янги жиноят содир этишининг олдини олиш учун зарур ҳамда етарли бўладиган жазо тайинланиши ёки бошқа ҳуқуқий таъсир чораси қўлланилиши керак.

Қаранг: ЖКнинг 16, 54-моддалари

Жазолашдан кўзланган мақсадга ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддаларида назарда тутилган енгилроқ чораларни қўллаш орқали эришиб бўлмайдиган тақдирдагина оғирроқ жазо чоралари тайинланиши мумкин.

Қаранг: ЖК Умумий қисмининг XI боби

8-модда. Одиллик принципи

Жиноят содир этишда айбдор бўлган шахсга нисбатан қўлланиладиган жазо ёки бошқа ҳуқуқий таъсир чораси одилона бўлиши, яъни жиноятнинг оғир-енгиллигига, айбнинг ва шахснинг ижтимоий хавфлилик даражасига мувофиқ бўлиши керак.

Қаранг: ЖКнинг 15, 20-моддалари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2011 йил 11 февралдаги "Жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга оид ишлар бўйича суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 1-сон қарори 8-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 1, 3, 5-бандлари

Ҳеч ким айнан битта жиноят учун икки марта жавобгарликка тортилиши мумкин эмас.

9-модда. Айб учун жавобгарлик принципи

Шахс қонунда белгиланган тартибда айби исботланган ижтимоий хавфли қилмишлари учунгина жавобгар бўлади.

Қаранг: Конституция 26-моддасининг биринчи қисми; ЖПКнинг 8, 9-боблари

10-модда. Жавобгарликнинг муқаррарлиги принципи

Қилмишида жиноят таркибининг мавжудлиги аниқланган ҳар бир шахс жавобгарликка тортилиши шарт.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 2-банди

II БОБ. КОДЕКСНИНГ АМАЛ ҚИЛИШ ДОИРАСИ

11-модда. Кодекснинг Ўзбекистон ҳудудида жиноят содир

этган шахсларга нисбатан амал қилиши

12-модда. Кодекснинг Ўзбекистон ҳудудидан ташқарида

жиноят содир этган шахсларга нисбатан амал қилиши

13-модда. Қонуннинг вақт бўйича амал қилиши

11-модда. Кодекснинг Ўзбекистон ҳудудида жиноят

содир этган шахсларга нисбатан амал қилиши

Ўзбекистон ҳудудида жиноят содир этган шахс ушбу Кодекс бўйича жавобгарликка тортилади.

Қилмиш:

а) Ўзбекистон ҳудудида бошланган, тамомланган ёки тўхтатилган бўлса;

б) Ўзбекистон ҳудудидан ташқарида содир этилиб, жиноий оқибати эса, Ўзбекистон ҳудудида юз берган бўлса;

в) Ўзбекистон ҳудудида содир этилиб, жиноий оқибати эса, Ўзбекистон ҳудудидан ташқарида юз берган бўлса;

г) бир неча қилмишлардан иборат ёки бошқа қилмишлар билан биргаликда содир этилган бўлиб, унинг бир қисми Ўзбекистон ҳудудида юз берган бўлса, Ўзбекистон ҳудудида содир этилган жиноят деб топилади.

Ўзбекистон байроғи остидаги ёки Ўзбекистон портида рўйхатга олинган ҳаво, денгиз ёки дарё кемасида Ўзбекистон ҳудудидан ташқарида бўлиб, чет эл давлати ҳудуди ҳисобланмаган жойда жиноят содир этилса, бундай жиноят учун ушбу Кодекс бўйича жавобгарликка тортилади.

Амалдаги қонунлар, халқаро шартномалар ёки битимларга мувофиқ чет эл фуқароларининг жавобгарлиги тўғрисидаги масала Ўзбекистон Республикаси судларига тегишли бўлмаса, улар Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жиноят содир этган ҳолда, халқаро ҳуқуқ нормаларига мувофиқ ҳал қилинади.

12-модда. Кодекснинг Ўзбекистон ҳудудидан ташқарида

жиноят содир этган шахсларга нисбатан амал қилиши

Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, шунингдек Ўзбекистонда доимий яшовчи фуқаролиги бўлмаган шахслар, башарти бошқа давлат ҳудудида содир этган жиноят учун ўша давлат судининг ҳукми билан жазоланган бўлмасалар, ушбу Кодекс бўйича жавобгарликка тортиладилар.

Ўзбекистон фуқароси чет эл давлати ҳудудида содир этган жинояти учун, агар халқаро шартномалар ёки битимларда бошқача ҳол назарда тутилмаган бўлса, ушлаб берилиши мумкин эмас.

Қаранг: 1993 йил 22 январда Минск шаҳрида имзоланган "Фуқаролик, оилавий ва жиноий ишлар бўйича ҳуқуқий ёрдам ва ҳуқуқий муносабатлар тўғрисида"ги Конвенциянинг 56, 57-моддалари (ҳужжат рус тилида келтирилган); ЖПК 603-моддаси биринчи қисмининг иккинчи хатбоши; "Ўзбекистон Республикасининг фуқаролиги тўғрисида"ги Қонуннинг 1, 9-моддалари

Чет эл фуқаролари, шунингдек Ўзбекистон ҳудудида доимий яшамайдиган фуқаролиги бўлмаган шахслар Ўзбекистон ҳудудидан ташқарида содир этган жиноятлари учун фақат халқаро шартномалар ёки битимларда назарда тутилган ҳоллардагина ушбу Кодекс бўйича жавобгарликка тортиладилар.

13-модда. Қонуннинг вақт бўйича амал қилиши

Қилмишнинг жиноийлиги ва жазога сазоворлиги ана шу қилмиш содир этилган вақтда амалда бўлган қонун билан белгиланади. Агар ушбу Кодекс моддасида ҳаракат ёки ҳаракатсизлик содир қилиш пайти жиноят тамомланган пайт деб ҳисобланган бўлса, ижтимоий хавфли қилмиш бажарилган пайт жиноят содир қилинган вақт деб топилади. Агарда ушбу Кодекс моддасида жиноий оқибат юз бериши билан жиноят тамом бўлган деб ҳисобланган бўлса, жиноий оқибат юз берган пайт жиноят содир этиш вақти деб топилади.

Қилмишнинг жиноийлигини бекор қиладиган, жазони енгиллаштирадиган ёки шахснинг аҳволини бошқача тарзда яхшилайдиган қонун орқага қайтиш кучига эга, яъни ушбу қонун кучга киргунга қадар тегишли жиноий қилмиш содир этган шахсларга, шу жумладан, жазони ўтаётган ёки ўтаб бўлган шахсларга нисбатан, агар улар ҳали судланган ҳисоблансалар, татбиқ этилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарори 7-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2013 йил 11 декабрдаги "Тадбиркорлик фаолияти билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 20-сон Қарорининг 13-3-банди; ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 6-банди

Қилмишни жиноят деб ҳисоблайдиган, жазони кучайтирадиган ёки шахснинг ҳолатини бошқача тарзда ёмонлаштирадиган қонун орқага қайтиш кучига эга эмас.

Қаранг: "Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисида"ги Қонуннинг (Янги таҳрири) 31-моддаси

ИККИНЧИ БЎЛИМ. ЖАВОБГАРЛИК АСОСЛАРИ

III боб. Жиноят (14-16-моддалар)

IV боб. Жавобгарликка тортилиши лозим бўлган

шахслар (17-19-моддалар)

V боб. Айб (20-24-моддалар)

VI боб. Тамом бўлмаган жиноят (25-26-моддалар)

VII боб. Жиноятда иштирокчилик (27-31-моддалар)

VIII боб. Бир қанча жиноят содир этиш (32-34-моддалар)

III БОБ. ЖИНОЯТ

14-модда. Жиноят тушунчаси

15-модда. Жиноятларни таснифлаш

16-модда. Жиноят учун жавобгарлик ва унинг асослари

14-модда. Жиноят тушунчаси

Ушбу Кодекс билан тақиқланган, айбли ижтимоий хавфли қилмиш (ҳаракат ёки ҳаракатсизлик) жазо қўллаш таҳдиди билан жиноят деб топилади.

Қаранг: ЖК Умумий қисмининг V боби

Ушбу Кодекс билан қўриқланадиган объектларга зарар етказадиган ёки шундай зарар етказиш реал хавфини келтириб чиқарадиган қилмиш ижтимоий хавфли қилмиш деб топилади.

Қаранг: ЖК 2-моддасининг биринчи қисми

15-модда. Жиноятларни таснифлаш

Жиноятлар ўз хусусияти ва ижтимоий хавфлилик даражасига кўра: ижтимоий хавфи катта бўлмаган; унча оғир бўлмаган; оғир; ўта оғир жиноятларга бўлинади.

Ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятларга қасддан содир этилиб, қонунда уч йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш тарзидаги жазо назарда тутилган жиноятлар, шунингдек эҳтиётсизлик оқибатида содир этилиб, қонунда беш йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш тарзидаги жазо назарда тутилган жиноятлар киради. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Унча оғир бўлмаган жиноятларга қасддан содир этилиб, қонунда уч йилдан ортиқ, лекин беш йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш тарзидаги жазо назарда тутилган жиноятлар, шунингдек эҳтиётсизлик оқибатида содир этилиб, қонунда беш йилдан ортиқ муддатга озодликдан маҳрум қилиш тарзидаги жазо назарда тутилган жиноятлар киради. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Оғир жиноятларга қасддан содир этилиб, қонунда оғир жазо сифатида беш йилдан ортиқ, лекин ўн йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш назарда тутилган жиноятлар киради.

Ўта оғир жиноятларга қасддан содир этилиб, қонунда ўн йилдан ортиқ муддатга озодликдан маҳрум қилиш ёхуд умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси назарда тутилган жиноятлар киради. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 3-бандининг иккинчи, учинчи хатбошилари

16-модда. Жиноят учун жавобгарлик ва унинг асослари

Жиноят учун жавобгарлик - жиноят содир этишда айбдор бўлган шахсга нисбатан суд томонидан ҳукм қилиш, жазо ёки бошқа ҳуқуқий таъсир чораси қўлланилишида ифодаланадиган жиноят содир этишнинг ҳуқуқий оқибатидир.

Ушбу Кодексда назарда тутилган жиноят таркибининг барча аломатлари мавжуд бўлган қилмишни содир этиш жавобгарликка тортиш учун асос бўлади.

Қаранг: ЖКнинг 14-моддаси

IV БОБ. ЖАВОБГАРЛИККА ТОРТИЛИШИ

ЛОЗИМ БЎЛГАН ШАХСЛАР

17-модда. Жисмоний шахсларнинг жавобгарлиги

18-модда. Ақли расолик

18-1-модда. Ақли расоликни истисно этмайдиган тарзда

руҳий ҳолати бузилган шахснинг жавобгарлиги

19-модда. Мастлик ҳолатида содир этилган

жиноят учун жавобгарлик

17-модда. Жисмоний шахсларнинг жавобгарлиги

Жиноят содир этгунга қадар ўн олти ёшга тўлган, ақли расо жисмоний шахслар жавобгарликка тортиладилар.

Қаранг: ЖКнинг 18-моддаси

ЎзР 07.12.2021 й. ЎРҚ-735-сон Қонунига мувофиқ иккинчи қисм чиқариб ташланган

Жиноят содир этгунга қадар ўн уч ёшга тўлган шахслар жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдирганликлари (97-модданинг иккинчи қисми) учунгина жавобгарликка тортиладилар.

ЎзР 07.12.2021 й. ЎРҚ-735-сон Қонунига мувофиқ учинчи, тўртинчи ва бешинчи қисмлари иккинчи, учинчи ва тўртинчи қисмлар деб ҳисоблансин

Жиноят содир этгунга қадар ўн тўрт ёшга тўлган шахслар ушбу Кодекс 97, 98, 104-106, 118, 119-моддалари, 126-1-моддасининг тўртинчи - саккизинчи қисмларида, 137, 164-166, 169-моддалари, 173-моддасининг иккинчи ва учинчи қисмлари, 220, 222, 247, 252, 263, 267, 271-моддалари, 277-моддасининг иккинчи ва учинчи қисмларида назарда тутилган жиноятлар учун жавобгарликка тортиладилар. (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу Кодекснинг 122, 123, 125-1-моддаларида, 126-1-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида, 127, 127-1, 128-1, 144, 146, 193-195, 205-210, 225, 226, 230-232, 234, 235, 279-302-моддаларида назарда тутилган жиноятлар учун жиноят содир этгунга қадар ўн саккиз ёшга тўлган шахслар жавобгарликка тортиладилар. (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ўн саккиз ёшга тўлгунга қадар жиноят содир этган шахслар умумий қоидаларга мувофиқ ва ушбу Кодекснинг Умумий қисми олтинчи бўлимида назарда тутилган хусусиятлар ҳисобга олинган ҳолда жавобгарликка тортиладилар.

18-модда. Ақли расолик

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Жиноят содир этиш вақтида ўз ҳаракатларининг (ҳаракатсизлигининг) ижтимоий хавфли хусусиятини англаган ва уларни бошқара олган шахс ақли расо шахсдир.

Ижтимоий хавфли қилмишни содир этиш вақтида ақли норасо ҳолатда бўлган, яъни руҳий ҳолати сурункали ёки вақтинча бузилганлиги, ақли заифлиги ёхуд руҳий ҳолати бошқача тарзда бузилганлиги сабабли ўз ҳаракатларининг (ҳаракатсизлигининг) аҳамиятини англай олмаган ёки уларни бошқара олмаган шахс жавобгарликка тортилмайди.

Ақли норасолик ҳолатида ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсга нисбатан суд томонидан тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари тайинланиши мумкин.

Қаранг: ЖК Умумий қисмининг XVII боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2010 йил 29 октябрдаги "Номусга тегиш ва жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондиришга доир ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 12-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2008 йил 12 декабрдаги "Руҳий касалликка чалинган шахсларга нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори

18-1-модда. Ақли расоликни истисно этмайдиган тарзда

руҳий ҳолати бузилган шахснинг жавобгарлиги

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Жиноят содир этиш вақтида руҳий ҳолати бузилганлиги туфайли ўз ҳаракатларининг (ҳаракатсизлигининг) аҳамиятини тўлиқ даражада англай олмаган ёки уларни бошқара олмаган ақли расо шахс жавобгарликка тортилади.

Ақли расоликни истисно этмайдиган тарзда руҳий ҳолати бузилган шахсга нисбатан суд томонидан жазо билан бирга тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари тайинланиши мумкин.

Қаранг: ЖК Умумий қисмининг XVII боби

19-модда. Мастлик ҳолатида содир этилган

жиноят учун жавобгарлик

Мастлик ҳолатида ёки гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари, психотроп ёки одамнинг ақл-иродасига таъсир этувчи бошқа моддалар таъсири остида жиноят содир этган шахс жавобгарликдан озод қилинмайди. Бундай ҳолат шахсни ақли норасо деб топиш учун асос бўлмайди. (ЎзР 22.10.2018 й. ЎРҚ-503-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

V БОБ. АЙБ

20-модда. Айбнинг шакллари

21-модда. Қасддан содир этилган жиноят

22-модда. Эҳтиётсизлик орқасида содир этилган жиноят

23-модда. Мураккаб айбли жиноят

24-модда. Айбсиз ҳолда зарар етказиш

20-модда. Айбнинг шакллари

Ушбу Кодексда назарда тутилган ижтимоий хавфли қилмишни қасддан ёки эҳтиётсизлик орқасида содир этган шахс жиноят содир этилишида айбдор деб топилиши мумкин.

Қаранг: ЖКнинг 9-моддаси, 14-моддасининг иккинчи қисми

21-модда. Қасддан содир этилган жиноят

Ушбу Кодекс моддасида жиноят тамом бўлган пайт ижтимоий хавфли қилмиш бажарилган вақт деб ҳисобланган бўлиб, уни содир этган шахс ўз қилмишининг ижтимоий хавфлилик хусусиятини англаган ва шундай қилмишни содир этишни истаган бўлса, бундай жиноят қасддан содир этилган деб топилади.

Ушбу Кодекс моддасида жиноят тамом бўлган пайт ижтимоий хавфли оқибат юз берган вақт деб топилган қилмишлар тўғри ёки эгри қасддан содир этилган бўлиши мумкин.

Агар шахс ўз қилмишининг ижтимоий хавфли хусусиятини англаган, унинг ижтимоий хавфли оқибатларига кўзи етган ва уларнинг юз беришини истаган бўлса, бундай жиноят тўғри қасддан содир этилган деб топилади.

Агар шахс ўз қилмишининг ижтимоий хавфли хусусиятини англаган, унинг ижтимоий хавфли оқибатларига кўзи етган ва уларнинг юз беришига онгли равишда йўл қўйган бўлса, бундай жиноят эгри қасддан содир этилган деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2013 йил 31 майдаги "Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни тўлашдан бўйин товлаганлик учун жавобгарликка оид қонунчиликнинг судлар томонидан қўлланилиши тўғрисида"ги 8-сон Қарорининг 6-банди; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 2-банди; ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Транспорт воситаларини олиб қочиш ишлари бўйича суд амалиёти"ги 37-сон Қарори 3-бандининг биринчи хатбоши

22-модда. Эҳтиётсизлик орқасида содир этилган жиноят

Ўз-ўзига ишониш ёки бепарволик орқасида содир этилган ижтимоий хавфли қилмиш эҳтиётсизлик орқасида содир этилган жиноят деб топилади.

Агар жиноятни содир этган шахс ўз хулқ-атвори қонунда назарда тутилган ижтимоий хавфли оқибатлар келтириб чиқариши мумкинлигига кўзи ета туриб, эҳтиёткорлик чора-тадбирларига онгли равишда риоя этмаган ҳолда бундай оқибатлар келиб чиқмаслигига асоссиз равишда умид қилган бўлса, бундай жиноят ўз-ўзига ишониш оқибатида содир этилган деб топилади.

Агар жиноят содир этган шахс ўз хулқ-атвори қонунда назарда тутилган ижтимоий хавфли оқибатлар келтириб чиқариши мумкинлигига кўзи етмаса-да, лекин кўзи етиши лозим ва мумкин бўлса, бундай жиноят бепарволик орқасида содир этилган деб топилади.

23-модда. Мураккаб айбли жиноят

Агар шахснинг қасддан жиноят содир этиши натижасида эҳтиётсизлик орқасида бошқа ижтимоий хавфли оқибатлар юз берган ва шундай қилмишни қонун қаттиқроқ жавобгарлик билан боғлаган бўлса, бундай жиноят қасддан содир этилган деб топилади.

24-модда. Айбсиз ҳолда зарар етказиш

Агар шахс ўз қилмишининг ижтимоий хавфлилик хусусиятини англамаган, англаши мумкин ва лозим ҳам бўлмаган ёки унинг ижтимоий хавфли оқибатларига кўзи етмаган ва ишнинг ҳолатларига кўра кўзи етиши мумкин ва лозим ҳам бўлмаган бўлса, бундай қилмиш айбсиз ҳолда содир этилган деб топилади.

VI БОБ. ТАМОМ БЎЛМАГАН ЖИНОЯТ

25-модда. Жиноятга тайёргарлик кўриш ва жиноят

содир этишга суиқасд қилиш

26-модда. Жиноят содир этишдан ихтиёрий қайтиш

25-модда. Жиноятга тайёргарлик кўриш ва

жиноят содир этишга суиқасд қилиш

Шахснинг қасддан қилинадиган жиноятни содир этиш ёки яшириш учун шарт-шароит яратувчи қилмиши ўзига боғлиқ бўлмаган ҳолатларга кўра содир этилиши бошлангунга қадар тўхтатилган бўлса, бундай қилмиш жиноятга тайёргарлик кўриш деб топилади.

Қасддан содир этиладиган жиноят бошланиб, шахсга боғлиқ бўлмаган ҳолатларга кўра охирига етказилмаган бўлса, жиноят содир этишга суиқасд деб топилади.

Жиноятга тайёргарлик кўрганлик ва жиноят содир этишга суиқасд қилганлик учун жавобгарлик ҳам ушбу Кодекс Махсус қисмининг тамом бўлган жиноят учун жавобгарликни белгиловчи моддасига мувофиқ ҳал қилинади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 13-банди; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 3-банди; ОС Пленумининг 1999 йил 24 сентябрдаги "Порахўрлик ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 19-сон Қарорининг 5-банди; ОС Пленумининг 1998 йил 11 сентябрдаги "Ўзини ўзи ўлдириш даражасига етказиш жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 20-сон Қарорининг 7-банди; ОС Пленумининг 2017 йил 28 апрелдаги "Гиёхвандлик воситалари ва психотроп моддалар билан конунга хилоф равишда муомала килишга оид жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўгрисида"ги 12-сон Карори 20-бандининг учинчи хатбоши, 25-банди

26-модда. Жиноят содир этишдан ихтиёрий қайтиш

Шахс жиноятга тайёргарлик кўриш ҳаракатларини ёки жиноят содир этишга бевосита қаратилган ҳаракатларни охирига етказиш мумкинлигини англаган ҳолда тўхтатса, шунингдек жиноий оқибат келиб чиқиши мумкинлигини англаган ҳолда, шундай оқибат келиб чиқишининг олдини олса, жиноят содир этишдан ихтиёрий қайтиш деб топилади.

Жиноят содир этишдан ихтиёрий қайтиш жавобгарликни истисно қилади.

Қаранг: "Терроризмга қарши кураш тўғрисида"ги Қонун 28-моддасининг иккинчи қисми

Жиноятни охирига етказишдан ихтиёрий қайтган шахс, агар амалда содир этган қилмишида бошқа жиноят таркибининг барча аломатлари бўлса, ушбу Кодекс бўйича жавобгарликка тортилади.

Қаранг: ЖК 58-моддасининг биринчи қисми

VII БОБ. ЖИНОЯТДА ИШТИРОКЧИЛИК

27-модда. Жиноятда иштирокчилик тушунчаси

28-модда. Жиноят иштирокчиларининг турлари

29-модда. Иштирокчиликнинг шакллари

30-модда. Жиноятда иштирок этгани учун жавобгарлик доираси

31-модда. Жиноятга дахлдорлик

27-модда. Жиноятда иштирокчилик тушунчаси

Икки ёки ундан ортиқ шахснинг қасддан жиноят содир этишда биргалашиб қатнашиши иштирокчилик деб топилади.

28-модда. Жиноят иштирокчиларининг турлари

Жиноятни бажарувчи билан бир қаторда ташкилотчи, далолатчи ва ёрдамчилар ҳам жиноят иштирокчилари деб топилади.

Жиноятни бевосита тўла ёки қисман содир этган ёхуд ушбу Кодексга мувофиқ жавобгарликка тортилиши мумкин бўлмаган шахслардан ёки бошқа воситалардан фойдаланиб, жиноят содир этган шахс бажарувчи деб топилади.

Жиноятга тайёргарлик кўрилишига ёки жиноят содир этилишига раҳбарлик қилган шахс ташкилотчи деб топилади.

Жиноят содир этилишига қизиқтирувчи шахс далолатчи деб топилади.

Жиноят содир этилишига ўз маслаҳатлари, кўрсатмалари билан, воситалар бериш ёки тўсиқларни йўқотиш билан кўмаклашган, шунингдек жиноятчини, жиноят содир этиш қуроли, излари ва воситаларини ёхуд жиноий йўл билан қўлга киритилган нарсаларни яширишга, шунингдек бундай нарсаларни олиш ва ўтказиш тўғрисида олдиндан ваъда берган шахс ёрдамчи деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2013 йил 6 сентябрдаги "Божхона тўғрисидаги қонунчиликни бузиш ва контрабандага оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 18-сон Қарори 15-бандининг учинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2013 йил 31 майдаги "Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни тўлашдан бўйин товлаганлик учун жавобгарликка оид қонунчиликнинг судлар томонидан қўлланилиши тўғрисида"ги 8-сон Қарорининг 11-банди; ОС Пленумининг 2011 йил 11 февралдаги "Жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга оид ишлар бўйича суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 6-банди; ОС Пленумининг 2010 йил 29 октябрдаги "Номусга тегиш ва жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондиришга доир ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 12-бандининг иккинчи, учинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 12-бандининг иккинчи, учинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 14-бандининг иккинчи, учинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарори 8-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 3.1-бандининг тўртинчи, бешинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 1999 йил 24 сентябрдаги "Порахўрлик ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 19-сон Қарорининг 6-банди

29-модда. Иштирокчиликнинг шакллари

Жиноятда иштирокчилик: оддий иштирокчилик, мураккаб иштирокчилик, уюшган гуруҳ, жиноий уюшма шаклида бўлади.

Икки ёки ундан ортиқ шахснинг олдиндан тил бириктирмай жиноят содир этишда қатнашиши оддий иштирокчилик деб топилади.

Икки ёки ундан ортиқ шахснинг олдиндан тил бириктириб жиноят содир этилишида иштирок қилиши мураккаб иштирокчилик деб топилади.

Икки ёки ундан ортиқ шахснинг биргаликда жиноий фаолият олиб бориш учун олдиндан бир гуруҳга бирлашиши уюшган гуруҳ деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2011 йил 11 февралдаги "Жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга оид ишлар бўйича суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 1-сон Қарори 2-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Транспорт воситаларини олиб қочиш ишлари бўйича суд амалиёти"ги 37-сон Қарорининг 5-банди

Икки ёки ундан ортиқ уюшган гуруҳнинг жиноий фаолият билан шуғулланиш учун олдиндан бирлашиши жиноий уюшма деб топилади.

Қаранг: ЖКнинг 242-моддаси

30-модда. Жиноятда иштирок этганлик

учун жавобгарлик доираси

Ташкилотчи, далолатчи ва ёрдамчилар ҳам ушбу Кодекс Махсус қисмининг бажарувчини жавобгарликка тортиш белгиланган моддаси бўйича жавобгарликка тортиладилар.

Олдиндан тил бириктирган гуруҳ, жиноий гуруҳ ва жиноий уюшманинг ташкилотчилари ҳамда аъзолари тайёргарлик кўрилиши ёки содир этилишида ўзлари қатнашган барча жиноятлар учун жавобгарликка тортиладилар.

Уюшган гуруҳ ёки жиноий уюшма ташкил этган ёки уларга раҳбарлик қилган шахслар шу гуруҳ ёки уюшма содир этган барча жиноятлар учун, башарти, бу жиноятлар уларнинг жиноий нияти билан қамраб олинган бўлса, жавобгарликка тортиладилар.

Бошқа иштирокчиларнинг жиноий нияти билан қамраб олинмаган қилмиш учун уни содир этган шахс жавобгар бўлади.

Ташкилотчи, далолатчи ёки ёрдамчи жиноятдан ихтиёрий равишда қайтиб, жиноятнинг олдини олиш учун ўзига боғлиқ бўлган барча чораларни ўз вақтида кўрганлиги, жиноятда иштирокчилик учун жавобгарликни истисно қилади.

Қаранг: "Терроризмга қарши кураш тўғрисида"ги Қонун 28-моддасининг иккинчи қисми

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 11-бандининг иккинчи хатбоши

31-модда. Жиноятга дахлдорлик

Жиноятга тайёргарлик кўрилаётганлиги, жиноят содир этилаётганлиги ёки жиноят содир этилганлиги ҳақида аниқ била туриб, олдиндан ваъда бермаган ҳолда, ҳокимият органларига хабар қилмаслик, ушбу Кодекснинг 155-1 ва 241-моддаларида назарда тутилган ҳоллардагина жавобгарликка сабаб бўлади. (ЎзР 25.04.2016 й. ЎРҚ-405-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Жиноятчини, жиноят содир этиш қуроли ва воситаларини, жиноят изларини ёки жиноий йўл билан қўлга киритилган нарсаларни олдиндан ваъда бермаган ҳолда яширганлик ушбу Кодекснинг 241-моддасида назарда тутилган ҳоллардагина жавобгарликка сабаб бўлади.

Олдиндан ваъда бермаган ҳолда жиноят ҳақида хабар бермаганлик ёки жиноятни яширганлик учун гумон қилинувчи, айбланувчи ёки судланувчининг яқин қариндошлари жавобгарликка тортилмайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд ҳукми тўғрисида"ги 7-сон Қарорининг 17-банди

VIII БОБ. БИР ҚАНЧА ЖИНОЯТ СОДИР ЭТИШ

32-модда. Такроран жиноят содир этиш

33-модда. Жиноятлар мажмуи

34-модда. Рецидив жиноят

32-модда. Такроран жиноят содир этиш

Ушбу Кодекс Махсус қисмининг айнан бир моддасида, қисмида, Кодексда алоҳида кўрсатилган ҳолларда эса, турли моддаларида назарда тутилган икки ёки бир неча жиноятни шахс турли вақтларда содир этган, аммо уларнинг бирортаси учун ҳам судланган бўлмаса, такроран жиноят содир этиш деб топилади. Тамом бўлган жиноят ҳам, жазога сазовор бўлган жиноятга тайёргарлик кўриш ёки жиноят содир этишга суиқасд қилиш ҳам, шунингдек иштирокчиликда жиноят содир этиш ҳам такроран жиноят содир этиш деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 2-бандининг биринчи, учинчи-олтинчи хатбошилари, 14-банди, 15-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарори 6-бандининг биринчи, учинчи хатбошилари

Агар шахс илгари содир этган қилмиши учун жавобгарликдан ёки жазодан озод қилинган бўлса, жиноят такроран содир этилган деб топилмайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 3-банди

Умумий қасд билан қамраб олинган ва ягона мақсадга йўналтирилган бир жиноят таркибини ташкил қилувчи бир-бирига ўхшаш бир неча жиноий қилмишлардан иборат бўлган (давомли) жиноят такроран содир этилган деб топилмайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2023 йил 23 июндаги "Фирибгарликка оид ишлар бўйича суд амалиёти тўгрисида"ги 17-сон Қарори 20-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 4-банди; ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарори 6-бандининг тўртинчи, бешинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 1999 йил 30 апрелдаги "Ўзгалар мулкини ўғрилик, талончилик ва босқинчилик билан талон-торож қилиш жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарори 8-бандининг учинчи хатбоши

Вазифаларини узоқ вақт мобайнида бажармасликдан иборат бўлиб, бир жиноятнинг узлуксиз таркибини ташкил қилган (узоққа чўзилган) жиноят такроран содир этилган деб топилмайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2013 йил 31 майдаги "Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловларни тўлашдан бўйин товлаганлик учун жавобгарликка оид қонунчиликнинг судлар томонидан қўлланилиши тўғрисида"ги 8-сон Қарори 12-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2010 йил 29 октябрдаги "Номусга тегиш ва жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондиришга доир ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 10-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 9, 10-бандлари, 12-бандининг еттинчи хатбоши, 46-банди

33-модда. Жиноятлар мажмуи

Ушбу Кодекс Махсус қисмининг турли моддаларида ёки битта моддасининг турли қисмларида назарда тутилган, жавобгарликка тортиладиган икки ёки бир неча жиноий қилмишни содир этиш, агарда улардан бирортаси учун ҳам шахс судланган бўлмаса, жиноятлар мажмуи деб топилади.

Агар шахс содир этган қилмишда ушбу Кодекс Махсус қисми айни бир моддасининг турли қисмларида назарда тутилган жиноятларнинг аломатлари мавжуд бўлса, у модданинг оғирроқ жазо белгиланган қисми бўйича жавобгарликка тортилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1999 йил 24 сентябрдаги "Порахўрлик ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 19-сон Қарорининг 13-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 49-бандининг олтинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 7-банди; ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд ҳукми тўғрисида"ги 07-сон Қарорининг 27-банди; ОС Пленумининг 2015 йил 26 июнлаги "Транспорт ҳаракати ва ундан фойдаланиш хавфсизлигига қарши жиноятлар билан боғлиқ ишлар юзасидан суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 10-сон Қарорнинг 12-банди

34-модда. Рецидив жиноят

Шахснинг илгари қасддан содир этган жинояти учун судланганидан кейин қасддан янги жиноят содир этиши рецидив жиноят деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 16-19-бандлари

Илгари ҳукм қилинган жиноятига ўхшаш жиноят содир этган, ушбу Кодексда алоҳида кўрсатилган ҳолларда эса, Махсус қисмнинг бошқа моддалари билан ҳам ҳукм қилинган шахснинг қасддан янги жиноят содир этиши хавфли рецидив жиноят деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 20, 23-бандлари

Беш йилдан кам бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланиши мумкин бўлган қасддан янги жиноят содир этиш, яъни:

а) илгари ўта оғир жинояти учун ёки икки марта оғир жинояти учун ҳукм қилиниб, уларнинг ҳар бири учун беш йилдан кам бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган шахс томонидан ўта оғир жиноят содир этилиши;

б) илгари оғир жинояти учун икки марта ҳукм қилинган ёки олдин-кейинлигидан қатъи назар, оғир ёки ўта оғир жиноятлар учун уларнинг ҳар бирига беш йилдан кам бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган шахснинг оғир жиноят содир этиши ўта хавфли рецидив жиноят деб топилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 21-23, 26-28-бандлари

Суднинг ҳукми билан шахс ўта хавфли рецидивист деб топилиши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 29-банди

Шахсни ўта хавфли рецидивист деб топиш тўғрисидаги масала ҳал қилинаётган вақтда унинг бошқа давлатлар судларининг ҳукмлари бўйича судланганлиги ҳам ҳисобга олиниши мумкин.

Шахсни ўта хавфли рецидивист деб топиш тўғрисидаги масала ҳал қилинаётган вақтда унинг ўн саккиз ёшга тўлгунга қадар содир этган жинояти учун судланганлиги, шунингдек қонунда белгиланган тартибда судланганлик муҳлатларининг ўтиб кетганлиги ёки олиб ташланган судланганлиги инобатга олинмайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 24-банди

Ушбу Кодекс Махсус қисмининг ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган жиноятлар учун жавобгарликни белгиловчи моддалари шахс ушбу жиноятни содир этгунга қадар қонунда белгиланган тартибда ўта хавфли рецидивист деб топилган бўлсагина қўлланилади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 9-банди

УЧИНЧИ БЎЛИМ. ҚИЛМИШНИНГ ЖИНОИЙЛИГИНИ

ИСТИСНО ҚИЛАДИГАН ҲОЛАТЛАР

IХ БОБ. ҚИЛМИШНИНГ ЖИНОИЙЛИГИНИ ИСТИСНО

ҚИЛАДИГАН ҲОЛАТЛАР ТУШУНЧАСИ ВА ТУРЛАРИ

35-модда. Қилмишнинг жиноийлигини истисно

қиладиган ҳолатлар тушунчаси

36-модда. Кам аҳамиятли қилмишлар

37-модда. Зарурий мудофаа

38-модда. Охирги зарурат

39-модда. Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган

шахсни ушлаш вақтида зарар етказиш

40-модда. Буйруқ ёки бошқа вазифани ижро этиш

41-модда. Касб ёки хўжалик фаолиятига

боғлиқ асосли таваккалчилик

41-1-модда. Жисмоний ёки руҳий мажбурлаш ёхуд қўрқитиш

35-модда. Қилмишнинг жиноийлигини истисно

қиладиган ҳолатлар тушунчаси

Қилмишда ушбу Кодексда назарда тутилган аломатлар расмий жиҳатдан мавжуд бўлса-да, лекин у ижтимоий хавфли, ғайриқонуний ёки айбли бўлмаса, қилмишнинг жиноийлигини истисно қиладиган ҳолатлар деб топилади.

Қаранг: ЖКнинг 14-моддаси

Қуйидаги ҳолатлар, яъни кам аҳамиятли қилмишлар; зарурий мудофаа; охирги зарурат; ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлаш чоғида зарар етказиш; буйруқни ёки бошқача тарздаги вазифани бажариш; касб ёки хўжалик фаолияти билан боғлиқ бўлган асосли таваккалчилик; жисмоний ёки руҳий мажбурлаш ёхуд қўрқитиш натижасида қилмиш содир этиш жиноятни истисно қилувчи ҳолатлар деб топилади. (ЎзР 09.01.2018 й. ЎРҚ-459-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖКнинг 36-41-1-моддалари

36-модда. Кам аҳамиятли қилмишлар

Гарчи ушбу Кодексда жиноят сифатида назарда тутилган қилмишнинг аломатлари мавжуд бўлса-да, ўзининг кам аҳамиятлилиги туфайли ижтимоий хавфли бўлмаган ҳаракат ёки ҳаракатсизлик жиноят деб топилмайди.

37-модда. Зарурий мудофаа

Зарурий мудофаа ҳолатида содир этилган, яъни мудофааланувчи ёхуд бошқа кишининг шахси ёки ҳуқуқларини, жамият ёки давлат манфаатларини қонунга хилоф тажовузлардан тажовузчига зарар етказган ҳолда ҳимоя қилиш чоғида қилинган ҳаракат, агар зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқилмаган бўлса, жиноят деб топилмайди.

Тажовузнинг хусусияти ва хавфлилиги даражасига бутунлай мувофиқ келмайдиган мудофаа, зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиш деб топилади.

Бошқа шахсларга ёки ҳокимият органларига ёрдам сўраб мурожаат қилиш ёхуд тажовуздан ўзга йўсинда қутулиш имконияти бор-йўқлигидан қатъи назар, зарурий мудофаа ҳуқуқи шахсга тегишлидир.

Зарар етказиш мақсадида қасддан ҳужум қилиш истагини қўзғатиш зарурий мудофаа деб топилмайди.

38-модда. Охирги зарурат

Охирги зарурат ҳолатида, яъни шахснинг ёки бошқа фуқароларнинг шахсига ёхуд ҳуқуқларига, жамият ёки давлат манфаатларига таҳдид солувчи хавфни қайтариш учун қонун билан қўриқланадиган ҳуқуқ ва манфаатларга зарар етказган ҳолда содир этилган қилмиш, башарти, шу хавфни ўша ҳолатда бошқа чоралар билан қайтаришнинг иложи бўлмаса ҳамда келтирилган зарар олди олинган зарарга қараганда камроқ бўлса, жиноят деб топилмайди.

Шахснинг охирги зарурат ҳолатида содир этган қилмиши, башарти, охирги зарурат чегарасидан четга чиқилмаган бўлса, қонуний деб топилади.

Агар бошқа воситалар орқали хавфнинг олдини олиш мумкин бўлса ёки келтирилган зарар олди олинган зарардан ошиб кетса, қонун билан қўриқланадиган ҳуқуқ ва манфаатларга бундай зарар етказиш охирги зарурат чегарасидан четга чиқиш деб топилади.

Охирги зарурат ҳолатида содир этилган қилмишнинг қонунийлигини баҳолашда олди олиниши лозим бўлган хавфнинг хусусияти ва хавфлилик даражаси, шундай хавфнинг ҳақиқатан мавжуд ёки мавжуд эмаслиги ва юз бериш вақтининг яқинлиги, хавфни қайтарувчи шахснинг мавжуд имкониятлари, вужудга келган вазиятдаги руҳий ҳолати ва ишнинг бошқа ҳолатлари ҳисобга олинади.

ЎзР 09.01.2018 й. ЎРҚ-459-сон Қонунига мувофиқ бешинчи қисм чиқариб ташланган

Жисмоний ёки руҳий мажбурлаш натижасида ҳуқуқлар ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларга зарар етказганлик учун жавобгарлик масаласи ушбу модда қоидаларини ҳисобга олган ҳолда ҳал қилинади.

39-модда. Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган

шахсни ушлаш вақтида зарар етказиш

Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ҳокимият органларига топшириш мақсадида ушлаш вақтида унга зарар етказиш, агар уни ушлаш учун зарур бўлган чораларнинг чегарасидан четга чиқилмаган бўлса, жиноят деб топилмайди.

Ушлаш воситалари ва усулларига, қилмишнинг ҳамда уни содир этган шахснинг хавфлилик даражасига, шунингдек ушлаш шароитига бутунлай мос келмайдиган, ушлаш зарурати тақозо этмаган ҳолда ушланаётган шахсга қасддан зарар етказиш ушлаш чоралари чегарасидан четга чиқиш деб топилади.

Ижтимоий хавфли қилмишни содир этган шахсни ушлаш вақтида унга етказилган зарарнинг қонунийлигини баҳолашда, қилмишни содир этган шахснинг ушланишдан қочиш мақсадида қилган ҳаракатлари, ушловчининг кучи ва имкониятлари, руҳий ҳолати ва ушлаш билан боғлиқ бўлган бошқа ҳолатлар ҳисобга олинади.

Махсус ваколатли шахслар билан бир қаторда жабрланувчи ва бошқа фуқаролар ҳам ижтимоий хавфли қилмишни содир этган шахсни ушлаш ҳуқуқига эгадирлар.

40-модда. Буйруқ ёки бошқа вазифани ижро этиш

Шахснинг буйруқ ёки бошқа фармойишни, шунингдек мансаб вазифаларини қонунан бажариши туфайли зарар етказилган бўлса, жиноят деб топилмайди.

Жиноийлиги олдиндан аён бўлган буйруқ ёки бошқа фармойишни бажариб, жиноят содир этган шахс, умумий асосларда жавобгарликка тортилади.

Ғайриқонуний равишда берилган буйруқ ёки фармойишни ёхуд мансаб вазифасини бажармаган ёки бузган шахс жавобгарликка тортилмайди. Шахснинг амалда содир этган қилмишида бошқа бир жиноят таркибининг барча аломатлари мавжуд бўлсагина, у жавобгарликка тортилади.

41-модда. Касб ёки хўжалик фаолиятига

боғлиқ асосли таваккалчилик

Ижтимоий фойдали мақсадга эришиш учун касб ёки хўжалик фаолиятига боғлиқ асосли таваккалчилик қилиб, ҳуқуқлар ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларга зарар етказиш жиноят деб топилмайди.

Агар содир этилган ҳаракат замонавий илмий-техника билимлари ва тажрибаларига мувофиқ келган, қўйилган мақсадга эса, таваккал қилмай эришишнинг иложи бўлмаган ҳамда шахс ҳуқуқлар ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларга зарар етказилишининг олдини олиш учун тегишли чораларни кўрган бўлса, бундай таваккалчилик асосли деб топилади.

Касб ёки хўжалик фаолиятига боғлиқ асосли таваккалчилик қилишда кўзланган ижтимоий фойдали натижага эришилмаган ва келтирилган зарар ижтимоий фойдали мақсадга эришиш натижасида олиниши мумкин бўлган фойдали натижадан кўпроқ бўлган тақдирда ҳам етказилган зарар жавобгарликка сабаб бўлмайди.

Таваккалчилик одамларнинг ҳалок бўлиш хавфи, экология ҳалокати ёхуд бошқача оғир оқибатларнинг келиб чиқиши мумкинлигини била туриб қилинган бўлса, асосли деб топилмайди.

Тадбиркорлик субъектларининг ўзларига кўрсатилган хизматлар, шу жумладан, берилган кредитлар юзасидан банклар ва бошқа молия ташкилотлари олдидаги шартнома мажбуриятларини тадбиркорлик таваккалчиликлари ҳамда бошқа тижорат таваккалчиликлари билан боғлиқ ҳолда бажармаганлиги банклар ва бошқа молия ташкилотлари ходимларини жиноий жавобгарликка тортиш учун асос бўлмайди. (ЎзР 29.12.2012 й. ЎРҚ-345-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

41-1-модда. Жисмоний ёки руҳий мажбурлаш ёхуд қўрқитиш

(ЎзР 09.01.2018 й. ЎРҚ-459-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Жисмоний ёки руҳий мажбурлаш ёхуд шундай мажбурлашни қўллаш билан қўрқитиш натижасида ушбу Кодекс билан қўриқланадиган ҳуқуқ ва манфаатларга зарар етказилиши, агар бундай мажбурлаш ёхуд қўрқитиш оқибатида шахс ўз ҳаракатларини (ҳаракатсизлигини) бошқара олмаган бўлса, жиноят ҳисобланмайди.

Ушбу Кодекс билан қўриқланадиган ҳуқуқ ва манфаатларга жисмоний ёки руҳий мажбурлаш ёхуд шундай мажбурлашни қўллаш билан қўрқитиш натижасида зарар етказганлик учун жиноий жавобгарлик тўғрисидаги масала, агар бундай мажбурлаш ёки қўрқитиш оқибатида шахс ўз ҳаракатларини (ҳаракатсизлигини) бошқариш имкониятини сақлаб қолган бўлса, ушбу Кодекс 38-моддасининг қоидалари инобатга олинган ҳолда ҳал этилади

ТЎРТИНЧИ БЎЛИМ. ЖАЗО ВА УНИ ТАЙИНЛАШ

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори

X боб. Жазо тушунчаси, мақсадлари ва турлари (42-53-моддалар)

XI боб. Жазо тайинлаш (54-63-моддалар)

Х БОБ. ЖАЗО ТУШУНЧАСИ,

МАҚСАДЛАРИ ВА ТУРЛАРИ

42-модда. Жазо тушунчаси ва мақсадлари

43-модда. Жазо тизими

44-модда. Жарима

45-модда. Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш

45-1-модда. Мажбурий жамоат ишлари

46-модда. Ахлоқ тузатиш ишлари

47-модда. Хизмат бўйича чеклаш

48-модда. Қамоқ

48-1-модда. Озодликни чеклаш

49-модда. Интизомий қисмга жўнатиш

50-модда. Озодликдан маҳрум этиш

51-модда. Умрбод озодликдан маҳрум қилиш

52-модда. Ҳарбий ёки махсус унвондан маҳрум қилиш

53-модда. Мол-мулкни мусодара қилиш

42-модда. Жазо тушунчаси ва мақсадлари

Жазо жиноят содир этишда айбли деб топилган шахсга нисбатан давлат номидан суд ҳукми билан қўлланадиган ва маҳкумни қонунда назарда тутилган муайян ҳуқуқ ва эркинликлардан маҳрум қилиш ёки уларни чеклашдан иборат мажбурлов чорасидир.

Жазо маҳкумни ахлоқан тузатиш, унинг жиноий фаолиятни давом эттиришига тўсқинлик қилиш ҳамда маҳкум, шунингдек бошқа шахслар янги жиноят содир этишининг олдини олиш мақсадида қўлланилади.

43-модда. Жазо тизими

Жиноят содир этишда айбли деб топилган шахсларга нисбатан қуйидаги асосий жазолар қўлланилиши мумкин:

а) жарима;

Қаранг: ЖКнинг 44-моддаси

б) муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш;

Қаранг: ЖКнинг 45-моддаси

б-1) мажбурий жамоат ишлари; (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ киритилган банд)

Қаранг: ЖКнинг 45-1-моддаси

в) ахлоқ тузатиш ишлари;

Қаранг: ЖКнинг 46-моддаси

г) хизмат бўйича чеклаш;

Қаранг: ЖКнинг 47-моддаси

ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ д) банд чиқариб ташланган

д) қамоқ;

д-1) озодликни чеклаш; (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонунига мувофиқ киритилган банд)

Қаранг: ЖКнинг 48-1-моддаси

е) интизомий қисмга жўнатиш;

Қаранг: ЖКнинг 49-моддаси

ж) озодликдан маҳрум қилиш;

Қаранг: ЖКнинг 50-моддаси

з) умрбод озодликдан маҳрум қилиш. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги банд)

Қаранг: ЖКнинг 51-моддаси

Маҳкумларга асосий жазолардан ташқари ҳарбий ёки махсус унвондан маҳрум қилиш тарзидаги қўшимча жазо ҳам қўлланилиши мумкин. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖКнинг 52-моддаси

Хизмат бўйича чеклаш ёки интизомий қисмга жўнатиш тариқасидаги жазолар фақат ҳарбий хизматчиларга нисбатан қўлланилади.

Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш фақат асосий жазо сифатидагина эмас, балки қўшимча жазо тариқасида ҳам қўлланилиши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 41-бандининг биринчи хатбоши

44-модда. Жарима

Жарима айбдордан давлат даромадига ушбу Кодексда белгиланган миқдорда пул ундиришдир.

Жарима базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан олти юз бараваригача миқдорда белгиланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Агар ҳукм қилинган шахс жазо тариқасида тайинланган жаримани мажбурий ижро этиш учун белгиланган муддатларда тўлашдан бўйин товласа ёхуд қарздорда ундирув қаратилиши мумкин бўлган мол-мулк мавжуд эмаслиги туфайли мажбурий ижро этиш учун белгиланган муддатлар мобайнида жаримани ундиришнинг имкони бўлмаса, худди шунингдек кечиктириш муддати тугаганидан кейин жарима тўланмаган ёки жаримани бўлиб-бўлиб тўлаш шартлари бузилган тақдирда, суд жариманинг тўланмаган миқдорини мажбурий жамоат ишлари, ахлоқ тузатиш ишлари, хизмат бўйича чеклаш, озодликни чеклаш ёки озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо билан алмаштиради. Бундай ҳолда мажбурий жамоат ишларининг икки ярим соати базавий ҳисоблаш миқдорининг бир баравари миқдоридаги жаримага тенглаштирилиб, тўрт юз саксон соатдан кўп бўлмаган муддатга, ахлоқ тузатиш ишларининг, хизмат бўйича чеклашнинг, озодликни чеклашнинг ёки озодликдан маҳрум қилишнинг ҳар бир ойи базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн олти баравари миқдоридаги жаримага тенглаштирилиб, уч йилдан кўп бўлмаган муддатга тайинланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖПКнинг 539-моддаси, 542-моддасининг учинчи қисми; ЖИКнинг 19, 20-моддалари; "Суд ҳужжатлари ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этиш тўғрисида"ги Қонуннинг 32-1-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 15-17, 38-бандлари

45-модда. Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш

Шахсни муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш суд тайинлаган муддат давомида айбдорнинг корхоналар, муассасалар ёки ташкилотларда у ёки бу мансабни эгаллашини ёхуд у ёки бу фаолият билан шуғулланишини тақиқлашдан иборатдир. Ана шундай мансаб ёки фаолиятнинг тури суд томонидан айблов ҳукмида кўрсатилади.

Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш айбдорнинг мансаби ёки иш фаолияти билан бевосита боғлиқ бўлган жиноятни содир этганлиги учун асосий жазо тариқасида тайинланганда - бир йилдан беш йилгача муддатга, қўшимча жазо тариқасида тайинланганда - бир йилдан уч йилгача муддатга белгиланади.

Агар муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш айбдорга асосий жазо тариқасида тайинланмаган бўлса, бундай жазо суд томонидан ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида назарда тутилган ҳар қандай турдаги жазога қўшимча жазо тариқасида тайинланиши мумкин.

Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш жазоси озодликдан маҳрум қилиш, интизомий қисмга жўнатиш жазосига қўшимча жазо тариқасида тайинланган бўлса, асосий жазонинг бутун муддатига, бундан ташқари суд ҳукми билан тайинланган муддатга жорий этилади. Бу жазо бошқа асосий жазоларга қўшимча жазо тариқасида тайинланганда ва маҳкум шартли ҳукм қилинганда унинг муддати ҳукм қонуний кучга кирган вақтдан бошлаб ҳисобланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланаётган шахсларга нисбатан тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқидан маҳрум қилиш тарзидаги жазо тайинланмайди, бундан одам ўлишига ёки бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлган ҳоллар мустасно. (ЎзР 29.12.2016 й. ЎРҚ-418-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖИКнинг 6-боби; АВ томонидан 2017 йил 28 августда 2922-сон билан рўйхатга олинган ИИВ Буйруғи билан тасдиқланган "Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш, ахлоқ тузатиш ишлари ва озодликни чеклаш тариқасидаги жазоларнинг ижросини ташкил этиш ҳамда шартли ҳукм қилинган шахслар устидан назоратни амалга ошириш тартиби тўғрисида"ги Йўриқноманинг 1-боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 45-48-бандлари; ОС Пленумининг 2015 йил 26 июнлаги "Транспорт ҳаракати ва ундан фойдаланиш хавфсизлигига қарши жиноятлар билан боғлиқ ишлар юзасидан суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 10-сон Қарорнинг 26-банди

45-1-модда. Мажбурий жамоат ишлари

(ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Мажбурий жамоат ишлари маҳкумни ҳақ тўланмайдиган фойдали жамоат ишларини бажаришга мажбурий тарзда жалб қилишдан иборатдир. Маҳкум ишлаётган ёки ўқиётган бўлса, мажбурий жамоат ишлари ишдан ёки ўқишдан бўш вақтда ўталади.

Маҳкумлар мажбурий жамоат ишларини ўташи мумкин бўлган жойлар (объектлар) ва мажбурий жамоат ишларининг тури мазкур жазонинг ижросини назорат қилувчи органлар томонидан белгиланади.

Мажбурий жамоат ишлари бир юз йигирма соатдан тўрт юз саксон соатгача бўлган муддатга тайинланади ва олти ой давомида кунига тўрт соатдан кўп бўлмаган вақтда, маҳкумга боғлиқ бўлмаган ҳолатлар юзага келган тақдирда эса, бир йилгача бўлган муҳлатда кунига тўрт соатдан кўп бўлмаган вақтда ўталади.

Мажбурий жамоат ишлари пенсия ёшига етган шахсларга, ўн олти ёшга тўлмаган шахсларга, ҳомиладор аёлларга, уч ёшга тўлмаган болалари бор аёлларга, биринчи ва иккинчи гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсларга, ҳарбий хизматчиларга, чет эл фуқароларига ва Ўзбекистон Республикасида доимий яшамайдиган шахсларга нисбатан қўлланилмайди. (ЎзР 17.05.2022 й. ЎРҚ-770-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Маҳкум жазони ўташдан бўйин товлаган тақдирда, суд мажбурий жамоат ишларининг ўталмаган муддатини мажбурий жамоат ишларининг тўрт соатини озодликни чеклашнинг ёки озодликдан маҳрум қилишнинг бир кунига тенглаштирган ҳолда ҳисоблаб, озодликни чеклаш ёки озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо билан алмаштиради. Жазони ўташдан бўйин товланилган вақт жазонинг ўталган муддатига қўшиб ҳисобланмайди.

Қаранг: ЖИКнинг 6-1-боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 17-1-17-6, 38-бандлари

46-модда. Ахлоқ тузатиш ишлари

Ахлоқ тузатиш ишлари шахс иш ҳақининг ўн фоизидан ўттиз фоизигача миқдорини давлат даромади ҳисобига ушлаб қолган ҳолда уни меҳнатга мажбуран жалб қилишдан иборат бўлиб, жазо суднинг ҳукмига мувофиқ маҳкумнинг ўз иш жойи ёки мазкур жазо ижросини назорат қилувчи органлар белгилаб берадиган бошқа жойларда ўталади.

Ахлоқ тузатиш ишлари олти ойдан уч йилгача муддатга тайинланади.

Ахлоқ тузатиш ишлари пенсия ёшига етганларга, меҳнатга қобилиятсизларга, ҳомиладор аёлларга, уч ёшга тўлмаган болалари бор аёлларга ва ҳарбий хизматчиларга нисбатан қўлланилмайди. (ЎзР 23.09.2016 й. ЎРҚ-411-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Агар шахс суд томонидан тайинланган ахлоқ тузатиш ишлари муддатининг жами ўттиз кундан кўпроғини ўташдан узрли сабабларсиз бўйин товласа ёки Ўзбекистон Республикасидан ташқарига чиқиб кетса, суд ахлоқ тузатиш ишларининг ўталмаган муддатини худди шу муддатга озодликни чеклаш ёки озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо билан алмаштиради. Жазони ўташдан бўйин товланган вақт жазонинг ўталган муддатига қўшиб ҳисобланмайди. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖИКнинг 7-боби; АВ томонидан 2017 йил 28 августда 2922-сон билан рўйхатга олинган ИИВ Буйруғи билан тасдиқланган "Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш, ахлоқ тузатиш ишлари ва озодликни чеклаш тариқасидаги жазоларнинг ижросини ташкил этиш ҳамда шартли ҳукм қилинган шахслар устидан назоратни амалга ошириш тартиби тўғрисида"ги Йўриқноманинг 2-боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 6-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 18-23, 38-бандлари; ОС Пленумининг 2009 йил 10 апрелдаги "Суд ҳужжатларини бажаришдан бўйин товлаш ва уларнинг ижро этилишига тўсқинлик қилиш учун жиноий жавобгарликка доир қонунларни қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 7-сон Қарори 3-бандининг бешинчи хатбоши

47-модда. Хизмат бўйича чеклаш

Хизмат бўйича чеклаш - ҳарбий хизматни контракт бўйича ўтаётган ҳарбий хизматчини суд ҳукмида кўрсатилган муддат давомида муайян ҳуқуқ ва имтиёзлардан маҳрум қилиб, пул таъминотининг ўн фоизидан ўттиз фоизигача бўлган миқдорини давлат даромади ҳисобига ушлаб қолишдан иборатдир. (ЎзР 22.12.2009 й. ЎРҚ-238-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Хизмат бўйича чеклаш жазо чораси ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида назарда тутилган ҳолларда икки ойдан уч йилгача муддатга қўлланилади. Ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноят ёки оғир оқибатларни келтириб чиқармаган эҳтиётсизлик орқасида содир этилган жиноят учун суд иш ҳолатлари ва маҳкумнинг шахсини ҳисобга олган ҳолда уч йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш, ёки ахлоқ тузатиш ишлари жазоси ўрнига шу муддатга хизмат бўйича чеклаш жазосини қўллаши мумкин. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Хизмат бўйича чеклаш тариқасидаги жазони ўташ муддати давомида маҳкумнинг мансабини, ҳарбий ёки махсус унвонини ошириш мумкин эмас, жазони ўтаган вақт эса, унинг кўп йил ишлаганлик, навбатдаги ҳарбий ёки махсус унвон ҳамда пенсия олиш учун асос бўладиган хизмат муддатига қўшилмайди.

Қаранг: ЖИКнинг 141-147-моддалари

ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ 48-модда чиқариб ташланган

48-модда. Қамоқ

Қамоқ - шахсни батамом ажратган шароит остида сақлашдан иборат бўлиб, бир ойдан олти ойгача муддатга белгиланади.

ЎзР 27.12.1996 й. 357-I-сон Қонунига мувофиқ иккинчи қисм ўз кучини йўқотган

Илгари қасддан содир этган жинояти учун қамоқ ёки озодликдан маҳрум этиш жазосини ўтаб чиққан шахсларга нисбатан қамоқ жазоси қўлланилмайди.

48-1-модда. Озодликни чеклаш

(ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Озодликни чеклаш суд томонидан маҳкумга нисбатан уй-жойини у ёки бу сабаб билан тарк этишни бутунлай тақиқлашдан ёхуд ишлаш ёки ўқиш вақтидан, шунингдек иш ёки ўқиш жойигача бориши ва уй-жойига қайтиб келиши учун зарур бўлган вақтдан ташқари қолган вақтда уй-жойидан чиқишни чеклашдан иборат. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Озодликни чеклаш бир ойдан беш йилгача муддатга тайинланади ҳамда суд томонидан белгиланадиган органлар назорати остида ўталади. Озодликни чеклаш, уни маҳкумнинг яшаш жойида ўташ шартлари содир этилган қилмишнинг хусусияти ва суд чиқарган қарорни ижро этишдан бўйин товлашнинг олдини олиш ҳисобга олинган ҳолда суд томонидан белгиланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қўлланилаётган тақиқнинг (чеклашнинг) хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда, суд маҳкумнинг зиммасига қуйидаги қўшимча тақиқларни (чеклашларни) юклаши мумкин:

муайян жойларга бормаслик;

оммавий ва бошқа тадбирлар ўтказишда иштирок этмаслик;

муайян фаолият билан шуғулланмаслик;

муайян буюмларга эга бўлмаслик ёки уларни ўзида сақламаслик;

транспорт воситасини бошқармаслик;

маҳкумларни назорат қилувчи органнинг розилигисиз яшаш жойини, иш ва (ёки) ўқиш жойини ўзгартирмаслик, тегишли маъмурий ҳудуддан ташқарига чиқмаслик;

муайян шахслар билан алоқа ўрнатмаслик;

алоқа воситаларидан, шу жумладан Интернетдан фойдаланмаслик;

алкоголли ичимликлар истеъмол қилмаслик.

Суд озодликни чеклашга ҳукм қилинган шахснинг зиммасига ўзи етказган моддий ва маънавий зарарнинг ўрнини қоплаш, ишга ёки ўқишга жойлашиш мажбуриятларини, шунингдек унинг тузалишига кўмаклашувчи бошқа мажбуриятларни юклаши мумкин.

Агар озодликни чеклашга ҳукм қилинган шахс жазони ўташ даврида ўзининг жиноий қилмишларини англаб етган, тузалиш йўлига қатъий ўтган, етказилган моддий ва маънавий зарарнинг ўрнини қоплаган бўлса, суд маҳкумга нисбатан илгари тайинланган тақиқларни (чеклашларни) тўлиқ ёки қисман бекор қилиши мумкин.

Маҳкум озодликни чеклаш тариқасидаги жазони ўташдан қасддан бўйин товлаган, шунингдек суд томонидан ўз зиммасига юкланган мажбуриятларни бажармаган тақдирда, суд озодликни чеклаш жазосининг ўталмай қолган муддатини бошқа турдаги жазо билан алмаштириши мумкин. Жазони ўташдан бўйин товлаш вақти ўталган жазо муддатига қўшиб ҳисобланмайди.

Озодликни чеклаш ҳарбий хизматчилар, чет эл фуқаролари, шунингдек Ўзбекистон Республикасида доимий яшаш жойига эга бўлмаган шахсларга нисбатан тайинланмайди.

Қаранг: ЖИКнинг 8-1-боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 25-1-25-6-бандлари

49-модда. Интизомий қисмга жўнатиш

Интизомий қисмга жўнатиш - муддатли ҳарбий хизмат ҳарбий хизматчисини суд томонидан белгиланган муддат мобайнида ички тартиби анча қаттиқ бўлган махсус ҳарбий қисмга жойлаштириш орқали, муайян ҳуқуқ ва имтиёзлардан маҳрум этишдир. (ЎзР 22.12.2009 й. ЎРҚ-238-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Интизомий қисмга жўнатиш жазоси ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида назарда тутилган ҳолларда уч ойдан бир йилгача муддатга қўлланилади. Суд иш ҳолатлари ва маҳкумнинг шахсини ҳисобга олган ҳолда уч йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси ўрнига шу муддатга интизомий қисмга жўнатиш жазосини қўллаши мумкин.

Қаранг: ЖИКнинг 26-боби

50-модда. Озодликдан маҳрум қилиш

Озодликдан маҳрум қилиш маҳкумни жамиятдан ажратиб жазони ижро этиш колонияси ёки турмага жойлаштиришдан иборатдир.

Озодликдан маҳрум қилиш бир ойдан йигирма йилгача муддатга белгиланади, ушбу модданинг учинчи қисмида назарда тутилган ҳоллар бундан мустасно. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Узоқ муддатли озодликдан маҳрум қилиш йигирма йилдан ортиқ, лекин йигирма беш йилдан кўп бўлмаган муддатга белгиланади ва фақат жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдириш (97-модданинг иккинчи қисми) ва терроризм (155-модданинг учинчи қисми) учун тайинланиши мумкин. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарорининг 2-банди

Узоқ муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси аёлга, ўн саккиз ёшга тўлмасдан жиноят содир этган шахсга ва олтмиш ёшдан ошган эркакка нисбатан тайинланиши мумкин эмас. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ учинчи-тўққизинчи қисмлар бешинчи-ўн биринчи қисмлар деб ҳисоблансин

Озодликдан маҳрум қилиш ушбу Кодекснинг 60-моддасида назарда тутилган бир неча жазоларни қўшиш тартибида тайинланганда, унинг муддати йигирма беш йилгача белгиланиши мумкин.

Озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинаётган аёлларга ҳамда олтмиш ёшдан ошган эркакларга нисбатан тайинланаётган жазо муддати ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида назарда тутилган озодликдан маҳрум этиш энг кўп муддатининг учдан икки қисмидан ортиқ бўлиши мумкин эмас. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинаётган эркакларга нисбатан:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган жинояти, эҳтиётсизлик оқибатида содир этилган жинояти учун ва қасддан унча оғир бўлмаган жиноят содир этганлик учун озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинаётганларга нисбатан жазони манзил-колонияларда; (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

б) қасддан оғир жиноят содир этганлик ва ўта оғир жинояти учун биринчи марта озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинаётганларга нисбатан жазони умумий тартибли колонияларда; (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

в) илгари қасддан содир этган жинояти учун озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони ўтаб чиқиб ёки ўтаётган чоғида, қасддан янги содир этган жинояти учун ҳукм қилинаётганларга нисбатан жазони қаттиқ тартибли колонияларда; (ЎзР 23.09.2016 й. ЎРҚ-411-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

г) ўта хавфли рецидивистларга нисбатан жазони махсус тартибли колонияларда ўташ тайинланади. Умрбод озодликдан маҳрум қилишга ҳукм этилганлар, шунингдек афв этиш тартибида умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси озодликдан маҳрум қилиш билан алмаштирилган шахслар ҳам жазони махсус тартибли колонияларда ўтайдилар. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

Озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинаётган аёлларга нисбатан:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноят, эҳтиётсизлик оқибатида жиноят содир этганларга ҳамда қасддан унча оғир бўлмаган жиноят содир этганларга нисбатан жазони манзил-колонияларда;

б) оғир ва ўта оғир жиноят учун жазони умумий тартибли колонияларда;

в) илгари озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони ўтаб чиқиб, янги содир этган ўта оғир жинояти учун ҳукм қилинаётганларга, шунингдек ўта хавфли рецидивист деб топилганларга нисбатан жазони қаттиқ тартибли колонияларда ўташ тайинланади.

(ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Турмага қамаш тариқасидаги озодликдан маҳрум қилиш, жазонинг муайян қисмига, лекин беш йилдан кўп бўлмаган муддатга:

а) ўта хавфли рецидивистларга;

б) оғир ёки ўта оғир жинояти учун беш йилдан ортиқ муддатга озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган шахсларга нисбатан тайинланиши мумкин.

Ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноят содир этганлик, эҳтиётсизлик оқибатида жиноят содир этганлик ва қасддан унча оғир бўлмаган жиноят содир этганлик учун озодликдан маҳрум этиш тариқасидаги жазо ҳомиладор аёлларга ва уч ёшга тўлмаган болалари бор аёлларга нисбатан, шунингдек қонунчиликка мувофиқ ёшга доир пенсияга чиқиш ҳуқуқига эга бўлган шахсларга нисбатан тайинланмайди. (ЎзР 21.04.2021 й. ЎРҚ-683-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Суд томонидан жазони манзил-колонияда ўташи тайинланган маҳкум сақлаш режимини ашаддий бузувчи деб топилган тақдирда, суд уни жазонинг ўталмаган қисми муддатига умумий тартибли колонияга ўтказади. (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖИКнинг IV бўлими

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 26-30-бандлари

51-модда. Умрбод озодликдан маҳрум қилиш

(ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Умрбод озодликдан маҳрум қилиш фавқулодда жазо чораси бўлиб, маҳкумни махсус тартибли жазони ижро этиш колониясига жойлаштириш орқали жамиятдан муддатсиз ажратиб қўйишдан иборатдир.

Умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси фақат жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдириш (97-модданинг иккинчи қисми) ва терроризм (155-модданинг учинчи қисми) учун белгиланади.

Умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси аёлга, ўн саккиз ёшга тўлмасдан жиноят содир этган шахсга ва олтмиш ёшдан ошган эркакка нисбатан тайинланиши мумкин эмас.

Қаранг: ЖИКнинг V бўлими

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарори; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 30-1, 30-2-бандлари

52-модда. Ҳарбий ёки махсус унвондан маҳрум қилиш

Ҳарбий ёки махсус унвонга эга бўлган шахс оғир ёки ўта оғир жиноят учун ҳукм қилинганида суд ҳукми билан мазкур унвондан маҳрум қилиниши мумкин.

Олий ҳарбий ёки махсус унвонга ёхуд Ўзбекистон Республикасининг давлат мукофотига эга бўлган шахс оғир ёки ўта оғир жинояти учун ҳукм қилинганида суднинг ҳукм асосида киритадиган тақдимномасига биноан мазкур унвон ёки мукофотдан маҳрум қилиниши мумкин.

Қаранг: ЖИКнинг 161-моддаси; "Умумий ҳарбий мажбурият ва ҳарбий хизмат тўғрисида"ги Қонун 9-моддасининг саккизинчи-ўнинчи қисмлари; "Давлат мукофотлари тўғрисида"ги Қонуннинг (Янги таҳрири) 21-моддаси

ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонунига мувофиқ 53-модда ўз кучини йўқотган

53-модда. Мол-мулкни мусодара қилиш

Мол-мулкни мусодара қилиш маҳкумнинг мулки бўлган мол-мулкнинг ҳаммасини ёки муайян қисмини ҳақ тўламасдан мажбурий равишда давлат мулкига ўтказишдан иборатдир.

Мол-мулкни мусодара қилиш суд томонидан фақат ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида назарда тутилган бўлсагина тайинланиши мумкин.

Маҳкумнинг оиласи нормал турмуш кечириши учун зарур бўлган уй-жой, квартира, уй анжомлари ҳамда жиҳозлари, кийимлар ва бошқа буюмлар мусодара қилинмайди.

Турар жойлар ёки яшаш учун мўлжалланмаган жойлар, мулк шаклидан қатъи назар, давлатга хоинлик қилиш, конституциявий тузумга, Ўзбекистон Республикаси Президентига тажовуз қилиш, терроризм, қўпорувчилик жиноятлари содир этиш учун фойдаланилган ёхуд бу жиноятлар қасддан одам ўлдириш, босқинчилик, талончилик ёки бошқа оғир, ўта оғир жиноятлар билан боғлиқ бўлган ҳолларда - бу жойлар давлат фойдасига мусодара қилинади. (ЎзР 15.04.1999 й. 772-I-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

ХI БОБ. ЖАЗО ТАЙИНЛАШ

54-модда. Жазо тайинлашнинг умумий асослари

55-модда. Жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар

56-модда. Жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар

57-модда. Енгилроқ жазони тайинлаш

57-1-модда. Айбдор ўз қилмишига амалда

пушаймон бўлганида жазо тайинлаш

57-2-модда. Айбга иқрорлик тўғрисида келишув

тузилган жиноятлар бўйича жазо тайинлаш

58-модда. Тамом бўлмаган ва иштирокчиликда

содир этилган жиноятлар учун жазо тайинлаш

59-модда. Бир неча жиноят содир этганлик учун жазо тайинлаш

60-модда. Бир неча ҳукм юзасидан жазо тайинлаш

61-модда. Жазоларни қўшишни ҳисоблаш қоидалари

62-модда. Ушлаб туриш, қамоққа олиш ёки уй

қамоғи вақтини ҳисобга олиш қоидалари

63-модда. Жазо муддатларини ҳисоблаш

54-модда. Жазо тайинлашнинг умумий асослари

Жиноят содир этишда қонунда белгиланган тартибда айбли деб топилган шахс жазога тортилади. Суд ушбу Кодекс Махсус қисмининг жиноят содир этганлик учун жавобгарлик назарда тутилган моддасида белгиланган доирада Умумий қисмининг қоидаларига мувофиқ жазо тайинлайди.

Суд жазо тайинлашда содир этилган жиноятнинг хусусияти ва ижтимоий хавфлилик даражасини, қилмишнинг сабабини, етказилган зарарнинг хусусияти ва миқдорини, айбдорнинг шахсини ҳамда жазони енгиллаштирувчи ва оғирлаштирувчи ҳолатларни ҳисобга олади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1996 йил 27 февралдаги "Қонунга хилоф равишда қуролга эгалик қилиш тўғрисидаги ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 3-сон Қарори 13-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Атроф муҳитни муҳофаза килиш ва табиатдан фойдаланиш соҳасидаги жиноятлар ва бошқа ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 36-сон Қарорининг 15-банди; ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Транспорт воситаларини олиб қочиш ишлари бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 37-сон Қарорининг 6-банди; ОС Пленумининг 1998 йил 17 апрелдаги "Иқтисодиёт соҳасидаги жиноий ишлар бўйича суд амалиётида юзага келган айрим масалалар тўғрисида"ги 11-сон Қарорининг 29-банди; ОС Пленумининг 1999 йил 24 сентябрдаги "Порахўрлик ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 19-сон Қарорининг 18-банди; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 9-банди; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 6-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 14-банди; ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарори 13-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 27-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 3-6-бандлари, 12-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2015 йил 26 июнлаги "Транспорт ҳаракати ва ундан фойдаланиш хавфсизлигига қарши жиноятлар билан боғлиқ ишлар юзасидан суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 10-сон Қарорнинг 25-банди; ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд ҳукми тўғрисида"ги 7-сон Қарори 28-бандининг биринчи-учинчи хатбошлари; ОС Пленумининг 2017 йил 28 апрелдаги "Гиёхвандлик воситалари ва психотроп моддалар билан конунга хилоф равишда муомала килишга оид жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўгрисида"ги 12-сон Карори 34-бандининг иккинчи, учинчи хатбошлари

55-модда. Жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар

Қуйидаги ҳолатлар жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар деб топилади:

а) айбни бўйнига олиш тўғрисида арз қилиш, чин кўнгилдан пушаймон бўлиш ёки жиноятни очиш учун фаол ёрдам бериш;

б) етказилган зарарни ихтиёрий равишда бартараф қилиш;

в) оғир шахсий, оилавий шароитлар оқибатида ёки бошқа мушкул аҳволда жиноят содир этиш;

г) мажбурлаш ёки моддий томондан, хизмат жиҳатидан ёхуд бошқа жиҳатдан қарамлик сабабли жиноят содир этиш;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 8-банди

д) жабрланувчининг зўрлик, оғир ҳақорат ёки бошқача ғайриқонуний ҳаракатлари туфайли вужудга келган кучли руҳий ҳаяжонланиши ҳолатида жиноят содир этиш;

е) зарурий мудофаанинг, охирги заруратнинг асосли чегарасидан четга чиқиб жиноят содир этиш, ижтимоий хавфли қилмишни содир этган шахсни ушлашда, касб ёки хўжалик фаолиятига боғлиқ бўлган асосли таваккалчиликда зарар етказиш;

ж) вояга етмаганнинг жиноят содир этиши;

з) ҳомиладор аёлнинг жиноят содир этиши;

и) жабрланувчининг ғайриқонуний ёки ахлоққа зид хулқ-атвори таъсири остида жиноят содир этиш.

Жазо тайинлашда суд ушбу моддада назарда тутилмаган бошқа ҳолатларни ҳам енгиллаштирувчи ҳолат деб топиши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 7-банди; ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд хукми тўгрисида"ги 07-сон Қарори 28-бандининг тўртинчи хатбоши

Енгиллаштирувчи ҳолат ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида жиноят таркибининг зарурий белгиси сифатида назарда тутилган бўлса, жазо тайинлашда ҳисобга олинмайди.

56-модда. Жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар

Қуйидаги ҳолатларда жиноят содир этиш жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар деб топилади:

а) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

б) ёш бола, қария ёки ожиз аҳволдаги шахсга нисбатан;

в) хизмат вазифаси ёки фуқаролик бурчини бажарганлиги муносабати билан шахсга ёки унинг яқин қариндошларига нисбатан;

г) айбдорга моддий томондан, хизмат жиҳатидан ёки бошқа жиҳатдан қарам шахсга нисбатан;

д) ўта шафқатсизлик билан;

е) кўпчилик учун хавфли бўлган усулда;

ж) ёш бола ёки руҳий ҳолатининг бузилганлиги айбдорга аён бўлган шахсдан фойдаланган ҳолда; (ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги банд)

з) жиноят натижасида оғир оқибатларнинг келиб чиққанлиги;

и) умумий офат шароитидан фойдаланган ҳолда ёки фавқулодда ҳолат вақтида ёхуд оммавий тартибсизликлар жараёнида;

к) ғаразли ёки бошқача паст ниятларда;

л) ирқий ёки миллий душманлик ёхуд адоват замирида;

м) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктирган ҳолда ёки уюшган гуруҳ ёхуд жиноий уюшма томонидан;

н) илгари ҳам қасддан жиноят содир этган шахснинг такроран ёки қасддан янги жиноят содир этиши;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 19-банди

о) мастлик ҳолатида ёки гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари, психотроп ёхуд кишининг ақл-идрокига таъсир қилувчи бошқа моддалар таъсири остида жиноят содир этиш. (ЎзР 22.10.2018 й. ЎРҚ-503-сон Қонуни таҳриридаги банд)

Суд содир этилган жиноятнинг хусусиятини эътиборга олиб, ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилган ҳолатларни оғирлаштирувчи ҳолат деб топмаслиги ҳам мумкин.

Суд жазо тайинлашда ушбу моддада назарда тутилмаган ҳолатларни оғирлаштирувчи ҳолат деб топиши мумкин эмас.

Ушбу ҳолатлар Кодекс Махсус қисмининг моддасида жиноят таркибининг зарурий белгиси сифатида назарда тутилган бўлса, жазо тайинлашда ҳисобга олинмайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 8-банди; ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд ҳукми тўғрисида"ги 7-сон Қарори 28-бандининг тўртинчи хатбоши

57-модда. Енгилроқ жазо тайинлаш

Суд содир этилган жиноятнинг ижтимоий хавфлилик даражасини жиддий камайтирувчи ҳолатларни эътиборга олиб, алоҳида ҳолларда ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида назарда тутилган мазкур жиноят учун белгиланган жазонинг энг кам қисмидан ҳам камроқ ёки шу моддада назарда тутилмаган бошқа енгилроқ турдаги жазони тайинлаши мумкин.

Суд шу асосларни эътиборга олиб, ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида қўлланилиши шарт деб кўрсатилган қўшимча жазони тайинламаслиги ҳам мумкин.

Содир этилган қилмиш хусусиятларини ифодаловчи ҳолатлар, яъни айбдорнинг шахси, айбининг шакли ва даражаси, жиноят қилиш шароити ва сабаблари, шахснинг жиноятни содир қилгунча ва ундан кейинги хулқ-атвори жиноятнинг ижтимоий хавфлилик даражасини жиддий камайтирувчи ҳолатлар деб топилиши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2018 йил 24 августдаги "Судлар томонидан жиноят ишларини апелляция ва кассация тартибида кўриш амалиёти тўғрисида"ги 25-сон Қарори 25-бандининг еттинчи хатбоши, 26-банди; ОС Пленумининг 2019 йил 24 майдаги "Жиноят ишларини назорат тартибида кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 11-сон Қарори 24-бандининг олтинчи хатбоши, 26-банди; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарори 10-бандининг учинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарорининг 12-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 37-39, 42-бандлари; ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд ҳукми тўғрисида"ги 7-сон Қарори 29-бандининг иккинчи, учинчи хатбошлари, 30-бандининг учинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2015 йил 26 июнлаги "Транспорт ҳаракати ва ундан фойдаланиш хавфсизлигига қарши жиноятлар билан боғлиқ ишлар юзасидан суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 10-сон Қарор 26-бандининг иккинчи хатбоши

57-1-модда. Айбдор ўз қилмишига амалда

пушаймон бўлганида жазо тайинлаш

(ЎзР 27.12.2010 й. ЎРҚ-277-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу Кодекс 55-моддаси биринчи қисмининг "а" ва "б" бандларида назарда тутилган жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар мавжуд бўлган ва ушбу Кодекс 56-моддасининг биринчи қисмида назарда тутилган жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар мавжуд бўлмаган тақдирда жазо муддати ёки миқдори ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида назарда тутилган энг кўп жазонинг учдан икки қисмидан ошмаслиги керак. Мазкур қоида жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдириш (97-модданинг иккинчи қисми) ва терроризм (155-модданинг учинчи қисми) билан боғлиқ жиноятларни содир этган шахсларга татбиқ этилмайди. (ЎзР 18.05.2010 й. ЎРҚ-245-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

57-2-модда. Айбга иқрорлик тўғрисида келишув

тузилган жиноятлар бўйича жазо тайинлаш

(ЎзР 18.02.2021 й. ЎРҚ-675-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Айбга иқрорлик тўғрисида келишув тузилган жиноятлар бўйича тайинланадиган жазонинг муддати ёки миқдори ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида (қисмида) назарда тутилган энг кўп жазонинг ярмидан ошмаслиги керак.

58-модда. Тамом бўлмаган ва иштирокчиликда

содир этилган жиноятлар учун жазо тайинлаш

Суд тамом бўлмаган жиноят учун жазо тайинлашда жазо тайинлашнинг умумий асосларига амал қилган ҳолда жиноятнинг оғир-енгиллигини, жиноий ният амалга оширилишининг даражасини ва жиноятни охирига етказа олмаганлик сабабларини ҳам ҳисобга олади.

Жиноятга тайёргарлик кўрганлик ҳамда жиноят содир этишга суиқасд қилганлик учун жазонинг муддати ёки миқдори ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида назарда тутилган энг кўп жазонинг тўртдан уч қисмидан ошмаслиги керак. Мазкур қоида:

а) ўта хавфли рецидивистларга, уюшган гуруҳ ёки жиноий уюшма аъзоларига нисбатан;

б) тинчлик ва хавфсизликка қарши тамом бўлмаган жиноятлар учун, шунингдек қуйидагилар билан:

жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдириш билан;

ўн саккиз ёшга тўлмаган жабрланувчининг номусига тегиш ёки унга нисбатан зўрлик ишлатиб, жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш билан;

ўн олти ёшга тўлмаган шахс билан жинсий алоқа қилиш ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш билан;

вояга етмаган шахс тавсифланган ёки тасвирланган порнографик маҳсулотни тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кириш, худди шунингдек уни тайёрлаш, тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш ёхуд вояга етмаган шахсни порнографик хусусиятга эга ҳаракатларнинг ижрочиси сифатида жалб этиш билан;

вояга етмаган шахсни жалб этган ҳолда қўшмачилик қилиш, фоҳишахоналарни ташкил этиш ёки сақлаш билан;

ядровий, кимёвий, биологик ва бошқа турдаги оммавий қирғин қуролини, бундай қурол яратишда фойдаланиш мумкинлиги аён бўлган материалларни ҳамда ускуналарни, радиоактив материалларни контрабанда қилиш билан боғлиқ бўлган жиноятлар учун жазолар тайинлашда қўлланилмайди.

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

(ЎзР 11.04.2008 й. ЎРҚ-152-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖК 246-моддасининг иккинчи қисми

ЎзР 11.04.2008 й. ЎРҚ-152-сон Қонунига мувофиқ иккинчи ва учинчи қисмлар учинчи ва тўртинчи қисмлар деб ҳисоблансин

Тамом бўлмаган жиноятлар учун умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо тайинланиши мумкин эмас. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖКнинг 51-моддаси

Иштирокчиликда содир этилган жиноят учун жазо тайинлашда суд ҳар қайси айбдорнинг жиноятда иштирок этганлик хусусияти ва даражасини ҳисобга олади. Ҳар қайси иштирокчининг шахсига тегишли бўлган енгиллаштирувчи ва оғирлаштирувчи ҳолатлар суд томонидан фақат шу иштирокчининг ўзига жазо тайинлашда ҳисобга олинади.

Қаранг: ЖК Умумий қисмининг VII боби, 55, 56-моддалари

59-модда. Бир неча жиноят содир этганлик учун жазо тайинлаш

(ЎзР 27.08.2004 й. 671-II-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Шахс Махсус қисмнинг турли моддаларида назарда тутилган икки ёки ундан ортиқ жиноятни содир этган бўлиб, улардан бирортаси учун ҳам судланган бўлмаса, суд ушбу Кодекснинг 54-моддасида назарда тутилган қоидаларга мувофиқ ҳар қайси қилмиш учун жазо тайинлаб, сўнгра тайинланган енгилроқ жазони оғирроғи билан қоплаш ёхуд тайинланган жазоларни тўла ёки қисман қўшиш йўли билан жиноятлар мажмуи бўйича жазо тайинлайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 51-банди

Агар жиноятлар мажмуини фақат ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятлар ва унча оғир бўлмаган жиноятлар ташкил этса, унда тайинланган енгилроқ жазони оғирроғи билан қоплаш ёхуд тайинланган жазоларни тўла ёки қисман қўшиш йўли билан жазо узил-кесил тайинланади. Бунда узил-кесил тайинланган жазо содир этилган жиноятлардан энг оғири учун назарда тутилган энг кўп жазо муддатидан ёки меъёридан ортиқ бўлмаслиги лозим.

Агар жиноятлар мажмуини ташкил этувчи жиноятлардан лоақал биттаси оғир ёки ўта оғир жиноят бўлса, ушбу Кодекснинг Умумий қисмида шу жазо тури учун белгиланган доирада тайинланган жазоларни тўла ёки қисман қўшиш йўли билан жазо узил-кесил тайинланади.

Содир этилган жиноятлардан биттаси учун умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо тайинланганда енгилроқ турдаги жазони умрбод озодликдан маҳрум қилиш билан қоплаш орқали жазо узил-кесил тайинланади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖКнинг 51-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарори 5-бандининг иккинчи хатбоши, 6-банди

Содир этилган жиноятлардан биттаси учун узоқ муддатли озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланганда жазоларни тўла ёки қисман қўшиш ёхуд енгилроқ жазони оғирроғи билан қоплаш орқали жазо узил-кесил тайинланади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖК 50-моддасининг учинчи қисми

ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ тўртинчи, бешинчи ва олтинчи қисмлари олтинчи, еттинчи ва саккизинчи қисмлар деб ҳисоблансин

Жиноятлар мажмуи бўйича ҳар хил турдаги жазоларни қўшиш йўли билан жазо тайинлашда ушбу Кодекснинг 61-моддасида назарда тутилган қоидаларга амал қилиниб, жазонинг оғирроқ тури узил-кесил тайинланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 53-банди, 58-бандининг биринчи, учинчи хатбошилари

Жиноятлар мажмуи бўйича тайинланган асосий жазога суд айрим жиноятлар учун тайинланган қўшимча жазоларни ҳам қўшиши мумкин. Бунда муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш тариқасидаги қўшимча жазонинг узил-кесил тайинланган муддати ушбу Кодекснинг 45-моддасида назарда тутилган энг кўп муддатдан ортиқ бўлмаслиги лозим.

Агар иш бўйича ҳукм чиқарилганидан кейин маҳкумнинг ана шу иш бўйича чиқарилган ҳукмга қадар содир этилган яна бошқа жиноятда айбли эканлиги аниқланса ҳам жазо ўша тартибда тайинланади. Бундай ҳолда жиноятлар мажмуи бўйича суд томонидан тайинланган жазо муддатига биринчи ҳукм юзасидан жазонинг ўталган қисми қўшиб ҳисобланади. (ЎзР 18.04.2018 й. ЎРҚ-476-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2018 йил 24 августдаги "Судлар томонидан жиноят ишларини апелляция ва кассация тартибида кўриш амалиёти тўғрисида"ги 25-сон Қарорининг 27, 28-бандлари; ОС Пленумининг 2019 йил 24 майдаги "Жиноят ишларини назорат тартибида кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 11-сон Қарори 27-бандининг биринчи хатбоши, 28-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12-бандининг еттинчи хатбоши, 20-бандининг тўртинчи хатбоши, 36-1-бандининг учинчи-бешинчи хатбошлари, 49-53, 58-бандлари; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори

60-модда. Бир неча ҳукм юзасидан жазо тайинлаш

Агар маҳкум ҳукм чиқарилганидан кейин жазони тўла ўтамай туриб, янги жиноят содир этса, суд янги ҳукм бўйича тайинланган жазо муддатига илгариги ҳукм юзасидан ўталмай қолган жазо муддатини тўла ёки қисман қўшади.

Бир неча ҳукм юзасидан ҳар хил турдаги жазоларни қўшиш йўли билан жазо тайинлашда ушбу Кодекснинг 61-моддасида назарда тутилган қоидаларга амал қилиниб, жазонинг оғирроқ тури узил-кесил тайинланади.

Агар ҳукмлардан бири билан умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо тайинланган бўлса, бир неча ҳукмлар юзасидан жазоларни қўшишда енгилроқ жазо турини умрбод озодликдан маҳрум қилиш билан қоплаш орқали жазо узил-кесил тайинланади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖКнинг 51-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарори 7-бандининг иккинчи хатбоши

Агар ҳукмлардан бири билан узоқ муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган бўлса, бир неча ҳукмлар юзасидан жазоларни қўшишда енгилроқ жазони оғирроғи билан қоплаш ёхуд жазоларни тўла ёки қисман қўшиш йўли билан жазо узил-кесил тайинланади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Қаранг: ЖК 50-моддасининг учинчи қисми

ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонунига мувофиқ учинчи ва тўртинчи қисмлар тегишинча бешинчи ва олтинчи қисмлар деб ҳисоблансин

Бир неча ҳукмлар юзасидан ахлоқ тузатиш ишларига ёки хизмат бўйича чеклашга ҳукм қилиниб, иш ҳақи ёки пул таъминотидан ушлаб қолишнинг ҳар хил миқдори белгиланган ҳолларда бу жазоларнинг фақат муддатлари қўшилади.

Қаранг: ЖКнинг 46, 47-моддалари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 20-бандининг тўртинчи хатбоши

Илгариги ҳукм юзасидан ижро этилмай қолган қўшимча жазолар ҳукмлар жами тариқасида тайинланган асосий жазога қўшиб тайинланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 27-бандининг биринчи, иккинчи хатбошлари, 36-бандининг биринчи хатбоши, 54-59-бандлари

61-модда. Жазоларни қўшишнинг ҳисоблаш қоидалари

(ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ҳар хил турдаги асосий жазоларни қўшганда озодликдан маҳрум қилишнинг бир куни:

а) озодликни чеклашнинг ёки интизомий қисмга жўнатишнинг бир кунига;

Қаранг: ЖКнинг 48-1, 49-моддалари

б) ахлоқ тузатиш ишларининг ёки хизмат бўйича чеклашнинг уч кунига;

Қаранг: ЖКнинг 46, 47-моддалари

в) мажбурий жамоат ишларининг тўрт соатига тўғри келади.

Қаранг: ЖКнинг 45-1-моддаси

Жарима ёки муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо озодликдан маҳрум қилиш, интизомий қисмга жўнатиш, озодликни чеклаш, хизмат бўйича чеклаш, ахлоқ тузатиш ишлари, мажбурий жамоат ишлари жазоси билан қўшилганда ҳар қайсиси алоҳида ижро этилади.

Қаранг: ЖКнинг 44-50-моддалари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2019 йил 24 майдаги "Жиноят ишларини назорат тартибида кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 11-сон Қарорининг 26-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 51-бандининг тўртинчи, бешинчи хатбошлари; ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарорининг 17-банди

62-модда. Ушлаб туриш, қамоққа олиш ёки уй

қамоғи вақтини ҳисобга олиш қоидалари

(ЎзР 18.04.2018 й. ЎРҚ-476-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Суд жазо тайинлаш чоғида ушлаб туришнинг, қамоққа олишнинг ёки уй қамоғининг ҳар бир кунини:

а) озодликни чеклашнинг, интизомий қисмга жўнатишнинг, озодликдан маҳрум қилишнинг бир кунига;

Қаранг: ЖКнинг 48-1, 50-моддалари

б) ахлоқ тузатиш ишларининг ёки хизмат бўйича чеклашнинг уч кунига;

Қаранг: ЖКнинг 46, 47-моддалари

в) мажбурий жамоат ишларининг тўрт соатига тенглаштириб ҳисоблайди.

Қаранг: ЖКнинг 45-1-моддаси

Суд ушлаб турилган, қамоқда ёки уй қамоғида сақланган шахсга жарима тайинлашда ушлаб туришнинг, қамоқда ёки уй қамоғида сақлашнинг бир кунини базавий ҳисоблаш миқдорининг иккидан бир қисмига тенглаштириб ҳисобга олади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

63-модда. Жазо муддатларини ҳисоблаш

(ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш, ахлоқ тузатиш ишлари, хизмат бўйича чеклаш, қамоқ, озодликни чеклаш, интизомий қисмга жўнатиш, озодликдан маҳрум қилиш тарзидаги жазоларнинг муддатлари ойлар ва йиллар билан ҳисобланади. Жазоларни алмаштириш, ҳисоблаш, қўшиш вақтида уларнинг муддатлари кунлар билан ҳисобланиши мумкин.

Мажбурий жамоат ишлари тариқасидаги жазонинг муддатлари соатлар билан ҳисобланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

БЕШИНЧИ БЎЛИМ. ЖАВОБГАРЛИКДАН ВА

ЖАЗОДАН ОЗОД ҚИЛИШ

XII боб. Жавобгарликдан озод қилишнинг турлари (64-68-моддалар)

XIII боб. Жазодан озод қилишнинг турлари (69-76-моддалар)

XIV боб. Судланганлик (77-80-моддалар)

ХII БОБ. ЖАВОБГАРЛИКДАН ОЗОД

ҚИЛИШНИНГ ТУРЛАРИ

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 3-банди; ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 2-бандининг тўртинчи-ўнинчи хатбошлари

64-модда. Жавобгарликка тортиш муддатининг

ўтиб кетганлиги муносабати билан жиноят учун

жавобгарликдан озод қилиш

65-модда. Қилмиш ёки шахс ижтимоий хавфлилигини

йўқотганлиги муносабати билан жавобгарликдан озод қилиш

66-модда. Айбдор ўз қилмишига амалда пушаймон

бўлганлиги муносабати билан жавобгарликдан озод қилиш

66-1-модда. Ярашилганлиги муносабати билан

жиноий жавобгарликдан озод қилиш

67-модда. Касаллик туфайли жавобгарликдан озод этиш

68-модда. Амнистия акти асосида жавобгарликдан озод этиш

64-модда. Жавобгарликка тортиш муддатининг

ўтиб кетганлиги муносабати билан жиноят

учун жавобгарликдан озод қилиш

Агар жиноят содир этилган кундан бошлаб қуйидаги муддатлар:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноят содир этилган кундан бошлаб - икки йил;

б) унча оғир бўлмаган жиноят содир этилган кундан бошлаб - тўрт йил;

в) оғир жиноят содир этилган кундан бошлаб - саккиз йил;

г) ўта оғир жиноят содир этилган кундан бошлаб - ўн тўрт йил ўтган бўлса, шахс жавобгарликдан озод қилинади.

(ЎзР 20.07.2018 й. ЎРҚ-485-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Жавобгарликка тортиш муддати жиноят содир этилган кундан бошлаб ҳукм қонуний кучга кирган кунгача ҳисобланади.

Агар жиноят содир этган ва жиноий жавобгарликка тортилган шахс тергов ёки суддан яширинса, муддатнинг ўтиши тўхтатилади. Айбдор ушланган ёки айбини бўйнига олиб арз қилган кундан бошлаб муддатнинг ўтиши қайтадан тикланади.

Агар оғир ёки ўта оғир жиноят содир этган шахс ушбу моддада назарда тутилган муддатлар ўтмасдан қасддан янги жиноят содир этса, муддатнинг ўтиши узилади. Бундай ҳолда жавобгарликка тортиш муддатлари янги жиноят содир этилган кундан бошлаб ҳисобланади. Қолган ҳолларда, агар шахс жавобгарликка тортиш муддатлари ўтмасдан янги жиноят содир этса, бу муддатлар ҳар бир жиноят учун алоҳида ҳисобланади.

Агар ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жиноят содир этилган кундан бошлаб ўн йил, оғир ёки ўта оғир жиноят содир этилган кундан бошлаб йигирма беш йил ўтган бўлса, шахс жавобгарликка тортилиши мумкин эмас. (ЎзР 20.07.2018 й. ЎРҚ-485-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу Кодекс Махсус қисмининг моддасида умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазосини тайинлаш назарда тутилган жиноятни содир этган шахсга нисбатан, жавобгарликка тортиш муддатларини қўллаш масаласи суд томонидан ҳал қилинади. Агар суд жавобгарликка тортиш муддатини қўллашни лозим топмаса, умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси ўрнига озодликдан маҳрум қилиш тайинланади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу моддада назарда тутилган муддатлар ушбу Кодекснинг 150-157-моддаларида, 158-моддасининг биринчи қисмида, 159-моддасининг учинчи ва тўртинчи қисмларида, 160, 161 ва 244-2-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахсларга нисбатан қўлланилмайди. (ЎзР 20.07.2018 й. ЎРҚ-485-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарори 8-бандининг биринчи, учинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 2008 йил 12 декабрдаги "Рухий касалликка чалинган шахсларга нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 7-бандининг иккинчи хатбоши

65-модда. Қилмиш ёки шахс ижтимоий

хавфлилигини йўқотганлиги муносабати

билан жавобгарликдан озод қилиш

Ишни тергов қилиш ёки судда кўриш вақтида шароит ўзгарганлиги туфайли содир этилган қилмиш ўзининг ижтимоий хавфлилигини йўқотган деб топилса, жиноят содир этган шахс жавобгарликдан озод қилиниши мумкин.

Ишни тергов қилиш ёки судда кўриш вақтида шароит ўзгарганлиги туфайли жиноят содир этган шахс ижтимоий хавфлилик хусусиятини йўқотган деб топилса, жавобгарликдан озод қилиниши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 21 майдаги "Жазоларни либераллаштириш тўғрисидаги қонунни иқтисодиёт соҳасидаги жиноятларга нисбатан қўллашнинг айрим масалалари ҳақида"ги 4-сон Қарори 3-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 2-бандининг иккинчи хатбоши, 10-банди; ОС Пленумининг 2013 йил 11 декабрдаги "Тадбиркорлик фаолияти билан боглик ишлар бўйича суд амалиётининг айрим масалалари тўгрисида"ги 20-сон Қарорининг 13-1-банди; ОС Пленумининг 2023 йил 23 июндаги "Фирибгарликка оид ишлар бўйича суд амалиёти тўгрисида"ги 17-сон Қарорининг 18-банди

66-модда. Айбдор ўз қилмишига амалда пушаймон

бўлганлиги муносабати билан жавобгарликдан озод қилиш

(ЎзР 27.12.2010 й. ЎРҚ-277-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жиноятни биринчи марта содир этган шахс, агар у айбини бўйнига олиш тўғрисида арз қилган, чин кўнгилдан пушаймон бўлган, жиноятнинг очилишига фаол ёрдам берган ва келтирилган зарарни бартараф қилган бўлса, жавобгарликдан озод қилиниши мумкин.

Ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида алоҳида кўрсатилган ҳолларда, жиноят содир этган шахс ўз қилмишига амалда пушаймон бўлган тақдирда жавобгарликдан озод қилиниши лозим.

66-1-модда. Ярашилганлиги муносабати

билан жиноий жавобгарликдан озод қилиш

(ЎзР 27.08.2004 й. 671-II-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу Кодекс 105-моддасининг биринчи қисмида (қасддан баданга ўртача оғир шикаст етказиш), 106-моддасида (кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида қасддан баданга оғир ёки ўртача оғир шикаст етказиш), 107-моддасида (зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш), 108-моддасида (ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб, баданга қасддан оғир шикаст етказиш), 109-моддасида (қасддан баданга енгил шикаст етказиш), 110-моддасининг биринчи қисмида (қийнаш), 111-моддасида (эҳтиётсизлик орқасида баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказиш), 113-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида (таносил ёки ОИВ касаллиги/ОИТСни тарқатиш), 115-моддасида (аёлни ўз ҳомиласини сунъий равишда туширишга мажбурлаш), 116-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида (касб юзасидан ўз вазифаларини лозим даражада бажармаслик), 117-моддасининг биринчи қисмида (хавф остида қолдириш), 121-моддасининг биринчи қисмида (шахсни жинсий алоқа қилишга мажбур этиш), 122-моддасида (вояга етмаган ёки меҳнатга лаёқатсиз шахсларни моддий таъминлашдан бўйин товлаш), 123-моддасида (ота-онани моддий таъминлашдан бўйин товлаш), 125-моддасининг биринчи қисмида (фарзандликка олиш сирини ошкор қилиш), 126-1-моддасининг биринчи, иккинчи, учинчи ва тўртинчи қисмларида (оилавий (маиший) зўравонлик), 136-моддасида (аёлни эрга тегишга мажбур қилиш ёки унинг эрга тегишига тўсқинлик қилиш), 138-моддасининг биринчи қисмида (зўрлик ишлатиб ғайриқонуний равишда озодликдан маҳрум қилиш), 139-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида (туҳмат), 140-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида (ҳақорат қилиш), 141-1-моддасининг биринчи қисмида (шахсий ҳаёт дахлсизлигини бузиш), 141-2-моддасининг биринчи қисмида (шахсга доир маълумотлар тўғрисидаги қонунчиликни бузиш), 143-моддасида (хат-ёзишмалар, телефонда сўзлашув, телеграф хабарлари ёки бошқа хабарларнинг сир сақланиши тартибини бузиш), 148-моддасида (меҳнат қилиш ҳуқуқини бузиш), 149-моддасида (муаллифлик ёки ихтирочилик ҳуқуқларини бузиш), 167-моддасининг биринчи қисмида (ўзлаштириш ёки растрата йўли билан талон-торож қилиш), 168-моддасининг биринчи қисмида (фирибгарлик), 169-моддасининг биринчи қисмида (ўғрилик), 170-моддасининг биринчи қисмида ҳамда иккинчи қисмининг "б"ва "в" бандларида (алдаш ёки ишончни суиистеъмол қилиш йўли билан мулкий зарар етказиш), 172-моддасида (мулкни қўриқлашга виждонсиз муносабатда бўлиш), 173-моддасининг биринчи қисмида (мулкни қасддан нобуд қилиш ёки унга зарар етказиш), 180-моддасида (сохта тўловга қобилиятсизлик), 181-моддасида (тўловга қобилиятсизликни яшириш), 185-2-моддасида (электр, иссиқлик энергияси, газ, водопроводдан фойдаланиш қоидаларини бузиш), 189-моддасида (савдо ёки хизмат кўрсатиш қоидаларини бузиш), 191-моддасида (қонунга хилоф равишда ахборот тўплаш, уни ошкор қилиш ёки ундан фойдаланиш), 192-моддасида (рақобатчини обрўсизлантириш), 229-моддасида (ўзбошимчалик), 256-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида (тадқиқот фаолиятини амалга оширишда хавфсизлик қоидаларини бузиш), 257-моддасининг биринчи қисмида (меҳнатни муҳофаза қилиш қоидаларини бузиш), 258-моддасининг биринчи қисмида (тоғ-кон, қурилиш ёки портлатиш ишлари хавфсизлиги қоидаларини бузиш), 259-моддасининг биринчи қисмида (ёнғин хавфсизлиги қоидаларини бузиш), 260-моддасининг биринчи қисмида (темир йўл, денгиз, дарё ёки ҳаво транспортининг ҳаракати ёки улардан фойдаланиш хавфсизлиги қоидаларини бузиш), 266-моддасининг биринчи қисмида (транспорт воситалари ҳаракати ёки улардан фойдаланиш хавфсизлиги қоидаларини бузиш), 268-моддасининг биринчи қисмида (транспортнинг хавфсиз ишлашини таъминлашга доир қоидаларни бузиш), 277-моддасининг биринчи қисмида (безорилик), 298-моддасининг биринчи қисмида (машиналарни бошқариш ёки улардан фойдаланиш қоидаларини бузиш) назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс, агар у ўз айбига иқрор бўлса, жабрланувчи билан ярашса ва етказилган зарарни бартараф этса, жиноий жавобгарликдан озод этилиши мумкин. (ЎзР 21.02.2024 й. ЎРҚ-911-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Оғир ёки ўта оғир жиноятларни содир этганлик учун судланганлик ҳолати тугалланмаган ёки судланганлиги олиб ташланмаган шахслар ярашилганлиги муносабати билан жиноий жавобгарликдан озод қилинмайди.

Қаранг: ЖПКнинг 62-боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2002 йил 25 октябрдаги "Ярашув тўғрисидаги ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 27-сон Қарори; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 10-банди

67-модда. Касаллик туфайли жавобгарликдан озод қилиш

Агар жиноят содир этган шахсда ҳукм чиқарилгунига қадар ўз ҳаракатларининг аҳамиятини англай олмайдиган ёки уларни бошқара олмайдиган тарзда руҳий ҳолатнинг бузилиши юзага келган бўлса, у жавобгарликдан озод қилинади. (ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖКнинг 91-96-моддалари; ЖПКнинг 61-боби

Бундай шахсга нисбатан суд томонидан тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари қўлланилиши мумкин.

Бундай шахс ушбу Кодекснинг 64-моддасида назарда тутилган муддатлар ўтмасдан тузалса, жавобгарликка тортилади. Бундай ҳолда жавобгарликка тортиш муддатлари суд томонидан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораси қўлланилган кундан ҳисобланади.

68-модда. Амнистия акти асосида жавобгарликдан озод қилиш

Жиноят содир этган шахс амнистия акти асосида жавобгарликдан озод қилиниши мумкин.

Қаранг: ЖПКнинг 63-боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2018 йил 24 августдаги "Судлар томонидан жиноят ишларини апелляция ва кассация тартибида кўриш амалиёти тўғрисида"ги 25-сон Қарори 6-бандининг учинчи хатбоши, 31, 32-бандлари; ОС Пленумининг 2019 йил 24 майдаги "Жиноят ишларини назорат тартибида кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 11-сон Қарори 7-бандининг иккинчи хатбоши, 22, 33, 34-бандлари; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 10-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарори

ХIII БОБ. ЖАЗОДАН ОЗОД ҚИЛИШНИНГ ТУРЛАРИ

69-модда. Жазони ижро этиш муддати ўтиб кетганлиги

муносабати билан жазодан озод қилиш

70-модда. Шахснинг ижтимоий хавфлилик хусусиятини

йўқотиши муносабати билан уни жазодан озод этиш

71-модда. Айбдор ўз қилмишига амалда пушаймон

бўлганлиги муносабати билан жазодан озод қилиш

72-модда. Шартли ҳукм қилиш

73-модда. Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод этиш

74-модда. Жазони енгилроғи билан алмаштириш

75-модда. Касаллик ёки меҳнат қобилиятини

йўқотиш оқибатида жазодан озод этиш

76-модда. Амнистия акти ёки авф этиш асосида жазодан озод қилиш

69-модда. Жазони ижро этиш муддати ўтиб кетганлиги

муносабати билан жазодан озод қилиш

Агар ҳукм қонуний кучга кирган кундан бошлаб:

а) уч йилдан ортиқ бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилинган ёки озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазога ҳукм қилинганда - уч йил;

б) беш йилдан ортиқ бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинганда - беш йил;

в) ўн йилдан ортиқ бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинганда - ўн йил;

г) ўн йилдан ортиқ муддатга озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинганда - ўн беш йил ичида ижро этилмаган бўлса, маҳкум асосий ва қўшимча жазолардан озод қилинади.

Агар маҳкум ушбу моддада назарда тутилган жазони ўташдан бўйин товласа, жазони ижро этиш муддати икки баравар кўпаяди ва жазони ўташдан бўйин товлаган кундан бошлаб ҳисобланади, лекин йигирма беш йилдан ошмаслиги керак.

Агар шахс ушбу моддада кўрсатилган муддатлар ўтмасдан қасддан янги жиноят содир этса, муддатларнинг ўтиши узилади. Бундай ҳолда муддатларнинг ўтишини ҳисоблаш янги жиноят содир этилган пайтдан қайтадан бошланади.

Агар жазо тайинланган кундан бошлаб йигирма беш йил ўтган бўлса, жазони ижро этиш мумкин эмас.

Умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазосига ҳукм этилган шахсга нисбатан муддатлар ўтишини қўллаш масаласи суд томонидан ҳал қилинади. Агар суд муддатлар ўтишини қўллашни лозим топмаса, умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси озодликдан маҳрум қилиш билан алмаштирилади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖКнинг 51-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 10-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарори 6-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарори 8-бандининг иккинчи, учинчи хатбошилари

Ушбу моддада назарда тутилган муддатлар ушбу Кодекснинг 150-157-моддаларида, 158-моддасининг биринчи қисмида, 159-моддасининг учинчи ва тўртинчи қисмларида, 160, 161 ва 244-2-моддаларида назарда тутилган жиноятлар учун ҳукм қилинган шахсларга нисбатан қўлланилмайди. (ЎзР 20.07.2018 й. ЎРҚ-485-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖК Махсус қисмининг VIII боби

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 27-банди

70-модда. Шахснинг ижтимоий хавфлилик хусусиятини

йўқотиши муносабати билан уни жазодан озод қилиш

Жиноят содир этган шахс агар иш судда кўрилаётган вақтгача шароит ўзгарди ёки шахс намунали хулқи, меҳнатга ёки ўқишга ҳалол муносабати билан ўзини кўрсатиб, ижтимоий хавфлилигини йўқотди деб эътироф этилса, суд уни жазодан озод қилиши мумкин.

71-модда. Айбдор ўз қилмишига амалда пушаймон

бўлганлиги муносабати билан жазодан озод қилиш

(ЎзР 27.12.2010 й. ЎРҚ-277-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жиноятни биринчи марта содир этган шахс, агар у айбини бўйнига олиш тўғрисида арз қилган, жиноятнинг очилишига фаол ёрдам берган ва келтирилган зарарни бартараф қилган бўлса, суд томонидан жазодан озод қилиниши мумкин.

Бошқа шахслар билан биргаликда жиноят содир этишда иштирок қилган ёки уюшган гуруҳ ёхуд жиноий уюшма аъзоси бўлган шахс, агар у айбини бўйнига олиш тўғрисида арз қилган, чин кўнгилдан пушаймон бўлган, жиноятнинг олдини олиш, жиноятни очиш ёки унинг ташкилотчиларини ёхуд бошқа иштирокчиларини аниқлаш ва фош қилишга ёрдам берган бўлса, башарти у оғир ёки ўта оғир жиноят содир этишда бевосита иштирок этмаган бўлса, суд томонидан жазодан озод қилиниши мумкин.

Қаранг: "Терроризмга қарши кураш тўғрисида"ги Қонун 28-моддасининг иккинчи қисми

Ушбу Кодекс Махсус қисмининг тегишли моддасида алоҳида кўрсатилган ҳолларда, жиноят содир этган шахс ўз қилмишига амалда пушаймон бўлган тақдирда суд томонидан жазодан озод қилиниши лозим.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2014 йил 23 майдаги "Суд хукми тўгрисида"ги 07-сон Қарори 32-бандининг иккинчи хатбоши

72-модда. Шартли ҳукм қилиш

Агар суд озодликдан маҳрум қилиш, интизомий қисмга жўнатиш, хизмат бўйича чеклаш ёки ахлоқ тузатиш ишлари жазоларини тайинлаш вақтида содир этилган жиноятнинг хусусияти ва ижтимоий хавфлилик даражаси, айбдорнинг шахси ва ишдаги бошқа ҳолатларни эътиборга олиб, айбдор тайинланган жазони ўтамасдан туриб ҳам унинг хулқини назорат қилиш орқали тузатиш мумкин, деган қатъий фикрга келса, шартли ҳукм қўллаши мумкин. Бундай ҳолда суд, башарти, белгиланган синов муддати давомида жазонинг шартлилигини бекор қилиш асослари келиб чиқмаса, тайинланган жазони ижро этмаслик тўғрисида қарор чиқаради.

Қаранг: ЖКнинг 46, 47, 49, 50-моддалари

Синов муддати бир йилдан уч йилгача белгиланиб, ҳукм чиқарилган кундан бошлаб ҳисобланади. Башарти, шартли ҳукм қилиш тўғрисидаги қарор юқори суд томонидан чиқарилган тақдирда ҳам, синов муддатини ҳисоблаш шу кундан бошланади.

Шартли ҳукм қилинганда, башарти, бунга асослар мавжуд бўлса, суд маҳкумга муайян вақт мобайнида етказилган зарарни бартараф қилиш, ишга ёки ўқишга кириш, яшаш жойи, иш ёки ўқиш жойи ўзгариб қолса, бу ҳақда шартли ҳукм қилинган шахснинг хулқи устидан назорат олиб борувчи органга хабар бериб туриш, вақти-вақти билан келиб бу органларда рўйхатдан ўтиб туриш, муайян жойларда бўлмаслик, муайян вақтда яшаш жойида бўлиши, алкоголизм, гиёҳвандлик, заҳарвандлик ёки таносил касаллигидан даволаниш курсини ўташи каби мажбуриятларни юклаши мумкин.

Шартли ҳукм қилинган шахсларнинг хулқи устидан ички ишлар органлари, ҳарбий хизматчилар хулқи устидан эса, ҳарбий қисм ёки муассасанинг қўмондонлиги назорат олиб боради.

Қаранг: АВ томонидан 2017 йил 28 августда 2922-сон билан рўйхатга олинган ИИВ Буйруғи билан тасдиқланган "Муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш, ахлоқ тузатиш ишлари ва озодликни чеклаш тариқасидаги жазоларнинг ижросини ташкил этиш ҳамда шартли ҳукм қилинган шахслар устидан назоратни амалга ошириш тартиби тўғрисида"ги Йўриқноманинг 4-боби

Ҳукм қилинган шахснинг хулқи устидан назорат олиб борувчи органнинг тақдими билан суд синов муддати давомида унга юклатилган мажбуриятларнинг ҳаммасини ёки бир қисмини олиб ташлаши ёки унинг зиммасига янги мажбуриятлар юклаши ҳам мумкин.

Агар шартли ҳукм қилинган шахс синов муддати давомида суд унга юклаган мажбуриятларни бажармаса ёхуд жамоат тартиби ёки меҳнат интизомини бузганлиги учун унга маъмурий ёки интизомий таъсир чораси қўлланилган бўлса суд унинг хулқи устидан назорат олиб борувчи орган тақдимномасига биноан жазонинг шартлилигини бекор қилиб, ҳукмда тайинланган жазони ижро этиш тўғрисида ажрим чиқариши мумкин.

Қаранг: ЖПКнинг 535-моддаси

Шартли жазо белгилаш тартиби ўта оғир жинояти учун ҳукм қилинганларга, шунингдек илгари қасддан содир этган жинояти учун озодликдан маҳрум қилиш жазосига ҳукм қилинган шахсларга нисбатан қўлланилмайди, ўн саккиз ёшга тўлмаган шахслар, биринчи ва иккинчи гуруҳ ногиронлиги бўлган шахслар, аёллар, шунингдек олтмиш ёшдан ошган шахслар бундан мустасно. (ЎзР 17.05.2022 й. ЎРҚ-770-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шартли ҳукм қилинган шахс синов муддати давомида янги жиноят содир этса, суд унга нисбатан ушбу Кодекснинг 60-моддасида назарда тутилган қоидалар бўйича жазо тайинлайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2018 йил 24 августдаги "Судлар томонидан жиноят ишларини апелляция ва кассация тартибида кўриш амалиёти тўғрисида"ги 25-сон Қарори 25-бандининг олтинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2019 йил 24 майдаги "Жиноят ишларини назорат тартибида кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 11-сон Қарори 24-бандининг бешинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарори 10-бандининг биринчи, иккинчи хатбошилари; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 31-36-1-бандлари; ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарори 23-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 21-бандининг иккинчи хатбоши

73-модда. Жазони ўташдан муддатидан

илгари шартли озод қилиш

Озодликдан маҳрум қилиш, интизомий қисмга жўнатиш, хизмат бўйича чеклаш, озодликни чеклаш ёки ахлоқ тузатиш ишларига ҳукм қилинган шахсларга нисбатан жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилиш қўлланилиши мумкин. Шахс ижро этилмаган қўшимча жазодан ҳам озод қилиниши мумкин. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖКнинг 46, 47, 48-1, 49, 50-моддалари

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган жазо турлари учун ўрнатилган тартиб-қоида талабларини бажарган ва меҳнатга ҳалол муносабатда бўлган маҳкумга нисбатан қўлланилади.

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш маҳкум:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жинояти учун суд тайинлаган жазо муддатининг камида учдан бир қисмини;

б) оғир жинояти учун, шунингдек қасддан содир этган жинояти учун, агар шахс илгари қасддан содир этган жинояти учун озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган бўлса, суд тайинлаган жазо муддатининг камида учдан икки қисмини; (ЎзР 23.03.2023 й. ЎРҚ-825-сон Қонуни таҳриридаги банд)

в) ўта оғир жинояти учун, суд тайинлаган жазо муддатининг камида тўртдан уч қисмини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин қўлланилиши мумкин. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

(ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Жазодан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш:

а) умрбод ёки узоқ муддатга озодликдан маҳрум қилишга ҳукм этилган шахсга; (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

б) ўта хавфли рецидивистга;

в) уюшган гуруҳ ёки жиноий уюшманинг ташкилотчи ва қатнашувчиларига;

г) жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдирганлик, ўн саккиз ёшга тўлмаган жабрланувчининг номусига текканлик ёки унга нисбатан зўрлик ишлатиб, жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондирганлик, ўн саккиз ёшга тўлмаган шахсни жинсий алоқада бўлиш ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш билан боғлиқ ҳолда жинсий алоқа қилишга мажбур этганлик, ўн олти ёшга тўлмаган шахс билан жинсий алоқа қилганлик ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондирганлик ёки унга нисбатан уятсиз-бузуқ ҳаракатлар қилганлик, вояга етмаган шахс тавсифланган ёки тасвирланган порнографик маҳсулотни тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кирганлик, худди шунингдек уни тайёрлаганлик, тарқатганлик, реклама қилганлик, намойиш этганлик ёхуд вояга етмаган шахсни порнографик хусусиятга эга ҳаракатларнинг ижрочиси сифатида жалб этганлик, вояга етмаган шахсни жалб этган ҳолда қўшмачилик қилганлик, фоҳишахоналарни ташкил этганлик ёки сақлаганлик, Ўзбекистон Республикасига, тинчликка ва инсоният хавфсизлигига қарши жиноят содир этганлик, ядровий, кимёвий, биологик ва бошқа хилдаги оммавий қирғин қуролларини, шундай қуролларни ишлаб чиқариш учун фойдаланиш мумкинлиги аён бўлган материал ва ускуналарни, контрабанда қилганлик учун ҳукм қилинган шахсларга; (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

д) жазодан муддатидан илгари шартли озод қилинган ёки жазоси енгилроғи билан алмаштирилган ва жазонинг ўталмаган қисми мобайнида қасддан янги жиноят содир этган шахсга нисбатан қўлланилмайди. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ киритилган банд)

Қаранг: ЖК 97-моддасининг иккинчи қисми, 118-моддасининг тўртинчи қисми, 119-моддасининг тўртинчи қисми, 150-163-моддалари, 246-моддасининг иккинчи қисми

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилиш чоғида суд асослар мавжуд бўлган тақдирда, маҳкумнинг зиммасига қуйидаги мажбуриятларни юклатиши мумкин:

а) ишга ёки ўқишга жойлашиш;

б) муддатидан илгари шартли озод қилинган шахснинг яшаш жойи, иш ёки ўқиш жойи ўзгарганлиги ҳақида унинг хулқ-атвори устидан назоратни амалга оширувчи органга хабар бериш;

в) муайян жойларга бормаслик;

г) алкоголизм, гиёҳвандлик, заҳарвандлик ёки таносил касаллигидан даволаниш курсини ўташ;

д) Ўзбекистон Республикасидан ташқарига чиқмаслик.

(ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинган шахсларнинг хулқ-атвори устидан назоратни ички ишлар органлари, жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинган ҳарбий хизматчиларнинг хулқ-атвори устидан назоратни эса - ҳарбий қисмлар ёки муассасаларнинг қўмондонлиги амалга оширади. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинган шахснинг хулқ-атвори устидан назоратни амалга оширувчи органнинг тақдимномасига биноан суд илгари ушбу шахснинг зиммасига юклатилган мажбуриятларни тўлиқ ёки қисман бекор қилиши ёхуд унинг зиммасига қўшимча мажбуриятлар юклатиши мумкин. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Прокурорнинг тақдимномасига ёки адвокатнинг илтимосномасига биноан суд жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинган шахснинг зиммасига юклатилган мажбуриятларни тўлиқ ёки қисман бекор қилиши мумкин. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Агар жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинган шахс суд томонидан ўз зиммасига юклатилган мажбуриятларни ўталмаган жазо муддати давомида бажармаса, суд унинг хулқ-атвори устидан назоратни амалга оширувчи органнинг тақдимномасига биноан уни жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилишни бекор қилиш ва ўталмаган жазо муддатини ўташи ҳақидаги масалани кўриб чиқади. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонунига мувофиқ бешинчи қисми ўнинчи қисм деб ҳисоблансин

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиниб, жазонинг ўталмаган қисми мобайнида қасддан янги жиноят содир этган шахсга нисбатан суд ушбу Кодекснинг 60-моддасида назарда тутилган қоидаларга мувофиқ жазо тайинлайди.

Қаранг: ЖПКнинг 536-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 21-бандининг иккинчи хатбоши

74-модда. Жазони енгилроғи билан алмаштириш

Озодликдан маҳрум этилган, озодлиги чекланган ёки ахлоқ тузатиш ишларига ҳукм қилинган шахсларга нисбатан суд жазонинг ўталмаган қисмини енгилроқ жазо билан алмаштириши мумкин. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖКнинг 46, 48-1, 50-моддалари

Жазони енгилроғи билан алмаштириш ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган жазо турлари учун ўрнатилган тартиб-қоида талабларини бажарган ва меҳнатга ҳалол муносабатда бўлган маҳкумга нисбатан қўлланилиши мумкин.

Жазони енгилроғи билан алмаштириш маҳкум:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жинояти учун суд тайинлаган жазо муддатининг камида тўртдан бир қисмини;

б) оғир жинояти учун, шунингдек қасддан содир этган жинояти учун, агар у илгари қасддан содир этган жинояти учун озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган бўлса, суд тайинлаган жазо муддатининг камида ярмини; (ЎзР 23.03.2023 й. ЎРҚ-825-сон Қонуни таҳриридаги банд)

в) ўта оғир жинояти учун, суд тайинлаган жазо муддатининг камида учдан икки қисмини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин қўлланилиши мумкин. (ЎзР 07.08.2024 й. ЎРҚ-938-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

(ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Озодликдан маҳрум қилиш ёки озодликни чеклаш тариқасидаги жазонинг ўталмаган қисми ахлоқ тузатиш ишлари билан алмаштирилганда ахлоқ тузатиш ишлари озодликдан маҳрум қилиш ёки озодликни чеклаш жазосининг ўталмаган қисми муддатига тайинланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Жазонинг ўталмаган қисмини енгилроғи билан алмаштириш ушбу Кодекснинг 73-моддаси тўртинчи қисмида кўрсатилган шахсларга нисбатан қўлланилмайди.

Жазоси енгилроқ жазо билан алмаштирилган шахслар енгилроқ жазонинг тегишли қисмини ўтаб бўлганларидан кейин ушбу Кодекснинг 73-моддасида назарда тутилган қоидаларга биноан жазодан муддатидан илгари шартли озод қилинишлари мумкин.

Жазоси енгилроқ жазо билан алмаштирилган шахс жазонинг ўталмаган қисми мобайнида янги жиноят содир этса, суд унга ушбу Кодекснинг 60-моддасида назарда тутилган қоидаларга мувофиқ жазо тайинлайди. (ЎзР 18.04.2018 й. ЎРҚ-476-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖПКнинг 536-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 57-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 21-бандининг иккинчи хатбоши

75-модда. Касаллик ёки меҳнат қобилиятини

йўқотиш оқибатида жазодан озод қилиш

Ҳукм чиқарилганидан кейин ўз ҳаракатларининг аҳамиятини англай олмайдиган ёки уларни бошқара олмайдиган тарзда руҳий ҳолатининг бузилиши юзага келган шахс, шунингдек жазони ўташга тўсқинлик қиладиган бошқа оғир касалликка чалинган шахс жазони ўташдан озод қилиниши лозим. (ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган шахсларга нисбатан суд тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари қўллаши мумкин.

Бундай шахслар тузалганидан кейин, ушбу Кодекснинг 69-моддасида назарда тутилган ва суд томонидан тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари қўлланилган кундан бошлаб ҳисобланадиган муддатлар ўтиб кетмаган бўлса, жазо ижро этилади.

Интизомий қисмга жўнатиш ёхуд хизмат бўйича чеклаш жазосига ҳукм қилинган ҳарбий хизматчилар, уларнинг соғлиғи ҳарбий хизмат учун яроқсиз деб топилган бўлса, жазони ўташдан озод қилинадилар. Хизмат бўйича чеклаш жазосига ҳукм қилинган ҳарбий хизматчи аёллар уларга ҳомиладорлик ва туғиш таътили берилиши муносабати билан ҳам жазони ўташдан озод қилинадилар.

Мажбурий жамоат ишларига ёки ахлоқ тузатиш ишларига ҳукм қилинган шахслар жазони ўташ вақтида меҳнатга яроқсиз бўлиб қолсалар ёхуд пенсия ёшига етган бўлсалар, шунингдек аёллар бу турдаги жазони ўтаётган вақтда ҳомиладорлик ва туғиш таътилига чиқсалар, жазони ўташдан озод қилинадилар. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖПКнинг 534-моддаси

76-модда. Амнистия акти ёки афв этиш

асосида жазодан озод қилиш

Ҳукм этилган шахс амнистия акти ёки афв этиш асосида асосий ва ижро этилмаган қўшимча жазолардан озод қилиниши ёхуд жазодан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиниши ёки унга тайинланган жазонинг ўталмай қолган қисми енгилроқ жазо билан алмаштирилиши мумкин.

Агар амнистия акти ёки афв этиш асосида жазодан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш ёхуд жазони енгилроғи билан алмаштириш қўлланилган шахс жазонинг ўталмай қолган қисми мобайнида қасддан янги жиноят содир этса, суд унга ушбу Кодекснинг 60-моддасида назарда тутилган қоидалар бўйича жазо тайинлайди.

Афв этиш тўғрисидаги илтимоснома умрбод озодликдан маҳрум қилишга ҳукм этилган шахс томонидан у тайинланган жазонинг йигирма беш йилини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин, агар жазони ўташ даврида маҳкум қатъий тузалиш йўлига ўтган, белгиланган тартибни бузганлик учун интизомий жазо олмаган, меҳнат ва ўқишга нисбатан виждонан муносабатда бўлаётган, тарбиявий тадбирлар ўтказишда фаол иштирок этаётган тақдирда эса, тайинланган жазонинг йигирма йилини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин берилиши мумкин. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖКнинг 51-моддаси

Афв этиш тўғрисидаги илтимоснома узоқ муддатга озодликдан маҳрум қилишга ҳукм этилган шахс томонидан у тайинланган жазо муддатининг йигирма йилини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин, агар жазони ўташ даврида маҳкум қатъий тузалиш йўлига ўтган, белгиланган тартибни бузганлик учун интизомий жазо олмаган, меҳнат ва ўқишга нисбатан виждонан муносабатда бўлаётган, тарбиявий тадбирлар ўтказишда фаол иштирок этаётган тақдирда эса, тайинланган жазонинг ўн беш йилини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин берилиши мумкин. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Қаранг: ЖПКнинг 536-1-моддаси; Президентнинг 2018 йил 8 майдаги ПФ-5439-сон Фармони билан тасдиқланган "Ўзбекистон Республикасида афв этишни амалга ошириш тартиби тўғрисида"ги Низом

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 10-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарори; ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарорининг 10-банди; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 21-бандининг иккинчи хатбоши

Шунингдек қаранг: "NORMA" АҚТ қонунчилик Классификатори "Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи ва ҳуқуқни қўлловчи органлар" папкасининг "Авф этиш, амнистия , жавобгарликдан озод этиш" кичик папкаси

ХIV БОБ. СУДЛАНГАНЛИК

77-модда. Судланганликнинг ҳуқуқий аҳамияти

78-модда. Судланганлик ҳолатининг тугалланиши

79-модда. Судланганликнинг олиб ташланиши

80-модда. Судланганлик ҳолатининг тугалланиш ёки

судланганликни олиб ташлаш муддатларини ҳисоблаш

77-модда. Судланганликнинг ҳуқуқий аҳамияти

Судланганлик шахснинг содир этган жинояти учун ҳукм этилганлигидан келиб чиқадиган ҳуқуқий ҳолатдир.

Жазо тайинланган айблов ҳукми қонуний кучга кирган кундан бошлаб шахс судланган деб ҳисобланади. Суд томонидан жазодан озод қилинган шахс судланмаган деб ҳисобланади.

Судланганлик ушбу Кодексда назарда тутилган ҳолларда ва шахс янги жиноят содир этгандагина ҳуқуқий аҳамиятга эга бўлади.

Судланганлик муддатининг ўтиб кетганлиги ёки судланганликнинг олиб ташланиши муносабати билан унинг барча ҳуқуқий оқибатлари бекор бўлади.

Қаранг: ЖКнинг 78-79-моддалари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 1, 4, 5-бандлари

Жазони ўтаган, аммо қонуннинг ўзгариши билан бундай қилмиш жиноят деб ҳисобланмайдиган тақдирда, шунингдек содир қилинган жиноят учун тайинланган жазонинг ўтаб бўлиниши билан судланганлик ҳолатининг тугалланиши белгиланган бўлса, шахс судланмаган деб ҳисобланади.

78-модда. Судланганлик ҳолатининг тугалланиши

Шахснинг судланганлик ҳолати қуйидаги пайтларда тугалланади:

а) шартли ҳукм қилинганларга нисбатан - синов муддати тугаган кундан бошлаб;

Қаранг: ЖКнинг 72-моддаси

б) мажбурий жамоат ишлари, хизмат бўйича чеклаш ёки интизомий қисмга жўнатиш тарзидаги жазоларини ўтаб чиққач; (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги банд)

Қаранг: ЖКнинг 45-1, 47, 49-моддалари

в) жарима жазоси ижро этилган кундан кейин, шунингдек муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёки ахлоқ тузатиш ишлари жазолари ўталганидан кейин бир йил ўтгач;

Қаранг: ЖКнинг 44, 45, 46-моддалари

г) озодликни чеклаш жазоси ўталганидан кейин - икки йил ўтгач; (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ЖКнинг 48-1-моддаси

д) беш йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси ўталганидан кейин - тўрт йил ўтгач;

Қаранг: ЖКнинг 50-моддаси

е) беш йилдан ортиқ, лекин ўн йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси ўталганидан кейин - етти йил ўтгач;

Қаранг: ЖКнинг 50-моддаси

ж) ўн йилдан ортиқ, лекин ўн беш йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси ўталганидан кейин - ўн йил ўтгач.

Қаранг: ЖКнинг 50-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 9-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 4-бандининг иккинчи, тўртинчи хатбошлари, 7, 8-бандлари

79-модда. Судланганликнинг олиб ташланиши

Агар шахс озодликдан маҳрум қилиш жазосини ўтаб бўлганидан кейин унга нисбатан маъмурий жазо ёки интизомий таъсир чоралари қўлланилмаган бўлса, жамоат бирлашмаси, фуқароларнинг ўзини-ўзи бошқариш органи, жамоа ёки жазони ўтаб чиққан шахснинг ўзи берган илтимосномасига кўра суд ушбу Кодекснинг 78-моддасида назарда тутилган муддатларнинг камида ярми ўтганидан кейин унинг судланганлигини олиб ташлаши мумкин.

Ушбу Кодекснинг 178 - 184, 185 - 185-2, 189 - 192-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этганлик учун ҳукм қилинган шахсларнинг судланганлиги улар давлатга жуда кўп зарар етказмаганда, ушбу Кодекснинг 78-моддасида назарда тутилган муддатларнинг камида тўртдан бир қисми ўтганидан кейин суд томонидан олиб ташланиши мумкин. (ЎзР 29.12.2012 й. ЎРҚ-345-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2013 йил 11 декабрдаги "Тадбиркорлик фаолияти билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 20-сон Қарорининг 13-2-банди

ЎзР 29.12.2012 й. ЎРҚ-345-сон Қонунига мувофиқ иккинчи, учинчи ва тўртинчи қисмлари учинчи, тўртинчи ва бешинчи қисмлар деб ҳисоблансин

Ўн беш йил ва ундан ортиқ муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазосини ўтаб чиққан шахслар ҳамда ўта хавфли рецидивистлар, агар улар жазони ўтаб чиққанидан кейин ўн беш йил мобайнида янги жиноят содир этмасалар, суд уларнинг судланганлигини олиб ташлаши мумкин.

Ушбу Кодекснинг 13-моддаси иккинчи қисмида назарда тутилган асослар мавжуд бўлган тақдирда ҳам судланганлик олиб ташланиши мумкин.

Судланганлик афв этиш ёки амнистия акти асосида ҳам олиб ташланиши мумкин.

Қаранг: Президентнинг 2018 йил 8 майдаги ПФ-5439-сон Фармони билан тасдиқланган "Ўзбекистон Республикасида афв этишни амалга ошириш тартиби тўғрисида"ги Низом 5-бандининг биринчи, бешинчи хатбошлари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 9-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарорининг 3-банди; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 28-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 4-бандининг учинчи, тўртинчи хатбошлари, 5-банди

80-модда. Судланганлик ҳолатининг тугалланиш

ёки судланганликни олиб ташлаш

муддатларини ҳисоблаш

Судланганлик ҳолатининг тугалланиш ёки судланганликни олиб ташлаш муддатлари асосий ва қўшимча жазолар ўтаб бўлинган ёки ижро этилган кундан бошлаб ҳисобланади.

Агар шахс тайинланган жазодан қонунда белгиланган тартибда муддатидан илгари озод қилинган ёхуд жазо енгилроғи билан алмаштирилган бўлса, судланганлик муддати муддатидан илгари озод қилинган ёки енгилроғи билан алмаштирилган жазонинг амалда ўтаб бўлинган қисмидан ҳисобланади.

Агар ушбу Кодекснинг 44, 46-моддалари асосида ҳукм бўйича тайинланган жазони суд бошқа жазо билан алмаштирган бўлса, судланганлик муддати жазонинг амалда ўтаб бўлинган ёки ижро этилган қисмидан ҳисобланади.

Агар жазони ўтаб чиққан шахс судланганлик ҳолатининг муддати тугамай яна жиноят содир этса, судланганлик ҳолатини тугатувчи муддатнинг ўтиши тўхтатилади. Илгари содир этилган жиноят учун судланганлик ҳолатининг тугаш муддати охирги содир этилган жиноят учун (асосий ва қўшимча) жазони амалда ўтаб бўлганидан ҳисобланади. (ЎзР 27.12.1996 й. 357-I-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 9-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 7-11, 13-бандлари

ОЛТИНЧИ БЎЛИМ. ВОЯГА ЕТМАГАНЛАР

ЖАВОБГАРЛИГИНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарори

XV боб. Жазо ва уни тайинлаш (81-86-моддалар)

XVI боб. Жавобгарликдан ёки жазодан

озод қилиш (87-90-моддалар)

ХV БОБ. ЖАЗО ВА УНИ ТАЙИНЛАШ

81-модда. Жазо тизими

82-модда. Жарима

82-1-модда. Мажбурий жамоат ишлари

83-модда. Ахлоқ тузатиш ишлари

84-модда. Қамоқ

84-1-модда. Озодликни чеклаш

85-модда. Озодликдан маҳрум қилиш

86-модда. Жазо тайинлаш

81-модда. Жазо тизими

Ўн саккиз ёшга тўлмасдан жиноят содир этган шахсларга қуйидаги асосий жазолар қўлланилиши мумкин:

а) жарима;

Қаранг: ЖКнинг 82-моддаси

а-1) мажбурий жамоат ишлари; (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ киритилган банд)

Қаранг: ЖКнинг 82-1-моддаси

б) ахлоқ тузатиш ишлари;

Қаранг: ЖКнинг 83-моддаси

ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ в) банд чиқариб ташланган

в) қамоқ;

в-1) озодликни чеклаш; (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонунига мувофиқ киритилган банд)

Қаранг: ЖКнинг 84-1-моддаси

г) озодликдан маҳрум қилиш.

Қаранг: ЖКнинг 85-моддаси

Ўн саккиз ёшга тўлмасдан жиноят содир этган шахсларга нисбатан қўшимча жазолар тайинланиши мумкин эмас.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 12-банди

82-модда. Жарима

Жарима базавий ҳисоблаш миқдорининг икки бараваридан йигирма бараваригача миқдорда тайинланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12, 15-17-бандлари

Маҳкум жарима тўлашдан олти ой муддат мобайнида бўйин товласа, суд тўланмаган жарима миқдорини базавий ҳисоблаш миқдорининг бир баравари миқдоридаги жаримани мажбурий жамоат ишларининг икки соатига тенглаштирган ҳолда ҳисоблаб, мажбурий жамоат ишлари тариқасидаги жазо билан алмаштиради ёки базавий ҳисоблаш миқдорининг икки баравари миқдоридаги жаримани ахлоқ тузатиш ишларининг бир ойига тенглаштирган ҳолда ҳисоблаб, ахлоқ тузатиш ишлари тариқасидаги жазо билан алмаштиради. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 18-бандининг иккинчи хатбоши

82-1-модда. Мажбурий жамоат ишлари

(ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Мажбурий жамоат ишлари фақат меҳнатга лаёқатли вояга етмаганларга нисбатан олтмиш соатдан икки юз қирқ соатгача бўлган муддатга тайинланади. Мажбурий жамоат ишлари вояга етмаганларнинг соғлиғига ва маънавий жиҳатдан ривожланишига зарар етказмаслиги, ўқиш жараёнини бузмаслиги лозим.

Ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган шахслар томонидан мажбурий жамоат ишларини бажариш муддати, агар қонунда бошқача қоида белгиланмаган бўлса, олти ой давомида кунига икки соатдан ошмаслиги, маҳкумга боғлиқ бўлмаган ҳолатлар юзага келган тақдирда эса, бир йилгача бўлган муҳлатда кунига икки соатдан ошмаслиги керак.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12, 17-1-17-6-бандлари

83-модда. Ахлоқ тузатиш ишлари

Ахлоқ тузатиш ишлари фақат меҳнатга лаёқатли вояга етмаганларга нисбатан ўз иш жойида ўташ, айбдор ҳеч қаерда ишламаса, ушбу жазо ижросини назорат қилувчи органлар белгилаб берадиган ўзи яшайдиган ҳудуддаги бошқа жойларда ўташ тариқасида бир ойдан бир йилгача муддатга тайинланади. (ЎзР 27.12.1996 й. 357-I-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12, 18-23-бандлари

Вояга етмаган шахс тайинланган ахлоқ тузатиш ишларининг ўндан бир қисмидан кўпроғини ўташдан бўйин товлаган тақдирда, суд бу жазонинг ўталмаган қисмини ахлоқ тузатиш ишларининг ҳар уч кунини озодликни чеклашнинг ёки озодликдан маҳрум қилишнинг бир кунига тенглаштирган ҳолда ҳисоблаб, озодликни чеклаш ёки озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо билан алмаштиради. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 21-бандининг иккинчи хатбоши

ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонунига мувофиқ 84-модда чиқариб ташланган

84-модда. Қамоқ

(ЎзР 27.12.1996 й. 357-I-сон Қонуни таҳриридаги модда)

Қамоқ бир ойдан уч ойгача муддатга тайинланади.

84-1-модда. Озодликни чеклаш

(ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Озодликни чеклаш вояга етмаган маҳкумларга нисбатан асосий жазо чораси сифатида олти ойдан икки йилгача муддатга тайинланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 12, 25-1-25-6-бандлари

85-модда. Озодликдан маҳрум қилиш

Вояга етмаганларга нисбатан озодликдан маҳрум қилиш жазоси олти ойдан ўн йилгача муддатга тайинланади, ушбу Кодекс 86-моддасининг иккинчи, учинчи ва тўртинчи қисмларида назарда тутилган ҳоллар бундан мустасно.

Озодликдан маҳрум қилиш жиноят содир этиш пайтида ўн тўрт ёшдан ўн олти ёшгача бўлган шахсларга нисбатан: (ЎзР 07.12.2021 й. ЎРҚ-735-сон Қонуни таҳриридаги хатбоши)

ЎзР 24.09.2008 й. ЎРҚ-182-сон Қонунига мувофиқ а) банд чиқариб ташланган

а) унча оғир бўлмаган жиноят учун - уч йилгача;

б) оғир жиноят учун - олти йилгача;

в) ўта оғир жиноят учун - ўн йилгача муддатга тайинланади.

Озодликдан маҳрум қилиш жиноят содир этиш пайтида ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган шахсларга нисбатан:

ЎзР 24.09.2008 й. ЎРҚ-182-сон Қонунига мувофиқ а) банд чиқариб ташланган

а) унча оғир бўлмаган жиноят учун - тўрт йилгача;

б) оғир жиноят учун - етти йилгача;

в) ўта оғир жиноят учун - ўн йилгача муддатга тайинланади.

Вояга етмай туриб ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноят содир этган, эҳтиётсизлик оқибатида жиноят содир этган ёхуд қасддан унча оғир бўлмаган жиноят содир этган шахсларга нисбатан озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо тайинланмайди. (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонунига мувофиқ тўртинчи, бешинчи ва олтинчи қисмлар бешинчи, олтинчи ва еттинчи қисмлар деб ҳисоблансин

Ҳукм чиқариш пайтида ўн саккиз ёшга тўлмаган шахсларга нисбатан озодликдан маҳрум қилиш жазосини тарбия колонияларида ўташ тайинланади. (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 12, 26-30-бандлари; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 9-банди, 10-бандининг учинчи хатбоши

ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонунига мувофиқ олтинчи қисм чиқариб ташланган

Озодликдан маҳрум қилишга ҳукм этилган вояга етмаган эркакларга нисбатан:

а) озодликдан маҳрум қилишга биринчи марта ҳукм қилинган бўлса, жазони умумий тартибли колонияларда;

б) илгари озодликдан маҳрум қилиш жазосини ўтаб чиққан бўлса, жазони кучайтирилган тартибли колонияларда ўташ тайинланади.

ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонунига мувофиқ еттинчи қисм чиқариб ташланган

Озодликдан маҳрум қилишга ҳукм этилган вояга етмаган аёлларга нисбатан жазони умумий тартибли тарбия колонияларида ўташ тайинланади.

86-модда. Жазо тайинлаш

Суд вояга етмаганларга жазо тайинлашда жазо тайинлашнинг умумий асосларига амал қилади, вояга етмаганнинг ривожланганлик даражаси, турмуш шароити ва тарбиясини, соғлиғини, содир этган жиноятининг сабабларини, катта ёшдагиларнинг ва бошқа ҳолатларнинг унинг шахсига таъсирини ҳисобга олади.

Қаранг: ЖКнинг 54-моддаси

Ўн тўрт ёшдан ўн олти ёшгача бўлган вақтда жиноят содир этган шахсларга нисбатан жиноятлар мажмуи тариқасида жазо тайинланганда озодликдан маҳрум қилишнинг энг кўп муддати ўн йилгача, агар содир этган жиноятларининг биттаси ўта оғир жиноят бўлса, ўн икки йилгача тайинланади. (ЎзР 07.12.2021 й. ЎРҚ-735-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган вақтда жиноят содир этган шахсларга нисбатан жиноятлар мажмуи тариқасида озодликдан маҳрум қилиш жазоси - ўн икки йилгача муддатга, агар содир этган жиноятларининг биттаси ўта оғир жиноят бўлса, ўн беш йилгача муддатга тайинланиши мумкин.

Жиноят содир этиш пайтида ўн тўрт ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган шахсларга нисбатан бир неча ҳукм юзасидан тайинланадиган озодликдан маҳрум қилиш жазосининг муддати ўн беш йилдан ошмаслиги керак. (ЎзР 07.12.2021 й. ЎРҚ-735-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Вояга етмаган шахсга нисбатан озодликдан маҳрум қилиш ёки ахлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинланганда суд ушбу Кодекснинг 72-моддасида назарда тутилган асос ва шартлар мавжуд бўлса, шартли жазо белгилаши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 10-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарорининг 12-банди

ХVI БОБ. ЖАВОБГАРЛИКДАН

ЁКИ ЖАЗОДАН ОЗОД ҚИЛИШ

87-модда. Мажбурлов чораларини қўллаган ҳолда

жавобгарликдан ёки жазодан озод этиш

88-модда. Мажбурлов чоралари

89-модда. Жазони ўташдан муддатидан илгари

шартли равишда озод қилиш

90-модда. Жазони енгилроғи билан алмаштириш

87-модда. Мажбурлов чораларини қўллаган

ҳолда жавобгарликдан ёки жазодан озод қилиш

Ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятни биринчи марта содир этган вояга етмаган шахс, агар содир этган қилмишининг хусусиятлари, айбдорнинг шахси ва ишнинг бошқа ҳолатларини эътиборга олиб, уни жазо қўлламасдан туриб ҳам тузатиш мумкин деган хулосага келинса, жавобгарликдан озод қилиниб, иш болалар масалалари бўйича комиссияда кўришга топширилиши мумкин. (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: Президентнинг 2017 йил 14 мартдаги ПҚ-2833-сонли Қарори билан тасдиқланган "Вояга етмаганлар ишлари бўйича идоралараро комиссиялар тўғрисида"ги Низомнинг 8-боби

Беш йилдан кўп бўлмаган муддатга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинлаш назарда тутилган унча оғир бўлмаган жиноятни биринчи марта содир этган ёки ижтимоий хавфи катта бўлмаган жиноятни такроран содир этган вояга етмаган шахсни, мазкур модданинг биринчи қисмида назарда тутилган асослар мавжуд бўлса, суд жазодан озод қилиш ва унга нисбатан мажбурлов чораларини қўллаш тўғрисидаги масалани кўриб чиқиши шарт. (ЎзР 30.09.2005 й. ЎРҚ-10-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Вояга етмаган шахс ривожланишда ўз ёшига нисбатан анча орқада қолган бўлса ва содир этган қилмишининг аҳамиятини тўла равишда англаб етмаса, суд жазо ўрнига мажбурлов чораси қўллаш мақсадга мувофиқлиги масаласини кўриб чиқиши шарт.

Қаранг: ЖКнинг 88-моддаси

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2019 йил 24 майдаги "Жиноят ишларини назорат тартибида кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 11-сон Қарорининг 30-банди; ОС Пленумининг 2000 йил 25 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 6, 10-бандлари; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12-бандининг биринчи хатбоши

88-модда. Мажбурлов чоралари

Вояга етмаган шахсларга нисбатан қуйидаги мажбурлов чоралари қўлланилади:

а) суд белгилайдиган шаклда жабрланувчидан узр сўраш мажбуриятини юклаш;

Қаранг: ЖИКнинг 195-моддаси

б) ўн олти ёшга тўлган шахс зиммасига етказилган зарарни ўз маблағи ҳисобидан ёки меҳнати билан тўлаш ёки бартараф қилиш мажбуриятини юклаш. Ушбу чора агар етказилган зарар белгиланган базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн бараваридан ошиб кетмаган бўлса қўлланилади. Бошқа ҳолларда етказилган зарар фуқаровий суд ишларини юритиш тартибида ундирилади; (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги банд)

Қаранг: ЖИКнинг 196-моддаси

в) вояга етмаганни махсус ўқув-тарбия муассасасига жойлаштириш.

Қаранг: ЖИКнинг 197-моддаси

Вояга етмаган шахсларни махсус ўқув-тарбия муассасаларида бўлиш муддати ва шартлари Ўзбекистон Республикасининг қонунчилиги билан белгиланади. (ЎзР 21.04.2021 й. ЎРҚ-683-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 25 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 6-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12-бандининг биринчи хатбоши

89-модда. Жазони ўташдан муддатидан

илгари шартли равишда озод қилиш

Ўн саккиз ёшга тўлмасдан содир этган жинояти учун озодликдан маҳрум қилишга, озодликни чеклашга ёки ахлоқ тузатиш ишларига ҳукм қилинган шахсга нисбатан жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш тартиби қўлланилиши мумкин. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган жазо турлари учун белгиланган тартиб-қоида талабларини бажарган меҳнат ва ўқишга ҳалол муносабатда бўлган маҳкумга нисбатан қўлланилиши мумкин.

Жазони ўташдан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жиноят учун тайинланган жазо муддатининг камида тўртдан бир қисми;

б) оғир жиноят учун тайинланган жазо муддатининг камида учдан бир қисми;

в) ўта оғир жиноят учун, шунингдек қасддан содир этган жинояти учун, агар шахс илгари қасддан содир этилган жиноят учун озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган бўлса, тайинланган жазо муддатининг камида ярмини ҳақиқатда ўтаб бўлганидан кейин қўлланилади. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Жазодан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш қўлланилган шахс жазонинг ўталмаган қисми мобайнида қасддан янги жиноят содир этса, суд унга нисбатан ушбу Кодекснинг 60 ва 86-моддаларида назарда тутилган қоидаларга мувофиқ жазо тайинлайди.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2006 йил 3 февралдаги "Судлар томонидан жиноят учун жазо тайинлаш амалиёти тўғрисида"ги 1-сон Қарори 12-бандининг биринчи хатбоши

90-модда. Жазони енгилроғи билан алмаштириш

Ўн саккиз ёшга тўлгунча содир этган жинояти учун озодликдан маҳрум қилиш, озодликни чеклаш ёки ахлоқ тузатиш ишига ҳукм қилинган шахсга нисбатан жазонинг ўталмаган қисми енгилроқ жазо билан алмаштирилиши мумкин. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Жазони енгилроғи билан алмаштириш ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган жазо турлари учун белгиланган тартиб-қоида талабларини бажарган ва меҳнат ёки ўқишга ҳалол муносабатда бўлиб келаётган маҳкумга нисбатан қўлланилиши мумкин.

Жазонинг ўталмаган қисмини енгилроғи билан алмаштириш:

а) ижтимоий хавфи катта бўлмаган ёки унча оғир бўлмаган жиноят учун тайинланган жазо муддатининг камида бешдан бир қисми;

б) оғир жиноят учун тайинланган жазо муддатининг камида тўртдан бир қисми;

в) ўта оғир жиноят учун, шунингдек қасддан содир этган жинояти учун, агар шахс илгари қасддан содир этилган жиноят учун озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган бўлса, тайинланган жазо муддатининг камида учдан бир қисмини ўтаб бўлинганидан кейин қўлланилиши мумкин. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм)

Жазо енгилроғи билан алмаштирилган шахсларга нисбатан енгилроқ жазонинг тегишли қисми ўтаб бўлинганидан кейин ушбу Кодекснинг 89-моддасида назарда тутилган қоидаларга мувофиқ, жазодан муддатидан илгари шартли равишда озод қилиш қўлланилиши мумкин.

Жазо енгилроғи билан алмаштирилган шахс жазонинг ўталмаган қисми мобайнида янги жиноят содир этса, суд унга нисбатан ушбу Кодекснинг 60 ва 86-моддаларида назарда тутилган қоидаларга мувофиқ жазо тайинлайди. (ЎзР 18.04.2018 й. ЎРҚ-476-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

ЕТТИНЧИ БЎЛИМ. ТИББИЙ ЙЎСИНДАГИ

МАЖБУРЛОВ ЧОРАЛАРИ

ХVII БОБ. ТИББИЙ ЙЎСИНДАГИ МАЖБУРЛОВ

ЧОРАЛАРИНИНГ АСОСЛАРИ ВА УЛАРНИ ТАЙИНЛАШ

91-модда. Мажбурлов чораларининг мақсадлари

92-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари

қўллашнинг умумий асослари

93-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларининг турлари

94-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини тайинлаш

95-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини

қўллашни узайтириш, ўзгартириш ва тугатиш

96-модда. Жазо билан бирга тайинланадиган тиббий

йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш

91-модда. Мажбурлов чораларининг мақсадлари

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари руҳий ҳолати бузилган, ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсларга нисбатан ушбу шахсларни даволаш ва уларнингянги ижтимоий хавфли қилмишлар содир этишининг олдини олиш мақсадида тайинланиши мумкин.

Тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари алкоголизмга, гиёҳвандликка ёки заҳарвандликка йўлиққан ёхуд ақли расоликни истисно этмайдиган тарзда руҳий ҳолати бузилган шахсларга нисбатан жазолаш билан бир қаторда, даволаш учун ва жазолаш мақсадига эришишга кўмаклашувчи шароитлар яратиш учун суд томонидан тайинланиши мумкин.

Қаранг: "Фуқаролар соғлиғини сақлаш тўғрисида"ги Қонуннинг 28-моддаси; "Психиатрия ёрдами тўғрисида"ги Қонуннинг 15-моддаси; "Гиёҳвандлик воситалари ва психотроп моддалар тўғрисида"ги Қонун 44-моддасининг тўртинчи қисми; "Сурункали алкоголизм, гиёҳвандлик ёки заҳарвандликка мубтало бўлган беморларни мажбурий даволаш тўғрисида"ги Қонун

92-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов

чоралари қўллашнинг умумий асослари

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ижтимоий хавфли қилмишни ақли норасолик ҳолатида содир этган ёки ҳукм чиқарилгунига қадар ёхуд жазони ўташ вақтида ўз ҳаракатларининг аҳамиятини англай олмайдиган ёки уларни бошқара олмайдиган тарзда руҳий ҳолатининг бузилиши юзага келган шахсга нисбатан, агар у ўзининг руҳий ҳолати ва содир этган қилмишининг хусусиятига кўра жамият учун хавф туғдирса, суд томонидан тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари тайинланиши мумкин.

93-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов

чораларининг турлари

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Тиббий йўсиндаги мажбурлов чоралари жумласига қуйидагилар киради:

а) яшаш жойи бўйича руҳий-асаб касалликлари диспансерида (туман (шаҳар) психиатрининг хонасида) мажбурий амбулатория кузатувида бўлиш ва даволаниш;

Қаранг: ЖК 94-моддасининг биринчи қисми

б) яшаш жойи бўйича умумий тартибли психиатрия муассасасининг умумий кузатиладиган бўлимида мажбурий даволаниш;

Қаранг: ЖК 94-моддасининг иккинчи қисми

в) умумий тартибли психиатрия муассасасининг махсус реабилитация бўлимида мажбурий даволаниш;

Қаранг: ЖК 94-моддасининг учинчи қисми

г) кузатув кучайтирилган руҳий касалликлар шифохонасида мажбурий даволаниш;

Қаранг: ЖК 94-моддасининг тўртинчи қисми

д) жазони ижро этиш муассасаларининг даволаш-профилактика ёрдами кўрсатиш бўлимларида ҳамда маҳкумларга мўлжалланган ихтисослашган шифохонада мажбурий амбулатория кузатувида бўлиш ва даволаниш.

Қаранг: ЖК 94-моддасининг бешинчи қисми

94-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов

чораларини тайинлаш

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Руҳий ҳолати бузилган, касаллигининг зўрайиши аломатлари бўлмаган шахсларга, шунингдек руҳий ҳолати вақтинча бузилган шахсларга нисбатан касаллик қайтарилишининг ва улар томонидан янги ижтимоий хавфли қилмишлар содир этилишининг олдини олиш учун яшаш жойи бўйича руҳий-асаб касалликлари диспансерида (туман (шаҳар) психиатрининг хонасида) мажбурий амбулатория кузатувида бўлиш ва даволаниш тайинланиши мумкин.

Яшаш жойи бўйича умумий тартибли психиатрия муассасасининг умумий кузатиладиган бўлимида мажбурий даволаниш ижтимоий хавфлилиги умумий асосларда амалга оширилиши мумкин бўлган даволашни талаб этадиган ҳолат билан боғлиқ бўлган, руҳий ҳолати бузилган шахсларга нисбатан тайинланиши мумкин.

Умумий тартибли психиатрия муассасасининг махсус реабилитация бўлимида мажбурий даволаниш ижтимоий хавфлилиги кўпроқ ихтиёрий тартибда амалга оширилиши мумкин бўлмаган реабилитация чоралари кўрилишини талаб этадиган ҳолат билан боғлиқ бўлган, руҳий ҳолати бузилган шахсларга нисбатан тайинланиши мумкин.

Кузатув кучайтирилган руҳий касалликлар шифохонасида мажбурий даволаниш ўта ижтимоий хавфли бўлган ёки ўз хулқ-атворида умумий тартибли психиатрия шифохонаси шароитларида зарур даволаш ва реабилитация чораларини амалга ошириш имконини бермайдиган қоидабузарликларга йўл қўядиган, руҳий ҳолати бузилган шахсларга нисбатан тайинланиши мумкин. Руҳий ҳолати бузилган шахслар кузатув кучайтирилган руҳий касалликлар шифохонасида батамом ажратилган ҳолда сақланади ва қўриқланади.

Жазони ижро этиш муассасаларининг даволаш-профилактика ёрдами кўрсатиш бўлимларида ҳамда маҳкумларга мўлжалланган ихтисослашган шифохонада мажбурий амбулатория кузатувида бўлиш ва даволаниш ақли расоликни истисно этмайдиган тарзда руҳий ҳолати бузилган, жиноят содир этиш вақтида руҳий ҳолати бузилганлиги туфайли ўз ҳаракатларининг (ҳаракатсизлигининг) аҳамиятини тўлиқ даражада англай олмаган ёки уларни бошқара олмаган шахсларга нисбатан тайинланиши мумкин.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 12 декабрдаги "Руҳий касалликка чалинган шахсларга нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарорининг 5-банди; ОС Пленумининг 2015 йил 18 сентябрдаги "Судланганлик ҳолати тугалланиши ва олиб ташланишига оид қонунчиликни қўллаш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 2-бандининг биринчи, учинчи хатбоши

95-модда. Тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини

қўллашни узайтириш, ўзгартириш ва тугатиш

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Руҳий ҳолати бузилган шахсларга нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллашни узайтириш, ўзгартириш ва тугатиш шифокор психиатрлар комиссиясининг хулосаси асосида, жазони ижро этиш муассасаларининг даволаш-профилактика ёрдами кўрсатиш бўлимларида ва маҳкумларга мўлжалланган ихтисослашган шифохонада эса, тиббий-маслаҳат комиссиясининг хулосаси асосида суд томонидан амалга оширилади.

Руҳий ҳолати бузилган шахс тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллашга муҳтож бўлмаган ҳолларда, шунингдек бу чораларни қўллаш тугатилганда суд бундай шахсни умумий асосларда даволаш ёки ижтимоий таъминот муассасасига юбориш тўғрисидаги масалани ҳал этиш учун соғлиқни сақлаш органларига топшириши мумкин.

Алкоголизмга, гиёҳвандликка ёки заҳарвандликка йўлиққан шахсларга нисбатан жазо билан бир қаторда тайинланган тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллашни тугатиш тиббий-маслаҳат комиссиясининг хулосаси асосида суд томонидан амалга оширилади.

96-модда. Жазо билан бирга тайинланадиган тиббий

йўсиндаги мажбурлов чораларини қўллаш

(ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Алкоголизмга, гиёҳвандликка ёки заҳарвандликка йўлиққан ёхуд ақли расоликни истисно этмайдиган тарзда руҳий ҳолати бузилган шахслар томонидан жиноят содир этилган тақдирда, агар тиббий хулоса мавжуд бўлса, суд жазо тайинлаш билан бирга уларга нисбатан тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини тайинлаши мумкин. (ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган шахслар, озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазога ҳукм қилинган бўлса, тиббий муассасаларда мажбурий даволаниши лозим.

Ушбу модданинг биринчи қисмида кўрсатилган шахслар озодликдан маҳрум қилиш жазосига ҳукм қилинган бўлса, уларни даволаш жазони ўтаётган жойда амалга оширилади, жазони ўтаб бўлганидан кейин агарда даволашни давом эттиришга зарурат бўлса, умумий асосда тиббий муассасаларда даволанади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2017 йил 28 апрелдаги "Гиёхвандлик воситалари ва психотроп моддалар билан конунга хилоф равишда муомала килишга оид жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўгрисида"ги 12-сон Карорининг 32-банди; ОС Пленумининг 2006 йил 22 декабрдаги "Судлар томонидан амнистия актларини қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 16-сон Қарори 27-бандининг биринчи хатбоши

МАХСУС ҚИСМ

Биринчи бўлим. Шахсга қарши жиноятлар

(1-7-боблар. 97-149-моддалар)

Иккинчи бўлим. Тинчлик ва хавфсизликка қарши

жиноятлар (8-9-боблар. 150-163-моддалар)

Учинчи бўлим. Иқтисодиёт соҳасидаги жиноятлар

(10-13-1-боблар. 164-192-12-моддалар)

Тўртинчи бўлим. Экология соҳасидаги жиноятлар

(14-боб. 193-204-моддалар.)

Бешинчи бўлим. Ҳокимият, бошқарув ва

жамоат бирлашмалари органларининг

фаолият тартибига қарши жиноятлар

(15-16-боблар. 205-241-моддалар)

Олтинчи бўлим. Жамоат хавфсизлиги ва

жамоат тартибига қарши жиноятлар

(17-20-1-боблар. 242-278-моддалар)

Еттинчи бўлим. Ҳарбий хизматни ўташ

тартибига қарши жиноятлар

(21-24-боблар. 279-302-моддалар)

Саккизинчи бўлим. Атамаларнинг ҳуқуқий маъноси

БИРИНЧИ БЎЛИМ. ШАХСГА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР

I боб. Ҳаётга қарши жиноятлар (97-103-моддалар)

II боб. Соғлиққа қарши жиноятлар (104-111-моддалар)

III боб. Ҳаёт ёки соғлиқ учун хавфли жиноятлар (112-117-моддалар)

IV боб. Жинсий эркинликка қарши жиноятлар (118-121-моддалар)

V боб. Оилага, ёшларга ва ахлоққа қарши

жиноятлар (122-134-моддалар)

VI боб. Шахснинг озодлиги, шаъни ва қадр-қимматига

қарши жиноятлар (135-140-моддалар)

VII боб. Фуқароларнинг конституциявий ҳуқуқ ва

эркинликларига қарши жиноятлар (141-149-моддалар)

I БОБ. ҲАЁТГА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР

Қаранг: Конституциянинг 24-моддаси

97-модда. Қасддан одам ўлдириш

98-модда. Кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида

қасддан одам ўлдириш

99-модда. Онанинг ўз чақалоғини қасддан ўлдириши

100-модда. Зарурий мудофаа чегарасидан четга

чиқиб, қасддан одам ўлдириш

101-модда. Ижтимоий хавфли қилмиш содир

этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари

чегарасидан четга чиқиб, қасддан одам ўлдириш

102-модда. Эҳтиётсизлик орқасида одам ўлдириш

103-модда. Ўзини-ўзи ўлдириш даражасига етказиш

103-1-модда. Ўзини ўзи ўлдиришга ундаш

97-модда. Қасддан одам ўлдириш

Қасддан одам ўлдириш -

ўн йилдан ўн беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 1-5, 25-27, 29-бандлари

Жавобгарликни оғирлаштирадиган ҳолатларда қасддан одам ўлдириш, яъни:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсни;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 6-банди

б) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлни;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 7-банди

в) айбдорга аён бўлган ожиз аҳволдаги шахсни;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 8-банди

г) ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсни ёки унинг яқин қариндошларини;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 9-банди

д) бошқа шахсларнинг ҳаёти учун хавфли бўлган усулда;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 10-банди

е) оммавий тартибсизликлар жараёнида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 11-банди

ж) ўта шафқатсизлик билан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 12-банди

з) номусга тегиш ёки жинсий эҳтиёжни зўрлик ишлатиб ғайритабиий усулда қондириш билан боғлиқ ҳолда;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 13-банди

и) тамагирлик ниятида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 14-банди

к) миллий ёки ирқий адоват замирида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 15-банди

л) безорилик оқибатида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 12-банди; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 16-банди

м) диний таассублар замирида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 17-банди

н) инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш ёки мурданинг қисмларидан фойдаланиш мақсадида; (ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 18-банди

о) бошқа бирор жиноятни яшириш ёки унинг содир этилишини осонлаштириш мақсадида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 19-банди

п) бир гуруҳ шахслар ёки уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёхуд ўша гуруҳ манфаатларини кўзлаган ҳолда;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 20-банди

р) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 21-банди

с) ўта хавфли рецидивист томонидан қасддан одам ўлдирилиши -

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 22-банди

ўн беш йилдан йигирма беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш ёки умрбод озодликдан маҳрум қилиш жазоси билан жазоланади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-99-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Ижтимоий хавфли тажовузлардан зарурий мудофаа ҳуқуқини таъминловчи қонунларни судлар томонидан қўлланиши ҳақида"ги 39-сон Қарорининг 9-банди; ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 4.5-бандининг бешинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 1-4, 23-27, 29-бандлари; ОС Пленумининг 2007 йил 14 ноябрдаги "Умрбод озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазони қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги 15-сон Қарори 1-бандининг иккинчи хатбоши, 5-бандининг тўртинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 11-банди; ОС Пленумининг 2011 йил 25 ноябрдаги "Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини кесиб ўтиш тартибини бузишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 9-сон қарори 9-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2013 йил 6 сентябрдаги "Божхона тўғрисидаги қонунчиликни бузиш ва контрабандага оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 18-сон Қарори 13-бандининг иккинчи хатбоши

98-модда. Кучли руҳий ҳаяжонланиш

ҳолатида қасддан одам ўлдириш

Жабрланувчи томонидан қилинган ғайриқонуний зўрлик ёки оғир ҳақорат, шунингдек унинг бошқа ғайриқонуний ҳаракатлари туфайли тўсатдан юз берган кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида қасддан одам ўлдириш -

икки йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Ижтимоий хавфли тажовузлардан зарурий мудофаа ҳуқуқини таъминловчи қонунларни судлар томонидан қўлланиши ҳақида"ги 39-сон Қарори 8-бандининг биринчи хатбоши, 14-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 5, 24-бандлари; ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарори 9-бандининг биринчи хатбоши

99-модда. Онанинг ўз чақалоғини қасддан ўлдириши

Онанинг ўз чақалоғини туғиш вақтида ёки туғилиши ҳамон қасддан ўлдириши -

бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 5-банди

100-модда. Зарурий мудофаа чегарасидан

четга чиқиб, қасддан одам ўлдириш

Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, қасддан одам ўлдириш -

уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

101-модда. Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни

ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб,

қасддан одам ўлдириш

Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб, қасддан одам ўлдириш -

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 5, 24-бандлари

102-модда. Эҳтиётсизлик орқасида одам ўлдириш

Эҳтиётсизлик орқасида одам ўлдириш -

икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 4-банди; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 20, 22-бандлари

Эҳтиётсизлик орқасида икки ва ундан ортиқ одам ўлдириш -

икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2008 йил 15 майдаги "Бир неча жиноят содир этилганда қилмишни квалификация қилишга доир масалалар тўғрисида"ги 13-сон Қарорининг 11-банди

103-модда. Ўзини ўзи ўлдириш даражасига етказиш

(ЎзР 13.06.2017 й. ЎРҚ-436-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳрирга қаранг)

Шахсни қўрқитиш, унга раҳмсиз муомала қилиш ёки унинг шаъни ва қадр-қимматини муттасил равишда камситиш натижасида уни ўзини ўзи ўлдириш даражасига ёки ўзини ўзи ўлдиришига суиқасд қилиш даражасига етказиш, -

уч йилдан етти йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) моддий томондан ёки бошқа жиҳатлардан айбдорга қарам бўлган шахсга нисбатан;

б) вояга етмаган шахсга ёки ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

в) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб;

г) телекоммуникация тармоқларидан, шунингдек Интернет бутунжаҳон ахборот тармоғидан фойдаланиб содир этилган бўлса, -

етти йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1998 йил 11 сентябрдаги "Ўзини ўзи ўлдириш даражасига етказиш жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 20-сон Қарори

103-1-модда. Ўзини ўзи ўлдиришга ундаш

(ЎзР 13.06.2017 й. ЎРҚ-436-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Ўзини ўзи ўлдиришга ундаш, яъни кўндириш, алдаш ёки бошқа йўл билан ўзга шахсда ўзини ўзи ўлдириш ҳиссини уйғотиш, агар шахс ўзини ўзи ўлдирган ёки ўзини ўзи ўлдиришга суиқасд қилган бўлса, -

икки йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) вояга етмаган шахсга ёки ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

б) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб;

в) телекоммуникация тармоқларидан, шунингдек Интернет бутунжаҳон ахборот тармоғидан фойдаланиб содир этилган бўлса, -

беш йилдан етти йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1998 йил 11 сентябрдаги "Ўзини ўзи ўлдириш даражасига етказиш жиноят ишлари бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 20-сон Қарорининг 4-1, 6-бандлари, 7-бандининг иккинчи хатбоши

II БОБ. СОҒЛИҚҚА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР

104-модда. Қасддан баданга оғир шикаст етказиш

105-модда. Қасддан баданга ўртача оғир шикаст етказиш

106-модда. Кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида

қасддан баданга ёки ўртача оғир шикаст етказиш

107-модда. Зарурий мудофаа чегарасидан четга

чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш

108-модда. Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган

шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан

четга чиқиб, баданга қасддан оғир шикаст етказиш

109-модда. Қасддан баданга енгил шикаст етказиш

110-модда. Қийнаш

111-модда. Эҳтиётсизлик орқасида баданга ўртача

оғир ёки оғир шикаст етказиш

104-модда. Қасддан баданга оғир шикаст етказиш

Содир этилаётган пайтда ҳаёт учун хавфли бўлган қасддан баданга оғир шикаст етказиш натижасида кўриш, сўзлаш, эшитиш қобилиятини йўқотиш ёхуд бирон аъзонинг ишдан чиқиши ёки унинг фаолияти тамоман йўқолишига, руҳий ҳолатининг бузилишига ёки соғлиғининг бошқача тарзда бузилишига, умумий меҳнат қобилиятининг ўттиз уч фоизидан кам бўлмаган қисмининг доимий йўқолишига ёки ҳомиланинг тушиши ёхуд баданнинг тузалмайдиган даражада хунуклашишига сабаб бўлса ва ушбу Кодекснинг 126-1-моддасида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаса, - (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция) (Олдинги таҳририга қаранг)

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-6-бандлари, 7-бандининг иккинчи хатбоши, 25-бандининг учинчи хатбоши

Қасддан баданга оғир шикаст етказиш:

а) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 7-банди

б) ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсга ёки унинг яқин қариндошларига нисбатан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 8-банди

в) ўта шафқатсизлик билан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 9-банди

г) оммавий тартибсизликлар жараёнида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 10-банди

д) тамагирлик ниятида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 11-банди

е) безорилик оқибатида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 12-банди; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 12-банди

ж) миллатлараро ёки ирқий адоват замирида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 13-банди

з) диний таассублар замирида;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 14-банди

и) инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш мақсадида; (ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 15-банди

ЎзР 05.11.2020 й. ЎРҚ-645-сон Қонунига мувофиқ "к" банди "к" ва "л" бандлар билан алмаштирилган (Олдинги таҳририга қаранг)

к) бир гуруҳ шахслар томонидан;

л) қуролни ёки совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни ишлатиб содир этилган бўлса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-5, 21, 23-бандлари, 25-бандининг учинчи хатбоши

Қасддан баданга оғир шикаст етказиш:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 17-банди

б) такроран, хавфли рецидивист ёки илгари ушбу Кодекснинг 97-моддасида назарда тутилган тарзда қасддан одам ўлдирган шахс томонидан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 18-банди

в) ўта хавфли рецидивист томонидан;

г) уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёки шу гуруҳ манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса;

д) жабрланувчининг ўлишига сабаб бўлса, -

саккиз йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 4.5-бандининг бешинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-5, 21, 23-бандлари, 25-бандининг учинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарори 14-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2011 йил 25 ноябрдаги "Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини кесиб ўтиш тартибини бузишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 9-сон Қарори 9-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2013 йил 6 сентябрдаги "Божхона тўғрисидаги қонунчиликни бузиш ва контрабандага оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 18-сон Қарори 13-бандининг иккинчи хатбоши

105-модда. Қасддан баданга ўртача оғир шикаст етказиш

Содир этилаётган пайтда ҳаёт учун хавфли бўлмаган ва ушбу Кодекснинг 104-моддасида назарда тутилган оқибатларга олиб келмаган, лекин соғлиқнинг узоқ вақт, яъни камида йигирма бир кун, аммо тўрт ойдан кўп бўлмаган даврда ёмонлашувига ёки умумий меҳнат қобилиятининг ўн фоизидан ўттиз уч фоизигача йўқолишига сабаб бўлган қасддан баданга ўртача оғир шикаст етказиш, ушбу Кодекснинг 126-1-моддасида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаса - (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 13-банди; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-5-бандлари, 25-бандининг учинчи хатбоши

Қасддан баданга ўртача оғир шикаст етказиш:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

б) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

в) ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсга ёки унинг яқин қариндошларига нисбатан;

г) ўта шафқатсизлик билан;

д) оммавий тартибсизликлар жараёнида;

е) тамагирлик ниятида;

ж) миллатлараро ёки ирқий адоват замирида;

з) диний таассублар замирида;

и) бир гуруҳ шахслар ёки уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёхуд шу гуруҳ манфаатларини кўзлаб;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 16-банди

к) такроран, хавфли рецидивист ёки илгари ушбу Кодекснинг 104-моддасида назарда тутилган қасддан баданга оғир шикаст етказиш жиноятини содир этган ёхуд ушбу Кодекснинг 97-моддасида назарда тутилган қасддан одам ўлдириш жиноятини содир этган шахс томонидан;

ЎзР 05.11.2020 й. ЎРҚ-645-сон Қонунига мувофиқ "л" банди "л" ва "м" бандлар билан алмаштирилган (Олдинги таҳририга қаранг)

л) ўта хавфли рецидивист томонидан;

м) қуролни ёки совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни ишлатиб содир этилган бўлса, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарорининг 3.2-банди; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-5, 21, 23-бандлари, 25-бандининг учинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2011 йил 25 ноябрдаги "Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини кесиб ўтиш тартибини бузишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 9-сон Қарори 9-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2013 йил 6 сентябрдаги "Божхона тўғрисидаги қонунчиликни бузиш ва контрабандага оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 18-сон Қарори 13-бандининг иккинчи хатбоши

106-модда. Кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида

қасддан баданга оғир ёки ўртача оғир шикаст етказиш

Жабрланувчи томонидан қилинган ғайриқонуний зўрлик ёки оғир ҳақорат, шунингдек айбдорнинг ёки унинг яқин кишисининг ўлимига ёки соғлиғига зиён етказилишига сабаб бўлган ёхуд сабаб бўлиши мумкин бўлган бошқа ғайриқонуний ҳаракатлар туфайли тўсатдан юз берган кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида қасддан баданга оғир ёки ўртача оғир шикаст етказиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Ижтимоий хавфли тажовузлардан зарурий мудофаа ҳуқуқини таъминловчи қонунларни судлар томонидан қўлланиши ҳақида"ги 39-сон Қарори 8-бандининг биринчи хатбоши; ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 13-банди; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-4, 23-бандлари

107-модда. Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб,

қасддан баданга оғир шикаст етказиш

Зарурий мудофаа чегарасидан четга чиқиб, қасддан баданга оғир шикаст етказиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 1996 йил 20 декабрдаги "Ижтимоий хавфли тажовузлардан зарурий мудофаа ҳуқуқини таъминловчи қонунларни судлар томонидан қўлланиши ҳақида"ги 39-сон Қарорининг 4, 7-бандлари, 8-бандининг иккинчи хатбоши, 14-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-4, 23-бандлари

108-модда. Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни

ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб,

баданга қасддан оғир шикаст етказиш

Ижтимоий хавфли қилмиш содир этган шахсни ушлашнинг зарур чоралари чегарасидан четга чиқиб, баданга қасддан оғир шикаст етказиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарорининг 1-4, 23-бандлари

109-модда. Қасддан баданга енгил шикаст етказиш

ЎзР 07.10.2024 й. ЎРҚ-972-сон Қонунига мувофиқ биринчи қисм чиқариб ташланган

Соғлиқнинг қисқа муддатга ёмонлашувига ёки меҳнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқолишига олиб келмаган қасддан баданга енгил шикаст етказиш ўша ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваригача миқдорда жарима ёки икки юз қирқ соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд бир йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

ЎзР 07.10.2024 й. ЎРҚ-972-сон Қонунига мувофиқ иккинчи қисм биринчи қисм деб ҳисоблансин

Соғлиқнинг қисқа вақт, яъни олти кундан ортиқ, аммо йигирма бир кундан кўп бўлмаган муддатга ёмонлашувига ёки умумий меҳнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқотилишига сабаб бўлган қасддан баданга енгил шикаст етказиш, ушбу Кодекснинг 126-1-моддасида назарда тутилган жиноят аломатлари мавжуд бўлмаса - (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) диний таассублар замирида;

б) бир гуруҳ шахслар ёки уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёхуд шу гуруҳ манфаатларини кўзлаб;

в) қуролни ёки совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни ишлатиб содир этилган бўлса, -

бир йилдан икки йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан икки йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

(ЎзР 07.10.2024 й. ЎРҚ-972-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарорининг 3.2-банди; ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 13-банди; ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарори 1-5, 24-бандлари, 25-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2011 йил 25 ноябрдаги "Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини кесиб ўтиш тартибини бузишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 9-сон Қарори 9-бандининг иккинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2013 йил 6 сентябрдаги "Божхона тўғрисидаги қонунчиликни бузиш ва контрабандага оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 18-сон Қарори 13-бандининг иккинчи хатбоши

110-модда. Қийнаш

Муттасил равишда дўппослаш ёки бошқача ҳаракатлар билан қийнаш, агар ушбу Кодекснинг 104, 105-моддаларида, 126-1-моддасининг тўртинчи - саккизинчи қисмларида назарда тутилган оқибатларни келтириб чиқармаган бўлса, - (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

Ўша ҳаракатлар:

а) вояга етмаган шахсга нисбатан;

б) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

в) ожиз аҳволдалиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан содир этилган бўлса, -

уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд икки йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарори 1-4, 24-25-бандлари; ОС Пленумининг 2002 йил 14 июндаги "Безориликка оид ишлар бўйича суд амалиёти ҳақида"ги 9-сон Қарорининг 13-банди

111-модда. Эҳтиётсизлик орқасида баданга

ўртача оғир ёки оғир шикаст етказиш

Эҳтиётсизлик орқасида баданга ўртача оғир шикаст етказиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Эҳтиётсизлик орқасида баданга оғир шикаст етказиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Эҳтиётсизлик орқасида икки ёки ундан ортиқ шахс баданига ўртача оғир ёки баданга оғир шикаст етказиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан етмиш беш бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2007 йил 27 июндаги "Баданга қасддан шикаст етказишга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 6-сон Қарори 1-4-бандлари, 7-бандининг иккинчи хатбоши, 22-банди

III БОБ. ҲАЁТ ЁКИ СОҒЛИҚ УЧУН

ХАВФЛИ ЖИНОЯТЛАР

112-модда. Ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш

113-модда. Таносил ёки ОИТС касаллигини тарқатиш

114-модда. Жиноий равишда ҳомила тушириш (аборт)

115-модда. Аёлни ўз ҳомиласини сунъий

равишда туширишга мажбурлаш

115-1-модда. Инсонни ундан аъзоларини ва (ёки)

тўқималарини трансплантация учун олишга розилик

беришга мажбурлаш

116-модда. Касб юзасидан ўз вазифаларини

лозим даражада бажармаслик

117-модда. Хавф остида қолдириш

112-модда. Ўлдириш ёки зўрлик

ишлатиш билан қўрқитиш

Ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш, агар бу ҳаракат амалга оширилишидан хавфсираш учун етарли асослар мавжуд бўлса, -

Ўша ҳаракатлар:

а) ўта хавфли рецидивист томонидан;

б) уюшган гуруҳ аъзоси томонидан ёки шу гуруҳ манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки икки юз қирқ соатдан уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки бир йилдан икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ўша ҳаракатлар ўз хизмат ёки фуқаролик бурчини бажариши муносабати билан шахсга ёки унинг яқин қариндошларига нисбатан содир этилган бўлса, -

уч юз соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

113-модда. Таносил ёки ОИВ касаллиги/ОИТСни тарқатиш

(ЎзР 24.05.2010 й. ЎРҚ-248-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

Била туриб, бошқа шахсни таносил касаллигини юқтириш хавфи остида қолдириш -

Ўзида таносил касаллиги борлигини била туриб, бу касални бошқа шахсга юқтириш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки икки юз қирқ соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

б) вояга етмаган шахсга нисбатан содир этилган бўлса, -

уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Била туриб, бошқа шахсни ОИВ касаллиги/ОИТСни юқтириш хавфи остида қолдириш ёки унга ОИВ касаллиги/ОИТСни юқтириш - (ЎзР 24.05.2010 й. ЎРҚ-248-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

Шахснинг касб юзасидан ўз вазифаларини бажармаганлиги ёки лозим даражада бажармаганлиги оқибатида бошқа шахсга ОИВ касаллиги/ОИТСни юқтириши -

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан икки юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд икки йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

(ЎзР 24.05.2010 й. ЎРҚ-248-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

114-модда. Жиноий равишда ҳомила тушириш (аборт)

Шифокор акушер ёки гинеколог томонидан даволаш муассасаларидан ташқари жойларда ёки тиббий нуқтаи назардан мумкин бўлмаган ҳолда сунъий равишда ҳомила тушириш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваригача миқдорда жарима солиш ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд икки юз қирқ соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки бир йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Сунъий равишда ҳомила туширишга ҳуқуқи бўлмаган шахснинг бундай ишни амалга ошириши -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки икки юз қирқ соатдан уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд бир йилдан икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар эҳтиётсизлик орқасида:

а) жабрланувчининг ўлишига;

б) бошқача оғир оқибатларга сабаб бўлса, -

икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки икки йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

115-модда. Аёлни ўз ҳомиласини сунъий

равишда туширишга мажбурлаш

Аёлни ўз ҳомиласини сунъий равишда туширишга мажбурлаш, агар ҳомила сунъий туширилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан икки юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

115-1-модда. Инсонни ундан аъзоларини ва (ёки)

тўқималарини трансплантация учун олишга розилик

беришга мажбурлаш

(ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Инсонни ундан аъзоларини ва (ёки) тўқималарини трансплантация учун олишга розилик беришга мажбурлаш, зўрлик ишлатиб ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиб содир этилган бўлса, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд бир йилдан уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум этиб, уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар ожиз аҳволда эканлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан ёхуд моддий томондан, хизмат жиҳатидан ёки бошқа жиҳатдан айбдорга қарам бўлган шахсга нисбатан содир этилган бўлса,

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

116-модда. Касб юзасидан ўз вазифаларини

лозим даражада бажармаслик

Шахснинг ўз касбига нисбатан бепарволиги ёки инсофсизлик билан муносабатда бўлиши туфайли касб юзасидан ўз вазифаларини бажармаганлиги ёки лозим даражада бажармаганлиги баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказилишига сабаб бўлса, -

уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёки уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Қонун ёки махсус қоидаларга мувофиқ касалга ёрдам кўрсатиши шарт бўлган шахснинг узрли сабабсиз шундай ёрдам кўрсатмаганлиги баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказилишига сабаб бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан икки юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган қилмишлар эҳтиётсизлик орқасида одам ўлишига сабаб бўлса, -

икки йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган қилмишлар эҳтиётсизлик орқасида:

а) одамлар ўлимига;

б) бошқача оғир оқибатларга сабаб бўлса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Қаранг: "Фуқаролар соғлиғини сақлаш тўғрисида"ги Қонун 30-моддасининг иккинчи, бешинчи қисмлари

117-модда. Хавф остида қолдириш

Ҳаёти ёки соғлиғи хавф остида қолган ва ўзини ўзи ҳимоя қилиш имкониятидан маҳрум бўлган шахсга ёрдам кўрсатмаслик, башарти, айбдор бундай аҳволдаги шахсга ёрдам бериши шарт ва бундай имкониятга эга бўлса ёхуд айбдорнинг ўзи жабрланувчини хавфли аҳволга солиб қўйган ва бу ҳол баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказилишига олиб келса, -

уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ўша қилмиш одам ўлишига сабаб бўлса, -

икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ўша қилмишлар:

а) одамлар ўлимига;

б) бошқача оғир оқибатларга сабаб бўлса, -

Қаранг: ВМнинг 2015 йил 24 декабрдаги 370-сон Қарори билан тасдиқланган "Йўл ҳаракати Қоидалари" 13-бандининг биринчи, учинчи хатбошлари

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 15 сентябрдаги "Ҳарбий хизматни ўташ тартибига қарши жиноятларга оид ишларни кўриш бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 23-сон Қарори 5.2.2-бандининг бешинчи хатбоши; ОС Пленумининг 2015 йил 26 июнлаги "Транспорт ҳаракати ва ундан фойдаланиш хавфсизлигига қарши жиноятлар билан боғлиқ ишлар юзасидан суд амалиётининг айрим масалалари тўғрисида"ги 10-сон Қарорнинг 17, 18-бандлари

IV БОБ. ЖИНСИЙ ЭРКИНЛИККА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР

118-модда. Номусга тегиш

119-модда. Жинсий эҳтиёжни зўрлик ишлатиб

ғайритабиий усулда қондириш

120-модда. Бесоқолбозлик

121-модда. Шахсни жинсий алоқа қилишга мажбур этиш

118-модда. Номусга тегиш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Номусга тегиш, яъни зўрлик ишлатиб, қўрқитиб ёки жабрланувчининг ожизлигидан фойдаланиб, жинсий алоқа қилиш, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Номусга тегиш:

а) икки ёки бир неча шахсга нисбатан;

б) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 119, 121, 128 ва (ёки) 129-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

в) бир гуруҳ шахслар томонидан;

г) ўлдириш билан қўрқитиб;

д) ногиронлик белгисига эга эканлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан содир этилган бўлса, -

саккиз йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Номусга тегиш:

а) ўн саккиз ёшга тўлмаган шахсга нисбатан;

б) яқин қариндошга, собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёхуд умумий фарзандга эга бўлган шахсга нисбатан;

в) жабрланувчини тарбиялаш, ўқитиш ва (ёки) унга ғамхўрлик қилиш мажбуриятларини бажараётган шахс томонидан, шунингдек жабрланувчига қараб туриш мажбуриятлари қонун билан зиммасига юклатилган таълим, тарбия, даволаш ёки бошқа муассасанинг ходими томонидан;

г) оммавий тартибсизликлар иштирокчиси томонидан;

д) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

е) оғир оқибатларга олиб келган бўлса, -

ўн йилдан ўн беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўн тўрт ёшга тўлмаган шахснинг номусига тегиш, -

ўн беш йилдан йигирма йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

119-модда. Жинсий эҳтиёжни зўрлик ишлатиб

ғайритабиий усулда қондириш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Зўрлик ишлатиб, қўрқитиб ёки жабрланувчининг ожизлигидан фойдаланиб, жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

б) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 118, 121, 128 ва (ёки) 129-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

в) бир гуруҳ шахслар томонидан;

г) ўлдириш билан қўрқитиб;

д) ногиронлик белгисига эга эканлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан содир этилган бўлса, -

саккиз йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) ўн саккиз ёшга тўлмаган шахсга нисбатан;

б) яқин қариндошига, собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёхуд умумий фарзандга эга бўлган шахсга нисбатан;

г) оммавий тартибсизликлар иштирокчиси томонидан;

д) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

е) оғир оқибатларга олиб келган бўлса, -

ўн йилдан ўн беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ушбу моддада назарда тутилган ҳаракатлар ўн тўрт ёшга тўлмаган шахсга нисбатан содир этилган бўлса, -

ўн беш йилдан йигирма йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

120-модда. Бесоқолбозлик

Бесоқолбозлик, яъни эркакнинг эркак билан зўрлик ишлатмасдан жинсий эҳтиёжини қондириши -

121-модда. Шахсни жинсий алоқа қилишга мажбур этиш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Хизмат, моддий ёки бошқа жиҳатдан айбдорга қарам бўлган шахсни жинсий алоқа қилишга ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондиришга мажбур этиш, -

уч юз соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракат оғир оқибатларга олиб келса, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракат жинсий алоқада бўлиш ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш билан боғлиқ ҳолда содир этилган бўлса, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ушбу модданинг учинчи қисмида назарда тутилган ҳаракат:

а) ўн саккиз ёшга тўлмаган шахсга нисбатан;

в) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 118, 119, 128 ва (ёки) 129-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

г) оғир оқибатларга олиб келса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

V БОБ. ОИЛАГА, ЁШЛАРГА ВА

АХЛОҚҚА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР

122-модда. Вояга етмаган ёки меҳнатга лаёқатсиз

шахсларни моддий таъминлашдан бўйин товлаш

122-1-модда. Болани чет давлат ҳудудида назоратсиз қолдириш

123-модда. Ота-онани моддий таъминлашдан бўйин товлаш

124-модда. Болани алмаштириб қўйиш

125-модда. Фарзандликка олиш сирини ошкор қилиш

125-1-модда. Никоҳ ёши тўғрисидаги қонунчиликни

ёки никоҳ тузиш тартибини бузиш

126-модда. Кўп хотинлик бўлиш

126-1-модда. Оилавий (маиший) зўравонлик

127-модда. Вояга етмаган шахсни ғайриижтимоий

хатти-ҳаракатларга жалб қилиш

127-1-модда. Тиланчилик қилиш

128-модда. Ўн олти ёшга тўлмаган шахс

билан жинсий алоқа қилиш

128-1-модда. Ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган

шахс билан моддий қимматликлар бериш ёки

мулкий ёхуд бошқача тарзда манфаатдор

этиш орқали жинсий алоқа қилиш

129-модда. Ўн олти ёшга тўлмаган шахсга

нисбатан уятсиз бузуқ ҳаракатлар қилиш

130-модда. Порнографик маҳсулотни тайёрлаш, олиб

кириш, тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш

130-1-модда. Тазйиқни, зўравонликни ёки шафқатсизликни тарғиб

қилувчи маҳсулотни тайёрлаш, олиб кириш, тарқатиш,

реклама қилиш, намойиш этиш

131-модда. Қўшмачилик қилиш ёки фоҳишахона сақлаш

132-модда. Моддий маданий мерос объектларини

нобуд қилиш, бузиш ёки уларга шикаст етказиш

133-модда. Инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини

олиш ҳамда трансплантация қилиш шартларини

ва (ёки) тартибини бузиш

133-1-модда. Инсон аъзоларининг ва (ёки)

тўқималарининг олди-сотдиси

133-2-модда. Инсоннинг трансплантация қилинадиган

аъзоларини ва (ёки) тўқималарини Ўзбекистон

Республикасидан ташқарига олиб чиқиш

134-модда. Қабрни таҳқирлаш

122-модда. Вояга етмаган ёки меҳнатга лаёқатсиз

шахсларни моддий таъминлашдан бўйин товлаш

(ЎзР 09.01.2018 й. ЎРҚ-459-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Моддий ёрдамга муҳтож бўлган вояга етмаган ёки меҳнатга лаёқатсиз шахсни моддий таъминлашдан бўйин товлаш, яъни уларни моддий жиҳатдан таъминлаш учун суднинг ҳал қилув қарорига ёки суд буйруғига биноан ундирилиши лозим бўлган маблағни жами бўлиб икки ойдан ортиқ муддат мобайнида тўламаслик, шундай қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Қаранг: МЖтКнинг 47-4-моддаси

Ўша қилмиш хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса, -

икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Агар шахс алимент мажбуриятлари бўйича қарздорликни тўлиқ тўлаган бўлса, у жавобгарликдан озод қилинади.

122-1-модда. Болани чет давлат ҳудудида назоратсиз қолдириш

(ЎзР 15.03.2023 й. ЎРҚ-823-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Ўзбекистон Республикаси фуқаролигига эга бўлган болани ота, она ёки уларнинг ўрнини босувчи шахс ёхуд ҳамроҳлик қилувчи шахс томонидан чет давлат ҳудудида назоратсиз қолдириш, худди шундай хатти-ҳаракат учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса ёхуд Ўзбекистон Республикаси фуқаролигига эга бўлган ва чет давлат ҳудудида турган боланинг суд томонидан белгиланган муддатда Ўзбекистон Республикаси ҳудудига қайтарилишини таъминламаслик, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша қилмиш:

а) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

б) баданга ўртача оғир ёки оғир шикаст етказилишига сабаб бўлса, -

Ўша қилмиш:

а) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

б) жабрланувчининг ўлимига сабаб бўлса;

в) бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Агар шахс Ўзбекистон Республикаси фуқаролигига эга бўлган боланинг Ўзбекистон Республикасига қайтарилишини жиноят аниқланган кундан эътиборан ўттиз кун ичида таъминлаган бўлса, жавобгарликдан озод қилинади, бундан ушбу модданинг иккинчи ва учинчи қисмларида назарда тутилган ҳоллар, шунингдек илгари ушбу модда бўйича жавобгарликдан озод қилинган шахслар мустасно.

123-модда. Ота-онани моддий таъминлашдан бўйин товлаш

(ЎзР 09.01.2018 й. ЎРҚ-459-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Вояга етган шахсларнинг меҳнатга лаёқатсиз ва моддий ёрдамга муҳтож бўлган ота-онани ёки уларнинг ўрнини босувчи шахсларни моддий таъминлашдан бўйин товлаши, яъни уларни моддий жиҳатдан таъминлаш учун суднинг ҳал қилув қарорига биноан ундирилиши лозим бўлган маблағни жами бўлиб икки ойдан ортиқ муддат мобайнида тўламаслиги, шундай қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Қаранг: МЖтКнинг 47-5-моддаси

Агар шахс алимент мажбуриятлари бўйича қарздорликни тўлиқ тўлаган бўлса, у жавобгарликдан озод қилинади.

124-модда. Болани алмаштириб қўйиш

Тамагирлик ёки бошқа паст ниятларда қасддан болани алмаштириб қўйиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

125-модда. Фарзандликка олиш сирини ошкор қилиш

Фарзандликка бола олувчиларнинг ёки васийлик ва ҳомийлик органининг эркига қарши, етим ёки ота-она ғамхўрлигидан маҳрум бўлган болаларни фарзандликка олишнинг қонун билан қўриқланадиган сирини ошкор қилиш -

Қаранг: ОКнинг 153-моддаси

Ўша қилмиш:

а) касб фаолияти ёки хизмат мавқеига кўра фарзандликка олишни сир сақлаши шарт бўлган шахс томонидан содир этилган бўлса;

б) ғаразгўйлик ёки бошқа паст ниятларда содир этилган бўлса;

в) оғир оқибатларга сабаб бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан икки юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

125-1-модда. Никоҳ ёши тўғрисидаги қонунчиликни

ёки никоҳ тузиш тартибини бузиш

(ЎзР 31.10.2023 й. ЎРҚ-874-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

(Олдинги таҳририга қаранг)

(ЎзР 30.04.2013 й. ЎРҚ-352-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Никоҳ ёшига етмаган шахс билан ҳақиқатда никоҳ муносабатларига киришиш, шундай қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма бараваридан ўттиз бараваригача миқдорда жарима ёки икки юз қирқ соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд бир йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: МЖтК 47-3-моддасининг биринчи қисми

Ота-она ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан никоҳ ёшига етмаган шахсни эрга бериш ёхуд уйлантириш, шундай қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки икки юз қирқ соатдан уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: МЖтК 47-3-моддасининг иккинчи қисми

Никоҳи қонунда белгиланган тартибда қайд этилмаган шахслар ўртасида, шу жумладан никоҳ ёшига етмаган шахс билан никоҳ тузишга доир диний маросимни амалга ошириш, шундай қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг етмиш беш бараваридан бир юз эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатдан тўрт юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади.

(ЎзР 31.10.2023 й. ЎРҚ-874-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: МЖтК 47-3-моддасининг учинчи қисми; ОКнинг 15-моддаси

126-модда. Кўп хотинли бўлиш

Кўп хотинли бўлиш, яъни умумий рўзғор асосида икки ёки ундан ортиқ хотин билан эр-хотин бўлиб яшаш -

126-1-модда. Оилавий (маиший) зўравонлик

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Хотинига (эрига), собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёки умумий фарзандга эга бўлган шахсга нисбатан содир этилган мулк, таълим олиш, соғлиқни сақлаш ва (ёки) меҳнатга оид ҳуқуқини амалга оширишга тўсқинлик қилиш, мол-мулкига ва шахсий ашёларига қасддан шикаст етказиш, худди шунингдек ушбу шахслар соғлиғининг ёмонлашувига олиб келган тарзда уларнинг шаъни ва қадр-қимматини таҳқирлаш, уларни қўрқитиш, яқин қариндошларидан ажратиб қўйиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, шунингдек башарти бошқа жиноят аломатлари мавжуд бўлмаса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма бараваридан ўттиз бараваригача миқдорда жарима ёки бир юз олтмиш соатдан уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади.

Хотинини (эрини), собиқ хотинини (собиқ эрини), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсни ёки болани, шунингдек умумий фарзандга эга бўлган шахсни дўппослаш, ушбу шахсларга соғлиқнинг қисқа муддат ёмонлашувига ёки меҳнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқолишига олиб келмаган қасддан баданга енгил шикаст етказиш, ўша ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, - (ЎзР 21.10.2024 й. ЎРҚ-978-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

Хотинига (эрига), собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёки болага, шунингдек умумий фарзандга эга бўлган шахсга соғлиқнинг қисқа вақт, яъни олти кундан ортиқ, аммо йигирма бир кундан кўп бўлмаган муддатга ёмонлашувига ёки умумий меҳнат қобилиятининг унча узоқ бўлмаган муддатга йўқолишига сабаб бўлган қасддан баданга енгил шикаст етказиш, - (ЎзР 21.10.2024 й. ЎРҚ-978-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз бараваридан етмиш бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз соатдан уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд бир йилдан икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан икки йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан икки йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Хотинига (эрига), собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёки болага, шунингдек умумий фарзандга эга бўлган шахсга содир этилаётган пайтда ҳаёт учун хавфли бўлмаган ва ушбу модданинг олтинчи қисмида назарда тутилган оқибатларга олиб келмаган, лекин соғлиқнинг узоқ вақт, яъни камида йигирма бир кун, аммо тўрт ойдан кўп бўлмаган даврда ёмонлашувига ёки умумий меҳнат қобилиятининг ўн фоизидан ўттиз уч фоизигача йўқолишига сабаб бўлган қасддан баданга ўртача оғир шикаст етказиш, - (ЎзР 21.10.2024 й. ЎРҚ-978-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилдан уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд икки йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки икки йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ушбу модданинг тўртинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

б) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

в) ўта шафқатсизлик билан;

г) ғаразли ниятларда;

д) диний таассублар замирида;

е) бир гуруҳ шахслар томонидан;

ж) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 97, 104 ва (ёки) 105-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

з) ўта хавфли рецидивист томонидан;

и) қуролни ёки совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни ишлатиб содир этилган бўлса, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Хотинига (эрига), собиқ хотинига (собиқ эрига), бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга ёки умумий фарзандга эга бўлган шахсга содир этилаётган пайтда ҳаёт учун хавфли бўлган қасддан баданга оғир шикаст етказиш натижасида кўриш, сўзлаш, эшитиш қобилиятини йўқотишга ёхуд бирон аъзонинг ишдан чиқишига ёки унинг функциялари тамоман йўқолишига, руҳий ҳолатнинг бузилишига ёки соғлиқнинг бошқача тарзда ёмонлашувига, умумий меҳнат қобилиятининг ўттиз уч фоизидан кам бўлмаган қисмининг йўқолишига ёки ҳомиланинг тушишига ёхуд баданнинг тузалмайдиган даражада хунуклашишига сабаб бўлса, -

беш йилдан етти йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ушбу модданинг олтинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) ҳомиладорлиги айбдорга аён бўлган аёлга нисбатан;

б) вояга етмаган шахсга нисбатан;

в) ўта шафқатсизлик билан;

г) ғаразли ниятларда;

д) диний таассублар замирида;

е) бир гуруҳ шахслар томонидан;

ж) қуролни ёки совуқ қурол сифатида фойдаланилиши мумкин бўлган ашёларни ишлатиб содир этилган бўлса, -

етти йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ушбу модданинг олтинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

б) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 97 ва (ёки) 104-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

в) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

г) жабрланувчининг ўлимига сабаб бўлса, -

ўн йилдан ўн икки йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

127-модда. Вояга етмаган шахсни ғайриижтимоий

хатти-ҳаракатларга жалб қилиш

Вояга етмаган шахсни, спиртли ичимликлар истеъмол қилишга, гиёҳвандлик воситалари ва уларнинг аналоглари ёки психотроп ҳисобланмаган, лекин кишининг ақл-идрокига таъсир қиладиган восита ва моддаларни истеъмол этишга жалб қилиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, - (ЎзР 09.01.2019 й. ЎРҚ-514-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция) (Олдинги таҳририга қаранг)

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан икки юз бараваригача миқдорда жарима ёки икки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: МЖтКнинг 188-моддаси, ОК 73-моддасининг иккинчи қисми, 75-моддасининг учинчи қисми

Вояга етмаган шахсни гиёҳвандлик воситалари, уларнинг аналоглари ёки психотроп моддалар истеъмол этишга жалб қилиш - (ЎзР 22.10.2018 й. ЎРҚ-503-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Вояга етмаган шахсни жиноят қилишга жалб этиш, шунингдек ушбу модданинг иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) илгари гиёҳвандлик воситалари ёки психотроп моддаларни ғайриқонуний равишда муомалага чиқариш билан боғлиқ ҳар қандай жиноятни содир этган шахс томонидан;

Қаранг: ЖК Махсус қисмининг XIX боби

б) икки ёки ундан ортиқ вояга етмаган шахсга нисбатан;

в) ўқув юртларида ёки ўқувчилар, студентлар ўқув-тарбия, спорт ёки жамоат тадбирлари ўтказадиган бошқа жойларда содир этилиши -

беш йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2000 йил 25 сентябрдаги "Вояга етмаганларнинг жиноятлари ҳақидаги ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 21-сон Қарорининг 7-банди

127-1-модда. Тиланчилик қилиш

(ЎзР 09.01.2019 й. ЎРҚ-514-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Аэропортларда, вокзалларда, хиёбонларда, истироҳат боғларида, бозорларда ва савдо мажмуалари ҳудудларида, шунингдек уларга туташ ҳудудларда, автомототранспорт воситаларини вақтинча сақлаш жойларида, кўчаларда, стадионларда, бекатларда, йўлларнинг қатнов қисмида, моддий маданий мерос объектлари жойлашган ҳудудларда, жамоат транспортининг барча турларида ва бошқа жамоат жойларида пул, озиқ-овқат маҳсулотлари ва бошқа моддий қимматликлар беришни фаол тарзда сўраб, тиланчилик билан шуғулланиш, шундай қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, -

икки юз қирқ соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Қаранг: МЖтК 188-3-моддасининг биринчи қисми

Вояга етмаган шахсларни, кекса ёшдаги шахсларни, руҳий ҳолати бузилган, ногиронлиги бўлган шахсларни ва бошқа шахсларни тиланчилик қилишга жалб этиш, шунингдек шахсларга алкоголли ичимликларни ёхуд гиёҳвандлик моддалари ёки психотроп моддалар бўлмаган, лекин шахснинг ақл-идрокига таъсир кўрсатувчи моддаларни мажбуран истеъмол қилдирган ҳолда уларни тиланчилик қилишга жалб этиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, - (ЎзР 12.09.2019 й. ЎРҚ-567-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция)

базавий ҳисоблаш миқдоринингг юз бараваридан икки юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Қаранг: МЖтК 188-3-моддасининг иккинчи қисми

Ушбу модданинг иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

б) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб;

в) бошқа шахсни гиёҳвандлик воситаларини, уларнинг аналогларини ёки психотроп моддаларни истеъмол қилишга мажбурлаган ҳолда содир этилган бўлса, -

уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

128-модда. Ўн олти ёшга тўлмаган

шахс билан жинсий алоқа қилиш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ўн олти ёшга тўлмаган шахс билан жинсий алоқа қилиш ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар моддий қимматликлар бериш ёки мулкий ёхуд бошқача тарзда манфаатдор этиш орқали содир этилган бўлса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 118, 119, 121 ва (ёки) 129-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

б) яқин қариндошига ёки бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга нисбатан;

саккиз йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

128-1-модда. Ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган

шахс билан моддий қимматликлар бериш ёки

мулкий ёхуд бошқача тарзда манфаатдор

этиш орқали жинсий алоқа қилиш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ўн олти ёшдан ўн саккиз ёшгача бўлган шахс билан моддий қимматликлар бериш ёки мулкий ёхуд бошқача тарзда манфаатдор этиш орқали жинсий алоқа қилиш ёки жинсий эҳтиёжни ғайритабиий усулда қондириш, -

уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки икки йилдан тўрт йилгача озодликни чеклаш ёхуд икки йилдан тўрт йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

129-модда. Ўн олти ёшга тўлмаган шахсга

нисбатан уятсиз-бузуқ ҳаракатлар қилиш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда матни)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ўн олти ёшга тўлмаган шахсга нисбатан зўрлик ишлатмай уятсиз-бузуқ ҳаракатлар содир этиш, -

икки йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёхуд икки йилдан уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) алдаш ёки ишончни суиистеъмол қилиш йўли билан;

б) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

в) ўн тўрт ёшга тўлмаган шахсга нисбатан;

г) ногиронлик белгисига эга эканлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан;

д) такроран, хавфли рецидивист томонидан ёки илгари ушбу Кодекснинг 118, 119, 121 ва (ёки) 128-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этган шахс томонидан;

е) яқин қариндошига ёки бир рўзғор асосида биргаликда яшаётган шахсга нисбатан;

ж) жабрланувчини тарбиялаш, ўқитиш ва (ёки) унга ғамхўрлик қилиш мажбуриятларини бажараётган шахс томонидан, шунингдек жабрланувчига қараб туриш мажбуриятлари қонун билан зиммасига юклатилган таълим, тарбия, даволаш ёки бошқа муассасанинг ходими томонидан содир этилган бўлса, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар зўрлик ишлатиб ёки қўрқитиб содир этилган бўлса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

130-модда. Порнографик маҳсулотни тайёрлаш, олиб

кириш, тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш

(ЎзР 12.04.2012 й. ЎРҚ-324-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Порнографик маҳсулотни тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш мақсадида тайёрлаш ёки Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кириш, худди шунингдек порнографик маҳсулотни реклама қилиш, намойиш этиш, тарқатиш, шу жумладан оммавий ахборот воситаларида, телекоммуникация тармоқларида ёки Интернет жаҳон ахборот тармоғида реклама қилиш, намойиш этиш, тарқатиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, - (ЎзР 25.12.2020 й. ЎРҚ-658-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция) (Олдинги таҳририга қаранг)

базавий ҳисоблаш миқдорининг тўрт юз бараваридан олти юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: МЖтКнинг 189-моддаси

Ўша ҳаракатлар:

а) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

б) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, -

уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Вояга етмаган шахс тавсифланган ёки тасвирланган порнографик маҳсулотни тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кириш, худди шунингдек уни тайёрлаш, тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш ёхуд вояга етмаган шахсни порнографик хусусиятга эга ҳаракатларнинг ижрочиси сифатида жалб этиш, -

беш йилдан етти йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

130-1-модда. Тазйиқни, зўравонликни ёки шафқатсизликни тарғиб

қилувчи маҳсулотни тайёрлаш, олиб кириш, тарқатиш,

реклама қилиш, намойиш этиш

(ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

(ЎзР 12.04.2012 й. ЎРҚ-324-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Тазйиқни, зўравонликни ёки шафқатсизликни тарғиб қилувчи маҳсулотни тарқатиш, реклама қилиш, намойиш этиш мақсадида тайёрлаш ёки Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кириш, худди шунингдек уни реклама қилиш, намойиш этиш, тарқатиш, шу жумладан оммавий ахборот воситаларида, телекоммуникация тармоқларида ёки Интернет жаҳон ахборот тармоғида реклама қилиш, намойиш этиш, тарқатиш, шундай ҳаракатлар учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилган бўлса, - (ЎзР 11.04.2023 й. ЎРҚ-829-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: МЖтКнинг 189-1-моддаси

Ўша ҳаракатлар:

а) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

б) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, -

131-модда. Қўшмачилик қилиш ёки фоҳишахона сақлаш

(ЎзР 25.04.2016 й. ЎРҚ-405-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Ғаразли ёки бошқа паст ниятларда қўшмачилик қилиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Фоҳишахона ташкил этиш ёки сақлаш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан етмиш беш бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатдан тўрт юз саксон соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг етмиш беш бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар:

а) вояга етмаган шахсни жалб қилган ҳолда;

б) такроран, хавфли рецидивист ёки ушбу Кодекснинг 135 ёки 137-моддаларида назарда тутилган жиноятларни илгари содир этган шахс томонидан;

в) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, -

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

132-модда. Моддий маданий мерос объектларини

нобуд қилиш, бузиш ёки уларга шикаст етказиш

(ЎзР 18.04.2018 й. ЎРҚ-476-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

Давлат муҳофазасига олинган моддий маданий мерос объектларини нобуд қилиш, бузиш ёки уларга шикаст етказиш анча миқдорда зарар етказилишига сабаб бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг юз бараваридан уч юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

(ЎзР 30.08.2019 й. ЎРҚ-560-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ўша ҳаракатлар:

а) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

б) кўп миқдордазарар етказган ҳолда;

в) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, -

базавий ҳисоблаш миқдорининг уч юз бараваридан беш юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

(ЎзР 15.02.2022 й. ЎРҚ-754-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

Ўша ҳаракатлар жуда кўп миқдорда зарар етказган ҳолда содир этилган бўлса, -

беш йилдан етти йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

(ЎзР 15.02.2022 й. ЎРҚ-754-сон Қонунига мувофиқ киритилган қисм)

ЎзР 15.02.2022 й. ЎРҚ-754-сон Қонунига мувофиқ учинчи қисм тўртинчи қисм деб ҳисоблансин

Етказилган моддий зарар уч карра миқдорида қопланган тақдирда, озодликни чеклаш ва озодликдан маҳрум қилиш тариқасидаги жазо қўлланилмайди. (ЎзР 10.08.2015 й. ЎРҚ-389-сон Қонуни таҳриридаги қисм) (Олдинги таҳририга қаранг)

133-модда. Инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини

олиш ҳамда трансплантация қилиш шартларини

ва (ёки) тартибини бузиш

(ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонуни таҳриридаги модда номи)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш ҳамда трансплантация қилишнинг белгиланган шартларини ва (ёки) тартибини бузиш, бундан ушбу Кодекснинг 115-1, 133-1, 133-2-моддаларида назарда тутилган ҳоллар мустасно, худди шунингдек вафот этган одамнинг аъзоларини ёки тўқималарини у тириклигида унинг розилигини олмай туриб, илмий ёки таълим мақсадларида бузилмайдиган ҳолда сақлаш (консервация) учун олиш - (ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция) (Олдинги таҳририга қаранг)

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача миқдорда жарима ёки беш йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: "Дафн этиш ва дафн иши тўғрисида"ги Қонуннинг 5-моддаси

Ўша ҳаракатлар:

а) ғаразли ёки бошқача паст ниятларда;

б) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

в) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб;

г) шахс томонидан ўз хизмат мавқеидан фойдаланган ҳолда содир этилган бўлса, -

(ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонуни таҳриридаги диспозиция) (Олдинги таҳририга қаранг)

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.03.2017 й. ЎРҚ-421-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

133-1-модда. Инсон аъзоларининг ва (ёки)

тўқималарининг олди-сотдиси

(ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Инсон аъзоларининг ва (ёки) тўқималарининг олди-сотдиси, -

уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёки бир йилдан уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум этиб, уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

б) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб содир этилган бўлса, -

беш йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

133-2-модда. Инсоннинг трансплантация қилинадиган

аъзоларини ва (ёки) тўқималарини Ўзбекистон

Республикасидан ташқарига олиб чиқиш

(ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонунига мувофиқ киритилган модда)

Инсоннинг трансплантация қилинадиган аъзоларини ва (ёки) тўқималарини Ўзбекистон Республикасидан ташқарига олиб чиқиш, -

134-модда. Қабрни таҳқирлаш

Қабрни ёки мурдани таҳқирлаш, шунингдек мурдадаги, қабр устидаги ёки ичидаги нарсаларни олиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёки уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2004 йил 24 сентябрдаги "Қасддан одам ўлдиришга оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 13-сон Қарори 12-бандининг бешинчи хатбоши

VI БОБ. ШАХСНИНГ ОЗОДЛИГИ, ШАЪНИ ВА

ҚАДР-ҚИММАТИГА ҚАРШИ ЖИНОЯТЛАР

135-модда. Одам савдоси

136-модда. Аёлни эрга тегишга мажбур

қилиш ёки унинг эрга тегишига тўсқинлик қилиш

137-модда. Одам ўғирлаш

138-модда. Зўрлик ишлатиб ғайриқонуний

равишда озодликдан маҳрум қилиш

139-модда. Туҳмат

140-модда. Ҳақорат қилиш

135-модда. Одам савдоси

(ЎзР 16.09.2008 й. ЎРҚ-179-сон Қонуни таҳриридаги модда)

(Олдинги таҳририга қаранг)

Одам савдоси, яъни одамни олиш-сотиш ёхуд одамни ундан фойдаланиш мақсадида ёллаш, ташиш, топшириш, яшириш ёки қабул қилиш -

Қаранг: "Одам савдосига қарши курашиш тўғрисида"ги Қонун

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 2-7, 13-бандлари

Ўша ҳаракатлар:

а) ўғирлаш, зўрлик ишлатиш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш ёхуд мажбурлашнинг бошқа шаклларини қўллаш орқали;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 8-банди, 14-бандининг иккинчи хатбоши

б) икки ёки ундан ортиқ шахсга нисбатан;

в) ожиз аҳволдалиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан;

г) айбдорга моддий жиҳатдан ёки бошқа жиҳатдан қарам бўлган шахсга нисбатан;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 9-банди

д) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан;

е) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб;

ж) хизмат мавқеидан фойдаланган ҳолда;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 10-банди, 14-бандининг биринчи хатбоши

з) жабрланувчини Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасидан олиб ўтган ҳолда ёки уни чет элда қонунга хилоф равишда ушлаб турган ҳолда;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 11-банди, 14-бандининг биринчи хатбоши

и) қалбаки ҳужжатлардан фойдаланган ҳолда, худди шунингдек жабрланувчининг шахсини тасдиқловчи ҳужжатларни олиб қўйган, яширган ёхуд йўқ қилиб юборган ҳолда;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 14-бандининг биринчи хатбоши

к) инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш мақсадида содир этилган бўлса, - (ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон Қонуни таҳриридаги банд) (Олдинги таҳририга қаранг)

беш йилдан саккиз йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Ўша ҳаракатлар:

а) ўн саккиз ёшга тўлмаганлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан содир этилган бўлса;

б) жабрланувчининг ўлимига ёки бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлса;

Шунингдек қаранг: ОС Пленумининг 2009 йил 24 ноябрдаги "Одам савдосига оид ишлар бўйича суд амалиёти тўғрисида"ги 12-сон Қарорининг 12-банди, 14-бандининг биринчи хатбоши

в) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

г) уюшган гуруҳ томонидан ёки унинг манфаатларини кўзлаб содир этилган бўлса, -

саккиз йилдан ўн икки йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

136-модда. Аёлни эрга тегишга мажбур қилиш

ёки унинг эрга тегишига тўсқинлик қилиш

Аёлни эрга тегишга ёки никоҳда яшашни давом эттиришга мажбур қилиш ёхуд аёлнинг эркига хилоф равишда у билан никоҳда бўлиш учун ўғрилаш, шунингдек аёлнинг эрга тегишига тўсқинлик қилиш -

базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваригача миқдорда жарима ёки уч юз олтмиш соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки уч йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 03.12.2019 й. ЎРҚ-586-сон Қонуни таҳриридаги санкция) (Олдинги таҳририга қаранг)

Қаранг: ОКнинг 14-моддаси

137-модда. Одам ўғрилаш

Ушбу Кодекснинг 245-моддасида назарда тутилган аломатлар мавжуд бўлмаган ҳолда одам ўғрилаш -

Ўша ҳаракат:

а) вояга етмаган шахсга нисбатан;

б) ғаразгўйлик ёки бошқа паст ниятларда;

в) бир гуруҳ шахслар томонидан олдиндан тил бириктириб;

г) такроран ёки хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса, -

беш йилдан ўн йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади. (ЎзР 29.08.2001 й. 254-II-сон Қонуни таҳриридаги санкция)

Ўша ҳаракат:

а) ўта хавфли рецидивист томонидан содир этилган бўлса;

б) оғир оқибатларга сабаб бўлса;

в) инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш мақсадида содир этилган бўлса, - (ЎзР 23.06.2022 й. ЎРҚ-780-сон